12.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 173/1

(1)

Prawdziwy rynek wewnętrzny usług finansowych ma decydujące znaczenie dla wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Unii.

(2)

Spójność, efektywność i przejrzystość rynku finansowego wymaga integralności rynku. Sprawne działanie rynków papierów wartościowych oraz zaufanie społeczne do rynków to warunki niezbędne do wzrostu gospodarczego i dobrobytu. Nadużycia na rynku mają negatywny wpływ na integralność rynków finansowych oraz zaufanie społeczne do papierów wartościowych i instrumentów pochodnych.

(3)

W dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4) uzupełniono i zaktualizowano unijne ramy prawne mające chronić integralność rynku. Jednak ze względu na zmiany legislacyjne, rynkowe i technologiczne, jakie zaszły od czasu wejścia w życie tej dyrektywy, które przyniosły znaczne modyfikacje w otoczeniu finansowym, dyrektywę tę należy obecnie zastąpić. Nowy instrument ustawodawczy jest także potrzebny, aby zapewnić jednolite zasady i jasność kluczowych pojęć oraz jednolity zbiór przepisów, zgodnie z wnioskami ze sprawozdania z dnia 25 lutego 2009 r. sporządzonego przez grupę wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego w UE, pod przewodnictwem Jacquesa de Larosière’a („grupa de Larosière’a”).

(4)

Potrzebne jest ustanowienie bardziej jednolitych i wyraźniejszych ram w celu zachowania integralności rynku, uniknięcia ewentualnego arbitrażu regulacyjnego, zapewnienia nieuchronności poniesienia odpowiedzialności w przypadku usiłowania manipulacji oraz zwiększenia pewności prawa i zmniejszenia złożoności przepisów regulacyjnych dla uczestników rynku. Niniejsze rozporządzenie ma w istotnej mierze przyczyniać się do właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego i dlatego też jego podstawą powinien być art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), tak jak jest to interpretowane zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

(5)

W celu usunięcia pozostałych barier w handlu i znacznych zakłóceń konkurencji wynikających z rozbieżności między przepisami krajowymi oraz w celu zapobieżenia powstawaniu wszelkich dalszych wynikających stąd barier w handlu i znacznych zakłóceń konkurencji należy zatem przyjąć rozporządzenie ustanawiające bardziej jednolitą interpretację unijnych ram dotyczących nadużyć na rynku, jaśniej określającą zasady mające zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich. Nadanie formy rozporządzenia wymogom dotyczącym zwalczania nadużyć na rynku zapewni bezpośrednie stosowanie tych wymogów. Powinno to zapewnić jednolite warunki, zapobiegając rozbieżnościom między wymogami krajowymi, jakie mogą wystąpić w wyniku transpozycji dyrektywy. Niniejsze rozporządzenie wymagać będzie przestrzegania tych samych zasad przez wszystkie osoby w całej Unii. Ograniczy ono także złożoność przepisów i koszty ich przestrzegania ponoszone przez przedsiębiorstwa, szczególnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność transgraniczną, oraz przyczyni do wyeliminowania zakłóceń konkurencji.

(6)

W komunikacie Komisji z dnia 25 czerwca 2008 r. w sprawie programu „Small Business Act” dla Europy wezwano Unię oraz państwa członkowskie do opracowania przepisów w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych, dostosowania prawodawstwa do potrzeb emitentów działających na rynkach dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także ułatwienia dostępu tych emitentów do finansowania. Szereg przepisów dyrektywy 2003/6/WE nakłada na emitentów, szczególnie tych, których instrumenty finansowe dopuszczono do obrotu na rynkach rozwoju MŚP, obciążenia administracyjne, które powinny zostać ograniczone.

(7)

Nadużycie na rynku to pojęcie obejmujące bezprawne zachowanie na rynkach finansowych, a do celów niniejszego rozporządzenia należy je rozumieć jako wykorzystywanie informacji poufnych, bezprawne ujawnianie informacji poufnych oraz manipulacje na rynku. Zachowanie takie uniemożliwia pełną i właściwą przejrzystość rynku, która stanowi warunek konieczny do umożliwienia wszystkim podmiotom gospodarczym obrotu na zintegrowanych rynkach finansowych.

(8)

Zakres dyrektywy 2003/6/WE koncentruje się na instrumentach finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub instrumentach finansowych będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym. W ostatnich latach jednak w coraz większym stopniu prowadzi się obrót instrumentami finansowymi na wielostronnych platformach obrotu (MTF). Istnieją również instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu jedynie na innych rodzajach zorganizowanych platform obrotu (OTF) oraz jedynie poza rynkiem regulowanym (OTC). Zakres niniejszego rozporządzenia powinien zatem obejmować wszelkie instrumenty finansowe będące w obrocie na rynku regulowanym, MTF lub OTF oraz wszelkie inne zachowania lub działania, które mogą mieć wpływ na taki instrument finansowy, niezależnie od tego, czy mają one miejsce w systemie obrotu. W przypadku niektórych rodzajów MTF, które – podobnie jak rynki regulowane – pomagają przedsiębiorstwom finansować działalność gospodarczą poprzez emisję akcji, zakaz nadużyć na rynku ma zastosowanie również w przypadku instrumentów finansowych będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na takim rynku. Dlatego też zakres niniejszego rozporządzenia powinien obejmować instrumenty finansowe będące przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na MTF. Powinno to poprawić ochronę inwestorów, zabezpieczyć integralność rynków oraz zapewnić, by nadużycia na rynku związane z tymi instrumentami były bezwzględnie zakazane.

(9)

Dla celów przejrzystości operatorzy rynku regulowanego, MTF lub OTF powinni niezwłocznie przekazywać właściwemu organowi dane dotyczące instrumentów finansowych, które zostały dopuszczone do obrotu, które są przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu lub które są przedmiotem obrotu w systemie obrotu. Należy dokonać drugiego powiadomienia, kiedy dany instrument przestaje być dopuszczony do obrotu. Te obowiązki powinny mieć zastosowanie również do instrumentów finansowych będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu w ich systemie obrotu, oraz do instrumentów finansowych, które dopuszczono do obrotu przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia. Powiadomienia powinny być składane do Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW) przez właściwe organy, a EUNGiPW powinien publikować wykaz wszystkich zgłoszonych instrumentów finansowych. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do instrumentów finansowych niezależnie od tego, czy figurują one w wykazie publikowanym przez EUNGiPW.

(10)

Niektóre instrumenty finansowe niebędące przedmiotem obrotu w systemie obrotu mogą być wykorzystywane do nadużyć na rynku. Obejmuje to instrumenty finansowe, których cena lub wartość zależy od instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu lub ma na nie wpływ lub których obrót ma wpływ na cenę lub wartość innych instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu. Przykładem sytuacji, w której instrumenty takie mogą być wykorzystane do celów nadużycia na rynku, są informacje poufne dotyczące akcji lub obligacji, które mogą być wykorzystane do zakupu instrumentów pochodnych od tych akcji lub obligacji, lub indeksu, którego wartość zależy od tych akcji lub obligacji. Jeżeli cena instrumentu finansowego jest wykorzystywana jako cena referencyjna, to instrument pochodny będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym może być wykorzystany do uzyskania korzyści z manipulowania cenami lub do manipulowania cenami instrumentu finansowego będącego przedmiotem obrotu w systemie obrotu. Inny przykład to planowana emisja kolejnej transzy papierów wartościowych, które w innej sytuacji nie byłyby objęte zakresem niniejszego rozporządzenia, lecz obrót tymi papierami wartościowymi może wpływać na cenę lub wartość papierów wartościowych notowanych na rynku regulowanym objętych zakresem niniejszego rozporządzenia. Niniejsze rozporządzenie obejmuje również sytuację, w której cena lub wartość instrumentu będącego przedmiotem obrotu w systemie obrotu zależy od instrumentu będącego przedmiotem obrotu OTC. Ta sama zasada powinna mieć zastosowanie do kontraktów towarowych na rynku kasowym, których cena bazuje na cenie instrumentu pochodnego, a także do zakupu kontraktów towarowych na rynku kasowym będących odniesieniem dla instrumentów finansowych.

(11)

Obrót papierami wartościowymi lub instrumentami powiązanymi w celu stabilizacji papierów wartościowych lub obrót akcjami własnymi w ramach programów odkupu może być uzasadniony ze względów gospodarczych i należy go zatem w określonych okolicznościach wyłączyć z zakazu nadużyć na rynku, pod warunkiem że dane działania prowadzone są z zachowaniem niezbędnej przejrzystości i ujawniane są odpowiednie informacje dotyczące stabilizacji lub programu odkupu.

(12)

Obrót akcjami własnymi w ramach programów odkupu i stabilizacji instrumentu finansowego, które nie zostały objęte wyłączeniami na mocy niniejszego rozporządzenia, nie powinien być jako taki uważany za stanowiący nadużycie na rynku.

(13)

Państwa członkowskie, członkowie Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC), ministerstwa i inne agencje oraz spółki celowe jednego lub kilku państw członkowskich, a także Unia i niektóre inne organy publiczne lub osoby działające w ich imieniu nie powinny być ograniczane w prowadzeniu polityki pieniężnej, dewizowej lub zarządzania długiem publicznym, jeżeli ich działania są podejmowane w interesie publicznym i wyłącznie w celu prowadzenia wspomnianej polityki. Również transakcje, zlecenia ani zachowania Unii, spółki celowej jednego lub kilku państw członkowskich, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej, Europejskiego Mechanizmu Stabilności lub międzynarodowej instytucji finansowej utworzonej przez przynajmniej dwa państwa członkowskie nie powinny być ograniczone w gromadzeniu funduszy i świadczeniu pomocy finansowej ich członkom. Takie wyłączenie z zakresu niniejszego rozporządzenia można zgodnie z niniejszym rozporządzeniem rozszerzyć na niektóre organy publiczne mające za zadanie zarządzanie długiem publicznym lub interweniujące w tym zarządzaniu, a także na banki centralne państw trzecich. Jednocześnie tych wyłączeń dotyczących polityki pieniężnej, dewizowej lub zarządzania długiem publicznym nie należy rozszerzać na przypadki, gdy te organy publiczne dokonują transakcji, składają zlecenia lub podejmują zachowania, inne niż służące realizacji wspomnianej polityki, lub gdy osoby pracujące dla tych organów dokonują transakcji, składają zlecenia lub podejmują zachowania na własny rachunek.

(14)

Racjonalni inwestorzy opierają swoje decyzje inwestycyjne na informacjach, którymi już dysponują, tj. na informacjach dostępnych ex ante. Na pytanie, czy podejmując decyzję inwestycyjną, racjonalny inwestor prawdopodobnie wziąłby pod uwagę określoną informację, należy więc odpowiedzieć na podstawie informacji dostępnych ex ante. Ocena taka musi uwzględniać spodziewany wpływ informacji w świetle całokształtu powiązanej działalności emitenta, niezawodność źródła informacji oraz wszelkie inne zmienne rynkowe, które w danych okolicznościach mogą wpłynąć na instrumenty finansowe, powiązane kontrakty towarowe na rynku kasowym lub produkty sprzedawane na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji.

(15)

Informacje ex post mogą służyć do sprawdzenia przypuszczeń co do tego, czy informacje ex ante miały wpływ na cenę, nie mogą jednak służyć do podejmowania działań wobec osób, które wyciągnęły prawidłowe wnioski z dostępnych im informacji ex ante.

(16)

Jeżeli informacja poufna dotyczy procesu, który przebiega etapowo, zarówno każdy etap tego procesu, jak i cały proces mogą stanowić informacje poufne. Etap pośredni w długotrwałym procesie może sam w sobie stanowić zbiór okoliczności lub wydarzenie zaistniałe lub co do którego – w oparciu o ogólną ocenę czynników występujących w danym czasie – można realnie oczekiwać, że zaistnieje lub wystąpi. Pojęcia tego nie należy jednak interpretować w ten sposób, że należy uwzględnić istotność wpływu tego zbioru okoliczności lub tego wydarzenia na ceny danych instrumentów finansowych. Etap pośredni powinien być uznany za informację poufną, jeżeli sam w sobie spełnia kryteria określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do informacji poufnych.

(17)

Informacja dotycząca wydarzenia lub zbioru okoliczności będących pośrednim etapem w długotrwałym procesie może dotyczyć na przykład stanu negocjacji w sprawie kontraktów, warunków wstępnie ustalonych podczas negocjacji w sprawie kontraktów, możliwości emisji instrumentów finansowych, warunków obrotu instrumentami finansowymi, wstępnych warunków emisji instrumentów finansowych lub rozważenia możliwości zakwalifikowania instrumentu finansowego do głównego indeksu lub skreślenia instrumentu finansowego z takiego indeksu.

(18)

Pewność prawa dla uczestników rynku należy zagwarantować poprzez bliższe określenie dwóch elementów kluczowych dla definicji informacji poufnych, tj. precyzyjnego charakteru tych informacji oraz istotności ich potencjalnego wpływu na ceny instrumentów finansowych, powiązanych kontraktów towarowych na rynku kasowym lub produktów sprzedawanych na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji. W przypadku instrumentów pochodnych opartych na produktach energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym za informacje poufne należy uznać w szczególności informacje, których ujawnienie jest wymagane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 (5).

(19)

Celem niniejszego rozporządzenia nie jest wprowadzenie zakazu prowadzenia przez akcjonariuszy i kierownictwo rozmów o charakterze ogólnym na temat danego emitenta, dotyczących działalności i sytuacji na rynku. Tego typu stosunki mają zasadnicze znaczenie dla skutecznego funkcjonowania rynków i nie powinny być zakazane w drodze niniejszego rozporządzenia.

(20)

Rynki kasowe oraz powiązane rynki instrumentów pochodnych są ściśle współzależne i mają charakter globalny, zaś nadużycia na rynku mogą wystąpić na wszystkich rynkach oraz w różnych krajach, co może stwarzać istotne ryzyko systemowe. Jest tak zarówno w przypadku wykorzystywania informacji poufnych, jak i manipulacji na rynku. W szczególności informacja poufna z rynku kasowego może przynieść korzyść osobie zajmującej się obrotem na rynku finansowym. Informacja poufna w odniesieniu do towarowego instrumentu pochodnego powinna być zdefinionwana jako informacja, która zarówno odpowiada ogólnej definicji informacji poufnej w odniesieniu do rynków finansowych, jak i jest objęta wymogiem podawania do wiadomości publicznej zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi na szczeblu unijnym lub krajowym, zasadami rynkowymi, kontraktami lub zwyczajami na odpowiednich rynkach towarowych instrumentów pochodnych lub na rynkach kasowych. Przykładem takich zasad jest w szczególności rozporządzenie (UE) nr 1227/2011 w odniesieniu do rynku energii oraz inicjatywa ws. bazy danych organizacji międzybranżowych (JODI) w odniesieniu do ropy naftowej. Informacja taka może być podstawą decyzji uczestników rynku o zawarciu transakcji na towarowych instrumentach pochodnych lub powiązanych kontraktach towarowych na rynku kasowym, dlatego też powinna stanowić informację poufną, którą należy udostępniać publicznie, jeżeli występuje prawdopodobieństwo, że będzie mieć istotny wpływ na ceny takich instrumentów pochodnych lub powiązanych kontraktów towarowych na rynku kasowym.

Ponadto strategie manipulacyjne można także rozszerzyć na rynki kasowe i rynki instrumentów pochodnych. Obrót instrumentami finansowymi, w tym towarowymi instrumentami pochodnymi, może służyć do manipulacji powiązanymi kontraktami towarowymi na rynku kasowym, a towarowe kontrakty na rynku kasowym mogą służyć do manipulacji powiązanymi instrumentami finansowymi. Zakaz manipulacji rynkowych powinien uwzględniać te współzależności. Rozszerzanie zakresu niniejszego rozporządzenia na zachowania, które nie dotyczą instrumentów finansowych, na przykład na obrót kontraktami towarowymi na rynku kasowym, które mają wpływ jedynie na rynek kasowy, jest jednak zarówno niezasadne, jak i niewykonalne. W konkretnym przypadku produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym właściwe organy powinny wziąć pod uwagę szczególne elementy definicji zawartych w rozporządzeniu (UE) nr 1227/2011, kiedy stosują zawarte w niniejszym rozporządzeniu definicje informacji poufnych, wykorzystywania informacji poufnych oraz manipulacji na rynku do instrumentów finansowych powiązanych z produktami energetycznymi sprzedawanymi w obrocie hurtowym.

(21)

Zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6) Komisja, państwa członkowskie oraz inne oficjalnie wyznaczone organy są odpowiedzialne m.in. za techniczny aspekt wydawania uprawnień do emisji, ich bezpłatne przyznawanie kwalifikującym się sektorom przemysłu i nowym uczestnikom rynku, a ogólniej – za opracowywanie i wdrażanie unijnych ram polityki klimatycznej stanowiącej podstawę wydawania uprawnień do emisji nabywcom podlegającym unijnemu systemowi handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Przy wykonywaniu tych obowiązków wspomniane organy publiczne mogą mieć dostęp m.in. do informacji niejawnych mających potencjalnie wpływ na kształtowanie się cen, a zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE mogą być zobowiązane do wykonywania pewnych operacji rynkowych związanych z uprawnieniami do emisji. W konsekwencji klasyfikacji uprawnień do emisji jako instrumentów finansowych w ramach przeglądu dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (7) instrumenty te będą również objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia.

W celu zachowania zdolności Komisji, państw członkowskich i innych oficjalnie wyznaczonych organów do opracowywania i wdrażania polityki klimatycznej Unii, działania tych organów publicznych powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, o ile są one podejmowane w interesie publicznym i bezpośrednio służą realizacji tej polityki oraz dotyczą uprawnień do emisji. Takie wyłączenie nie powinno mieć ujemnego wpływu na ogólną przejrzystość rynku, gdyż na tych organach publicznych spoczywa ustawowy obowiązek działania w sposób zapewniający zorganizowane, uczciwe i niedyskryminujące ujawnianie i dostęp do wszelkich nowych decyzji, zmian i danych, które mogą wpływać na ceny. Co więcej, w dyrektywie 2003/87/WE i przyjętych na jej podstawie środkach wykonawczych przewidziano zabezpieczenia uczciwego i niedyskryminującego ujawniania posiadanych przez organy publiczne szczegółowych informacji mogących mieć wpływ na ceny. Jednocześnie wyłączenie organów publicznych realizujących politykę klimatyczną Unii nie powinno dotyczyć przypadków, w których te organy publiczne prowadzą działania lub transakcje niesłużące realizacji polityki klimatycznej Unii lub gdy osoby pracujące dla tych organów prowadzą takie działania lub dokonują transakcji na własny rachunek.

(22)

Zgodnie z art. 43 TFUE oraz do celów wdrożenia umów międzynarodowych zawartych na mocy TFUE Komisja, państwa członkowskie i inne oficjalnie wyznaczone organy są odpowiedzialne m.in. za realizację wspólnej polityki rolnej oraz wspólnej polityki rybołówstwa. Wykonując te zadania, wspomniane organy publiczne podejmują działania i przyjmują środki mające na celu zarządzanie rynkami rolnymi i połowami, w tym polegające na interwencjach publicznych, nakładaniu dodatkowych opłat celnych lub ich zawieszaniu. Ze względu na zakres stosowania niniejszego rozporządzenia niektóre jego przepisy mające zastosowanie do kontraktów towarowych na rynku kasowym, które mają lub mogą mieć wpływ na instrumenty finansowe, oraz do instrumentów finansowych, których wartość zależy od wartości kontraktów towarowych na rynku kasowym i które mają lub mogą mieć wpływ na kontrakty towarowe na rynku kasowym, należy zapewnić brak ograniczeń w działaniach Komisji, państw członkowskich i innych organów oficjalnie wyznaczonych do realizacji wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybołówstwa. W celu zachowania zdolności Komisji, państw członkowskich i innych oficjalnie wyznaczonych organów do opracowywania i realizacji wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybołówstwa działania tych organów publicznych powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, o ile są one podejmowane w interesie publicznym i wyłącznie w ramach realizacji tych polityk. Takie wyłączenie nie powinno mieć ujemnego wpływu na ogólną przejrzystość rynku, gdyż na tych organach publicznych spoczywa ustawowy obowiązek działania w sposób zapewniający zorganizowane, uczciwe i niedyskryminujące ujawnianie i dostęp do wszelkich nowych decyzji, zmian i danych, które mogą wpływać na ceny. Jednocześnie wyłączenie organów publicznych działających w ramach wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybołówstwa nie powinno dotyczyć przypadków, w których te organy publiczne prowadzą działania lub transakcje niesłużące realizacji wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybołówstwa lub gdy osoby pracujące dla tych organów prowadzą takie działania lub transakcje na własny rachunek.

(23)

Podstawową cechą wykorzystywania informacji poufnych jest nieuczciwe uzyskiwanie korzyści z informacji poufnych ze szkodą dla osób trzecich niemających dostępu do takich informacji, co oznacza zagrożenie dla integralności rynków finansowych i dla zaufania inwestorów. W związku z tym zakaz wykorzystywania informacji poufnych powinien mieć zastosowanie, gdy osoba będąca w posiadaniu informacji poufnych nieuczciwie korzysta z przewagi płynącej z posiadania tych informacji, dokonując transakcji rynkowych w związku z tymi informacjami przez nabywanie lub zbywanie albo usiłowanie nabycia lub zbycia, anulowanie lub zmianę albo usiłowanie anulowania lub zmiany zlecenia nabycia lub zbycia, na własny rachunek lub na rzecz osoby trzeciej, pośrednio lub bezpośrednio, instrumentów finansowych, których dotyczą dane informacje. Wykorzystywanie informacji poufnych może również polegać na obrocie uprawnieniami do emisji i instrumentami pochodnymi oraz na składaniu ofert na aukcjach uprawnień do emisji lub innych produktów sprzedawanych na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1031/2010 (8).

(24)

Jeżeli osoba prawna lub fizyczna będąca w posiadaniu informacji poufnych nabywa lub zbywa albo usiłuje nabyć lub zbyć, na własny rachunek lub na rzecz osoby trzeciej, pośrednio lub bezpośrednio, instrumenty finansowe, których dotyczą dane informacje, powinno istnieć domniemanie, że osoba ta wykorzystała te informacje. Domniemanie to nie narusza prawa do obrony. Pytanie, czy dana osoba naruszyła zakaz wykorzystywania informacji poufnych lub usiłowała wykorzystać informacje poufne, należy analizować w świetle celu niniejszego rozporządzenia, jakim jest ochrona integralności rynku finansowego i podnoszenie zaufania inwestorów, które z kolei opiera się na zapewnieniu inwestorom równych warunków działania i ochrony przed nadużywaniem informacji poufnych.

(25)

Zlecenia złożone zanim dana osoba weszła w posiadanie informacji poufnych nie powinny być uznawane za wykorzystywanie informacji poufnych. Jednak od chwili wejścia tej osoby w posiadanie informacji poufnych powinno istnieć domniemanie, że wszelkie związane z tymi informacjami zmiany w zleceniach złożonych przed wejściem w posiadanie takich informacji, w tym anulowanie lub zmiana zlecenia albo usiłowanie anulowania lub zmiany zlecenia, stanowi wykorzystywanie informacji poufnych. Domniemanie to można jednakże obalić, jeżeli dana osoba wykaże, że nie skorzystała z informacji poufnych, zawierając transakcję.

(26)

Wykorzystywanie informacji poufnych może polegać na nabywaniu lub zbywaniu instrumentu finansowego lub produktu sprzedawanego na aukcji na podstawie uprawnień do emisji lub na anulowaniu lub zmianie zlecenia albo na usiłowaniu nabycia lub zbycia instrumentu finansowego lub anulowania lub zmiany zlecenia przez osobę, która wie lub powinna wiedzieć, że dane informacje są informacjami poufnymi. Z tego względu właściwe organy powinny ocenić, co racjonalna osoba posiadająca przeciętną wiedzę wie lub powinna była wiedzieć w danych okolicznościach.

(27)

Niniejsze rozporządzenie należy interpretować w sposób spójny ze środkami przyjętymi przez państwa członkowskie w celu ochrony interesów posiadaczy zbywalnych papierów wartościowych dających prawa głosu w spółce (lub mogących dawać takie prawa w wyniku wykonania praw lub konwersji), kiedy spółka ta jest przedmiotem publicznej oferty przejęcia lub każdej innej proponowanej zmiany kontroli. W szczególności niniejsze rozporządzenie należy interpretować w sposób spójny z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi przyjętymi w odniesieniu do ofert przejęcia, transakcji łączenia i innych transakcji mających wpływ na własność lub kontrolę nad spółkami, nadzorowanych przez organy nadzoru wyznaczone przez państwa członkowskie na mocy art. 4 dyrektywy 2004/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (9).

(28)

Badań i szacunków sporządzonych na podstawie danych dostępnych publicznie nie należy uważać samych w sobie za informacje poufne, a sam fakt, iż dana transakcja jest przeprowadzana na podstawie badań czy szacunków, nie powinien być uznawany za wykorzystywanie informacji poufnych. Jednak na przykład w sytuacji, gdy publikacja lub rozpowszechnienie informacji jest rutynowo oczekiwane przez rynek i gdy taka publikacja lub takie rozpowszechnianie jest elementem procesu kształtowania cen instrumentów finansowych lub gdy informacje te przedstawiają opinie uznanego komentatora rynku lub instytucji, mogących mieć wpływ na ceny powiązanych instrumentów finansowych, informacje takie mogą stanowić informacje poufne. Podmioty rynkowe muszą zatem rozważyć zakres, w jakim dane informacje nie są dostępne publicznie, oraz potencjalny wpływ na instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu, zanim dane informacje zostaną opublikowane lub rozpowszechnione, by ustalić, czy obrót takimi instrumentami odbywałby się na podstawie informacji poufnych.

(29)

Aby uniknąć nieumyślnego zakazywania uprawnionych form działalności finansowej, czyli takich, przy których nie dochodzi do nadużyć na rynku, należy uznać pewne zachowania za prawnie dopuszczalne. Może to obejmować na przykład uznanie roli animatorów rynku, którzy działając zgodnie z przepisami prawa, zapewniają płynność papierom wartościowym notowanym na danym rynku.

(30)

Sam fakt, że animatorzy rynku lub osoby upoważnione do działania jako kontrahenci ograniczają się do prowadzenia działalności gospodarczej, co do której prowadzenia posiadają uprawnienie, polegającej na kupnie lub sprzedaży instrumentów finansowych, albo też że osoby upoważnione do realizacji zleceń w imieniu osób trzecich posiadających informacje poufne ograniczają się do sumiennego wykonania, anulowania lub zmiany zlecenia, nie powinien być uznawany za wykorzystywanie informacji poufnych. Jednak ustanowiona w niniejszym rozporządzeniu ochrona animatorów rynku, podmiotów upoważnionych do działania w charakterze kontrahentów lub osób upoważnionych do wykonywania zleceń w imieniu osób trzecich posiadających informacje poufne nie obejmuje działań wyraźnie zakazanych na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym na przykład praktyki znanej jako „front-running” (dokonywanie własnych transakcji na podstawie wiedzy o zleceniach klientów). W przypadku gdy osoby prawne zastosowały wszelkie racjonalne środki, by zapobiec wystąpieniu nadużycia na rynku, jednak zatrudnione przez nie osoby fizyczne popełniają nadużycie na rynku w imieniu osoby prawnej, nie należy tego uznać za nadużycie na rynku popełnione przez daną osobę prawną. Innym przykładem sytuacji, której nie należy uznać za wykorzystywanie informycji poufnych, są transakcje prowadzone w celu wywiązania się z wcześniejszego zobowiązania, które stało się wymagalne. Sam fakt posiadania dostępu do informacji poufnych dotyczących innej spółki i wykorzystywanie ich w kontekście publicznej oferty przejęcia w celu uzyskania kontroli nad tą spółką lub dążenia do połączenia się z tą spółką nie powinien sam w sobie być uznany za wykorzystywanie informacji poufnych.

(31)

Ponieważ nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych koniecznie wymaga uprzedniej decyzji w sprawie nabycia lub zbycia, podjętej przez osobę dokonującą jednej z tych transakcji, sam fakt dokonania takiego nabycia lub zbycia nie powinien być uznawany za wykorzystania informacji poufnych. Działanie na podstawie własnych planów i strategii handlowych nie powinno być uznawane za wykorzystywanie informacji poufnych. Jednak żadna z tych osób prawnych lub fizycznych nie powinna być chroniona z racji wykonywanego zawodu; powinny być one chronione tylko pod warunkiem, że działają we właściwy i odpowiedni sposób, spełniając zarówno standardy oczekiwane w ich zawodzie, jak i określone w niniejszym rozporządzeniu, czyli ochrony integralności rynku i inwestorów. Można uznać, że nastąpiło naruszenie, jeżeli właściwy organ ustali, że do wspomnianych transakcji, zleceń lub zachowań doszło z nieuprawnionego powodu lub że dana osoba wykorzystała informacje poufne.

(32)

Badania rynku to interakcje między sprzedającym instrumenty finansowe a co najmniej jednym potencjalnym inwestorem przed ogłoszeniem transakcji, mające na celu ocenę zainteresowania potencjalnych inwestorów możliwą transakcją oraz ustalenie jej ceny, wielkości i struktury. Badania rynku mogą obejmować pierwszą lub kolejną ofertę danych papierów wartościowych i różnią się od zwykłego obrotu. Są niezwykle cennym narzędziem poznawania opinii potencjalnych inwestorów, intensyfikacji dialogu z akcjonariuszami, zapewniania sprawnego obrotu oraz uzgadniania stanowisk emitentów, dotychczasowych akcjonariuszy i potencjalnych nowych inwestorów. Mogą przynosić w szczególności korzyści, kiedy brak jest zaufania do rynku lub odpowiedniego wskaźnika referencyjnego lub kiedy rynki są niestabilne. W związku z tym możliwość prowadzenia badań rynku jest istotna dla właściwego funkcjonowania rynków finansowych, a badań rynku jako takich nie należy uznawać za nadużycie na rynku.

(33)

Przykłady badań rynku obejmują sytuacje, w których przedsiębiorstwo sprzedające prowadziło z emitentem rozmowy na temat potencjalnej transakcji i postanowiło ocenić zainteresowanie potencjalnego inwestora, by określić warunki transakcji; kiedy emitent zamierza ogłosić finansowanie dłużne lub dodatkową emisję akcji i przedsiębiorstwo sprzedające kontaktuje się z kluczowymi inwestorami, podając im pełne brzmienie warunków transakcji, by uzyskać zobowiązanie finansowe do udziału w transakcji; kiedy strona sprzedająca dąży do sprzedaży znacznego pakietu papierów wartościowych w imieniu inwestora i chce ocenić potencjalne zainteresowanie innych potencjalnych inwestorów tymi papierami wartościowymi.

(34)

Prowadzenie badań rynku może wymagać ujawnienia potencjalnym inwestorom informacji poufnych. Zazwyczaj możliwość osiągnięcia korzyści finansowych z obrotu w oparciu o informacje poufne przekazane w ramach badań rynku wystąpi tylko wtedy, gdy istnieje rynek instrumentu finansowego będącego przedmiotem badań rynku lub powiązanego instrumentu finansowego. Ze względu na harmonogram takich rozmów możliwe jest ujawnienie potencjalnemu inwestorowi informacji poufnych w czasie badań rynku już po tym, jak dany instrument finansowy zostanie dopuszczony do obrotu na rynku regulowanym lub zostanie wprowadzony do obrotu na MTF lub OTF. Przed zainicjowaniem badania rynku uczestnik rynku ujawniający informacje powinien ocenić, czy badanie to będzie się wiązać z ujawnieniem informacji poufnych.

(35)

Informację poufną należy uznać za ujawnioną w sposób uprawniony, jeżeli zostaje ujawniona w normalnym trybie wykonywania czynności w ramach zatrudnienia, zawodu lub obowiązków danej osoby. Jeżeli badanie rynku pociąga za sobą ujawnienie informacji poufnych, ujawniającego uczestnika rynku uzna się za działającego w normalnym trybie wykonywania czynności w ramach zatrudnienia, zawodu lub obowiązków, jeżeli z chwilą ujawnienia informacji poinformuje on osobę, której ujawnia informacje, że może ona otrzymać informacje poufne, i uzyska od niej zgodę na jej otrzymanie, oraz poinformuje ją, że przepisy niniejszego rozporządzenia ograniczą jej możliwość dokonywania lub zlecania transakcji lub działania w oparciu o te informacje, że niezbędne jest podjęcie racjonalnych działań w celu bieżącej ochrony poufności informacji oraz że osoba ta musi poinformować ujawniającego uczestnika rynku o tożsamości wszystkich osób fizycznych i prawnych, którym informacje te są ujawniane w ramach opracowywania odpowiedzi na badanie rynku. Ujawniający uczestnik rynku powinien również wywiązać się z obowiązków, które zostaną określone szczegółowo w regulacyjnych standardach technicznych, dotyczących przechowywania danych dotyczących ujawnianych informacji. Nie powinno domniemywać się, że uczestnicy rynku nieprzestrzegający niniejszego rozporządzenia przy prowadzeniu badań rynku bezprawnie ujawnili informacje poufne, natomiast nie powinni oni mieć możliwości skorzystania z wyjątku przyznanego podmiotom, które postępowały zgodnie z tymi przepisami. Pytanie, czy naruszyli oni zakaz bezprawnego ujawniania informacji poufnych, należy analizować w świetle wszystkich stosownych przepisów niniejszego rozporządzenia, a wszyscy ujawniający uczestnicy rynku powinni, zanim zainicjują badania rynku, podlegać obowiązkowi odnotowania na piśmie, czy w ich ocenie dane badanie rynku pociągnie za sobą ujawnienie informacji poufnych.

(36)

Potencjalni inwestorzy objęci badaniem rynku powinni z kolei ocenić, czy ujawnione im informacje stanowią informacje poufne uniemożliwiające im zawieranie transakcji na ich podstawie lub dalsze ujawnianie tych informacji. Potencjalni inwestorzy nadal podlegają zasadom dotyczącym wykorzystywania informacji poufnych i bezprawnego ujawniania informacji poufnych ustanowionym w niniejszym rozporządzeniu. W celu wsparcia potencjalnych inwestorów w tej ocenie oraz ustalenia, jakie działania powinni oni podjąć, by nie naruszyć niniejszego rozporządzenia, EUNGiPW powinien wydać wytyczne.

(37)

W rozporządzeniu (UE) nr 1031/2010 przewidziano dwa równoległe systemy dotyczące nadużyć na rynku, mające zastosowanie do sprzedaży uprawnień do emisji na aukcji. Jednakże w wyniku sklasyfikowania uprawnień do emisji jako instrumentów finansowych niniejsze rozporządzenie powinno stanowić jednolity zbiór przepisów w zakresie środków zwalczania nadużyć na rynku, mających zastosowanie do całokształtu pierwotnego i wtórnego rynku uprawnień do emisji. Niniejsze rozporządzenie powinno mieć także zastosowanie do zachowań lub transakcji, w tym ofert, dotyczących sprzedaży na aukcji platformie aukcyjnej zatwierdzonej jako rynek regulowany uprawnień do emisji lub innych produktów sprzedawanych na aukcji na podstawie uprawnień do emisji, nawet gdy produkty sprzedawane na aukcji nie są instrumentami finansowymi, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1031/2010.

(38)

W niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć środki dotyczące manipulacji na rynku pozwalające na dostosowanie do nowych form obrotu lub nowych strategii stanowiących potencjalne nadużycia. W celu odzwierciedlenia faktu, że obrót instrumentami finansowymi staje się coraz bardziej zautomatyzowany, pożądane jest, aby w definicji manipulacji na rynku podać przykłady konkretnych strategii stanowiących nadużycia, które mogą zostać przeprowadzone za pomocą wszelkich dostępnych środków obrotu, w tym transakcji algorytmicznych i handlu wysokiej częstotliwości. Podane przykłady nie mają być ani wyczerpujące, ani też nie mają sugerować, jakoby te same strategie zrealizowane przy użyciu innych środków nie stanowiły nadużyć.

(39)

Zakazy nadużyć na rynku powinny również obejmować osoby współdziałające w popełnianiu nadużycia na rynku. Przykłady mogą obejmować m.in. pośredników opracowujących i rekomendujących strategię obrotu, której wynikiem ma być nadużycie na rynku, osoby zachęcające osobę posiadającą informacje poufne do ich bezprawnego ujawnienia lub osoby opracowujące oprogramowanie we współpracy z osobą zlecającą lub zawierającą transakcję na instrumentach finansowych w celu ułatwienia nadużycia na rynku.

(40)

Aby zapewnić możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności zarówno osoby prawnej, jak i wszystkich osób fizycznych biorących udział w podejmowaniu decyzji przez osobę prawną, należy uznać poszczególne krajowe mechanizmy prawne występujące w państwach członkowskich. Takie mechanizmy powinny być zbieżne z metodami przypisywania odpowiedzialności w prawie krajowym.

(41)

Aby uzupełnić zakaz manipulacji na rynku, niniejsze rozporządzenie powinno obejmować zakaz usiłowania dokonywania manipulacji na rynku. Usiłowanie dokonania manipulacji na rynku należy odróżniać od zachowań, co do których istnieje prawdopodobieństwo, że doprowadzą do manipulacji na rynku, gdyż oba te działania są zakazane na mocy niniejszego rozporządzenia. Usiłowanie takie może obejmować sytuacje, w których dane działanie rozpoczęto, ale go nie dokończono, np. w wyniku niezadziałania technologii lub złożenia zlecenia transakcji, które nie zostało zrealizowane. Zakaz usiłowania dokonania manipulacji na rynku jest konieczny, by umożliwić właściwym organom nakładanie sankcji za takie usiłowanie.

(42)

Bez uszczerbku dla celu niniejszego rozporządzenia i jego przepisów mających bezpośrednie zastosowanie osoba zawierająca transakcje lub składająca zlecenia, które można uznać za stanowiące manipulację na rynku, może być w stanie wykazać, że zawierając takie transakcje lub wydając takie zlecenia, kierowała się uprawnionymi powodami, oraz że te transakcje i zlecenia były zgodne z praktyką przyjętą na danym rynku. Istnienie przyjętej praktyki rynkowej może ustalić wyłącznie właściwy organ odpowiedzialny za nadzorowanie nadużyć na danym rynku. Praktyki przyjętej na danym rynku nie można uznać za mającą zastosowanie do innych rynków, chyba że organy właściwe dla takich innych rynków oficjalnie zaakceptowały tę praktykę. Nadal możliwe jest uznanie, że doszło do naruszenia, jeżeli właściwy organ ustali istnienie nieuprawnionego powodu wykonania tych transakcji lub złożenia tych zleceń.

(43)

Niniejsze rozporządzenie powinno także wyjaśniać, iż manipulacja na rynku lub usiłowanie dokonania manipulacji na rynku dotyczącej instrumentu finansowego może przyjąć postać wykorzystywania powiązanych instrumentów finansowych, takich jak instrumenty pochodne będące w obrocie w innym systemie obrotu lub OTC.

(44)

Cena wielu instrumentów finansowych jest ustalana na podstawie wskaźników referencyjnych. Faktyczna manipulacja lub usiłowanie manipulacji wskaźnikami referencyjnymi, w tym międzybankowymi stopami procentowymi, może mieć poważny wpływ na zaufanie do rynku i przynieść znaczne straty dla inwestorów lub rzeczywiste zakłócenia w gospodarce. W celu zachowania integralności rynków oraz zagwarantowania właściwym organom możliwości egzekwowania wyraźnego zakazu manipulowania wskaźnikami referencyjnymi konieczne jest zatem wprowadzenie przepisów szczegółowych dotyczących wskaźników referencyjnych. Przepisy te powinny obejmować wszystkie publikowane wskaźniki referencyjne, w tym wskaźniki dostępne w internecie zarówno nieodpłatnie, jak i za opłatą, takie jak wskaźniki referencyjne swapów ryzyka kredytowego (CDS) oraz indeksy indeksów. Należy uzupełnić ogólny zakaz manipulacji na rynku przez wprowadzenie zakazu manipulowania samym wskaźnikiem referencyjnym oraz przekazywania fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji, dostarczania fałszywych lub wprowadzających w błąd danych lub podejmowania jakichkolwiek innych działań stanowiących manipulację obliczaniem wskaźnika referencyjnego, jeżeli obliczanie to zdefiniowano szeroko, by obejmowało ono otrzymywanie i ocenę wszystkich danych dotyczących obliczania danego wskaźnika referencyjnego, a w szczególności danych przetworzonych, również jeśli chodzi o metodologię opracowywania wskaźnika referencyjnego, jeżeli jest ona w całości lub w części oparta na algorytmach lub na ocenie. Wskazane przepisy uzupełniają rozporządzenie (UE) nr 1227/2011, zakazujące celowego dostarczania fałszywych informacji przedsiębiorstwom, które dokonują szacowania cen lub sporządzają sprawozdania rynkowe dotyczące produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym, co prowadzi do wprowadzenia w błąd uczestników rynku działających na podstawie takich szacunków cen lub sprawozdań rynkowych.

(45)

Aby zapewnić jednolite warunki na rynku w systemach i platformach obrotu podlegających niniejszemu rozporządzeniu, od każdej osoby prowadzącej działalność na rynkach regulowanych, MTF i OTF powinno się wymagać ustanowienia i utrzymywania skutecznych rozwiązań, systemów i procedur mających na celu zapobieganie i wykrywanie manipulacji i praktyk stanowiących nadużycie.

(46)

Manipulacja lub usiłowanie manipulacji instrumentami finansowymi może również polegać na składaniu zleceń, które mogą nie zostać zrealizowane. Ponadto instrumentem finansowym można manipulować przez działania wykonywane poza systemem obrotu. Osoby zawodowo pośredniczące w zawieraniu transakcji lub wykonywaniu zleceń powinny być zobowiązane do ustanowienia i utrzymywania skutecznych rozwiązań, systemów i procedur wykrywania i powiadamiania o podejrzanych transakcjach. Powinny one również powiadamiać o podejrzanych zleceniach i transakcjach mających miejsce poza systemem obrotu.

(47)

Manipulacja lub usiłowanie manipulacji instrumentami finansowymi może również polegać na rozpowszechnianiu fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji. Rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji może mieć istotny wpływ na ceny instrumentów finansowych w stosunkowo krótkim okresie. Może obejmować tworzenie ewidentnie fałszywych informacji, ale również umyślne pomijanie istotnych faktów, a także świadomie niedokładne podawanie informacji. Ten rodzaj manipulacji na rynku jest szczególnie szkodliwy dla inwestorów, ponieważ powoduje on, że opierają oni swoje decyzje inwestycyjne na nieprawdziwych lub nierzetelnych informacjach. Jest to szkodliwe także w stosunku do emitentów, ponieważ ogranicza to zaufanie wobec dostępnych na ich temat informacji. Brak zaufania do rynku może z kolei zagrozić możliwości emisji przez emitenta nowych instrumentów finansowych lub uzyskiwania kredytu od innych uczestników rynku w celu sfinansowania działalności. Informacje rozchodzą się bardzo szybko na rynku. W rezultacie szkody ponoszone przez inwestorów i emitentów mogą utrzymywać się stosunkowo długo, aż do momentu, gdy okaże się, że informacje są fałszywe lub wprowadzające w błąd, a emitent lub osoby odpowiedzialne za ich rozpowszechnianie będą mogły je skorygować. Konieczne jest zatem zakwalifikowanie rozpowszechniania informacji fałszywych lub wprowadzających w błąd, w tym pogłosek oraz fałszywych lub wprowadzających w błąd wiadomości, jako naruszeń niniejszego rozporządzenia. Nie należy więc pozwalać na to, aby osoby działające na rynkach finansowych swobodnie wyrażały informacje sprzeczne z ich własną opinią lub zdrowym rozsądkiem, co do których wiedzą lub powinny wiedzieć, że są one fałszywe lub wprowadzające w błąd, ze szkodą dla inwestorów i emitentów.

(48)

Ze względu na coraz powszechniejsze korzystanie ze stron internetowych, blogów i mediów społecznościowych ważnym jest wskazanie, że rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji za pomocą internetu, w tym na stronach mediów społecznościowych lub anonimowych blogach, powinno być traktowane do celów niniejszego rozporządzenia jako równoważne takim działaniom prowadzonym za pośrednictwem bardziej tradycyjnych kanałów komunikacji.

(49)

Podanie do wiadomości publicznej informacji poufnych przez emitenta jest konieczne do zapobiegania wykorzystywaniu informacji poufnych oraz do zapewnienia niewprowadzania inwestorów w błąd. Należy więc wymagać od inwestorów, aby jak najszybciej podawali oni do wiadomości publicznej informacje poufne. W szczególnych okolicznościach obowiązek ten może jednak szkodzić uzasadnionym interesom emitenta. W takich sytuacjach opóźnienie w podaniu do wiadomości publicznej informacji poufnej powinno być dozwolone, pod warunkiem że opóźnienie to prawdopodobnie nie wprowadzi opinii publicznej w błąd, zaś emitent jest w stanie zapewnić poufność danych informacji. Emitent ma obowiązek ujawnienia informacji poufnych wyłącznie wtedy, gdy instrumenty finansowe są przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu lub zostały dopuszczone do obrotu.

(50)

Do celów stosowania wymogów dotyczących podawania informacji poufnych do wiadomości publicznej i opóźniania podawania takich informacji do wiadomości publicznej, co przewidziano w niniejszym rozporządzeniu, uzasadnione interesy mogą w szczególności odnosić się do następujących okoliczności, których katalog ma niewyczerpujący charakter: a) toczące się negocjacje lub kwestie z nimi związane, jeżeli publiczne ujawnienie może prawdopodobnie wpłynąć na ich wynik lub normalny przebieg. W szczególności w sytuacji, gdy kondycja finansowa emitenta jest poważnie i bezpośrednio zagrożona, a nie mają zastosowania przepisy dotyczące upadłości, podanie informacji do wiadomości publicznej może zostać opóźnione na określony czas, jeżeli takie podanie do wiadomości publicznej mogłoby poważnie zagrozić interesom dotychczasowych i potencjalnych akcjonariuszy, utrudniając dokończenie określonych negocjacji mających zapewnić długoterminową poprawę sytuacji finansowej emitenta; b) decyzje podejmowane lub umowy zawierane przez organ zarządzający emitenta, które wymagają zatwierdzenia przez inny organ emitenta, by stały się skuteczne, jeżeli organizacja emitenta przewiduje dualizm organów emitenta, pod warunkiem że podanie informacji do wiadomości publicznej przed takim zatwierdzeniem wraz z jednoczesnym poinformowaniem, że procedura zatwierdzania jest w toku, mogłoby zagrozić właściwej ocenie informacji przez opinię publiczną.

(51)

Ponadto wymóg podania informacji poufnych do wiadomości publicznej powinien dotyczyć uczestników rynku uprawnień do emisji. Aby uniknąć wymagania od rynku zgłaszania informacji, które nie są użyteczne, oraz aby zachować efektywność kosztową przewidzianego środka, konieczne wydaje się ograniczenie wpływu regulacyjnego tego wymogu jedynie do tych operatorów EU ETS, od których – ze względu na ich wielkość i działalność – można racjonalnie oczekiwać, że mogą mieć istotny wpływ na ceny uprawnień do emisji, na produkty sprzedawane na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji lub na powiązane z nimi pochodne instrumenty finansowe i oferty składane na aukcjach zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1031/2010. Do celów stosowania tego wyłączenia Komisja powinna przyjąć środki ustanawiające wartości minimalne w drodze aktu delegowanego. Informacje wymagające ujawnienia powinny dotyczyć rzeczywistej działalności podmiotu ujawniającego tę informację, a nie jej planów i strategii obrotu uprawnieniami do emisji, produktów sprzedawanych na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji lub powiązanych pochodnych instrumentów finansowych. Jeżeli uczestnicy rynku uprawnień do emisji spełniają już równoważne wymogi dotyczące podawania informacji poufnych do wiadomości publicznej, w szczególności zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1227/2011, obowiązek podania do wiadomości publicznej informacji poufnych dotyczących uprawnień do emisji nie powinien powodować obowiązku podwójnego ujawniania informacji o zasadniczo takiej samej treści. W przypadku uczestników rynku uprawnień do emisji o zbiorczych emisjach lub nominalnej mocy cieplnej mniejszej lub równej ustalonej wartości minimalnej, skoro informacje o ich rzeczywistej działalności uznaje się za nieistotne z punktu widzenia ujawniania, należy również uznać, że nie mają one istotnego wpływu na ceny uprawnień do emisji, na produkty sprzedawane na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji lub na powiązane z nimi pochodne instrumenty finansowe. Tacy uczestnicy rynku uprawnień do emisji powinni jednak być objęci zakazem wykorzystywania informacji poufnych w odniesieniu do wszelkich innych informacji, do których mają dostęp i które stanowią informacje poufne.

(52)

W celu ochrony interesu publicznego, zachowania stabilności systemu finansowego i uniknięcia na przykład przekształcenia się kryzysów płynności w instytucjach finansowych w kryzysy wypłacalności spowodowane gwałtownym wycofaniem funduszy stosowne może się okazać zezwolenie w wyjątkowych okolicznościach na opóźnienie ujawnienia informacji poufnych w przypadku instytucji kredytowych lub instytucji finansowych. Może to dotyczyć w szczególności informacji związanych z tymczasowymi trudnościami z płynnością, kiedy niezbędne jest uzyskanie wsparcia finansowego od banku centralnego, w tym awaryjnego wsparcia płynnościowego, jeżeli ujawnienie informacji miałoby konsekwencje systemowe. Opóźnienie to powinno być uzależnione od uzyskania przez emitenta zgody odpowiedniego właściwego organu, a przy tym musi być jasne, że szerszy interes publiczny i gospodarczy związany z opóźnienien w ujawnieniu informacji poufnej przeważa nad interesem rynku związanym z otrzymaniem informacji, która jest przedmiotem opóźnienia.

(53)

W odniesieniu do instytucji finansowych, w szczególności, gdy otrzymują one wsparcie finansowe z banku centralnego, w tym awaryjne wsparcie płynnościowe, oceny tego, czy informacje mają znaczenie systemowe oraz czy opóźnienie ujawnienia leży w interesie publicznym, powinien dokonać właściwy organ, w stosownym przypadku po zasięgnięciu opinii krajowego banku centralnego, organu sprawującego nadzór makroostrożnościowy lub dowolnego innego stosownego organu krajowego.

(54)

Należy wyraźnie zakazać wykorzystywania lub usiłowania wykorzystywania informacji poufnych do prowadzenia obrotu na własny rachunek lub na rzecz strony trzeciej. Korzystanie z informacji poufnych może również polegać na obrocie uprawnieniami do emisji i instrumentami pochodnymi oraz na składaniu ofert na aukcjach uprawnień do emisji lub innych produktów sprzedawanych na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1031/2010, przez osoby, które wiedzą lub powinny wiedzieć, że posiadane przez nie informacje stanowią informacje poufne. Informacji o własnych planach i strategiach obrotu uczestnika rynku nie należy uważać za informacje poufne, chociaż informacje dotyczące planów i strategii obrotu strony trzeciej mogą stanowić informacje poufne.

(55)

Wymóg podania do wiadomości publicznej informacji poufnych może być obciążeniem dla małych i średnich przedsiębiorstw, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (10), których instrumenty finansowe są dopuszczone do obrotu na rynkach rozwoju MŚP, ze względu na koszty monitorowania informacji znajdujących się w ich posiadaniu oraz zapewnienia doradztwa prawnego w zakresie tego, czy i kiedy informacje należy podać do wiadomości publicznej. Niemniej jednak szybkie ujawnienie informacji poufnych jest konieczne do zapewnienia zaufania inwestorów do tych emitentów. Dlatego też EUNGiPW powinien mieć możliwość wydania wytycznych pomagających emitentom wypełnić obowiązek podania do wiadomości publicznej informacji poufnych bez naruszania ochrony inwestorów.

(56)

Chociaż listy osób mających dostęp do informacji poufnych stanowią dla organów regulacyjnych istotne narzędzie badania prawdopodobnych nadużyć na rynku, różnice pomiędzy państwami członkowskimi pod względem danych, które mają zostać włączone do tych list, nakładają na emitentów zbędne obciążenia administracyjne. Pola danych wymagane w listach osób mających dostęp do informacji poufnych powinny być więc jednolite w celu ograniczenia kosztów. Należy również informować osoby figurujące na listach osób mających dostęp do informacji poufnych o tym fakcie oraz związanych z tym konsekwencjach wynikających z niniejszego rozporządzenia oraz z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/57/UE (11). Wymóg prowadzenia i ciągłej aktualizacji list osób mających dostęp do informacji poufnych nakłada obciążenia administracyjne w szczególności na emitentów działających na rynkach rozwoju MŚP. Właściwe organy mogą w różny sposób skutecznie nadzorować nadużycia na rynku bez ciągłego dostępu do tych list, więc emitenci ci powinni być zwolnieni z tego obowiązku w celu ograniczenia kosztów administracyjnych, jakie nakłada na nich niniejsze rozporządzenie. Emitenci ci powinni jednak na żądanie dostarczać właściwym organom listę osób mających dostęp do informacji poufnych.

(57)

Sporządzenie przez emitentów lub osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz list osób pracujących dla nich na podstawie umowy o pracę lub na innej podstawie i mających dostęp do informacji poufnych odnoszących się pośrednio lub bezpośrednio do emitenta to cenny środek ochrony integralności rynku. Takie listy mogą służyć emitentom lub takim osobom do kontroli przepływu informacji poufnych, a tym samym przyczynić się do wypełnienia obowiązków związanych z zachowaniem poufności. Ponadto takie listy mogą również być dla właściwych organów użytecznym narzędziem wskazywania wszelkich osób mających dostęp do informacji poufnych i ustalania daty, z którą uzyskały one ten dostęp. Dostęp osób figurujących na takiej liście do informacji poufnych dotyczących pośrednio lub bezpośrednio emitenta nie wpływa na zakazy określone w niniejszym rozporządzeniu.

(58)

Większa przejrzystość transakcji prowadzonych przez osoby pełniące obowiązki zarządcze na poziomie emitenta oraz, w stosownych przypadkach, osoby blisko z nimi związane stanowi środek zapobiegający nadużyciom na rynku, zwłaszcza wykorzystywaniu informacji poufnych. Publikacja informacji o tych transakcjach, przynajmniej w konkretnych przypadkach, może również stanowić cenne źródło informacji dla inwestorów. Należy wyjaśnić, że obowiązek publikacji informacji o transakcjach dokonywanych przez kadrę kierowniczą obejmuje także zastawianie lub pożyczanie instrumentów finansowych, gdyż zastawianie akcji może mieć istotny, potencjalnie destabilizujący wpływ na przedsiębiorstwo w razie nagłego nieprzewidzianego zbycia. Wobec braku ujawnienia informacji rynek może nie być świadomy zaistnienia zwiększonego prawdopodobieństwa np. znacznej przyszłej zmiany w strukturze własności akcji, wzrostu podaży akcji na rynku lub utraty praw głosu w danym przedsiębiorstwie. Z tego powodu powiadamianie na mocy niniejszego rozporządzenia jest wymagane, jeżeli zastawianie papierów wartościowych jest elementem większej transakcji, w której członek kadry kierowniczej zastawia papiery wartościowe jako zabezpieczenie kredytu od strony trzeciej. Ponadto pełna i właściwa przejrzystość rynku jest niezbędnym warunkiem zaufania podmiotów rynkowych, a w szczególności akcjonariuszy danego przedsiębiorstwa. Należy również wyjaśnić, że obowiązek publikacji informacji o tych transakcjach dokonywanych przez kadrę kierowniczą obejmuje także transakcje wykonywane przez inne osoby działające w imieniu kadry kierowniczej. Aby zapewnić odpowiednią równowagę między poziomem przejrzystości a liczbą zgłoszeń kierowanych do właściwych organów i podawanych do wiadomości publicznej, w niniejszym rozporządzeniu należy wprowadzić progi, poniżej których powiadomienie o transakcjach nie jest wymagane.

(59)

Powiadamianie o transakcjach prowadzonych na własny rachunek przez osoby pełniące obowiązki zarządcze lub przez osoby blisko z nimi związane jest nie tylko cenną informacją dla uczestników rynku, ale stanowi także dodatkowy sposób prowadzenia nadzoru nad rynkami przez właściwe organy. Obowiązek powiadamiania o transakcjach nie wpływa na zakazy określone w niniejszym rozporządzeniu.

(60)

Powiadamianie o transakcjach powinno być zgodne z przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych ustanowionymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (12).

(61)

Osoby pełniące obowiązki zarządcze powinny być objęte zakazem dokonywania lub zlecania dokonania transakcji przed ogłoszeniem śródrocznego sprawozdania finansowego lub sprawozdania na koniec roku rozliczeniowego, które dany emitent ma obowiązek udostępnić publicznie zgodnie z przepisami systemu obrotu, w którym akcje emitenta są dopuszczone do obrotu, lub zgodnie z prawem krajowym, chyba że wystąpią szczególne i określone okoliczności uzasadniające udzielenie przez emitetna zgody osobie pełniącej obowiązki zarządcze na dokonywanie lub zlecanie dokonania transakcji. Jednak każda taka zgoda udzielona przez emitenta nie ma wpływu na zakazy określone w niniejszym rozporządzeniu.

(62)

Zestaw skutecznych narzędzi, uprawnień i zasobów dla właściwych organów każdego z państw członkowskich gwarantuje skuteczność nadzoru. Dlatego też w niniejszym rozporządzeniu przewidziano w szczególności minimalny zestaw uprawnień nadzorczych i uprawnień do czynności wyjaśniających, jakie należy powierzyć właściwym organom państw członkowskich zgodnie z prawem krajowym. Jeżeli wymaga tego prawo krajowe, uprawnienia te powinny być wykonywane na podstawie wniosku do właściwych organów sądowych. Wykonując swoje uprawnienia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, właściwe organy powinny działać obiektywnie i bezstronnie oraz zachować niezależność w procesie podejmowania decyzji.

(63)

Podmioty rynkowe oraz wszystkie podmioty gospodarcze powinny również przyczyniać się do integralności rynku. W tym zakresie wyznaczenie jednego właściwego organu odpowiedzialnego za nadużycia na rynku nie powinno wykluczać współpracy między tym organem a podmiotami rynkowymi lub przekazania im obowiązków właściwego organu w celu zagwarantowania efektywnego nadzoru zgodności z postanowieniami niniejszego rozporządzenia. Jeżeli osoby opracowujące lub rozpowszechniające rekomendacje lub inne informacje, w których rekomendują lub sugerują strategię inwestycyjną w odniesieniu do przynajmniej jednego instrumentu finansowego, prowadzą również obrót takimi instrumentami na własny rachunek, właściwe organy powinny między innymi mieć możliwość wymagania lub żądania od takich osób wszelkich informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy rekomendacje opracowane lub rozpowszechniane przez daną osobę są zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

(64)

W celu wykrywania przypadków wykorzystywania informacji poufnych i manipulacji na rynku właściwe organy muszą mieć, zgodnie z prawem krajowym, możliwość dostępu do pomieszczeń należących do osób fizycznych i prawnych w celu zajęcia dokumentacji. Dostęp do takich pomieszczeń jest konieczny, jeżeli wystąpi uzasadnione podejrzenie, że istnieją dokumenty i inne dane dotyczące sprawy będącej przedmiotem czynności wyjaśniających i mogące mieć znaczenie dla udowodnienia przypadku wykorzystania informacji poufnych lub nadużycia na rynku. Ponadto dostęp do takich pomieszczeń jest niezbędny, jeżeli osoba, od której zażądano już informacji, nie wykonała tego żądania, częściowo lub w całości, lub też jeżeli istnieją uzasadnione podstawy, aby sądzić, że w przypadku takiego żądania nie zostałoby ono wykonane lub że dokumenty lub informacje, których żądanie to dotyczy, zostałyby usunięte, zmienione lub zniszczone. Jeżeli zgodnie z ustawodawstwem krajowym niezbędne jest uprzednie zezwolenie organu sądowego danego państwa członkowskiego, dostęp do pomieszczeń powinien być umożliwiony po uprzednim uzyskaniu zezwolenia sądu.

(65)

Istniejące nagrania rozmów telefonicznych i zapisy danych o ruchu firm inwestycyjnych, instytucji kredytowych i instytucji finansowych dokonujących transakcji i dokumentujących ich wykonanie oraz istniejące zapisy połączeń telefonicznych i danych o ruchu operatorów telekomunikacyjnych stanowią istotne, a niekiedy jedyne dowody przy wykrywaniu i udowadnianiu wykorzystywania informacji poufnych i manipulacji na rynku. Dzięki zapisom połączeń telefonicznych i danych o ruchu można zidentyfikować osobę odpowiedzialną za rozpowszechnienie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji lub ustalić, że dane osoby kontaktowały się w określonym czasie oraz że istnieje powiązanie między co najmniej dwiema osobami. Dlatego też właściwe organy powinny móc zażądać istniejących nagrań rozmów telefonicznych oraz zapisów komunikacji elektronicznej i danych o ruchu przechowywanych przez firmę inwestycyjną, instytucję kredytową lub instytucję finansową zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE. Dostęp do zapisów danych i połączeń telefonicznych jest konieczny do uzyskania dowodów i poszlak dotyczących prawdopodobnego wykorzystania informacji poufnych lub manipulacji na rynku, a zatem do wykrywania nadużyć na rynku i nakładania sankcji za ich popełnianie. Aby wprowadzić równe warunki działania w Unii, jeśli chodzi o dostęp do istniejących zapisów połączeń telefonicznych i danych o ruchu operatorów telekomunikacyjnych lub istniejących nagrań rozmów telefonicznych i zapisów danych o ruchu przechowywanych przez firmę inwestycyjną, instytucję kredytową lub instytucję finansową, właściwe organy powinny móc zażądać, zgodnie z prawem krajowym, istniejących zapisów połączeń telefonicznych i danych o ruchu operatorów telekomunikacyjnych, na ile zezwala na to prawo krajowe, oraz istniejących nagrań rozmów telefonicznych i zapisów danych o ruchu przechowywanych przez firmę inwestycyjną, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że takie zapisy dotyczące przedmiotu inspekcji lub czynności wyjaśniających mogą mieć znaczenie w udowodnieniu wykorzystania informacji poufnych lub manipulacji na rynku z naruszeniem niniejszego rozporządzenia. Dostęp do zapisów połączeń telefonicznych i danych o ruchu operatorów telekomunikacyjnych nie obejmuje dostępu do treści komunikacji głosowej prowadzonej przez telefon.

(66)

Niniejsze rozporządzenie określa minimalny zbiór uprawnień, jakie powinny posiadać właściwe organy, jednak uprawnienia te należy wykonywać w ramach całościowego systemu prawa krajowego, gwarantującego poszanowanie praw podstawowych, w tym prawa do prywatności. W odniesieniu do wykonywania tych uprawnień, które może stanowić poważną ingerencję w prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, miru domowego i komunikowania się, państwa członkowskie powinny dysponować wystarczającymi i skutecznymi zabezpieczeniami przed nadużyciami, np. w formie wymogu uzyskania w stosowanych przypadkach uprzedniej zgody organów sądowych danego państwa członkowskiego. Państwa członkowskie powinny dać właściwym organom możliwość wykonywania takich uprawnień naruszających prywatność w zakresie niezbędnym do właściwego przeprowadzenia czynności nadzorczych w poważnych przypadkach, w których nie istnieją równoważne środki pozwalające na uzyskanie takich samych rezultatów.

(67)

Ponieważ nadużycia na rynku mogą mieć miejsce w różnych krajach i na różnych rynkach, od właściwych organów należy we wszystkich okolicznościach, oprócz wyjątkowych sytuacji, wymagać współpracy i wymiany informacji z innymi właściwymi organami i organami regulacyjnymi, a także z EUNGiPW, w szczególności w odniesieniu do działań wyjaśniających. Jeżeli właściwy organ jest przekonany, że nadużycia na rynku mają bądź miały miejsce w innym państwie członkowskim lub miały bądź mają wpływ na instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu w innym państwie członkowskim, powinien on powiadomić o tym fakcie właściwy organ i EUNGiPW. W przypadkach nadużyć na rynku o zasięgu transgranicznym EUNGiPW powinien móc koordynować czynności wyjaśniające, jeśli wnioskuje o to jeden z właściwych organów.

(68)

Konieczne jest, aby właściwe organy posiadały niezbędne narzędzia do skutecznego międzyrynkowego nadzoru arkusza zleceń. Zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE właściwe organy mogą zwracać się do innych właściwych organów i otrzymywać od nich dane dotyczące arkusza zleceń, mające pomóc w monitorowaniu i wykrywaniu transgranicznych manipulacji na rynku.

(69)

Aby zapewnić wymianę informacji i współpracę z organami państw trzecich w zakresie skutecznego wdrażania niniejszego rozporządzenia, właściwe organy powinny dokonać ustaleń w zakresie współpracy ze swoimi odpowiednikami w państwach trzecich. Przekaz danych osobowych dokonywany na podstawie tych ustaleń powinien być zgodny z dyrektywą 95/46/WE oraz z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (13).

(70)

Wyraźne ramy wymogów ostrożnościowych i prowadzenia działalności w sektorze finansowym powinny być oparte o silne systemy nadzoru, czynności wyjaśniających i sankcji. W tym celu organy nadzorcze powinny zostać wyposażone w wystarczające uprawnienia do działania oraz powinny móc korzystać z systemów równych, nieuchronnych i odstraszających sankcji za wszelkie przewinienia finansowe, przy czym sankcje te powinny być skutecznie egzekwowane. Grupa de Larosière’a uznała jednak, że żaden z tych elementów obecnie nie istnieje. Przeglądu aktualnych uprawnień do nakładania sankcji oraz ich wykonywania w praktyce w celu wspierania zbieżności sankcji w całokształcie działań nadzorczych dokonano w komunikacie Komisji z dnia 8 grudnia 2010 r. zatytułowanym „Wzmocnienie systemów sankcji w branży usług finansowych”.

(71)

Dlatego też należy określić zbiór sankcji administracyjnych i innych środków administracyjnych w celu zapewnienia wspólnego podejścia w państwach członkowskich oraz wzmocnienia odstraszającego efektu tych środków. Właściwe organy powinny mieć możliwość wydania zakazu sprawowania funkcji zarządczych w firmach inwestycyjnych. Sankcje nakładane w poszczególnych przypadkach powinny być określane w razie potrzeby przy uwzględnieniu takich czynników, jak zwrot wszelkich wykrytych korzyści finansowych, waga naruszenia i czas jego trwania, wszelkie czynniki obciążające lub łagodzące, potrzeba, aby kary pieniężne miały efekt odstraszający, oraz, w stosownych przypadkach, obejmowały obniżenie wysokości kary pieniężnej w zamian za współpracę z właściwym organem. W szczególności rzeczywista wysokość administracyjnych kar pieniężnych nakładanych w określonych przypadkach może osiągnąć maksymalny poziom przewidziany w niniejszym rozporządzeniu lub wyższy poziom przewidziany w prawie krajowym za bardzo poważne naruszenia, natomiast kary pieniężne znacznie niższe od maksymalnego poziomu mogą być stosowane za mniej istotne naruszenia lub w przypadku ugody. Niniejsze rozporządzenie nie ogranicza możliwości wprowadzenia przez państwa członkowskie surowszych sankcji lub innych środków administracyjnych.

(72)

Mimo że nic nie zabrania państwom członkowskim określania przepisów dotyczących sankcji administracyjnych i karnych za te same naruszenia, nie należy wymagać od państw członkowskich określania przepisów dotyczących sankcji administracyjnych za naruszenie niniejszego rozporządzenia, które podlegają już przepisom krajowego prawa karnego do dnia 3 lipca 2016 r. Zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskie nie mają obowiązku nakładania zarówno sankcji administracyjnych, jak i karnych za to samo przestępstwo, mogą jednak to zrobić, jeżeli zezwala na to prawo krajowe. Jednak utrzymanie sankcji karnych zamiast sankcji administracyjnych za naruszenie niniejszego rozporządzenia lub dyrektywy 2014/57/UE nie powinno ograniczyć ani w inny sposób naruszyć zdolności właściwych organów do współpracy oraz dostępu i terminowej wymiany informacji z właściwymi organami w innych państwach członkowskich do celów niniejszego rozporządzenia, w tym po przekazaniu sprawy dotyczącej danych naruszeń do właściwych organów sądowych w celu przeprowadzenia postępowania karnego.

(73)

Aby zapewnić odstraszający efekt podejmowanych przez właściwe organy decyzji w odniesieniu do społeczeństwa jako całości, decyzje te powinny być zasadniczo publikowane. Publikowanie decyzji jest również dla właściwych organów ważnym narzędziem informowania uczestników rynku o tym, jakie zachowania uważa się za naruszenie niniejszego rozporządzenia, oraz propagowania właściwych zachowań wśród uczestników rynku. Jeżeli publikacja taka wyrządza niewspółmierną szkodę zaangażowanym osobom, zagraża stabilności rynków finansowych lub prowadzonym czynnościom wyjaśniającym, właściwy organ powinien publikować informacje o sankcjach administracyjnych i innych środkach administracyjnych w sposób zanonimizowany, zgodnie z prawem krajowym, lub opóźnić publikację. Właściwe organy powinny mieć możliwość niepublikowania informacji o sankcjach administracyjnych i innych środkach administracyjnych, jeżeli publikacja informacji zanonimizowanych lub opóźnienie publikacji zostaną uznane za niewystarczające, by zapewnić uniknięcie zagrożenia dla stabilności rynków finansowych. Od właściwych organów nie powinno wymagać się również publikowania informacji o środkach, które są uznane za mniej istotne, jeżeli publikacja taka byłaby niewspółmierna.

(74)

Osoby zgłaszające przypadki naruszenia mogą zwracać uwagę właściwych organów na nowe informacje, co pomaga tym organom w wykrywaniu przypadków wykorzystywania informacji poufnych i manipulacji na rynku oraz w nakładaniu za nie sankcji. Do zgłaszania przypadków naruszenia może jednak zniechęcać obawa przed odwetem lub brak zachęt. Zgłaszanie naruszeń niniejszego rozporządzenia jest niezbędne do zapewnienia właściwym organom możliwości wykrywania nadużyć na rynku i nakładania za nie sankcji. Środki dotyczące informowania o nieprawidłowościach są niezbędne do ułatwienia wykrywania nadużyć na rynku oraz do zapewnienia ochrony i poszanowania praw osób zgłaszających przypadki naruszeń oraz osób oskarżanych. Niniejsze rozporządzenie powinno więc zapewnić istnienie odpowiednich ustaleń, umożliwiających osobom informującym o nieprawidłowościach ostrzeganie właściwych organów o możliwych naruszeniach niniejszego rozporządzenia oraz chroniących te osoby przez odwetem. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia zachęt finansowych dla osób oferujących istotne informacje o potencjalnych naruszeniach niniejszego rozporządzenia. Osoby zgłaszające przypadki naruszenia powinny jednak być uprawnione do tych zachęt finansowych tylko wtedy, gdy ujawniają nowe informacje, co do których zgłoszenia nie są prawnie zobowiązane, oraz jeżeli informacje te skutkują nałożeniem sankcji za naruszenie niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny także zapewnić, aby wdrażane przez nie programy zgłaszania przypadków naruszenia obejmowały mechanizmy zapewniające odpowiednią ochronę osoby oskarżanej, w szczególności z uwzględnieniem jej prawa do ochrony danych osobowych, oraz procedury zapewniające prawo osoby oskarżanej do obrony oraz prawo do bycia wysłuchanym przed wydaniem decyzji dotyczącej takiej osoby, a także do skutecznego zaskarżenia do sądu decyzji jej dotyczącej.

(75)

Z uwagi na fakt, że państwa członkowskie przyjęły przepisy wdrażające dyrektywę 2003/6/WE, a także ze względu na fakt, że przewidziane w niniejszym rozporządzeniu akty delegowane, regulacyjne standardy techniczne i wykonawcze standardy techniczne należy przyjąć, zanim możliwe będzie skuteczne stosowanie wprowadzanych ram prawnych, konieczne jest opóźnienie rozpoczęcia stosowania merytorycznych przepisów niniejszego rozporządzenia przez wystarczający okres.

(76)

Aby ułatwić płynne przejście do stosowania niniejszego rozporządzenia, praktyki rynkowe istniejące przed wejściem niniejszego rozporządzenia w życie i zatwierdzone przez właściwe organy zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2273/2003 (14) w celu stosowania art. 1 pkt 2 lit. a) dyrektywy 2003/6/WE mogą nadal mieć zastosowanie, pod warunkiem powiadomienia o nich EUNGiPW w wyznaczonym terminie, do czasu podjęcia przez właściwy organ decyzji dotyczącej dalszego stosowania tych praktyk zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(77)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”). W związku z tym niniejsze rozporządzenie powinno być interpretowane i stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami. W szczególności kiedy niniejsze rozporządzenie odnosi się do przepisów regulujących wolność prasy i wolność wypowiedzi w innych mediach oraz do przepisów lub kodeksów regulujących zawód dziennikarza, należy uwzględnić te wolności, jako gwarantowane w Unii i państwach członkowskich oraz uznane zgodnie z art. 11 Karty i z innymi stosownymi przepisami.

(78)

Aby zwiększyć przejrzystość i lepiej informować o funkcjonowaniu systemów sankcji, właściwe organy powinny co roku przekazywać EUNGiPW zanonimizowane dane zbiorcze. Dane te powinny obejmować liczbę spraw rozpoczętych, prowadzonych i zakończonych w danym okresie.

(79)

Dyrektywa 95/46/WE i rozporządzenie (WE) nr 45/2001 regulują przetwarzanie danych osobowych prowadzone przez EUNGiPW w ramach niniejszego rozporządzenia i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie. Wszelka wymiana lub przekaz informacji przez właściwe organy powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych określonymi w dyrektywie 95/46/WE. Ponadto wszelka wymiana lub przekaz informacji przez EUNGiPW powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001.

(80)

Niniejsze rozporządzenie oraz przyjęte zgodnie z nim akty delegowane, akty wykonawcze, regulacyjne standardy techniczne, wykonawcze standardy techniczne i wytyczne nie naruszają stosowania unijnych zasad dotyczących konkurencji.

(81)

W celu uszczegółowienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do wyłączeń z zakresu niniejszego rozporządzenia niektórych organów publicznych i banków centralnych państw trzecich oraz niektórych wyznaczonych organów publicznych państw trzecich, które zawarły porozumienia z Unią w rozumieniu art. 25 dyrektywy 2003/87/WE; wskaźników zachowań manipulacyjnych wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia; progów pozwalających na określenie, czy obowiązek podawania do wiadomości publicznej ma zastosowanie do uczestników rynku uprawnień do emisji; okoliczności, w których dozwolone jest dokonywanie lub zlecanie dokonania transakcji w okresie zamkniętym oraz rodzajów określonych transakcji dokonywanych przez osoby pełniące obowiązki zarządcze lub osoby blisko z nimi związane, które pociągałyby za sobą wymóg powiadomienia. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(82)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia pod względem procedur zgłaszania przypadków naruszenia niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do określenia procedur, w tym ustaleń dotyczących podejmowania działań następczych w stosunku do sprawozdań oraz środków ochrony osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i środków ochrony danych osobowych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (15).

(83)

Standardy techniczne dotyczące usług finansowych powinny zapewnić w całej Unii jednolite warunki w zakresie spraw objętych niniejszym rozporządzeniem. Skuteczne i właściwe wydaje się powierzenie EUNGiPW, jako organowi dysponującemu wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej, opracowania i przedkładania Komisji projektów regulacyjnych standardów technicznych i wykonawczych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji o charakterze politycznym.

(84)

Komisja powinna mieć uprawnienie do przyjęcia – w drodze aktów delegowanych na podstawie art. 290 TFUE oraz zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (16) – projektów regulacyjnych standardów technicznych opracowanych przez EUNGiPW w celu określenia treści powiadomień dokonywanych przez operatorów rynków regulowanych, MTF i OTF, a dotyczących instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu i będących przedmiotem obrotu lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu w ich systemie obrotu; sposobu oraz warunków sporządzania, publikowania i przechowywania wykazów tych instrumentów przez EUNGiPW; warunków, jakie muszą spełniać programy odkupu i środki stabilizacji, w tym warunków prowadzenia obrotu, ograniczeń czasowych i ograniczeń zakresu, obowiązków ujawniania i zgłaszania oraz warunków cenowych stabilizacji; w odniesieniu do procedur, rozwiązań i systemów dla systemu obrotu, mających na celu zapobieganie nadużyciom na rynku i wykrywanie ich, oraz systemów i wzorów, które mają być wykorzystywane w celu wykrywania i zgłaszania podejrzanych zleceń i transakcji; właściwych rozwiązań, procedur i wymogów przechowywania zapisów w procesie badań rynku; oraz pod względem ustaleń technicznych dotyczących kategorii osób, w celu obiektywnego przedstawiania informacji rekomendujących strategie inwestycyjne oraz w celu ujawniania określonych interesów lub wskazań konfliktów interesów. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów.

(85)

Komisję należy również upoważnić do przyjęcia – w drodze aktów wykonawczych na podstawie art. 291 TFUE i zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 – wykonawczych standardów technicznych. EUNGiPW należy powierzyć zadanie opracowania projektów wykonawczych standardów technicznych celem przedłożenia ich Komisji w odniesieniu do podawania informacji poufnych do wiadomości publicznej, formatów list osób mających dostęp do informacji poufnych oraz form i procedur współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami i między właściwymi organami a EUNGiPW.

(86)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zapobieganie nadużyciom na rynku w formie wykorzystywania informacji poufnych, bezprawnego ujawniania informacji poufnych i manipulacji na rynku, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego rozmiary i skutki możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(87)

Z uwagi na to, że przepisy dyrektywy 2003/6/WE przestały być istotne lub wystarczające, dyrektywę tę należy uchylić z dniem 3 lipca 2016 r. Wymogi i zakazy określone w niniejszym rozporządzeniu ściśle wiążą się z wymogami i zakazami określonymi w dyrektywie 2014/65/UE, powinny więc wejść w życie z dniem wejścia w życie tej dyrektywy.

(88)

Właściwe stosowanie niniejszego rozporządzenia wymaga, by państwa członkowskie podjęły wszelkie niezbędne działania w celu zapewnienia zgodności swego prawa krajowego, do dnia 3 lipca 2016 r., z przepisami niniejszego rozporządzenia dotyczącymi właściwych organów i ich uprawnień, sankcji administracyjnych i innych środków administracyjnych, zgłaszania naruszeń i publikacji decyzji.

(89)

Europejski Inspektor Ochrony Danych wydał opinię w dniu 10 lutego 2012 r. (17),

a)

instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym;

b)

instrumentów finansowych, które są przedmiotem obrotu na MTF, zostały dopuszczone do obrotu na MTF lub które są przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na MTF;

c)

instrumentów finansowych, które są przedmiotem obrotu na OTF;

d)

instrumentów finansowych nieujętych w lit. a), b) lub c), których cena lub wartość zależą od ceny lub wartości instrumentów finansowych, o których mowa w tych literach, lub mają na nie wpływ, w tym m.in. swapów ryzyka kredytowego lub kontraktów na różnice kursowe.

a)

kontraktów towarowych na rynku kasowym niebędących produktami energetycznymi sprzedawanymi w obrocie hurtowym, w przypadku których transakcja, zlecenie lub zachowanie ma wpływ, może mieć wpływ lub ma na celu wpłynięcie na cenę lub wartość instrumentu finansowego, o którym mowa w ust. 1;

b)

rodzajów instrumentów finansowych, w tym umów na instrumenty pochodne lub instrumentów pochodnych dotyczących transferu ryzyka kredytowego, w przypadku których transakcja, zlecenie, oferta lub zachowanie ma lub może mieć wpływ na cenę lub wartość kontraktu towarowego na rynku kasowym, jeżeli ta cena lub wartość zależy od ceny lub wartości tych instrumentów finansowych; oraz

c)

zachowań związanych ze wskaźnikami referencyjnymi.

1)

„instrument finansowy” oznacza instrument finansowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 15 dyrektywy 2014/65/UE;

2)

„firma inwestycyjna” oznacza firmę inwestycyjną w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2014/65/UE;

3)

„instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (18);

4)

„instytucja finansowa” oznacza instytucje finansową w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

5)

„operator rynku” oznacza operatora rynku w rozumieiu art. 4 ust. 1 pkt 18 dyrektywy 2014/65/UE;

6)

„rynek regulowany” oznacza rynek regulowany w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 21 dyrektywy 2014/65/UE;

7)

„wielostronna platforma obrotu” lub „MTF” oznacza wielostronny system w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 22 dyrektywy 2014/65/UE;

8)

„zorganizowana platforma obrotu” lub „OTF” oznacza system lub platformę w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 23 dyrektywy 2014/65/UE;

9)

„przyjęta praktyka rynkowa” oznacza określoną praktykę rynkową przyjętą przez właściwy organ zgodnie z art. 13;

10)

„system obrotu” oznacza system obrotu w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 24 dyrektywy 2014/65/UE;

11)

„rynek rozwoju MŚP” oznacza rynek rozwoju MŚP w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 12 dyrektywy 2014/65/UE;

12)

„właściwy organ” oznacza organ wyznaczony zgodnie z art. 22, chyba że w niniejszym rozporządzeniu określono inaczej;

13)

„osoba” oznacza osobę fizyczną lub prawną;

14)

„towar” oznacza towar w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 (19);

15)

„kontrakt towarowy na rynku kasowym” oznacza kontrakt na dostawę towaru w obrocie na rynku kasowym, dostarczanego niezwłocznie po rozliczeniu transakcji, a także kontrakt na dostawę towaru, który nie jest instrumentem finansowym, w tym fizycznie rozliczany kontrakt terminowy;

16)

„rynek kasowy” oznacza rynek towarowy, na którym towary sprzedawane są za gotówkę i dostarczane są niezwłocznie po rozliczeniu transakcji, a także inne rynki niefinansowe, takie jak terminowe rynki towarowe;

17)

„program odkupu” oznacza obrót akcjami własnymi zgodnie z art. 21–27 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/30/UE (20);

18)

„handel algorytmiczny” oznacza handel algorytmiczny w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 39 dyrektywy 2014/65/UE;

19)

„uprawnienie do emisji” oznacza uprawnienie do emisji opisane w sekcji C pkt 11 załącznika I do dyrektywy 2014/65/UE;

20)

„uczestnik rynku uprawnień do emisji” oznacza dowolną osobę, która zawiera transakcje, w tym składa zlecenia zawarcia transakcji, dotyczące uprawnień do emisji, produktów sprzedawanych na aukcjach na podstawie uprawnień do emisji lub powiązanych instrumentów pochodnych, i która nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 2 akapit drugi;

21)

„emitent” oznacza podmiot prawa prywatnego lub publicznego emitujący lub zamierzający emitować instrumenty finansowe, przy czym w przypadku kwitów depozytowych reprezentujących instrumenty finansowe emitent jest emitentem danego instrumentu finansowego;

22)

„produkt energetyczny sprzedawany w obrocie hurtowym” oznacza produkt energetyczny sprzedawany w obrocie hurtowym w rozumieniu art. 2 pkt 4 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011;

23)

„krajowy organ regulacyjny” oznacza krajowy organ regulacyjny w rozumieniu art. 2 pkt 10 rozporządzenia (UE) nr 1227/2011;

24)

„towarowe instrumenty pochodne” oznaczają towarowe instrumenty pochodne w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 30 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 (21);

25)

„osoba pełniąca obowiązki zarządcze” oznacza osobę związaną z emitentem, uczestnika rynku uprawnień do emisji lub inny podmiot, o którym mowa w art. 19 ust. 10, która:

26)

„osoba blisko związana” oznacza:

27)

„zapisy danych o ruchu” oznaczają zapisy danych o ruchu w rozumieniu art. 2 akapit drugi lit. b) dyrektywy 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (22);

28)

„osoba zawodowo pośrednicząca w zawieraniu transkacji lub wykonywaniu zleceń” oznacza osobę prowadzącą zawodowo działalność w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń lub wykonywania zleceń, których przedmiotem są instrumenty finansowe;

29)

„wskaźnik referencyjny” oznacza dowolny opublikowany wskaźnik, indeks lub liczbę, udostępniane publicznie lub publikowane, określane okresowo lub regularnie przy zastosowaniu wzoru lub na podstawie wartości jednego lub większej liczby aktywów lub cen bazowych, w tym cen szacunkowych, rzeczywistych lub szacunkowych stóp procentowych lub innych wartości, lub danych z przeprowadzonych badań, w odniesieniu do których określa się kwotę do zapłaty z tytułu instrumentu finansowego lub wartość instrumentu finansowego;

30)

„animator rynku” oznacza animatora rynku w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 7 dyrektywy 2014/65/UE;

31)

„zwiększenie posiadania” oznacza nabywanie papierów wartościowych spółki, które nie skutkuje ustawowym lub regulacyjnym obowiązkiem ogłoszenia oferty przejęcia w odniesieniu do tej spółki;

32)

„uczestnik rynku ujawniający informacje” oznacza osobę objętą którąkolwiek z kategorii określonych w art. 11 ust. 1 lit. a)–d) lub w art. 11 ust. 2, która ujawnia informacje w toku badania rynku;

33)

„handel wysokiej częstotliwości” oznacza technikę handlu algorytmicznego o wysokiej częstotliwości w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 40 dyrektywy 2014/65/UE;

34)

„informacja rekomendująca lub sugerująca strategię inwestycyjną” oznacza informację:

35)

„rekomendacja inwestycyjna” oznacza informacje rekomendujące lub sugerujące strategię inwestycyjną, w sposób wyraźny lub dorozumiany, dotyczące jednego lub kilku instrumentów finansowych lub emitentów, obejmujące każdą opinię na temat obecnej lub przyszłej wartości lub ceny takich instrumentów, przeznaczone dla kanałów dystrybucyjnych lub opinii publicznej.

a)

„papiery wartościowe” oznaczają:

b)

„instrumenty powiązane” oznaczają następujące instrumenty finansowe, w tym instrumenty niedopuszczone do obrotu, niebędace przedmiotem obrotu w systemie obrotu lub niebędące przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu w systemie obrotu:

c)

„znaczna dystrybucja” oznacza pierwszą lub kolejną ofertę papierów wartościowych, różniącą się od zwykłych transakcji zarówno pod względem wartości oferowanych papierów wartościowych, jak i pod względem stosowanej metody sprzedaży;

d)

„stabilizacja” oznacza nabycie lub ofertę nabycia papierów wartościowych lub transakcję na równoważnych z nimi instrumentach powiązanych, dokonywane przez instytucje kredytowe lub firmy inwestycyjne w kontekście znacznej dystrybucji takich papierów wartościowych wyłącznie w celu wsparcia ceny rynkowej tych papierów wartościowych przez ustalony z góry okres ze względu na presję podażową na te papiery wartościowe.

a)

nazwy i identyfikatory instrumentów finansowych będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu, dopuszczonych do obrotu, będących przedmiotem transakcji po raz pierwszy na rynkach regulowanych, MTF i OTF;

b)

datę i godzinę wniosku o dopuszczenie do obrotu, dopuszczenia do obrotu lub pierwszych transakcji;

c)

szczegółowe informacje o systemach obrotu, których dotyczy wniosek o dopuszczenie instrumentów finansowych do obrotu, na których instrumenty finansowe są przedmiotem obrotu lub na których instrumenty finansowe są przedmiotem pierwszych transakcji; oraz

d)

datę i godzinę, z którą instrumenty finansowe przestają być przedmiotem obrotu lub przestają być dopuszczone do obrotu.

a)

treści powiadomień, o których mowa w ust. 1; oraz

b)

sposobu i warunków sporządzania, publikowania i przechowywania wykazu, o którym mowa w ust. 3.

a)

wszystkie szczegółowe informacje dotyczące programu podawane są do wiadomości publicznej przed rozpoczęciem obrotu;

b)

zawarte transakcje zgłoszono organowi właściwemu dla systemu obrotu jako część programu odkupu zgodnie z ust. 3, a następnie podano do wiadomości publicznej;

c)

przestrzegane są odpowiednie ograniczenia cenowe i ilościowe; oraz

d)

obrót odbywa się zgodnie z celami, o których mowa w ust. 2, oraz na warunkach określonych w niniejszym artykule i w regulacyjnych standardach technicznych, o których mowa w ust. 6.

a)

obniżenie kapitału emitenta;

b)

wykonanie zobowiązań wynikających z dłużnych instrumentów finansowych wymiennych na instrumenty kapitałowe; lub

c)

wykonanie zobowiązań wynikających z programów opcji na akcje lub inne przydzielanie akcji pracownikom lub członkom organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych emitenta lub spółki powiązanej.

a)

stabilizacji dokonuje się w określonym okresie;

b)

do wiadomości publicznej podano odpowiednie informacje dotyczące stabilizacji i powiadomiono o niej organ właściwy dla systemu obrotu zgodnie z ust. 5;

c)

przestrzegane są odpowiednie ograniczenia cenowe; oraz

d)

taki obrót spełnia warunki określone dla stabilizacji w regulacyjnych standardach technicznych, o których mowa w ust. 6.

a)

państwa członkowskie;

b)

członków ESBC;

c)

ministerstwo, agencję lub spółkę celową jednego lub kilku państw członkowskich lub jakąkolwiek osobę działającą w jej imieniu;

d)

w przypadku państwa członkowskiego będącego państwem federalnym – członka federacji.

a)

Unię;

b)

spółkę celową jednego lub kilku państw członkowskich;

c)

Europejski Bank Inwestycyjny;

d)

Europejski Instrument Stabilności Finansowej;

e)

Europejski Mechanizm Stabilności;

f)

międzynarodową instytucję finansową utworzoną przez przynajmniej dwa państwa członkowskie, której celem jest gromadzenie funduszy i udzielanie pomocy finansowej jej członkom, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej lub są zagrożeni problemami finansowymi.

a)

określone w sposób precyzyjny informacje, które nie zostały podane do wiadomości publicznej, dotyczące, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub większej liczby emitentów lub jednego lub większej liczby instrumentów finansowych, a które w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie znaczący wpływ na ceny tych instrumentów finansowych lub na ceny powiązanych pochodnych instrumentów finansowych;

b)

w odniesieniu do towarowych instrumentów pochodnych, określone w sposób precyzyjny informacje, które nie zostały podane do wiadomości publicznej, dotyczące bezpośrednio lub pośrednio jednego lub większej liczby takich instrumentów pochodnych lub dotyczące bezpośrednio powiązanych kontraktów towarowych na rynku kasowym, a które w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie znaczący wpływ na ceny takich instrumentów pochodnych lub powiązanych kontraktów towarowych na rynku kasowym, oraz gdy można zasadnie oczekiwać, że dane informacje zostaną ujawnione lub ich ujawnienie jest wymagane zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi na szczeblu unijnym lub krajowym, zasadami rynku, umową, praktyką lub zwyczajem, na odpowiednich rynkach towarowych instrumentów pochodnych lub rynkach kasowych;

c)

w odniesieniu do uprawnień do emisji lub opartych na nich produktów sprzedawanych na aukcjach, określone w sposób precyzyjny informacje, które nie zostały podane do wiadomości publicznej, dotyczące, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub większej liczby takich instrumentów, a które w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie znaczący wpływ na ceny tych instrumentów lub na ceny powiązanych pochodnych instrumentów finansowych;

d)

w przypadku osób odpowiedzialnych za realizację zleceń dotyczących instrumentów finansowych, oznacza to także informacje przekazane przez klienta i związane z jego zleceniami dotyczącymi instrumentów finansowych będącymi w trakcie realizacji, określone w sposób precyzyjny, dotyczące, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub większej liczby emitentów lub jednego lub większej liczby instrumentów finansowych, a które w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie znaczący wpływ na ceny tych instrumentów finansowych, cenę powiązanych kontraktów towarowych na rynku kasowym lub cenę powiązanych pochodnych instrumentów finansowych.

a)

udziela rekomendacji, na podstawie tych informacji, aby inna osoba nabyła lub zbyła instrumenty finansowe, których informacje te dotyczą, lub nakłania tę osobę do takiego nabycia lub zbycia; lub

b)

udziela rekomendacji, na podstawie tych informacji, aby inna osoba anulowała lub zmieniła zlecenie dotyczące instrumentu finansowego, którego informacje te dotyczą, lub nakłania tę osobę do takiego anulowania lub zmiany.

a)

bycia członkiem organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych emitenta lub uczestnika rynku uprawnień do emisji;

b)

posiadania udziałów w kapitale emitenta lub uczestnika rynku uprawnień do emisji;

c)

posiadania dostępu do informacji z tytułu zatrudnienia, wykonywania zawodu lub obowiązków; lub

d)

zaangażowania w działalność przestępczą.

a)

ustanowiła, wdrożyła i utrzymywała odpowiednie i skuteczne rozwiązania i procedury wewnętrzne skutecznie zapewniające, aby ani osoba fizyczna, która podjęła w jej imieniu decyzję o nabyciu lub zbyciu instrumentów finansowych, których dotyczą dane informacje, ani żadna inna osoba fizyczna, która mogła wpływać na podejmowanie tej decyzji, nie była w posiadaniu informacji poufnych; oraz

b)

nie zachęcała, nie udzielała rekomendacji, nie nakłaniała ani nie wywierała w inny sposób wpływu na osobę fizyczną, która w imieniu osoby prawnej nabyła lub zbyła instrumenty finansowe, których dotyczą dane informacje.

a)

jest – w odniesieniu do instrumentu finansowego, którego dotyczą dane informacje – animatorem rynku lub osobą upoważnioną do działania jako kontrahent, a nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych, których dotyczą dane informacje, odbywa się w sposób uprawniony w normalnym trybie sprawowania funkcji animatora rynku lub kontrahenta dla tego instrumentu finansowego; lub

b)

jest upoważniona do realizacji zleceń w imieniu osób trzecich, a nabycie lub zbycie instrumentów finansowych, których dotyczy zlecenie, odbywa się w celu realizacji takiego zlecenia w sposób uprawniony w normalnym trybie wykonywania czynności w ramach zatrudnienia, zawodu lub obowiązków tej osoby.

a)

zobowiązanie to wynika ze złożonego zlecenia lub umowy zawartej przed wejściem przez zainteresowaną osobę w posiadanie informacji poufnych; lub

b)

transakcja jest dokonywana w celu wypełnienia zobowiązania prawnego lub regulacyjnego, które powstało przed wejściem przez zainteresowaną osobę w posiadanie informacji poufnych.

a)

emitenta;

b)

wtórnego oferenta instrumentu finansowego – w ilości lub wartości, za sprawą których transakcja różni się od zwykłych transakcji i opiera się na metodzie sprzedaży opartej na wcześniejszej ocenie potencjalnego zainteresowania potencjalnych inwestorów;

c)

uczestnika rynku uprawnień do emisji; lub

d)

osobę trzecią działającą w imieniu lub na rzecz osoby, o której mowa w lit. a), b) lub c).

a)

informacje te są niezbędne, aby umożliwić posiadaczom papierów wartościowych wyrobienie sobie opinii o chęci zaoferowania posiadanych przez nich papierów wartościowych; oraz

b)

chęć posiadaczy papierów wartościowych do zaoferowania posiadanych przez nich papierów wartościowych jest zasadnie wymagana do podjęcia decyzji o złożeniu oferty przejęcia lub połączenia.

a)

uzyskać zgodę osoby, do której adresowane jest badanie rynku, na otrzymanie informacji poufnych;

b)

poinformować osobę, do której adresowane jest badanie rynku, że podlega ona zakazowi posługiwania się lub usiłowania posługiwania się tymi informacjami w formie nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, których dotyczą dane informacje, na własny rachunek lub na rzecz osoby trzeciej, bezpośrednio lub pośrednio;

c)

poinformować osobę, do której adresowane jest badanie rynku, że podlega ona zakazowi posługiwania się lub usiłowania posługiwania się tymi informacjami w formie anulowania lub zmiany już złożonego zlecenia dotyczącego instrumentu finansowego, którego dotyczą dane informacje; oraz

d)

poinformować osobę, do której adresowane jest badanie rynku, że zgadzając się na otrzymanie informacji, podlega ona obowiązkowi zachowania poufności tych informacji.

a)

czynników, które takie osoby muszą wziąć pod uwagę, gdy w ramach badania rynkowego są im ujawniane informacje, tak aby mogły ocenić, czy dane informacje są informacjami poufnymi;

b)

kroków, które takie osoby muszą podjąć, gdy ujawniono im informacje poufne, tak aby mogły spełnić wymogi art. 8 i 10 niniejszego rozporządzenia; oraz

c)

zapisów, które takie osoby muszą przechowywać w celu wykazania, że spełniły wymogi art. 8 i 10 niniejszego rozporządzenia.

a)

zawieranie transakcji, składanie zleceń lub inne zachowania, które:

chyba że osoba zawierająca transakcję, składająca zlecenie transakcji lub podejmująca każde inne zachowanie dowiedzie, iż dana transakcja, zlecenie lub zachowanie nastąpiły z zasadnych powodów i są zgodne z przyjętymi praktykami rynkowymi ustanowionymi zgodnie z art. 13;

b)

zawieranie transakcji, składanie zleceń lub inne działania lub zachowania wpływające albo mogące wpływać na cenę jednego lub kilku instrumentów finansowych, powiązanego kontraktu towarowego na rynku kasowym lub sprzedawanego na aukcji produktu opartego na uprawnieniach do emisji, związane z użyciem fikcyjnych narzędzi lub innych form wprowadzania w błąd lub podstępu;

c)

rozpowszechnianie za pośrednictwem mediów, w tym internetu, lub przy użyciu innych środków, informacji, które wprowadzają lub mogą wprowadzać w błąd co do podaży lub popytu na instrument finansowy, powiązany kontrakt towarowy na rynku kasowym lub sprzedawany na aukcji produkt oparty na uprawnieniach do emisji, lub co do ich ceny, lub zapewniają utrzymanie się lub mogą zapewnić utrzymanie się ceny jednego lub kilku instrumentów finansowych, powiązanego kontraktu towarowego na rynku kasowym lub sprzedawanego na aukcji produktu opartego na uprawnieniach do emisji na nienaturalnym lub sztucznym poziomie, w tym rozpowszechnianie plotek, w przypadku gdy osoba rozpowszechniająca te informacje wiedziała lub powinna była wiedzieć, że informacje te były fałszywe lub wprowadzające w błąd;

d)

przekazywanie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji, lub dostarczanie fałszywych lub wprowadzających w błąd danych dotyczących wkaźnika referencyjnego, jeżeli osoba przekazująca informacje lub dostarczająca dane wiedziała lub powinna była wiedzieć, że są one fałszywe i wprowadzające w błąd, lub każde inne zachowanie stanowiące manipulowanie obliczaniem wskaźnika referencyjnego.

a)

postępowanie osoby lub osób działających wspólnie, mające na celu utrzymanie dominującej pozycji w zakresie podaży lub popytu na instrument finansowy, powiązane kontrakty towarowe na rynku kasowym lub sprzedawane na aukcji produkty oparte na uprawnieniach do emisji, które skutkuje albo może skutkować, bezpośrednio lub pośrednio, ustaleniem poziomu cen sprzedaży lub kupna lub stwarza albo może stwarzać nieuczciwe warunki transakcji;

b)

nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych na otwarciu lub zamknięciu rynku, które skutkuje albo może skutkować wprowadzeniem w błąd inwestorów kierujących się cenami podanymi do wiadomości publicznej, w tym cenami otwarcia i zamknięcia;

c)

składanie zleceń w systemie obrotu, w tym ich anulowanie lub zmiana, za pomocą wszelkich dostępnych metod handlu, w tym środków elektronicznych, takich jak strategie handlu algorytmicznego i handlu wysokiej częstotliwości, i które wywołuje jeden ze skutków, o których mowa w ust. 1 lit. a) lub b) poprzez:

d)

wykorzystywanie okazjonalnego lub regularnego dostępu do mediów tradycyjnych lub elektronicznych do wygłaszania opinii na temat instrumentu finansowego, powiązanego kontraktu towarowego na rynku kasowym lub sprzedawanego na aukcji produktu opartego na uprawnieniach do emisji (lub pośrednio na temat jego emitenta) po uprzednim zajęciu pozycji na danym instrumencie finansowym, powiązanym kontrakcie towarowym na rynku kasowym lub sprzedawanym na aukcji produkcie opartym na uprawnieniach do emisji, a następnie czerpanie zysku ze skutków opinii wygłaszanych na temat ceny tego instrumentu, powiązanego kontraktu towarowego na rynku kasowym lub sprzedawanego na aukcji produktu opartego na uprawnieniach do emisji, bez jednoczesnego podania do publicznej wiadomości istniejącego konfliktu interesów w sposób odpowiedni i skuteczny;

e)

nabywanie lub zbywanie na rynku wtórnym uprawnień do emisji lub powiązanych instrumentów pochodnych przed aukcją zorganizowaną zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1031/2010, ze skutkiem ustalenia rozliczeniowej ceny aukcyjnej sprzedawanych na aukcji produktów na nienaturalnym lub sztucznym poziomie lub wprowadzenie w błąd oferentów składających oferty na aukcjach.

a)

czy praktyka rynkowa przewiduje odpowiedni poziom przejrzystości dla rynku;

b)

czy praktyka rynkowa zapewnia wysoki stopień ochrony działania sił rynkowych i właściwą wzajemną zależność sił podaży i popytu;

c)

czy praktyka rynkowa wywiera pozytywny wpływ na płynność i efektywność rynku;

d)

czy praktyka rynkowa uwzględnia mechanizm obrotu na danym rynku i umożliwia uczestnikom rynku właściwą i terminową reakcję na nową sytuację na rynku spowodowaną tą praktyką;

e)

czy praktyka rynkowa nie stwarza zagrożenia dla integralności bezpośrednio lub pośrednio powiązanych rynków danego instrumentu finansowego na terenie Unii, niezależnie od tego, czy rynki te są regulowane, czy nie;

f)

rezultaty czynności wyjaśniających w odniesieniu do danej praktyki rynkowej przez właściwe organy lub inne organy, w szczególności badania, czy dana praktyka rynkowa narusza przepisy lub uregulowania mające na celu zapobieganie nadużyciom na rynku, albo kodeksy postępowania, niezależnie od tego, czy dotyczy ona przedmiotowego rynku czy powiązanych bezpośrednio lub pośrednio rynków unijnych; oraz

g)

strukturalne cechy przedmiotowego rynku, w tym jego ewentualne uregulowania, rodzaje instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu i rodzaj uczestników rynku, w tym zakres uczestnictwa inwestorów detalicznych na przedmiotowym rynku.

a)

wykorzystywania informacji poufnych lub usiłowania wykorzystywania informacji poufnych;

b)

rekomendowania innej osobie lub nakłaniania jej do wykorzystywania informacji poufnych; lub

c)

bezprawnego ujawniania informacji poufnych.

a)

właściwych rozwiązań, systemów i procedur dla przedmiotowych osób, tak aby przestrzegały one wymogów ustanowionych w ust. 1 i 2; oraz

b)

wzorów formularzy powiadomienia używanych przez przedmiotowe osoby w celu zapewnienia zgodności z wymogami ustanowionymi w ust. 1 i 2.

a)

niezwłoczne ujawnienie informacji mogłoby naruszyć prawnie uzasadnione interesy emitenta lub uczestnika rynku handlu uprawnieniami do emisji;

b)

opóźnienie podania do wiadomości informacji prawdopodobnie nie wprowadzi w błąd opinii publicznej;

c)

emitent lub uczestnik rynku uprawnień do emisji jest w stanie zapewnić poufność takich informacji.

a)

ujawnienie informacji poufnych pociąga za sobą zagrożenie dla stabilności finansowej emitenta i systemu finansowego;

b)

opóźnienie ujawnienia informacji leży w interesie publicznym;

c)

można zapewnić poufność tych informacji; oraz

d)

właściwy organ określony na podstawie ust. 3 wydał zgodę na opóźnienie na podstawie spełnienia warunków określonych w lit. a, b) i c).

a)

jeżeli emitent jest instytucją kredytową lub firmą inwestycyjną – organu wyznaczonego zgodnie z art. 133 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (25);

b)

w przypadkach innych niż określone w lit. a) – innego organu krajowego odpowiedzialnego za nadzór nad emitentem.

a)

technicznych warunków właściwego podawania do wiadomości publicznej informacji poufnych zgodnie z ust. 1, 2, 8 i 9; oraz

b)

technicznych warunków opóźniania podawania do publicznej wiadomości informacji poufnych zgodnie z ust. 4 i 5.

a)

sporządzają listę wszystkich osób mających dostęp do informacji poufnych i pracujących dla nich na podstawie umowy o pracę lub na innej podstawie, wykonując zadania, w ramach których mają dostęp do informacji poufnych, takich jak doradcy, księgowi lub agencje ratingowe (lista osób mających dostęp do informacji poufnych);

b)

niezwłocznie aktualizują listę osób mających dostęp do informacji poufnych zgodnie z ust. 4; oraz

c)

przedstawiają listę osób mających dostęp do informacji poufnych właściwemu organowi na jego żądanie w możliwie najkrótszym terminie.

a)

dane osobowe wszelkich osób mających dostęp do informacji poufnych;

b)

przyczynę uwzględnienia danej osoby w licie osób mających dostęp do informacji poufnych;

c)

datę i godzinę uzyskania przez tę osobę dostępu do informacji poufnych; oraz

d)

datę utworzenia listy osób mających dostęp do informacji poufnych.

a)

gdy następuje zmiana przyczyny, dla której dana osoba została uwzględniona na liście osób mających dostęp do informacji poufnych;

b)

gdy nowa osoba ma dostęp do informacji poufnych i w związku z tym musi zostać dodana do listy osób mających dostęp do informacji poufnych; oraz

c)

gdy dana osoba przestaje mieć dostęp do informacji poufnych.

a)

emitent podejmuje wszelkie zasadne kroki w celu zapewnienia, aby każda osoba posiadająca dostęp do informacji poufnych potwierdziła związane z tym obowiązki wynikające z przepisów ustawowych i wykonawczych oraz była świadoma sankcji mających zastosowanie w razie wykorzystywania informacji poufnych i bezprawnego ujawniania takich informacji; oraz

b)

emitent może udostępnić właściwemu organowi, na jego żądanie, listę osób mających dostęp do informacji poufnych.

a)

uczestników rynku uprawnień do emisji w odniesieniu do informacji poufnych dotyczących uprawnień do emisji, które są następstwem rzeczywistej działalności tych uczestników rynku uprawnień do emisji;

b)

każdej platformy aukcyjnej, prowadzącej aukcje i monitorującej aukcje w odniesieniu do aukcji uprawnień do emisji lub innych opartych na nich produktów sprzedawanych na aukcji, prowadzonej zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1031/2010.

a)

w odniesieniu do emitentów – o każdej transakcji zawieranej na ich własny rachunek w odniesieniu do akcji lub instrumentów dłużnych tego emitenta lub do instrumentów pochodnych bądź innych powiązanych z nimi instrumentów finansowych;

b)

w odniesieniu do uczestników rynku uprawnień do emisji – o każdej transakcji zawieranej na ich własny rachunek w odniesieniu do uprawnień do emisji, opartych na nich produktów sprzedawanych na aukcji lub powiązanych z nimi instrumentów pochodnych.

a)

ubiegających się o dopuszczenie swoich instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym lub których instrumenty finansowe zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym; lub

b)

w przypadku instrumentu będącego w obrocie jedynie na MTF lub OTF – których instrumenty finansowe zostały dopuszczone do obrotu na MTF lub OTF lub są przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na MTF.

a)

nazwisko osoby;

b)

przyczynę powiadomienia;

c)

nazwę danego emitenta lub uczestnika rynku uprawnień do emisji;

d)

opis i identyfikację instrumentu finansowego;

e)

charakter transakcji (np. nabycie lub zbycie), ze wskazaniem, czy jest ona związana z wykonywaniem programów opcji na akcje lub z konkretnymi przypadkami określonymi w ust. 7;

f)

datę i miejsce transakcji; oraz

g)

cenę i wolumen transakcji. W przypadku zastawu, którego warunki przewidują zmianę jego wartości, należy to ujawnić wraz z wartością na dzień ustanowienia zastawu.

a)

transakcje zastawiania lub pożyczania instrumentów finansowych przez osobę pełniącą obowiązki zarządcze, lub w jej imieniu, lub osobę blisko z nią związaną, lub w jej imieniu, o których mowa w ust. 1;

b)

transakcje zawierane przez osobę zawodowo zajmującą się pośredniczeniem w zawieraniu transkacji lub wykonywaniu zleceń lub przez inną osobę w imieniu osoby pełniącej obowiązki zarządcze lub osoby blisko związanej z taką osobą, o której mowa w ust. 1, włączając w to transakcje zawierane w ramach uznania;

c)

transakcje dokonywane z tytułu polisy ubezpieczeniowej na życie, określonej w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE (26), w przypadku gdy:

a)

przepisami systemu obrotu, w którym akcje emitenta są dopuszczone do obrotu; lub

b)

prawem krajowym.

a)

na podstawie indywidualnych przypadków z powodu istnienia wyjątkowych okoliczności, takich jak poważne trudności finansowe, wymagających natychmiastowej sprzedaży akcji; albo

b)

z powodu cech danej transakcji dokonywanej w ramach programu akcji pracowniczych, programów oszczędnościowych, kwalifikacji lub uprawnień do akcji, lub też transakcji, w których korzyść związana z danym papierem wartościowym nie ulega zmianie lub cech transakcji z nimi związanych.

a)

odnośne osoby lub osoby blisko z nimi związane czerpią, bezpośrednio lub pośrednio, korzyści lub zyski z ujawniania lub rozpowszechniania przedmiotowych informacji; lub

b)

ujawnienie lub rozpowszechnianie informacji odbywa się z zamiarem wprowadzenia rynku w błąd w kwestii podaży instrumentów finansowych, popytu na nie lub ich ceny.

a)

bezpośrednio;

b)

we współpracy z innymi organami lub podmiotami rynkowymi;

c)

na ich odpowiedzialność, w drodze przekazania zadań takim organom lub podmiotom rynkowym;

d)

przez wnoszenie spraw do właściwych organów sądowych.

a)

posiadania dostępu do każdego dokumentu i danych w jakiejkolwiek formie oraz do otrzymywania ich kopii;

b)

wymagania lub żądania udzielenia informacji od każdej osoby, włączając w to osoby, które biorą udział w przekazywaniu zleceń lub prowadzeniu przedmiotowych operacji, a także ich zwierzchników, oraz, jeśli jest to konieczne, wzywania i przesłuchiwania takich osób w celu uzyskania informacji;

c)

w odniesieniu do pochodnych instrumentów towarowych – żądania, by uczestnicy rynku przekazali w standardowych formatach informacje dotyczące powiązanych rynków kasowych, uzyskiwania sprawozdań z transakcji oraz bezpośredniego dostępu do systemów wykorzystywanych przez osoby zawierające transakcje;

d)

dokonywania kontroli na miejscu lub czynności wyjaśniających w miejscach, które nie są prywatnym miejscem zamieszkania osób fizycznych;

e)

z zastrzeżeniem akapitu drugiego – wchodzenia do pomieszczeń osób fizycznych i prawnych w celu przejęcia dokumentacji i danych w jakiejkolwiek formie w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że dokumenty lub dane związane z przedmiotem kontroli lub czynności wyjaśniających mogą mieć znaczenie dla udowodnienia przypadku wykorzystywania informacji poufnych lub manipulacji na rynku z naruszeniem niniejszego rozporządzenia;

f)

przekazywania spraw do prowadzenia w postępowaniu karnym;

g)

żądania wydania istniejących nagrań rozmów telefonicznych, komunikacji elektronicznej lub zapisów danych o ruchu przechowywanych przez firmy inwestycyjne, instytucje kredytowe lub instytucje finansowe;

h)

w przypadku uzasadnionego podejrzenia naruszenia i gdy takie rejestry mogą mieć znaczenie dla czynności wyjaśniających w sprawie naruszenia art. 14 lit. a) lub b) lub art. 15 – żądania, w zakresie dozwolonym prawem krajowym, wydania istniejących zapisów danych o ruchu przechowywanych przez operatora telekomunikacyjnego;

i)

żądania zamrożenia lub sekwestracji aktywów lub zastosowania obu tych środków;

j)

zawieszenia obrotu danym instrumentem finansowym;

k)

żądania tymczasowego zaprzestania wszelkich działań, które właściwy organ uzna za sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem;

l)

wydania czasowego zakazu wykonywania działalności zawodowej; oraz

m)

przyjęcia wszystkich niezbędnych środków dla zapewnienia prawidłowego poinformowania opinii publicznej, między innymi korekty fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji podanych do wiadomości publicznej, w tym w formie zobowiązania emitenta lub innej osoby, która opublikowała lub rozpowszechniła fałszywe lub wprowadzające w błąd informacje, do opublikowania oświadczenia korygującego.

a)

przekazanie odpowiednich informacji mogłoby mieć niekorzystny wpływ na bezpieczeństwo państwa członkowskiego, do którego skierowano żądanie, zwłaszcza w zakresie walki z terroryzmem i innymi poważnymi przestępstwami;

b)

spełnienie żądania może mieć niekorzystny wpływ na jego własne czynności wyjaśniające lub egzekwowanie przepisów, lub w stosownych przypadkach na postępowanie karne;

c)

zostało już wszczęte postępowanie sądowe w sprawie tych samych działań i przeciwko tym samym osobom przed organami państwa członkowskiego, do którego skierowano żądanie; lub

d)

w państwie członkowskim, do którego skierowano żądanie, został już wydany prawomocny wyrok w stosunku do tych osób w związku z tymi samymi czynami.

a)

samodzielnie przeprowadzić kontrolę na miejscu lub czynności wyjaśniające;

b)

zezwolić właściwemu organowi, który złożył wniosek, na udział w kontroli na miejscu lub w czynnościach wyjaśniających;

c)

zezwolić właściwemu organowi, który złożył wniosek, na samodzielne dokonanie kontroli na miejscu lub czynności wyjaśniających;

d)

wyznaczyć audytorów bądź biegłych do przeprowadzenia kontroli na miejscu lub czynności wyjaśniających;

e)

wykonać określone zadania związane z działaniami nadzorczymi wraz z pozostałymi właściwymi organami.

a)

monitorującym aukcje, w odniesieniu do sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji lub innych sprzedawanych na aukcji produktów opartych na uprawnieniach do emisji zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1031/2010; oraz

b)

właściwymi organami, administratorami rejestru, w tym z centralnym administratorem, oraz innymi organami publicznymi zajmującymi się nadzorem nad przestrzeganiem wymogów na mocy dyrektywy 2003/87/WE.

a)

naruszeniami art. 14 i 15, art. 16 ust. 1 i 2, art. 17 ust. 1, 2, 4, 5 i 8, art. 18 ust. 1–6, art. 19 ust. 1, 2, 3, 5, 6, 7 i 11 oraz art. 20 ust. 1; oraz

b)

odmowy współpracy lub podporządkowania się wymogom czynności wyjaśniających, kontroli lub wnioskowi, o których mowa w art. 23 ust. 2.

a)

nakazu zobowiązującego osobę odpowiedzialną za naruszenie do zaprzestania określonego postępowania oraz powstrzymania się od jego ponownego podejmowania;

b)

wyrównania korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia, o ile możliwe jest ich ustalenie;

c)

publicznego ostrzeżenia wskazujące osobę odpowiedzialną za popełnienie naruszenia oraz charakter naruszenia;

d)

cofnięcia lub zawieszenia zezwolenia dla firmy inwestycyjnej;

e)

tymczasowego zakazu sprawowania funkcji zarządczych w firmach inwestycyjnych wobec każdej osoby pełniącej obowiązki zarządcze w firmie inwestycyjnej lub każdej innej osoby fizycznej uznanej za odpowiedzialną za popełnienie naruszenia;

f)

w przypadku ponownych naruszeń art. 14 lub 15 – stałego zakazu sprawowania funkcji zarządczych w firmach inwestycyjnych wobec każdej osoby pełniącej obowiązki zarządcze w firmie inwestycyjnej lub każdej innej osoby fizycznej uznanej za odpowiedzialną za popełnienie naruszenia;

g)

tymczasowego zakazu zawierania transakcji na własny rachunek wobec każdej osoby pełniącej obowiązki zarządcze w firmie inwestycyjnej lub każdej innej osoby fizycznej uznanej za odpowiedzialną za popełnienie naruszenia;

h)

maksymalnych administracyjnych sankcji pieniężnych w wysokości co najmniej trzykrotnej wartości korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia, o ile można je określić;

i)

w przypadku osoby fizycznej – maksymalnych administracyjnych sankcji pieniężnych w wysokości co najmniej:

j)

w przypadku osoby prawnej – maksymalnych administracyjnych sankcji pieniężnych w wysokości co najmniej:

a)

wagę naruszenia i czas jego trwania;

b)

stopień odpowiedzialności osoby odpowiedzialnej za naruszenie;

c)

sytuację finansową osoby odpowiedzialnej za naruszenie, której wyznacznikiem jest na przykład wysokość całkowitych obrotów osoby prawnej lub roczny dochód osoby fizycznej;

d)

skalę korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez osobę odpowiedzialną za naruszenie, o ile można ją ustalić;

e)

gotowość osoby odpowiedzialnej za naruszenie do współpracy z właściwym organem, bez uszczerbku dla potrzeby zapewnienia wyrównania korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez taką osobę;

f)

uprzednie naruszenia popełnione przez osobę odpowiedzialną za naruszenie; oraz

g)

środki zastosowane przez osobę odpowiedzialną za naruszenie w celu zapobieżenia powtórnemu naruszeniu.

a)

szczególne procedury odbierania zgłoszeń w sprawie naruszeń oraz działania następcze, w tym ustanowienie bezpiecznych kanałów komunikacji dla takich zgłoszeń;

b)

w ramach zatrudnienia – stosowną ochronę osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, które ujawniają naruszenia lub którym zarzuca się naruszenia – co najmniej przed odwetem, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania; oraz

c)

ochronę danych osobowych zarówno osoby zgłaszającej naruszenie, jak i osoby fizycznej podejrzewanej o jego popełnienie, w tym ochronę w zakresie zachowania poufnego charakteru ich tożsamości na wszystkich etapach postępowania, bez uszczerbku dla wymogu ujawnienia informacji na gruncie prawa krajowego w kontekście czynności wyjaśniających lub późniejszych postępowań sądowych.

a)

odracza publikację decyzji do momentu, kiedy ustaną przyczyny odroczenia;

b)

publikuje decyzję w formie zanonimizowanej zgodnie z prawem krajowym, jeżeli taka publikacja gwarantuje skuteczną ochronę danych osobowych;

c)

nie publikuje decyzji, w przypadku gdy w jego ocenie publikacja zgodnie z lit. a) lub b) będzie niewystarczająca do zapewnienia:

a)

zasadności wprowadzenia wspólnych dla wszystkich państw członkowskich reguł określania sankcji administracyjnych za wykorzystywanie informacji poufnych i manipulacje na rynku;

b)

tego, czy definicja informacji poufnych jest wystarczająca, aby obejmować wszystkie informacje istotne dla właściwych organów w celu skutecznej walki z nadużyciami na rynku;

c)

zasadności warunków, na których wydaje się zakaz zawierania transakcji zgodnie z art. 19 ust. 11, w celu stwierdzenia, czy występują jakiekolwiek inne okoliczności, w których zakaz powinien mieć zastosowanie;

d)

możliwości ustanowienia unijnych ram międzyrynkowego nadzoru nad arkuszami zleceń w odniesieniu do nadużyć na rynku, w tym zaleceń dla takich ram; oraz

e)

zakresu stosowania przepisów dotyczących wskaźnika referencyjnego.

12.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 173/62

(1)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 812/2004 (3) nadaje Komisji uprawnienia w zakresie wykonania niektórych przepisów tego rozporządzenia. W następstwie wejścia w życie Traktatu z Lizbony właściwe jest dostosowanie tych uprawnień do postanowień art. 290 i 291 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(2)

W celu zapewnienia sprawnego dostosowania niektórych przepisów rozporządzenia (WE) nr 812/2004 do postępu technicznego i naukowego należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do warunków technicznych i warunków dotyczących charakterystyki sygnałów i charakterystyki wdrażania użytkowania akustycznych urządzeń odstraszających. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(3)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania przepisów rozporządzenia (WE) nr 812/2004 ustanawiających procedurę i format składania sprawozdań przez państwa członkowskie należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (4).

(4)

Ponieważ państwa członkowskie mają obowiązek przedsięwziąć – zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 812/2004 – środki niezbędne do wprowadzenia systemu ścisłej ochrony waleni, a Komisja wskazała niedociągnięcia tego rozporządzenia, należy do dnia 31 grudnia 2015 r. dokonać przeglądu celowości i skuteczności przepisów tego rozporządzenia dotyczących ochrony waleni. Na podstawie tego przeglądu Komisja powinna w stosownych przypadkach przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie kompleksowy wniosek ustawodawczy w celu zapewnienia skutecznej ochrony waleni, w tym poprzez proces regionalizacji.

(5)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 812/2004,

1)

w art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Akustyczne urządzenia odstraszające używane w zastosowaniu art. 2 ust. 1 muszą być zgodne z warunkami technicznymi i warunkami użytkowania określonymi w załączniku II. W celu zapewnienia, aby załącznik II nadal odzwierciedlał stan postępu technicznego i naukowego, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 8a, aktualizujących charakterystykę sygnałów i odpowiadającą jej charakterystykę wdrażania w tym załączniku. Przyjmując te akty delegowane, Komisja zapewnia wystarczającą ilość czasu na wdrożenie takich dostosowań.”;

2)

w art. 7 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„3.   Do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja dokonuje przeglądu skuteczności środków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i w stosownych przypadkach przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie kompleksowy wniosek ustawodawczy w celu zapewnienia skutecznej ochrony waleni.”;

3)

art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 8

Wykonywanie

Komisja może przyjąć akty wykonawcze ustanawiające szczegółowe zasady dotyczące procedury i formatu składania sprawozdań przewidzianych w art. 6. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 8b ust. 2.”;

4)

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 8a

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 3 ust. 1, powierza się Komisji na okres czterech lat od dnia 2 lipca 2014 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem tego okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 3 ust. 1, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 3 ust. 1 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 8b

Procedura komitetowa

1.   Komisję wspomaga Komitet ds. Rybołówstwa i Akwakultury powołany na mocy art. 47 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 (5). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (6).

2.   W przypadku odesłania do niniejszego ustępu, stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

(5)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję Rady 2004/585/WE (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22)."

(6)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).”."

12.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 173/65

(1)

Podstawowym celem wspólnej polityki transportowej jest zrównoważony rozwój. Wymaga on zintegrowanego podejścia ukierunkowanego na zapewnienie zarówno efektywnego funkcjonowania systemów transportowych Unii, jak i ochrony środowiska.

(2)

Zrównoważony rozwój transportu lotniczego wymaga wprowadzenia środków mających na celu ograniczenie wpływu hałasu emitowanego przez statki powietrzne w portach lotniczych Unii. Środki te powinny zmniejszyć poziom hałasu wokół portów lotniczych Unii, by utrzymać lub podnieść jakość życia ludzi mieszkających w ich okolicach, a także sprzyjać pogodzeniu działalności lotniczej z istnieniem osiedli mieszkalnych, w szczególności w przypadku lotów nocnych.

(3)

Rezolucja A33/7 Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) wprowadza koncepcję „zrównoważonego podejścia” do zarządzania hałasem („zrównoważone podejście”) oraz ustanawia spójną metodę rozwiązywania problemu hałasu emitowanego przez statki powietrzne. Zrównoważone podejście powinno stanowić podstawę regulacji dotyczących hałasu w lotnictwie jako sektorze globalnym. W ramach zrównoważonego podejścia uznaje się wartość odnośnych zobowiązań prawnych, istniejących porozumień, obowiązujących przepisów oraz ustalonych polityk i nie narusza się ich. Uwzględnienie w niniejszym rozporządzeniu międzynarodowych zasad zrównoważonego podejścia powinno w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko międzynarodowych sporów, które mogą wystąpić, gdy ograniczenia operacyjne odnoszące się do poziomu hałasu będą dotyczyć przewoźników z państw trzecich.

(4)

W następstwie wyeliminowania najgłośniejszych statków powietrznych na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/30/WE (4) oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/93/WE (5), konieczne jest uaktualnienie dotyczące sposobu wykorzystywania środków w zakresie ograniczeń operacyjnych, tak aby właściwe organy mogły rozwiązać problem obecnie najgłośniejszych statków powietrznych w celu zmniejszenia poziomu hałasu wokół portów lotniczych Unii zgodnie z międzynarodowymi zasadami zrównoważonego podejścia.

(5)

W sprawozdaniu Komisji z dnia 15 lutego 2008 r. zatytułowanym „Ograniczenie działalności powodującej hałas w portach lotniczych UE” stwierdzono potrzebę doprecyzowania w tekście dyrektywy 2002/30/WE podziału obowiązków oraz dokładnych praw i obowiązków zainteresowanych stron podczas procesu oceny hałasu; pozwoli to podjąć opłacalne działania ukierunkowane na realizację celów ochrony przed hałasem w poszczególnych portach lotniczych.

(6)

Wprowadzenie w poszczególnych przypadkach przez państwa członkowskie ograniczeń operacyjnych w portach lotniczych Unii może przyczynić się do zmniejszenia poziomu hałasu wokół portów lotniczych, choć jednocześnie ograniczy ich przepustowość. Jednak nieefektywne wykorzystywanie istniejącej przepustowości może powodować zakłócenia konkurencji czy zmniejszenie ogólnej efektywności unijnej sieci lotniczej. Z uwagi na to, że cel ochrony przed hałasem przewidziany w niniejszym rozporządzeniu nie może zostać osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, natomiast dzięki zharmonizowanym przepisom dotyczącym wprowadzania ograniczeń operacyjnych w ramach procesu zarządzania hałasem możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Taka zharmonizowana metoda nie określa celów w odniesieniu do jakości klimatu akustycznego, które nadal wynikają z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/49/WE (6) lub innych właściwych przepisów Unii czy ustawodawstwa każdego z państw członkowskich, jak również nie przesądza o konkretnym doborze środków.

(7)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie jedynie do państw członkowskich, w których zlokalizowany jest port lotniczy, w którym wykonuje się w roku kalendarzowym ponad 50 000 operacji cywilnych statków powietrznych, oraz gdy w takim porcie lotniczym rozpatruje się wprowadzenie ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu.

(8)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do cywilnych statków powietrznych. Nie powinno mieć zastosowania do takich statków powietrznych, jak wojskowe statki powietrzne i statki powietrzne prowadzące operacje celne, policyjne i operacje gaszenia pożarów. Ponadto należy wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia różne działania o charakterze wyjątkowym, takie jak loty z pilnych powodów humanitarnych, poszukiwania i działania ratownicze w sytuacjach nadzwyczajnych, pomoc medyczna oraz pomoc w przypadku klęsk żywiołowych.

(9)

Chociaż oceny hałasu powinny być przeprowadzane regularnie – zgodnie z dyrektywą 2002/49/WE – powinny one skutkować dodatkowymi środkami zmniejszenia poziomu hałasu wyłącznie wtedy, gdy aktualny zestaw środków mających na celu zmniejszenie hałasu nie wystarcza, by osiągnąć cele zmniejszenia poziomu hałasu; w ocenach tych uwzględnić należy spodziewany rozwój portu lotniczego. W przypadku portów lotniczych, w których występuje problem hałasu, należy określić – zgodnie z metodami przewidzianymi w ramach zrównoważonego podejścia – dodatkowe środki zmniejszenia poziomu hałasu. By zapewnić szerokie stosowanie zrównoważonego podejścia w Unii, jego stosowanie jest zalecane wszędzie tam, gdzie jest to uważane przez dane państwo członkowskie za właściwe, nawet gdy wykracza poza zakres stosowania niniejszego rozporządzenia. Ograniczenia operacyjne odnoszące się do poziomu hałasu należy wprowadzać jedynie wtedy, gdy inne środki oparte na zrównoważonym podejściu są niewystarczające do osiągnięcia konkretnych celów zmniejszenia poziomu hałasu.

(10)

W wyniku analizy kosztów i korzyści uzyskuje się ocenę ogółu skutków dobrobytu ekonomicznego przez porównanie wszystkich kosztów i korzyści, natomiast analiza opłacalności koncentruje się na realizacji określonego celu w sposób najbardziej opłacalny, wymagając porównania samych kosztów. Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim stosowania w odpowiednich przypadkach analizy kosztów i korzyści.

(11)

Należy uznać znaczenie aspektów zdrowotnych w przypadku problemów z hałasem, ważne jest zatem, by te aspekty były brane pod uwagę w sposób spójny we wszystkich portach lotniczych przy ustalaniu celów zmniejszenia poziomu hałasu, z uwzględnieniem obowiązywania wspólnych unijnych przepisów w tej dziedzinie. Dlatego też aspekty zdrowotne powinny być oceniane zgodnie z ustawodawstwem Unii dotyczącym oceny skutków hałasu.

(12)

Przeprowadzając oceny hałasu, należy opierać się na obiektywnych i wymiernych kryteriach wspólnych dla wszystkich państw członkowskich oraz korzystać z dostępnych informacji, takich jak informacje wynikające z wdrażania dyrektywy 2002/49/WE. Państwa członkowskie powinny zapewnić, by takie informacje były wiarygodne, by były uzyskiwane w sposób przejrzysty oraz by były dostępne dla właściwych organów i podmiotów. Właściwe organy powinny wprowadzić konieczne narzędzia służące monitorowaniu.

(13)

Właściwy organ odpowiedzialny za przyjmowanie ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu powinien być niezależny od wszelkich organizacji, które są zaangażowane w działanie portów lotniczych, transport lotniczy lub zapewnianie służb żeglugi powietrznej lub które reprezentują interesy tych sektorów, a także od mieszkańców okolic portów lotniczych. Nie powinno to być rozumiane jako nałożenie na państwa członkowskie wymogu zmiany ich struktur administracyjnych lub procesu decyzyjnego.

(14)

Uznaje się, że państwa członkowskie podejmują decyzje o ograniczeniach operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu zgodnie z ustawodawstwem krajowym w oparciu o metody oceny hałasu uznane na poziomie krajowym, które być może nie są jeszcze w pełni spójne z metodą opisaną w autorytatywnym raporcie Europejskiej Konferencji Lotnictwa Cywilnego Doc 29 zatytułowanym „Standardowa metoda obliczania linii równego poziomu hałasu wokół cywilnych portów lotniczych” („raport ECAC Doc 29”) i które być może nie przewidują jeszcze wykorzystywania uznanych na poziomie międzynarodowym informacji na temat charakterystyki hałasu statków powietrznych. Efektywność i skuteczność ograniczenia operacyjnego odnoszącego się do poziomu hałasu należy jednak oceniać według metod wskazanych w raporcie ECAC Doc 29 oraz w ramach zrównoważonego podejścia. W związku z tym państwa członkowskie powinny w pełni dostosować swoje oceny ograniczeń operacyjnych przewidziane w ustawodawstwie krajowym do metod opisanych w raporcie ECAC Doc 29.

(15)

Należy wprowadzić nową i szerszą definicję ograniczeń operacyjnych, w porównaniu z dyrektywą 2002/30/WE, by ułatwić wdrażanie nowych technologii i nowych zdolności operacyjnych statków powietrznych i sprzętu naziemnego. Zastosowanie takiej definicji nie powinno prowadzić do opóźnień we wdrażaniu środków operacyjnych, które mogłyby natychmiast zmniejszyć wpływ hałasu bez znacznego ograniczania przepustowości portu lotniczego. Takich środków nie należy zatem uznawać za nowe ograniczenia operacyjne.

(16)

Centralizacja informacji na temat hałasu skutkowałaby znacznym ograniczeniem obciążeń administracyjnych zarówno dla operatorów statków powietrznych, jak i operatorów portów lotniczych. Udzielanie takich informacji i zarządzanie nimi odbywa się obecnie na poziomie poszczególnych portów lotniczych. Na potrzeby operacyjne dane te trzeba przekazać do dyspozycji operatorów statków powietrznych i portów lotniczych. Ważne jest wykorzystanie – jako narzędzia walidacji – banku danych Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego („Agencji”) dotyczących certyfikacji w zakresie hałasu, wraz z danymi Europejskiej Organizacji ds. Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol) dotyczącymi poszczególnych lotów. Dane takie są obecnie systematycznie wykorzystywane do celów centralnego zarządzania ruchem lotniczym – ale nie są obecnie dostępne dla Komisji ani Agencji – i trzeba doprecyzować ich zakres do celów niniejszego rozporządzenia oraz regulacji w sprawie skuteczności działania w obszarze zarządzania ruchem lotniczym. Dobry dostęp do walidowanych danych modelowych – określonych zgodnie z procedurami i najlepszymi praktykami uznanymi na poziomie międzynarodowym – powinien skutkować lepszą jakością mapowania poziomic hałasu poszczególnych portów lotniczych na potrzeby podejmowania decyzji w tym obszarze polityki.

(17)

By uniknąć niepożądanych konsekwencji dla bezpieczeństwa lotniczego, przepustowości portów lotniczych i konkurencji, Komisja powinna poinformować odpowiedni właściwy organ, jeżeli stwierdzi, że proces wprowadzania ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu nie jest zgodny z wymogami niniejszego rozporządzenia. Właściwy organ powinien przeanalizować informacje Komisji i powiadomić ją o swoich zamiarach, zanim wprowadzi ograniczenia operacyjne.

(18)

By uwzględnić zrównoważone podejście, należy wprowadzić możliwość stosowania zwolnień, w szczególnych przypadkach i wobec operatorów z rozwijających się krajów trzecich, bez zbytniego obciążania takich operatorów. Odwołanie do „krajów rozwijających się” należy rozumieć z uwzględnieniem niniejszego szczególnego kontekstu dotyczącego lotnictwa; nie obejmuje ono wszystkich krajów, które w innym przypadku byłyby uznane przez społeczność międzynarodową za kraje rozwijające się. Konieczne jest w szczególności zapewnienie, by wszystkie takie zwolnienia były zgodne z zasadą niedyskryminacji.

(19)

Aby odzwierciedlić nieustający postęp technologiczny w budowie silników i płatowców oraz metody stosowane do mapowania poziomic hałasu, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do uaktualniania norm hałasu dla statków powietrznych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, oraz odniesienia do powiązanych metod certyfikacji – z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, zmian we właściwych dokumentach ICAO – jak również do uaktualniania odniesienia do metody obliczania poziomic hałasu, z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, zmian we właściwych dokumentach ICAO. Ponadto, w stosownych przypadkach, zmiany w raporcie ECAC Doc 29 powinny być uwzględniane w drodze aktów delegowanych w odniesieniu do kwestii uaktualnień technicznych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(20)

W niniejszym rozporządzeniu wprowadza się wymóg przeprowadzania regularnych ocen poziomu hałasu w portach lotniczych, jednak oceny takie niekoniecznie prowadzą do przyjmowania nowych ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu ani do przeglądu obowiązujących ograniczeń. Dlatego też niniejsze rozporządzenie nie wprowadza wymogu dokonywania przeglądu ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu już istniejących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w tym ograniczeń będących wynikiem decyzji sądów lub lokalnych procesów mediacji. Drobne zmiany techniczne środków niemające dużego wpływu na przepustowość czy operacje nie powinny być uważane za nowe ograniczenia operacyjne odnoszące się do poziomu hałasu.

(21)

W przypadku gdy na mocy dyrektywy 2002/30/WE wszczęto konsultacje poprzedzające przyjęcie ograniczenia operacyjnego odnoszącego się do poziomu hałasu i konsultacje te trwają w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, należy zezwolić na podjęcie ostatecznej decyzji zgodnie z dyrektywą 2002/30/WE, aby nie zaprzepaścić wypracowanych dotąd postępów w konsultacjach.

(22)

Uwzględniając konieczność spójnego stosowania metody oceny hałasu na rynku lotniczym Unii, w niniejszym rozporządzeniu określa się wspólne przepisy dotyczące ograniczeń operacyjnych odnoszących się do poziomu hałasu.

(23)

Należy zatem uchylić dyrektywę 2002/30/WE,

a)

ułatwienie osiągnięcia konkretnych celów zmniejszenia poziomu hałasu, w tym dotyczących aspektów zdrowotnych, na poziomie poszczególnych portów lotniczych, z poszanowaniem właściwych przepisów Unii, w szczególności przepisów dyrektywy 2002/49/WE, i przepisów poszczególnych państw członkowskich;

b)

umożliwienie stosowania ograniczeń operacyjnych zgodnie ze zrównoważonym podejściem w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju portów lotniczych i zdolności zarządzania ruchem lotniczym zgodnie z koncepcją „od drzwi do drzwi” (gate to gate).

1)

„statek powietrzny” oznacza stałopłat o certyfikowanej maksymalnej masie startowej 34 000 kg lub większej, zgodnie z certyfikatem typu statku powietrznego, pojemnością pomieszczeń wewnętrznych zawierających 19 lub więcej siedzących miejsc pasażerskich, z wyłączeniem miejsc przeznaczonych tylko dla załogi;

2)

„port lotniczy” oznacza port lotniczy, w którym wykonuje się ponad 50 000 operacji cywilnych statków powietrznych w roku kalendarzowym (przez operację rozumie się start lub lądowanie), obliczanych na podstawie średniej liczby operacji w ostatnich trzech latach kalendarzowych poprzedzających ocenę hałasu;

3)

„zrównoważone podejście” oznacza opracowany przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego proces, w ramach którego spójnie rozpatruje się cały zakres dostępnych środków – takich jak zmniejszenie hałasu emitowanego przez statki powietrzne u źródła, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, operacyjne procedury służące zmniejszeniu poziomu hałasu oraz ograniczenia operacyjne – w celu rozwiązania problemu hałasu w poszczególnych portach lotniczych w jak najbardziej opłacalny sposób;

4)

„statek powietrzny marginalnie zgodny” oznacza statek powietrzny certyfikowany zgodnie z ograniczeniami określonymi w tomie 1 część II rozdział 3 załącznika 16 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym podpisanej dnia 7 grudnia 1944 r. („konwencji chicagowskiej”), o skumulowanym marginesie wynoszącym mniej niż 8 EPNdB (efektywnie odczuwalny hałas w decybelach), podczas okresu przejściowego kończącego się w dniu 14 czerwca 2020 r., i o skumulowanym marginesie wynoszącym mniej niż 10 EPNdB, po zakończeniu tego okresu przejściowego, gdzie skumulowany margines jest liczbą wyrażoną w jednostkach EPNdB, otrzymaną poprzez zsumowanie indywidualnych marginesów (tj. różnic pomiędzy certyfikowanym poziomem hałasu a maksymalnym dopuszczalnym poziomem hałasu) z każdego z trzech referencyjnych punktów pomiaru hałasu określonych w tomie 1 część II rozdział 3 załącznika 16 do konwencji chicagowskiej;

5)

„działania związane z hałasem” oznaczają wszelkie środki wpływające na poziom hałasu wokół portów lotniczych, podlegające zasadom zrównoważonego podejścia, obejmujące również inne działania pozaoperacyjne, które mogą oddziaływać na osoby narażone na hałas emitowany przez statki powietrzne;

6)

„ograniczenia operacyjne” oznaczają działania związane z hałasem, które ograniczają dostępność lub przepustowość portu lotniczego, w tym ograniczenia operacyjne mające na celu wycofanie z eksploatacji w poszczególnych portach lotniczych statków powietrznych marginalnie zgodnych, jak również ograniczenia operacyjne o charakterze częściowym mające na przykład zastosowanie przez określony czas w ciągu dnia lub wyłącznie w odniesieniu do niektórych dróg startowych portu lotniczego.

a)

określono dla tego portu lotniczego cel zmniejszenia poziomu hałasu, z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, art. 8 dyrektywy 2002/49/WE i załącznika V do niej;

b)

określono dostępne środki ograniczania skutków hałasu;

c)

starannie oceniono prawdopodobną opłacalność środków zmniejszania poziomu hałasu;

d)

wybrano środki, z uwzględnieniem interesu publicznego w zakresie transportu lotniczego, w odniesieniu do planów rozwoju ich portów lotniczych, bez uszczerbku dla bezpieczeństwa;

e)

w przejrzysty sposób przeprowadzono konsultacje z zainteresowanymi stronami w kwestii planowanych działań;

f)

przyjęto środki i powiadomiono o nich we właściwy sposób;

g)

wdrożono środki; oraz

h)

przewidziano sposoby rozstrzygania sporów.

a)

przewidywalne skutki zmniejszenia hałasu emitowanego przez statki powietrzne u źródła;

b)

planowanie i zagospodarowanie przestrzenne;

c)

operacyjne procedury służące zmniejszeniu poziomu hałasu;

d)

niestosowanie ograniczeń operacyjnych w pierwszej kolejności, lecz dopiero po przeanalizowaniu innych środków zgodnych ze zrównoważonym podejściem.

a)

metoda, wskaźniki i informacje określone w załączniku I były, przed wprowadzeniem ograniczeń operacyjnych, stosowane z należytym uwzględnieniem udziału każdego rodzaju środka zgodnego ze zrównoważonym podejściem;

b)

ustanowiono na właściwym poziomie współpracę techniczną między operatorami portu lotniczego, operatorami statków powietrznych i instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, by przeanalizować środki mające na celu zmniejszenie hałasu. Właściwe organy zapewniają także, by zasięgano opinii mieszkańców, lub ich przedstawicieli, oraz odpowiednich organów lokalnych, a także by informowano ich o środkach zmniejszania hałasu;

c)

oceniono opłacalność wszelkich nowych ograniczeń operacyjnych zgodnie z załącznikiem II. Drobne zmiany techniczne środków niemające dużego wpływu na przepustowość czy operacje nie są uważane za nowe ograniczenia operacyjne;

d)

w odpowiednim czasie został zorganizowany proces konsultacji merytorycznych z zainteresowanymi stronami, który może przybrać formę procesu mediacji i który zapewni otwartość i przejrzystość w zakresie danych i metody dokonywania obliczeń. Przed przyjęciem nowych ograniczeń operacyjnych zainteresowane strony mają co najmniej trzy miesiące na przedstawienie uwag. Wśród zainteresowanych stron znajdują się co najmniej:

a)

z poszanowaniem prawa krajowego – informacje na temat domniemanych naruszeń wynikających ze zmian procedur lotu w związku z wpływem wywieranym przez te zmiany oraz przyczynami tych zmian;

b)

ogólne kryteria stosowane w dystrybucji ruchu i zarządzaniu nim w każdym porcie lotniczym w zakresie, w jakim mogą one mieć wpływ na środowisko lub na poziom hałasu; oraz

c)

dane zebrane przez systemy pomiaru hałasu, jeżeli są dostępne.

a)

znaki przynależności państwowej i rejestracyjne statku powietrznego;

b)

dokumentacja dotycząca hałasu emitowanego przez eksploatowane statki powietrzne, wraz z powiązaną maksymalną masą startową;

c)

wszelkie zmiany w statku powietrznym wpływające na charakterystykę hałasu tego statku powietrznego i wskazane w dokumentacji dotyczącej hałasu.

a)

otrzymały świadectwo zdatności w zakresie hałasu według norm określonych w rozdziale 3, tom 1 załącznika 16 do konwencji chicagowskiej;

b)

były eksploatowane w Unii przez okres pięciu lat poprzedzających wejście w życie niniejszego rozporządzenia;

c)

były zarejestrowane w danym kraju rozwijającym się w tym pięcioletnim okresie; oraz

d)

nadal są eksploatowane przez osobę fizyczną lub prawną zamieszkałą lub mającą siedzibę w tym kraju.

a)

operacji o tak wyjątkowym charakterze, że odmowa przyznania czasowego zwolnienia nie byłaby uzasadniona, w tym do lotów z pomocą humanitarną; lub

b)

lotów niedochodowych – w celu modyfikacji, napraw lub przeglądów.

a)

technicznych uaktualnień certyfikacyjnych norm hałasu przewidzianych w art. 5 ust. 5 i art. 9 ust. 1 lit. a) oraz procedury certyfikacji przewidzianej w art. 7 ust. 1;

b)

technicznych uaktualnień metod i wskaźników określonych w załączniku I.

12.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 173/79

(1)

Rozporządzeniem Rady (WE) nr 428/2009 (2) nałożono wymóg skutecznej kontroli produktów podwójnego zastosowania podczas wywozu z Unii, tranzytu przez Unię lub dostawy do państwa trzeciego w wyniku usług pośrednictwa świadczonych przez pośrednika mającego miejsce pobytu lub siedzibę w Unii.

(2)

Aby umożliwić państwom członkowskim i Unii wywiązywanie się z międzynarodowych zobowiązań, w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 428/2009 określono wspólny wykaz produktów podwójnego zastosowania podlegających kontroli w Unii. Decyzje dotyczące produktów podlegających kontroli podejmowane są w ramach Grupy Australijskiej, Reżimu Kontrolnego Technologii Rakietowych, Grupy Dostawców Jądrowych, porozumienia z Wassenaar oraz konwencji o zakazie broni chemicznej.

(3)

Rozporządzenie (WE) nr 428/2009 stanowi, że wykaz produktów podwójnego zastosowania określony w załączniku I do tego rozporządzenia jest aktualizowany zgodnie z odpowiednimi zobowiązaniami i obowiązkami oraz wszelkimi ich modyfikacjami, które państwa członkowskie przyjęły jako członkowie międzynarodowych systemów nieproliferacyjnych i porozumień w sprawie kontroli wywozu lub w drodze ratyfikacji stosownych traktatów międzynarodowych.

(4)

Istnieje konieczność regularnej aktualizacji wykazu produktów podwójnego zastosowania określonego w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 428/2009 celem zapewnienia pełnej zgodności z międzynarodowymi zobowiązaniami w dziedzinie bezpieczeństwa, zagwarantowania przejrzystości oraz utrzymania konkurencyjności eksporterów. Opóźnienia w aktualizacji tego wykazu produktów podwójnego zastosowania mogą mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo oraz międzynarodowe wysiłki w zakresie nieproliferacji, jak również na działalność gospodarczą prowadzoną przez eksporterów w Unii. Jednocześnie techniczna natura tych poprawek oraz fakt, że poprawki te mają być zgodne z decyzjami podjętymi przez międzynarodowe systemy kontroli wywozu, oznaczają, że należy stosować w Unii przyspieszoną procedurę wprowadzania w życie koniecznych aktualizacji.

(5)

Rozporządzenie (WE) nr 428/2009 wprowadza generalne unijne zezwolenie na wywóz jako jeden z czterech rodzajów zezwoleń na wywóz dostępnych w ramach tego rozporządzenia. Generalne unijne zezwolenia na wywóz umożliwiają eksporterom z siedzibą w Unii wywóz pewnych określonych produktów do pewnych określonych miejsc przeznaczenia na warunkach przewidzianych w tych zezwoleniach.

(6)

W załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 428/2009 określa się obecnie obowiązujące w Unii generalne unijne zezwolenia na wywóz. Biorąc pod uwagę charakter takich generalnych unijnych zezwoleń na wywóz, może zaistnieć potrzeba usunięcia z zakresu tych zezwoleń niektórych miejsc przeznaczenia, w szczególności w wypadku, gdy w wyniku zmiany okoliczności okaże się, że ułatwione transakcje eksportowe dotyczące określonego miejsca przeznaczenia nie powinny już być objęte zgodą na wywóz w ramach generalnego unijnego zezwolenia na wywóz. Takie usunięcie miejsca przeznaczenia z zakresu objętego generalnym unijnym zezwoleniem na wywóz nie powinno uniemożliwiać eksporterowi ubiegania się o inny rodzaj zezwolenia na wywóz na podstawie odpowiednich przepisów rozporządzenia (WE) nr 428/2009.

(7)

W celu zapewnienia regularnej i terminowej aktualizacji wspólnego wykazu produktów podwójnego zastosowania w zgodzie z obowiązkami i zobowiązaniami, które państwa członkowskie przyjęły na siebie w ramach międzynarodowych systemów kontroli wywozu, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do zmian załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 428/2009 w zakresie określonym w art. 15 tego rozporządzenia. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowane konsultacje, w tym na poziomie ekspertów.

(8)

W celu umożliwienia Unii szybkiego reagowania na zmianę okoliczności w zakresie oceny wrażliwości produktów wywożonych na podstawie generalnych unijnych zezwoleń na wywóz, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania, zgodnie z art. 290 TFUE, aktów dotyczących zmian załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 428/2009 odnośnie do usuwania miejsc przeznaczenia z zakresu objętego generalnym unijnym zezwoleniem na wywóz. Biorąc pod uwagę fakt, że takie zmiany powinny następować jedynie w reakcji na ocenę, z której wynika, że zwiększył się stopień ryzyka związanego z danymi produktami wywożonymi i że dalsze wykorzystywanie generalnych unijnych zezwoleń na wywóz w stosunku do tych towarów wywożonych mogłoby mieć natychmiastowy szkodliwy wpływ na bezpieczeństwo Unii i jej państw członkowskich, istnieje możliwość zastosowania przez Komisję trybu pilnego.

(9)

Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(10)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 428/2009,

1)

w art. 9 ust. 1 dodaje się akapity w brzmieniu:

„W celu zapewnienia, aby generalne unijne zezwolenia na wywóz opisane w załącznikach IIa–IIf obejmowały tylko transakcje niskiego ryzyka, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23a w celu usunięcia miejsc przeznaczenia z zakresu objętego tymi generalnymi unijnymi zezwoleniami na wywóz, jeżeli takie miejsca przeznaczenia stają się przedmiotem embarga na broń, jak określono w art. 4 ust. 2.

W przypadkach takiego embarga na broń, gdy szczególnie pilny charakter sprawy wymaga usunięcia określonych miejsc przeznaczenia z zakresu objętego generalnym unijnym zezwoleniem na wywóz, do aktów delegowanych przyjmowanych na podstawie niniejszego ustępu stosuje się procedurę przewidzianą w art. 23b.”;

2)

w art. 15 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„3.   Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23a dotyczących aktualizacji wykazu produktów podwójnego zastosowania określonego w załączniku I. Aktualizacji załącznika I dokonuje się w zakresie określonym w ust. 1 niniejszego artykułu. Jeśli aktualizacja załącznika I dotyczy produktów podwójnego zastosowania, które są wymienione również w załącznikach IIa–IIg lub IV, załączniki te odpowiednio się zmienia.”;

3)

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 23a

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 3, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 2 lipca 2014 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużane na okresy tej samej długości, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 3, może zostać odwołane w dowolnym momencie przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 3 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 23b

1.   Akty delegowane przyjęte na podstawie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie, dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przy przekazywaniu aktu delegowanego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie podaje się powody zastosowania trybu pilnego.

2.   Parlament Europejski lub Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 23a ust. 5. W takim przypadku Komisja uchyla akt niezwłocznie po doręczeniu przez Parlament Europejski lub Radę decyzji o sprzeciwie.”.

12.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 173/84

(1)

Kryzys finansowy ujawnił niedociągnięcia w zakresie przejrzystości rynków finansowych, które mogą mieć szkodliwe skutki społeczno-gospodarcze. Zwiększenie przejrzystości jest jedną ze wspólnych zasad służących wzmocnieniu systemu finansowego, co zostało potwierdzone w oświadczeniu przywódców państw G-20 w Londynie dnia 2 kwietnia 2009 r. Aby zwiększyć przejrzystość i udoskonalić funkcjonowanie wewnętrznego rynku instrumentów finansowych, należy stworzyć nowe ramy ustanawiające jednolite wymogi w zakresie przejrzystości transakcji na rynkach instrumentów finansowych. Ramy te powinny zawierać kompleksowe normy dla szerokiego zakresu instrumentów finansowych. Powinny one uzupełniać wymogi w zakresie przejrzystości zleceń i transakcji w odniesieniu do akcji ustanowione dyrektywą 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4).

(2)

Grupa wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego w UE pod przewodnictwem Jacquesa de Larosière’a wezwała Unię do opracowania bardziej zharmonizowanego zbioru regulacji finansowych. W kontekście przyszłego kształtu europejskiego systemu nadzoru na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 18–19 czerwca 2009 r. podkreślono potrzebę opracowania jednolitego zbioru przepisów europejskich obowiązującego wszystkie instytucje finansowe na rynku wewnętrznym.

(3)

Nowe prawodawstwo powinno więc składać się z dwóch różnych instrumentów prawnych: dyrektywy i niniejszego rozporządzenia. Oba instrumenty prawne powinny razem tworzyć ramy prawne regulujące wymogi mające zastosowanie do firm inwestycyjnych, rynków regulowanych oraz dostawców usług polegających na zgłaszaniu danych. Niniejsze rozporządzenie należy więc odczytywać razem z dyrektywą. Potrzeba ustanowienia wspólnego zbioru przepisów dla wszystkich instytucji w zakresie określonych wymogów oraz przeciwdziałania potencjalnemu arbitrażowi regulacyjnemu, jak również zapewnienia większej pewności prawnej i mniejszej złożoności przepisów regulacyjnych dla uczestników rynku uzasadnia zastosowanie podstawy prawnej umożliwiającej stworzenie rozporządzenia. Celem zlikwidowania utrzymujących się barier dla handlu oraz znaczących zakłóceń konkurencji wynikających z różnic między przepisami krajowymi, jak również celem zapobieżenia prawdopodobnym przyszłym barierom i znaczącym zakłóceniom konkurencji, jakie mogą wyniknąć z takich różnic, konieczne jest przyjęcie rozporządzenia ustanawiającego jednolite przepisy obowiązujące we wszystkich państwach członkowskich. Ten mający bezpośrednie zastosowanie akt prawny powinien przyczynić się w sposób decydujący do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a tym samym powinien on opierać się na art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), interpretowanych zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

(4)

Dyrektywa 2004/39/WE ustanowiła zasady zapewniania przejrzystości obrotu akcjami dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym w aspekcie przed- i posttransakcyjnym oraz zasady zgłaszania właściwym organom transakcji w instrumentach finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym. Przekształcenie dyrektywy staje się konieczne celem należytego uwzględnienia zmian na rynkach finansowych oraz naprawienia niedociągnięć i zamknięcia luk, które między innymi zostały ujawnione w czasie kryzysu na rynkach finansowych.

(5)

Przepisy dotyczące wymogów w zakresie przejrzystości obrotu i przejrzystości regulacyjnej muszą przyjąć postać bezpośrednio stosowanego prawa mającego zastosowanie do wszystkich firm inwestycyjnych, które powinny przestrzegać jednolitych zasad na wszystkich rynkach Unii, aby zapewnić jednolite stosowanie wspólnych ram regulacyjnych, wzmocnić zaufanie do przejrzystości rynków w całej Unii, ograniczyć złożoność przepisów regulacyjnych oraz zmniejszyć koszty przestrzegania przepisów ponoszone przez firmy inwestycyjne, zwłaszcza w przypadku instytucji finansowych prowadzących działalność transgraniczną, a także przyczynić się do wyeliminowania zakłóceń konkurencji. Przyjęcie rozporządzenia zapewniającego bezpośrednie stosowanie przepisów jest najlepszym sposobem osiągnięcia tych celów regulacyjnych i zapewnienia jednolitych warunków poprzez zapobiegnięcie zróżnicowaniu wymogów krajowych w wyniku transpozycji dyrektywy.

(6)

Ważne jest zapewnienie, by obrót instrumentami finansowymi był w największym możliwym stopniu w ramach zorganizowanych systemów obrotu i by wszystkie takie systemy były odpowiednio regulowane. Na mocy dyrektywy 2004/39/WE powstał szereg systemów obrotu, które nie były odpowiednio uwzględnione w systemie regulacyjnym. Każdy system obrotu instrumentami finansowymi, jak na przykład podmioty znane obecnie jako sieci brokerów, w przyszłości powinien być odpowiednio regulowany i dysponować zezwoleniem w ramach jednego z rodzajów wielostronnych systemów obrotu lub jako podmiot systematycznie internalizujący transakcje zgodnie z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu i w dyrektywie 2014/65/UE (5).

(7)

Należy wyjaśnić definicje rynku regulowanego i wielostronnej platformy obrotu (MTF) oraz utrzymać ich bliskie powiązanie, aby uwzględnić fakt, że rzeczywiście reprezentują one tę samą funkcjonalność obrotu. Z definicji należy wyłączyć systemy dwustronne, w ramach których firma inwestycyjna zawiera każdą transakcję na własny rachunek, nawet jako nieponoszący ryzyka kontrahent znajdujący się między nabywcą a zbywcą. Rynkom regulowanym i MTF nie powinno się zezwalać na wykonywanie zleceń klientów w oparciu o kapitał własny. Termin „system” oznacza wszystkie rynki obejmujące zbiór zasad oraz platformę obrotu, jak również rynki funkcjonujące jedynie na podstawie zbioru zasad. Rynki regulowane i MTF nie mają obowiązku prowadzenia „technicznego” systemu dla kojarzenia zleceń i powinny móc obsługiwać inne protokoły obrotu, w tym systemy, za pomocą których użytkownicy mogą dokonywać transakcji w oparciu o kwotowania, o które zapytują wielu dostawców. Rynek składający się jedynie ze zbioru zasad określających aspekty dotyczące członkostwa, dopuszczania instrumentów do obrotu, obrotu między członkami, sprawozdawczości oraz, gdzie jest to stosowne, obowiązków w zakresie przejrzystości, jest rynkiem regulowanym lub MTF w rozumieniu niniejszego rozporządzenia, a transakcje zawierane zgodnie z tymi zasadami są uznawane za zawarte w systemach rynku regulowanego lub MTF. Określenie „deklaracje gotowości kupna i sprzedaży” należy rozumieć w szerokim sensie obejmującym zlecenia, kwotowania i deklaracje zainteresowania.

Jeden z ważnych wymogów odnosi się do obowiązku kojarzenia w systemie deklaracji gotowości na podstawie nieuznaniowych zasad ustalonych przez podmiot prowadzący dany system. Wymóg ten oznacza, że są one kojarzone zgodnie z zasadami systemu lub na podstawie protokołów systemu bądź wewnętrznych procedur operacyjnych, w tym wbudowanych procedur działających w ramach oprogramowania komputerowego. Określenie „nieuznaniowe zasady” oznacza zasady, które nie pozostawiają regulowanemu rynkowi ani operatorowi rynku, ani firmie inwestycyjnej prowadzącej MTF żadnej swobody w zakresie sposobu wzajemnych interakcji między deklaracjami gotowości. Zgodnie z wymogami definicji, deklaracje gotowości powinny być kojarzone w taki sposób, aby doprowadzić do zawarcia umowy, co dzieje się, kiedy realizacja ma miejsce zgodnie z zasadami działania systemu lub na podstawie protokołów systemu bądź wewnętrznych procedur operacyjnych.

(8)

Celem zapewnienia większej przejrzystości i skuteczności na unijnych rynkach finansowych i wyrównania reguł gry dla różnych systemów oferujących wielostronne usługi w zakresie obrotu, konieczne jest wprowadzenie nowej kategorii systemu obrotu – zorganizowanej platformy obrotu (OTF) – dla obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych, uprawnień do emisji oraz instrumentów pochodnych oraz zapewnienie, aby była ona odpowiednio regulowana i aby stosowała niedyskryminacyjne zasady dostępu do platformy. Ta nowa kategoria została zdefiniowana w sposób ogólny, aby mogła objąć – obecnie oraz w przyszłości – wszystkie typy zorganizowanych realizacji zleceń i organizacji obrotu, które nie odpowiadają funkcjonalnościom ani specyfikacjom regulacyjnym istniejących systemów. W związku z tym należy zastosować właściwe wymogi organizacyjne i zasady przejrzystości sprzyjające sprawnemu ujawnianiu cen. Ta nowa kategoria obejmuje systemy umożliwiające obrót instrumentami pochodnymi kwalifikującymi się do rozliczania i posiadającymi dostateczną płynność.

Nie powinna ona obejmować platform, w ramach których w systemie nie dochodzi do rzeczywistej realizacji obrotu ani organizacji, takich jak tablice ogłoszeń wykorzystywane do ogłaszania chęci zakupu lub sprzedaży, inne podmioty dokonujące agregacji lub zbierające deklaracje chęci zakupu i sprzedaży, elektroniczne serwisy potwierdzające dokonanie zawartej transakcji lub kompresja portfela, która zmniejsza ryzyko niezwiązane z rynkiem dotyczące obecnych portfeli instrumentów pochodnych bez zmiany ryzyka rynkowego portfeli. Kompresji portfela może dokonywać szereg firm, które nie są regulowane jako takie na mocy niniejszego rozporządzenia lub dyrektywy 2014/65/UE, np. centralni kontrahenci (CCPs), repozytoria transakcji oraz firmy inwestycyjne lub operatorzy rynku. Należy wyjaśnić, że jeżeli kompresji portfela dokonują firmy inwestycyjne i operatorzy rynku, niektóre przepisy niniejszego rozporządzenia i dyrektywy 2014/65/UE nie mają zastosowania w odniesieniu do kompresji portfela. Zważywszy, że centralne depozyty papierów wartościowych (CDPW) będą podlegały tym samym wymogom co firmy inwestycyjne w przypadku świadczenia usług inwestycyjnych lub prowadzenia określonego rodzaju działalności inwestycyjnej, te przepisy niniejszego rozporządzenia i dyrektywy 2014/65/UE, nie powinny mieć do nich zastosowania przy dokonywaniu kompresji portfela.

(9)

Ta nowa kategoria OTF będzie stanowić uzupełnienie istniejących rodzajów systemów obrotu. O ile rynki regulowane i MTF mają nieuznaniowe zasady dotyczące realizacji transakcji, to operator OTF powinien realizować zlecenia w sposób uznaniowy, z zastrzeżeniem – w odpowiednich przypadkach – wymogów przejrzystości przedtransakcyjnej oraz obowiązków w zakresie jak najlepszej realizacji zleceń. W związku z tym zasady prowadzenia działalności, obowiązki w zakresie jak najlepszej realizacji zleceń oraz obsługi zleceń klientów powinny mieć zastosowanie do transakcji zawieranych na OTF prowadzonych przez firmę inwestycyjną lub operatora rynku. Ponadto każdy operator rynku posiadający zezwolenie na prowadzenie OTF powinien zapewniać zgodność z rozdziałem 1 dyrektywy 2014/65/UE w odniesieniu do warunków i procedur wydawania zezwoleń firmom inwestycyjnym. Firma inwestycyjna lub operator rynku prowadzący OTF powinny móc działać uznaniowo na dwóch różnych poziomach: po pierwsze, podejmując decyzje o złożeniu zlecenia na OTF lub o wycofaniu go oraz, po drugie, podejmując decyzję, by nie kojarzyć konkretnego zlecenia ze zleceniami dostępnymi w systemie w określonym momencie, pod warunkiem że jest to zgodne ze szczegółowymi poleceniami otrzymanymi od klientów i ze zobowiązaniami dotyczącymi najlepszej realizacji.

W przypadku systemu, który krzyżuje zlecenia klientów, operator powinien mieć możliwość postanowienia, czy, kiedy i do jakiego stopnia chce skojarzyć w systemie dwa zlecenia lub większą ich liczbę. Zgodnie z art. 20 ust. 1, 2, 4 i 5 dyrektywy 2014/65/UE oraz nie naruszając art. 20 ust. 3 dyrektywy 2014/65/UE firma powinna mieć możliwość ułatwienia negocjacji między klientami, aby połączyć dwa lub większą liczbę potencjalnie zgodnych gotowości zawarcia transakcji w jedną transakcję. Na obu poziomach uznaniowości podmiot prowadzący OTF musi mieć wzgląd na swoje obowiązki na mocy art. 18 i 27 dyrektywy 2014/65/UE. Operator rynku lub firma inwestycyjna prowadząca OTF powinna objaśnić użytkownikom systemu obrotu, w jaki sposób będzie realizować uznaniowość. Ponieważ OTF stanowi autentyczną platformę obrotu, podmiot prowadzący taką platformę powinien zachowywać neutralność. Dlatego firma inwestycyjna lub operator rynku prowadzący OTF powinien podlegać wymogom związanym z niedyskryminacyjną realizacją transakcji i ani firma inwestycyjna lub operator rynku prowadzący OTF, ani żaden podmiot będący częścią tej samej grupy lub osobą prawną rozumianą jako firma inwestycyjna lub operator rynku nie powinien mieć możliwości realizowania zleceń klientów w ramach OTF w oparciu o swój kapitał.

W celu ułatwiania realizacji zleceń klienta lub klientów dotyczących obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych, uprawnień do emisji oraz instrumentów pochodnych, które nie zostały zgłoszone na mocy obowiązku rozliczania zgodnie z art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 (6), operator OTF ma prawo prowadzić obrót polegający na zestawianiu zleceń w rozumieniu dyrektywy 2014/65/UE, pod warunkiem że klient wyraził na to zgodę. W przypadku instrumentów długu państwowego, dla których nie istnieje płynny rynek, firma inwestycyjna lub operator rynku prowadzący OTF powinni mieć możliwość angażowania się w transakcje na własny rachunek inne niż obrót polegający na zestawianiu zleceń. W przypadku stosowania obrotu polegającego na zestawianiu zleceń konieczne jest spełnianie wszelkich wymogów dotyczących przejrzystości przed- i posttransakcyjnej oraz obowiązków w zakresie jak najlepszej realizacji zleceń. Operator OTF lub podmiot będący częścią tej samej grupy lub osobą prawną rozumianą jako firma inwestycyjna lub operator rynku nie powinien występować w roli podmiotu systematycznie internalizującego transakcje w ramach prowadzonego przez niego OTF. W związku z tym podmiot prowadzący OTF powinien podlegać takim samym obowiązkom jak MTF w odniesieniu do prawidłowego zarządzania potencjalnymi konfliktami interesu.

(10)

Cały obrót zorganizowany powinien odbywać się w systemach regulowanych i być w pełni przejrzysty, zarówno w aspekcie przed-, jak i posttransakcyjnym. Odpowiednio zróżnicowane wymogi w zakresie przejrzystości muszą więc stosować się do wszystkich rodzajów systemów obrotu oraz do wszystkich instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu w tych systemach.

(11)

Aby zapewnić większą liczbę transakcji w ramach regulowanych systemów obrotu i podmiotów systematycznie internalizujących transakcje, w niniejszym rozporządzeniu wobec firm inwestycyjnych należy wprowadzić obowiązek obrotu w odniesieniu do akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu. Obowiązek ten wymaga od firm inwestycyjnych podejmowania się wszelkich transakcji, w tym transakcji realizowanych na własny rachunek, jak i transakcji realizowanych w ramach wykonywania zleceń klientów na rynku regulowanym, MTF, za pomocą podmiotów systematycznie internalizujących transakcje lub równoważnych systemów obrotów z państw trzecich. Należy jednak przewidzieć możliwość wyłączenia z tego obowiązku, jeżeli istnieje uzasadniony powód takiego zwolnienia. Przykładem takich uzasadnionych powodów są transakcje niesystematyczne, ad-hoc, nieregularne i nieczęste bądź transakcje techniczne, takie jak transakcje w imieniu innego brokera (give-up), które nie prowadzą do ustalania poziomu cen rynkowych na podstawie czynników podaży i popytu. Takie wyłączenie z obowiązku obrotu nie powinno być wykorzystywane, aby obejść ograniczenia nałożone na stosowanie zwolnienia dotyczącego kursu odniesienia i zwolnienia dotyczącego ceny wynegocjowanej, ani by prowadzić sieć brokerów lub inny podobny system.

Opcja realizacji transakcji przez podmiot systematycznie internalizujący transakcje nie stanowi uszczerbku dla zasad funkcjonowania podmiotu systematycznie internalizującego transakcje określonych w niniejszym rozporządzeniu. Intencja jest taka, że jeżeli firma inwestycyjna sama spełnia odnośne kryteria wyszczególnione w niniejszym rozporządzeniu wystarczające do uznania za podmiot systematycznie internalizujący transakcje w odniesieniu do konkretnej danej akcji, transakcja może być w taki sposób traktowana; natomiast, jeżeli nie jest ona uznana za podmiot systematycznie internalizujący transakcje w odniesieniu do konkretnej danej akcji, firma inwestycyjna może powinna mieć możliwość realizowania tej transakcji za pośrednictwem innego podmiotu systematycznie internalizującego transakcje, jeżeli jest to zgodne z ciążącymi na nim obowiązkami w zakresie jak najlepszej realizacji zleceń, a opcja taka jest dla niego otwarta. Ponadto w celu zapewnienia, że obrót wielostronny w odniesieniu do akcji, kwitów depozytowych, funduszy inwestycyjnych typu ETF, certyfikatów i innych podobnych instrumentów finansowych jest odpowiednio regulowany, firma inwestycyjna prowadząca wewnętrzny system kojarzenia zleceń na zasadzie wielostronnej powinna dysponować zezwoleniem jako MTF. Należy wyjaśnić, że przepisy dotyczące jak najlepszej realizacji zleceń określone w dyrektywie 2014/65/UE powinny mieć zastosowanie w taki sposób, by nie wpływać negatywnie na zobowiązania w zakresie obrotu określone w niniejszym rozporządzeniu.

(12)

Obrót kwitami depozytowymi, funduszami inwestycyjnymi typu ETF, certyfikatami, podobnymi instrumentami finansowymi i akcjami innymi niż te dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym odbywa się zasadniczo w ten sam sposób i służy prawie identycznemu celowi gospodarczemu jak obrót akcjami dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym. Należy więc objąć te instrumenty finansowe przepisami w zakresie przejrzystości mającymi zastosowanie do akcji dopuszczonych do obrotu na rynkach regulowanych.

(13)

Uznając zasadniczo potrzebę istnienia systemu zwolnień z obowiązku przejrzystości przedtransakcyjnej celem wspierania efektywnego funkcjonowania rynków, należy dokonać weryfikacji istniejących w tym zakresie przepisów dla akcji, stosowanych na podstawie dyrektywy 2004/39/WE i rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 (7) pod kątem ich dalszej zasadności pod względem zakresu i stosowanych warunków. Aby zapewnić jednolite stosowanie zwolnień z obowiązku zachowania przejrzystości przedtransakcyjnej dla akcji, a ostatecznie również dla innych podobnych instrumentów i produktów niereprezentujących kapitału własnego, dla szczególnych modeli rynku oraz rodzajów i wielkości zleceń, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (8) (EUNGiPW) powinien oceniać indywidualne wnioski o zastosowanie zwolnienia pod kątem zgodności z zasadami określonymi w niniejszym rozporządzeniu oraz w przyszłych aktach delegowanych przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Ocena EUNGiPW powinna przyjąć formę opinii zgodnej z art. 29 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010. Ponadto EUNGiPW powinien we właściwym czasie przeprowadzić przegląd dotychczasowych zwolnień dla akcji i, postępując zgodnie z tą samą opisaną wyżej procedurą, ocenić, czy są one nadal zgodne z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu i w aktach delegowanych przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(14)

Kryzys finansowy ujawnił szczególne słabości w sposobie udostępniania uczestnikom rynku informacji o możliwościach handlowych i cenach instrumentów finansowych innych niż akcje, a mianowicie w zakresie momentu udostępniania informacji, stopnia ich szczegółowości, zasady równego dostępu i rzetelności. Należy w związku z tym wprowadzić we właściwym czasie wymogi przejrzystości przed- i posttransakcyjnej uwzględniające różne cechy i strukturę rynku konkretnych typów instrumentów finansowych innych niż akcje i zróżnicować je dla różnych systemów obrotu, w tym systemów sesyjnych prowadzonych w oparciu o arkusze zleceń i systemów kierowanych kwotowaniami cen, jak również systemów hybrydowych, systemów okresowego notowania i głosowych systemów obrotu. Aby zapewnić solidne ramy przejrzystości dla wszystkich odnośnych instrumentów finansowych, należy zastosować je do obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych, uprawnień do emisji i instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu. W związku z tym skorzystanie z odstępstw od wymogów przejrzystości przedtransakcyjnej i dostosowań wymogów w stosunku do odroczenia publikacji powinno być możliwe jedynie w niektórych określonych przypadkach.

(15)

Konieczne jest wprowadzenie odpowiedniego poziomu przejrzystości obrotu na rynkach obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych i instrumentów pochodnych, aby ułatwić wycenę produktów oraz podnieść efektywność kształtowania cen. Do strukturyzowanych produktów finansowych należy w szczególności zaliczyć papiery wartościowe oparte na aktywach, określone w art. 2 ust. 5 rozporządzenia Komisji (WE) nr 809/2004 (9), obejmujące między innymi zobowiązania dłużne zabezpieczone innymi instrumentami.

(16)

Aby zapewnić stosowanie jednolitych warunków dla różnych systemów obrotu, w przypadku systemów różnego typu należy stosować te same wymogi w zakresie przejrzystości przed- i posttransakcyjnej. Wymogi w zakresie przejrzystości należy zróżnicować w zależności od typów instrumentów finansowych, w tym akcji, obligacji oraz instrumentów pochodnych, uwzględniając przy tym interesy inwestorów i emitentów, w tym emitentów obligacji rządowych, a także płynność rynku. Wymogi te należy zróżnicować w zależności od rodzajów obrotu, w szczególności systemów sesyjnych prowadzonych w oparciu o arkusze zleceń i systemów kierowanych kwotowaniami cen, takich jak zapytania ofertowe, jak również hybrydowych i głosowych systemów maklerskich, a ponadto należy uwzględnić wielkość transakcji, łącznie z obrotem, oraz inne istotne kryteria.

(17)

Aby uniknąć jakiegokolwiek negatywnego wpływu na proces kształtowania się cen, należy wprowadzić stosowny mechanizm pułapu wolumenu dotyczący zleceń składanych w systemach opartych na takiej metodzie obrotu, w której cenę określa się zgodnie z kursem odniesienia i w stosunku do pewnych transakcji negocjowanych. W mechanizmie tym powinien istnieć podwójny pułap: jeden pułap wolumenu stosuje się w odniesieniu do każdego systemu obrotu wykorzystującego te zwolnienia, tak że w każdym systemie obrotu można prowadzić tylko pewną część obrotu, a poza tym stosowany jest pułap ogólny, którego przekroczenie skutkuje zawieszeniem stosowania tych zwolnień w całej Unii. W odniesieniu do transakcji negocjowanych pułap powinien mieć zastosowanie wyłącznie do transakcji, które są realizowane w ramach bieżącego spreadu ważonego wolumenem odzwierciedlonego w arkuszu zleceń lub kwotowaniach animatorów rynku systemu obrotu prowadzącego dany system. Powinny być wyłączone wszelkie transakcje negocjowane zawierane na niepłynnych akcjach, kwitach depozytowych, funduszach inwestycyjnych typu ETF, certyfikatach lub innych podobnych instrumentach finansowych oraz transakcje, które podlegają warunkom innym niż bieżąca cena rynkowa, ponieważ nie przyczyniają się one do procesu kształtowania ceny.

(18)

Aby zagwarantować, że obrót dokonywany na rynku pozagiełdowym nie stwarza zagrożenia dla efektywnego ujawniania cen ani dla przejrzystych, równych reguł gry w przypadku różnych sposobów prowadzenia obrotu, stosowne wymogi przejrzystości przedtransakcyjnej należy stosować do firm inwestycyjnych zawierających na własny rachunek transakcje w instrumentach finansowych na rynku pozagiełdowym w takim stopniu, w jakim prowadzą one obrót w charakterze podmiotu systematycznie internalizującego transakcje w odniesieniu do akcji, kwitów depozytowych, funduszy inwestycyjnych typu ETF, certyfikatów lub innych podobnych instrumentów finansowych, dla których istnieje płynny rynek, obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych, uprawnień do emisji oraz instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu w danym systemie obrotu i dla których istnieje płynny rynek.

(19)

Firmę inwestycyjną realizującą zlecenia klientów w oparciu o własny kapitał należy uznać za podmiot systematycznie internalizujący transakcje, chyba że transakcje realizowane są poza systemem obrotu w sposób okazjonalny, doraźny i nieregularny. Dlatego podmioty systematycznie internalizujące transakcje należy definiować jako firmy inwestycyjne, które w sposób zorganizowany, często, systematycznie i w znacznych wielkościach dokonują transakcji na własny rachunek, realizując zlecenia klientów poza systemem obrotu. Wymogi wobec podmiotów systematycznie internalizujących transakcje zawarte w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie do firmy inwestycyjnej wyłącznie w odniesieniu do każdego indywidualnego instrumentu finansowego, na przykład na poziomie kodu ISIN, dla którego jest ona podmiotem systematycznie internalizującym transakcje. Aby zapewnić obiektywne i skuteczne stosowanie definicji podmiotu systematycznie internalizującego transakcje wobec firm inwestycyjnych, powinien istnieć z góry określony próg systematycznej internalizacji zawierający dokładne określenie, co rozumie się jako „często, systematycznie i w znacznych wielkościach”.

(20)

O ile OTF jest systemem lub platformą, w ramach której kojarzone są deklaracje chęci zakupu lub sprzedaży wielu osób trzecich, o tyle podmiotowi systematycznie internalizującemu transakcje nie należy zezwalać na kojarzenie deklaracji chęci zakupu lub sprzedaży zgłaszanych przez osoby trzecie. Na przykład tak zwana platforma z udziałem jednego dealera, na której obrót zawsze odbywa się w relacji do jednej firmy inwestycyjnej, powinna zostać uznana za podmiot systematycznie internalizujący transakcje, gdyby miała zastosować się do wymogów zawartych w niniejszym rozporządzeniu. Natomiast tak zwana platforma z udziałem wielu dealerów, na której wielu dealerów wchodzi w interakcje odnośnie do tego samego instrumentu finansowego, nie powinna zostać uznana za podmiot systematycznie internalizujący transakcje.

(21)

Podmioty systematycznie internalizujące transakcje powinny mieć możliwość zadecydowania na podstawie zasad własnej polityki handlowej oraz w sposób obiektywny i niedyskryminacyjny, którym klientom udostępniają swoje kwotowania, wprowadzając rozróżnienia między kategoriami klientów, oraz należy im przy tym umożliwić również uwzględnianie różnic między klientami, na przykład w zakresie ryzyka kredytowego. Podmioty systematycznie internalizujące transakcje nie powinny mieć obowiązku publikowania gwarantowanych kwotowań, realizowania zleceń klientów ani udostępniania swoich kwotowań w odniesieniu do transakcji w instrumentach udziałowych powyżej standardowej wielkości rynkowej, a w instrumentach nieudziałowych powyżej wielkości charakterystycznej dla danego instrumentu finansowego. Właściwe organy powinny kontrolować przestrzeganie przez podmioty systematycznie internalizujące transakcje nałożonych na nie wymogów oraz otrzymywać informacje umożliwiające im prowadzenie takich kontroli.

(22)

Niniejsze rozporządzenie nie zmierza do ustanowienia wymogu stosowania zasad przejrzystości przedtransakcyjnej dla transakcji dokonywanych na rynku pozagiełdowym, innych niż w ramach podmiotu systematycznie internalizującego transakcje.

(23)

Dane rynkowe powinny być w łatwy sposób dostępne dla użytkowników w maksymalnie zdezagregowanej postaci, aby umożliwić inwestorom oraz obsługującym ich dostawcom usług w zakresie danych maksymalne zindywidualizowanie rozwiązań w zakresie danych. W związku z tym dane dotyczące przejrzystości przed- i posttransakcyjnej należy udostępniać publicznie w postaci „niepogrupowanej”, aby obniżyć koszty zakupu danych przez uczestników rynku.

(24)

W odniesieniu do wymiany, przekazywania i przetwarzania danych osobowych przez państwa członkowskie i EUNGiPW do celów niniejszego rozporządzenia, w szczególności tytułu IV, pełne zastosowanie powinny mieć przepisy dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (10) oraz rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (11).

(25)

Uwzględniając porozumienie osiągnięte przez strony szczytu G-20 w Pittsburghu dnia 25 września 2009 r. dotyczące przeniesienia obrotu standaryzowanymi instrumentami pochodnymi na rynku pozagiełdowym, gdzie jest to stosowne, na giełdy lub elektroniczne platformy obrotu, należy ustanowić formalną procedurę regulacyjną służącą jako podstawa obrotu między kontrahentami finansowymi i dużymi kontrahentami niefinansowymi w zakresie wszystkich instrumentów pochodnych kwalifikujących się do rozliczania i mających dostateczną płynność dla prowadzenia obrotu w ramach różnych systemów obrotu zgodnie z porównywalnymi regulacjami, umożliwiając uczestnikom prowadzenie obrotu z wieloma kontrahentami. Oceniając, czy poziom płynności jest dostateczny, należy uwzględniać cechy rynku na szczeblu krajowym, w tym elementy takie jak liczba i typ uczestników na danym rynku, oraz cechy transakcji takie jak wielkość i częstotliwość transakcji na tym rynku.

Płynny rynek dla danej klasy produktu instrumentów pochodnych będzie się charakteryzował dużą liczbą aktywnych uczestników rynku, w tym odpowiednią proporcją dostawców płynności i odbiorców płynności w stosunku do liczby produktów będących w obrocie, którzy często przeprowadzają transakcje na tych produktach w wielkościach poniżej wielkości, która jest na dużą skalę. O takiej aktywności rynku powinna świadczyć duża liczba ofert kupna i sprzedaży dotyczących danego instrumentu pochodnego, co prowadzi do wąskiego spreadu dla transakcji o normalnej wielkości rynkowej. Ocena, czy płynność jest wystarczająca, powinna opierać się na uznaniu, że płynność instrumentu pochodnego może się znacznie zmieniać w zależności od warunków rynkowych i jego cyklu życia.

(26)

Uwzględniając porozumienie osiągnięte przez strony szczytu G-20 w Pittsburghu dnia 25 września 2009 r. dotyczące z jednej strony, gdzie jest to stosowne, przeniesienia obrotu standaryzowanymi instrumentami pochodnymi na rynku pozagiełdowym na giełdy lub elektroniczne platformy obrotu, a z drugiej strony stosunkowo niską płynność różnych instrumentów pochodnych w obrocie pozagiełdowym, właściwe jest zapewnienie odpowiedniej grupy uprawnionych systemów, w ramach których może odbywać się obrót zgodny z tym zobowiązaniem. Wszystkie uprawnione systemy powinny podlegać ściśle dostosowanym wymogom regulacyjnym pod względem aspektów organizacyjnych i operacyjnych, ustaleń służących ograniczeniu konfliktu interesów, nadzoru nad całością obrotu, zasad przejrzystości przed- i posttransakcyjnej zróżnicowanych dla poszczególnych instrumentów finansowych i rodzajów sytemu obrotu, oraz możliwości kojarzenia deklaracji zainteresowania zawarciem transakcji zgłaszanych przez wiele osób trzecich. Należy jednak dla podmiotów prowadzących systemy przewidzieć, zgodnie z tym zobowiązaniem, możliwość kojarzenia transakcji między wieloma osobami trzecimi w sposób uznaniowy, aby poprawić warunki realizacji transakcji oraz stopień płynności.

(27)

Obowiązek zawierania transakcji w instrumentach pochodnych należących do klasy tych instrumentów, w stosunku do której ogłoszono obowiązek obrotu na rynku regulowanym, na MTF, OTF lub w systemach obrotu państw trzecich, nie powinien mieć zastosowania do niecenotwórczych składników usług w zakresie ograniczenia posttransakcyjnego ryzyka transakcji, które zmniejszają ryzyko niezwiązane z rynkiem dotyczące portfeli instrumentów pochodnych, w tym obecnych portfeli pozagiełdowych instrumentów pochodnych, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 648/2012 bez zmiany ryzyka rynkowego portfeli. Ponadto choć wskazane jest ustanowienie szczegółowego przepisu dotyczącego kompresji portfela, celem niniejszego rozporządzenia nie jest uniemożliwienie korzystania z innych usług ukierunkowanych na ograniczenie ryzyka posttransakcyjnego.

(28)

Obowiązek obrotu ustanowiony dla tych instrumentów pochodnych powinien umożliwiać efektywną konkurencję między uprawionymi systemami obrotu. Tym samym systemy obrotu nie powinny mieć możliwości żądania prawa wyłączności w odniesieniu do instrumentów pochodnych podlegających temu obowiązkowi obrotu, co uniemożliwiałoby innym systemom obrotu oferowanie obrotu tymi instrumentami finansowymi. Dla zapewnienia skutecznej konkurencji między systemami obrotu instrumentów pochodnych niezbędne jest zapewnienie systemom obrotu niedyskryminacyjnego i przejrzystego dostępu do CCP. Niedyskryminacyjny dostęp do CCP powinien oznaczać, że system obrotu ma prawo do niedyskryminacyjnego traktowania w tym sensie, że kontrakty będące przedmiotem obrotu na jego własnej platformie są traktowane w sposób niedyskryminacyjny pod względem wymogów dotyczących zabezpieczenia, nettingu ekonomicznie równoważnych kontraktów oraz krzyżowego naliczania zabezpieczeń i rozliczania skorelowanych kontraktów przez tego samego CCP, jak również pod względem niedyskryminacyjnych opłat z tytułu rozliczeń.

(29)

Uprawnienia właściwych organów należy uzupełnić specjalnym mechanizmem wprowadzania zakazu lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji i sprzedaży wszelkich instrumentów finansowych lub lokat strukturyzowanych powodujących poważne zagrożenia dla ochrony inwestorów, dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub rynków towarowych lub dla stabilności całego systemu finansowego lub części tego systemu, wraz z odpowiednimi uprawnieniami dla EUNGiPW w zakresie koordynacji i podejmowania działań w sytuacjach awaryjnych lub w przypadku lokat strukturyzowanych – dla Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego) (EUNB), ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (12). Wykonywanie takich uprawnień przez właściwe organy, a w wyjątkowych przypadkach przez EUNGiPW lub EUNB, powinno być uwarunkowane potrzebą spełnienia szeregu szczegółowych warunków. Jeżeli te warunki są spełnione, właściwy organ lub w wyjątkowych przypadkach EUNGiPW bądź EUNB powinien mieć prawo zapobiegawczo nałożyć zakaz lub ograniczenie wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży klientom takich instrumentów finansowych lub lokat strukturyzowanych.

Uprawnienia te nie wiążą się z wymogiem wprowadzenia lub stosowania przez właściwy organ, EUNGiPW lub EUNB zatwierdzenia produktu bądź licencjonowania, ani nie zwalniają firm inwestycyjnych z obowiązku spełnienia wszystkich odpowiednich wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz w dyrektywie 2014/65/UE. Należy uwzględnić prawidłowe funkcjonowanie i integralność rynków towarowych jako kryterium inicjowania interwencji właściwych organów w celu przeciwdziałania ewentualnym negatywnym efektom zewnętrznym na rynkach towarowych wywołanym działaniami na rynkach finansowych. Jest to uzasadnione w szczególności w odniesieniu do rolnych rynków towarowych, których celem jest zapewnienie pewnego zaopatrzenia ludności w żywność. W tych przypadkach środki powinny być koordynowane z właściwymi organami odpowiedzialnymi za dane rynki towarowe.

(30)

Właściwe organy powinny powiadomić EUNGiPW o szczegółach wszystkich swoich żądań zredukowania pozycji w odniesieniu do instrumentów pochodnych, o wszystkich jednorazowych limitach, jak również o wszystkich limitach pozycji ex ante, celem lepszej koordynacji i większej jednolitości w stosowaniu tych uprawnień. Podstawowe szczegóły dotyczące limitów pozycji ex ante stosowanych przez właściwy organ należy podawać do publicznej wiadomości na stronach internetowych EUNGiPW.

(31)

EUNGiPW powinien mieć możliwość zwracania się do dowolnej osoby o informacje dotyczące jej pozycji w odniesieniu do instrumentu pochodnego, możliwość zażądania zredukowania tej pozycji, jak również ograniczenia osobom możliwości przystępowania do poszczególnych transakcji obejmujących towarowe instrumenty pochodne. EUNGiPW powinien następnie powiadomić odnośne właściwe organy o proponowanych środkach oraz powinien podać te środki do publicznej wiadomości.

(32)

Szczegóły transakcji w instrumentach finansowych należy zgłaszać właściwym organom, aby umożliwić im wykrywanie i badanie potencjalnych przypadków nadużyć na rynku, jak również monitorowanie uczciwego i prawidłowego funkcjonowania rynków oraz działalności firm inwestycyjnych. Zakres tego nadzoru obejmuje wszystkie instrumenty finansowe znajdujące się w obrocie w danym systemie obrotu oraz instrumenty finansowe, których bazą jest instrument finansowy będący przedmiotem obrotu w systemie obrotu lub których bazą jest wskaźnik lub koszyk złożony z instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu w systemie obrotu. Obowiązek ten powinien mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy przedmiotowe transakcje na którymkolwiek z tych instrumentów finansowych miały miejsce w systemie obrotu. Aby uniknąć zbędnego obciążenia administracyjnego firm inwestycyjnych, instrumenty finansowe niepodatne na nadużycia powinny zostać wyłączone z obowiązku zgłaszania. W zgłoszeniach należy stosować identyfikator podmiotów prawnych zgodnie z zobowiązaniami podjętymi przez grupę G-20. EUNGiPW powinien informować Komisję o funkcjonowaniu systemu takiego zgłaszania właściwym organom, a Komisja powinna w odpowiednich przypadkach zaproponować ewentualne zmiany.

(33)

Podmiot prowadzący system obrotu powinien dostarczyć właściwemu dla siebie organowi odpowiednie dane referencyjne instrumentu finansowego. Właściwe organy są zobowiązane niezwłocznie przekazywać takie powiadomienia EUNGiPW, który powinien natychmiast opublikować je na swojej stronie internetowej, aby umożliwić EUNGiPW i właściwym organom wykorzystywanie, analizę i wymianę zgłoszeń transakcji.

(34)

Aby zgłoszenia transakcji mogły spełnić swój cel jako narzędzie monitorowania rynku, powinny one zawierać wskazanie osoby, która podjęła decyzję inwestycyjną, jak również tych, którzy są odpowiedzialni za jej wykonanie. Oprócz wymogów dotyczących przejrzystości zawartych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 (13) wskazywanie krótkiej sprzedaży zapewnia użyteczne dodatkowe informacje umożliwiające właściwym organom monitorowanie poziomów krótkiej sprzedaży. Właściwe organy muszą mieć pełny dostęp do zapisów na wszystkich etapach procesu realizacji zlecenia, od początkowej decyzji o przystąpieniu do transakcji aż do jej zrealizowania. Firmy inwestycyjne powinny więc przechowywać zapisy wszystkich przyjętych przez siebie zleceń i wszystkich zrealizowanych przez siebie transakcji w instrumentach finansowych, a podmioty prowadzące systemy obrotu mają obowiązek przechowywania zapisów wszystkich zleceń złożonych w ich systemach. EUNGiPW powinien koordynować wymianę informacji wśród właściwych organów celem zapewnienia im dostępu do wszystkich zapisów transakcji i zleceń, w tym również tych wprowadzonych na platformach działających poza ich terytorium, a dotyczących instrumentów finansowych objętych ich nadzorem.

(35)

Należy unikać podwójnej sprawozdawczości obejmującej te same informacje. Sprawozdania składane do repozytoriów transakcji zarejestrowanych lub uznanych zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 648/2012 dla odnośnych instrumentów finansowych, które zawierają wszystkie informacje wymagane do celów zgłaszania transakcji, nie powinny podlegać zgłaszaniu do właściwych organów, lecz powinny być do nich przekazywane przez repozytoria transakcji. W tym zakresie rozporządzenie (UE) nr 648/2012 powinno zostać zmienione.

(36)

Każdy przypadek wymiany lub przekazywania informacji przez właściwe organy powinien być zgodny z przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych ustanowionymi w dyrektywie 95/46/WE. Każdy przypadek wymiany lub przekazywania informacji przez EUNGiPW powinien być zgodny z przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001, które powinno być w pełni stosowane do przetwarzania danych osobowych do celów niniejszego rozporządzenia.

(37)

Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 określa kryteria, zgodnie z którymi klasy instrumentów pochodnych w obrocie pozagiełdowym powinny podlegać obowiązkowi rozliczania. Przeciwdziała ono zakłóceniom konkurencji dzięki ustanowieniu wymogu zapewnienia niedyskryminacyjnego dostępu do CCP oferujących rozliczanie instrumentów pochodnych w obrocie pozagiełdowym dla systemów obrotu oraz niedyskryminacyjny dostęp do strumieni danych o transakcjach wysyłanych przez systemy obrotu do CCP oferujących rozliczanie instrumentów pochodnych w obrocie pozagiełdowym. Ponieważ instrumenty pochodne w obrocie pozagiełdowym są określane jako umowy na instrumenty pochodne, których realizacja nie odbywa się na rynku regulowanym, istnieje potrzeba wprowadzenia podobnych wymogów dla rynków regulowanych na mocy niniejszego rozporządzenia. Instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu na rynkach regulowanych powinny również podlegać rozliczeniu centralnemu.

(38)

Oprócz wymogów zawartych w dyrektywie 2004/39/WE i w dyrektywie 2014/65/UE, które uniemożliwiają państwom członkowskim bezpodstawne ograniczanie dostępu do infrastruktury posttransakcyjnej, takiej jak CCP czy systemy rozrachunku, konieczne jest, aby niniejsze rozporządzenie wyeliminowało różne inne bariery rynkowe, które mogą być wykorzystywane do wykluczania konkurencji w zakresie rozliczania instrumentów finansowych. Celem przeciwdziałania przypadkom dyskryminacji CCP powinni przyjmować do rozliczania transakcje zrealizowane w innych systemach obrotu w zakresie, w jakim systemy te spełniają wymogi operacyjne i techniczne ustanowione przez CCP, w tym wymogi w zakresie zarządzania ryzykiem. CCP powinien udzielić dostępu w przypadku, gdy są spełnione kryteria dostępu określone w regulacyjnych standardach technicznych. W odniesieniu do nowo ustanowionych CCP, którzy posiadają zezwolenie albo są podmiotami uznanymi przez okres krótszy niż trzy lata według stanu w dacie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w zakresie dotyczącym zbywalnych papierów wartościowych i instrumentów rynku pieniężnego, powinna istnieć możliwość zatwierdzenia przez właściwe organy okresu przejściowego nieprzekraczającego dwóch i pół roku, zanim zostaną oni otwarci na pełny niedyskryminacyjny dostęp w odniesieniu do zbywalnych papierów wartościowych i instrumentów rynku pieniężnego. Jeżeli jednak CCP decyduje się skorzystać z tego rozwiązania przejściowego, nie powinien on mieć możliwości korzystania z prawa dostępu do systemu obrotu na mocy niniejszego rozporządzenia przez okres trwania rozwiązania przejściowego. Ponadto żaden system obrotu posiadający bliskie powiązania z tym CCP nie powinien mieć możliwości korzystania z prawa dostępu do CCP na mocy niniejszego rozporządzenia przez okres trwania rozwiązania przejściowego.

(39)

Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 określa warunki udzielania niedyskryminacyjnego dostępu między CCP a systemami obrotu w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 definiuje instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jako kontrakty pochodne, które nie są zawierane na rynku regulowanym lub na rynku państwa trzeciego uznanym za równoważny rynkowi regulowanemu zgodnie z art. 19 ust. 6 dyrektywy 2004/39/WE. Aby uniknąć luk lub dublowania się i aby zapewnić spójność między rozporządzeniem (UE) nr 648/2012 a niniejszym rozporządzeniem, wymogi ustanowione niniejszym rozporządzeniem odnośnie do niedyskryminacyjnego dostępu między CCP a systemami obrotu mają zastosowanie do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu na rynkach regulowanych lub na rynkach państw trzecich uznanych za równoważne rynkom regulowanym zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE i do wszystkich instrumentów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi.

(40)

Należy ustanowić wymóg, aby systemy obrotu zapewniały dostęp, w tym strumienie danych, na niedyskryminacyjnych i przejrzystych zasadach CCP zamierzającym rozliczać transakcje zawierane w systemie obrotu. Nie powinno to jednak powodować konieczności stosowania uzgodnień interoperacyjnych do rozliczania transakcji w instrumentach pochodnych ani powodować fragmentacji płynności w sposób, który mógłby zagrozić sprawnemu i prawidłowemu funkcjonowaniu rynków. System obrotu może odmówić dostępu jedynie w przypadku, gdy nie są spełnione kryteria określone w regulacyjnych standardach technicznych. W odniesieniu do giełdowych instrumentów pochodnych nieproporcjonalne byłoby wymaganie, by mniejsze systemy obrotu, szczególnie te, które są blisko powiązane z CCP, niezwłocznie dostosowały się do wymogu dotyczącego niedyskryminacyjnego dostępu, jeżeli nie uzyskały one jeszcze zdolności technologicznej do stawiania czoła na równych warunkach większości podmiotów infrastruktury posttransakcyjnej. Dlatego systemy obrotu, które są poniżej odpowiedniego progu, powinny mieć możliwość uzyskania zwolnienia dla siebie, a tym samym dla powiązanych z nimi CCP, z wymogów dotyczących niedyskryminacyjnego dostępu w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu giełdowego na okres 30 miesięcy z możliwością jego dalszego przedłużenia. Jeżeli jednak system obrotu zdecyduje się na takie zwolnienie, nie powinien on mieć możliwości korzystania z prawa dostępu do CCP na mocy niniejszego rozporządzenia przez okres trwania tego zwolnienia.

Ponadto żaden CCP, który ma bliskie powiązania z takim systemem obrotu, nie powinien mieć możliwości korzystania z prawa dostępu do systemu obrotu na podstawie niniejszego rozporządzenia przez okres trwania tego zwolnienia. Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 stanowi, że w przypadku gdy do usług finansowych związanych z kontraktami pochodnymi mają zastosowanie prawa własności handlowej i intelektualnej, licencje powinny być dostępne na proporcjonalnych, uczciwych, rozsądnych i niedyskryminacyjnych warunkach. Dlatego dostęp do licencji oraz informacji związanych ze wskaźnikami wykorzystywanymi do określenia wartości instrumentów finansowych powinien być udzielany CCP i innym systemom obrotu na zasadach proporcjonalnych, uczciwych, racjonalnych i niedyskryminacyjnych, a licencje powinny być oparte na rozsądnych warunkach komercyjnych. Bez uszczerbku dla stosowania reguł konkurencji, w przypadku gdy opracowany został nowy wskaźnik po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, obowiązek udzielenia licencji do korzystania z niego powinien rozpocząć się 30 miesięcy po rozpoczęciu obrotu lub po dopuszczeniu do obrotu instrumentu finansowego, który opiera się do na tym wskaźniku. Dostęp do licencji ma zasadnicze znaczenie dla ułatwiania dostępu między systemami obrotu a CCP na mocy art. 35 i 36, ponieważ w przeciwnym razie ustalenia w zakresie licencjonowania mogłyby w dalszym ciągu uniemożliwiać dostęp między systemami obrotu a CCP, o który one wystąpiły.

Wyeliminowanie barier i praktyk dyskryminacyjnych ma na celu zwiększenie konkurencji w zakresie rozliczania instrumentów finansowych i obrotu instrumentami finansowymi celem obniżenia kosztów inwestycji i finansowania zewnętrznego, wyeliminowania braku wydajności oraz promowania innowacyjności na rynkach Unii. Komisja powinna nadal ściśle monitorować rozwój infrastruktury posttransakcyjnej i w razie potrzeby powinna interweniować, aby zapobiec zakłóceniom konkurencji na rynku wewnętrznym, szczególnie jeżeli odmowa dostępu do infrastruktury lub wskaźników narusza art. 101 lub 102 TFUE. Obowiązki w zakresie licencjonowania wynikające z niniejszego rozporządzenia nie powinny naruszać ogólnego obowiązku właścicieli wskaźników wynikających w szczególności z unijnego prawa konkurencji oraz art. 101 i 102 TFUE odnośnie do dostępu do wskaźników, które są nieodzowne, by wejść na nowy rynek. Zatwierdzenia właściwych organów dotyczące niestosowania praw dostępu w okresach przejściowych nie są zezwoleniami lub zmianami zezwoleń.

(41)

Świadczenie usług przez firmy z państw trzecich w Unii podlega systemom i wymogom krajowym. Systemy te są bardzo zróżnicowane, a firmy upoważnione do działania zgodnie z nimi nie cieszą się swobodą świadczenia usług i prawem przedsiębiorczości w państwach członkowskich innych niż państwo, na terytorium którego mają swoją siedzibę. Właściwe jest wprowadzenie wspólnych ram regulacyjnych na szczeblu Unii. System ten powinien harmonizować istniejące rozdrobnione ramy, zapewniać pewność i jednolite traktowanie firm z państw trzecich podejmujących działalność w Unii, zapewniać przeprowadzanie przez Komisję skutecznej oceny równoważności w odniesieniu do ram ostrożnościowych i ram prowadzenia działalności państw trzecich oraz gwarantować porównywalny poziom ochrony klientów w Unii, korzystających z usług świadczonych przez firmy z państw trzecich.

Stosując ten system, Komisja i państwa członkowskie powinny priorytetowo traktować dziedziny objęte zobowiązaniami podjętymi przez grupę G-20 oraz porozumieniami zawartymi z największymi partnerami handlowymi Unii, uwzględniać centralną rolę Unii na światowych rynkach finansowych i zapewnić, aby stosowanie wymogów właściwych państwom trzecim nie uniemożliwiło inwestorom i emitentom unijnym inwestowania w państwach trzecich lub uzyskiwania środków finansowych z tych krajów i odwrotnie, aby nie uniemożliwiało to inwestorom i emitentom z państw trzecich inwestowania, gromadzenia kapitału lub uzyskiwania innych usług finansowych na rynkach Unii, chyba że taki środek jest niezbędny z obiektywnych przyczyn ostrożnościowych popartych dowodami. Dokonując ocen, Komisja powinna uwzględniać cele i zasady regulacji papierów wartościowych Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) oraz zalecenia w formie zmienionej i poddanej interpretacji przez IOSCO.

Jeżeli nie można podjąć decyzji określającej skuteczną równoważność, świadczenie usług przez firmy z państw trzecich w Unii podlega w dalszym ciągu systemom krajowym. Komisja powinna dokonywać oceny równoważności z własnej inicjatywy. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość sugerowania Komisji poddania określonego państwa trzeciego lub państw trzecich pod ocenę równoważności, przy czym takie sugestie nie powinny zobowiązywać Komisji do uruchomienia procesu takiej oceny. Ocena równoważności powinna być oparta na wynikach; należy w niej określić, w jakim stopniu ramy regulacyjne i nadzorcze danego państwa trzeciego pozwalają osiągać podobne i adekwatne skutki regulacyjne oraz w jakim stopniu spełniają te same cele co prawo Unii. Rozpoczynając te oceny równoważności, Komisja powinna mieć możliwość ustalenia hierarchii jurysdykcji państw trzecich, biorąc pod uwagę, jakie znaczenie ma ustalenie równoważności w stosunku do firm i klientów z Unii, istnienie porozumień o nadzorze i współpracy między danym państwem trzecim a państwami członkowskimi, istnienie efektywnego równoważnego systemu uznawania firm inwestycyjnych, które uzyskały zezwolenie w ramach obcych systemów, a także zainteresowanie i chęć państwa trzeciego, by uczestniczyć w procesie oceny równoważności. Komisja powinna monitorować wszelkie znaczące zmiany ram regulacyjnych i nadzorczych państwa trzeciego i w stosownych przypadkach dokonywać przeglądu decyzji w sprawie równoważności.

(42)

Świadczenie usług bez posiadania oddziału na podstawie niniejszego rozporządzenia należy ograniczyć do uprawnionych kontrahentów i klientów profesjonalnych per se. Powinno ono podlegać rejestracji przez EUNGiPW oraz nadzorowi w państwie trzecim. Powinny istnieć właściwe postanowienia odnośnie do współpracy między EUNGiPW a właściwymi organami w państwie trzecim.

(43)

Przepisy niniejszego rozporządzenia regulujące świadczenie usług lub prowadzenie działalności przez firmy mające siedzibę w państwach trzecich nie powinny mieć wpływu na możliwość otrzymywania usług inwestycyjnych przez osoby mające swoją siedzibę w Unii od firmy z państwa trzeciego ze swojej wyłącznej inicjatywy, ani możliwość otrzymywania przez firmy inwestycyjne lub instytucje kredytowe usług inwestycyjnych lub korzystania z działalności inwestycyjnej firmy z państwa trzeciego ze swojej wyłącznej inicjatywy, ani możliwość otrzymywania usług inwestycyjnych przez klienta od firmy z państwa trzeciego ze swojej wyłącznej inicjatywy na zasadzie pośrednictwa firmy inwestycyjnej lub instytucji kredytowej. Jeżeli firma z państwa trzeciego świadczy usługi wyłącznie z inicjatywy osoby mającej siedzibę w Unii, usługi nie powinny być uznawane za świadczone na obszarze Unii. Jeżeli firma z państwa trzeciego prowadzi akwizycję wśród klientów lub potencjalnych klientów w Unii lub promuje lub reklamuje usługi inwestycyjne lub działalność inwestycyjną w powiązaniu z usługami dodatkowymi w Unii, działalność tego rodzaju nie powinna być uznawana za usługę świadczoną z własnej wyłącznej inicjatywy klienta.

(44)

W odniesieniu do uznawania firm z państw trzecich i zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii w ramach Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu, w tym Układu ogólnego w sprawie handlu usługami, decyzje w sprawie uznawania ram regulacyjnych i nadzorczych państw trzecich za równoważne z ramami regulacyjnymi i nadzorczymi Unii powinny być przyjmowane wyłącznie wówczas, gdy ramy prawne i nadzorcze danego państwa trzeciego przewidują skuteczny, równoważny system uznawania firm inwestycyjnych, którym udzielono zezwolenia w ramach systemów prawnych innych państw, m.in. zgodnie z ogólnymi celami i normami regulacyjnymi określonymi przez grupę G-20 we wrześniu 2009 r. dotyczącymi poprawy przejrzystości na rynkach instrumentów pochodnych, ograniczania ryzyka systemowego i ochrony rynków przed nadużyciami. System taki należy uznać za równoważny, jeżeli zapewnia on, że zasadniczy wynik mających zastosowanie ram regulacyjnych jest podobny do wymogów Unii, a za skuteczny należy go uznać, jeżeli uregulowania te są stosowane w sposób konsekwentny.

(45)

Na rynkach wtórnych kasowych prowadzących obrót uprawnieniami do emisji (EUA) miały miejsce przypadki nadużyć, które mogą podważyć zaufanie do systemu handlu emisjami określonych w dyrektywie 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (14), w związku z czym podejmowane są środki, aby wzmocnić system rejestrów EUA oraz zaostrzyć warunki otwierania rachunku na potrzeby obrotu EUA. Celem wzmocnienia integralności i ochrony sprawnego funkcjonowania tych rynków, w tym kompleksowego nadzoru nad obrotem, właściwe jest uzupełnienie środków podjętych na mocy dyrektywy 2003/87/WE poprzez pełne objęcie uprawnień do emisji zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia oraz dyrektywy 2014/65/UE, a także rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 (15) i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/57/UE (16), poprzez zaklasyfikowanie ich jako instrumenty finansowe.

(46)

Komisja powinna posiadać uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE. W szczególności należy przyjąć akty delegowane w odniesieniu do rozszerzenia zakresu niektórych przepisów niniejszego rozporządzenia na banki centralne państw trzecich, szczegółów dotyczących definicji, szczegółowych przepisów w zakresie kosztów dotyczących dostępności danych rynkowych, dostępu do kwotowań cen, wielkości, przy których lub poniżej których firma zawiera transakcje z dowolnym innym klientem, któremu udostępnia się przedmiotowe kwotowanie, kompresji portfela, a także dalszego ustalenia kiedy występuje istotny problem w dziedzinie ochrony inwestorów lub zagrożenie dla ochrony inwestorów, prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub towarowych lub dla stabilności całego systemu finansowego Unii lub części tego systemu mogą uzasadniać podjęcie działań przez EUNGiPW, EUNB lub właściwe organy, uprawnień EUNGiPW w zakresie zarządzania pozycjami, rozszerzenia okresu przejściowego na podstawie art. 35 ust. 5 niniejszego rozporządzenia na pewien okres oraz w odniesieniu do wyłączenia na pewien okres giełdowych instrumentów pochodnych z zakresu niektórych przepisów niniejszego rozporządzenia. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(47)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze dotyczące przyjęcia decyzji w sprawie równoważności w zakresie ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego na potrzeby świadczenia usług przez firmy z państw trzecich lub systemów obrotu państw trzecich, do celów kwalifikowania jako systemy obrotu dla instrumentów pochodnych podlegających obowiązkowi obrotu oraz dostępu CCP z państw trzecich oraz systemów obrotu państw trzecich do systemów obrotu oraz CCP mających siedzibę w Unii. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (17).

(48)

Jako że cele tego rozporządzenia, w szczególności określenie jednolitych wymogów dotyczących instrumentów finansowych w zakresie podawania do wiadomości publicznej danych o obrocie, zgłaszania transakcji właściwym organom, obrotu instrumentami pochodnymi i akcjami w systemach zorganizowanych, niedyskryminacyjnego dostępu do CCP, systemów obrotu i wskaźników, uprawnień w zakresie interwencji produktowej, zarządzania pozycjami i limitów pozycji, świadczenia usług inwestycyjnych lub prowadzenia działalności inwestycyjnej przez firmy z państw trzecich, nie mogą być osiągnięte w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie, ponieważ – mimo że krajowe właściwe organy mają większe możliwości monitorowania zmian na rynku – całościowe skutki problemów związanych z przejrzystością obrotu, zgłaszaniem transakcji, obrotem instrumentami pochodnymi oraz zakazami dotyczącymi produktów i praktyk postępowania można w pełni zrozumieć jedynie w kontekście całej Unii, natomiast, z uwagi na jego skalę i skutki, mogą być lepiej realizowane na szczeblu Unii; Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(49)

Żadne działania podejmowane przez jakiekolwiek właściwe organy bądź EUNGiPW w ramach wykonywania ich obowiązków nie powinny się wiązać z bezpośrednią ani pośrednią dyskryminacją żadnego państwa członkowskiego czy grupy państw członkowskich jako miejsca świadczenia usług inwestycyjnych i działalności inwestycyjnej w jakiejkolwiek walucie. Żadne działania EUNB podejmowane w ramach wykonywania swoich zadań na podstawie niniejszego rozporządzenia nie powinny bezpośrednio lub pośrednio dyskryminować jakiegokolwiek państwa członkowskiego lub grupy państw członkowskich.

(50)

Standardy techniczne usług finansowych powinny zapewnić właściwą ochronę deponentów, inwestorów i konsumentów w całej Unii. Skutecznym i właściwym krokiem jest powierzenie EUNGiPW, będącemu organem dysponującym wysokospecjalistyczną wiedzą, zadania opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych, które nie przewidują decyzji politycznych, celem ich przedłożenia Komisji.

(51)

Komisja powinna przyjąć projekty regulacyjnych standardów technicznych opracowanych przez EUNGiPW w odniesieniu do szczegółowych wymogów w zakresie przejrzystości obrotu, w odniesieniu do operacji polityki pieniężnej, walutowej i stabilności finansowej oraz rodzajów niektórych transakcji mających znaczenie na podstawie niniejszego rozporządzenia, w odniesieniu do szczegółowych warunków udzielania zwolnień z obowiązku przejrzystości przedtransakcyjnej, w odniesieniu do ustaleń w zakresie odroczonej publikacji danych posttransakcyjnych, w odniesieniu do obowiązku rozłącznego udostępniania danych przed- i posttransakcyjnych, w odniesieniu do kryteriów warunkujących nakładanie obowiązku przejrzystości przedtransakcyjnej na podmioty systematycznie internalizujące transakcje, w odniesieniu do ujawniania informacji przez firmy inwestycyjne po zawarciu transakcji, w odniesieniu do treści i częstotliwości wniosków o udzielenie danych w związku z przekazywaniem informacji na potrzeby przejrzystości i innych wyliczeń, w odniesieniu do transakcji, które nie przyczyniają się do ustalania poziomu cen rynkowych na podstawie czynników podaży i popytu, w odniesieniu do danych zlecenia, które mają być przechowywane, w odniesieniu do treści i specyfikacji zgłoszeń transakcji, w odniesieniu do treści i specyfikacji danych referencyjnych instrumentów finansowych, w odniesieniu do rodzajów kontraktów, które powodują bezpośrednie, istotne i przewidywalne skutki w Unii, i przypadków, w których konieczny jest obowiązek obrotu względem instrumentów pochodnych, w odniesieniu do wymogów dotyczących systemów i procedur w celu zapewnienia, że transakcje na rozliczanych instrumentach pochodnych będą przedkładane i akceptowane do rozliczenia, określającym rodzaje ustaleń dotyczących rozliczeń pośrednich, w odniesieniu do instrumentów pochodnych podlegających obowiązkowi obrotu w zorganizowanych systemach obrotu, w odniesieniu do niedyskryminacyjnego dostępu do CCP, w odniesieniu do instrumentów pochodnych podlegających obowiązkowi obrotu w zorganizowanych systemach obrotu, w odniesieniu do doniedyskryminacyjnego dostępu do systemu obrotu, w odniesieniu do niedyskryminacyjnego dostępu do wskaźników oraz obowiązku ich udostępniania na prawach licencji, oraz w zakresie informacji, które firma z państwa trzeciego powinna przekazać EUNGiPW we wniosku o rejestrację. Komisja powinna przyjmować te projekty regulacyjnych standardów technicznych w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE oraz zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

(52)

Art. 95 dyrektywy 2014/65/UE przewiduje przejściowe wyłączenie dla niektórych instrumentów pochodnych dotyczących energii C6. W związku z tym konieczne jest, by standardy techniczne określające obowiązek rozliczania opracowane przez EUNGiPW zgodnie z art. 5 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 648/2012 uwzględniały ten fakt i nie nakładały obowiązku rozliczania na instrumenty pochodne, które następnie podlegałyby przejściowemu wyłączeniu instrumentów pochodnych dotyczących energii C6.

(53)

Stosowanie wymogów zawartych w niniejszym rozporządzeniu należy odroczyć, aby dostosować stosowanie niniejszego rozporządzenia do stosowania przepisów przekształconej dyrektywy po dokonaniu ich transpozycji oraz wprowadzić wszystkie niezbędne środki wykonawcze. Cały pakiet regulacyjny należy następnie stosować od tego samego momentu. Nie należy jedynie odraczać stosowania uprawnień w zakresie środków wykonawczych, aby umożliwić jak najwcześniejsze podjęcie niezbędnych kroków zmierzających do przygotowania projektu i przyjęcia tych środków wykonawczych.

(54)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i respektuje zasady określone w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności prawo do ochrony danych osobowych (art. 8), wolność prowadzenia działalności gospodarczej (art. 16), prawo do ochrony konsumentów (art. 38), prawo do skutecznego środka prawnego i do rzetelnego procesu sądowego (art. 47), a także zakaz ponownego sądzenia lub karania w postępowaniu karnym za ten sam czyn zabroniony pod groźbą kary (art. 50), i powinno być stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami,

(55)

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 10 lutego 2012 r. (18),

a)

podawania danych o obrocie do wiadomości publicznej;

b)

zgłaszania transakcji właściwym organom;

c)

obrotu instrumentami pochodnymi w zorganizowanych systemach obrotu;

d)

niedyskryminacyjnego dostępu do rozliczeń oraz niedyskryminacyjnego dostępu do obrotu wskaźnikami;

e)

uprawnień właściwych organów, EUNGiPW i EUNB w zakresie interwencji produktowej oraz uprawnień EUNGiPW w zakresie kontroli zarządzania pozycjami i limitów pozycji;

f)

świadczenia usług inwestycyjnych lub prowadzenia działalności inwestycyjnej w formie oddziału bądź bez posiadania oddziału przez firmy z państw trzecich po wydaniu przez Komisję mającej zastosowanie decyzji w sprawie równoważności.

a)

określa przepisy mające zastosowanie w odpowiednich państwach trzecich w odniesieniu do obowiązkowego ujawniania transakcji dokonywanych przez banki centralne, wraz z transakcjami dokonywanymi przez członków ESBC w tych państwach trzecich, oraz

b)

ocenia potencjalny wpływ wymogów obowiązkowego ujawniania w Unii na transakcje dokonywane przez banki centralne państw trzecich.

1)

„firma inwestycyjna” oznacza firmę inwestycyjną zdefiniowaną w art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2014/65/UE;

2)

„usługi inwestycyjne i działalność inwestycyjna” oznaczają usługi inwestycyjne i działalność inwestycyjną zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 2 dyrektywy 2014/65/UE;

3)

„usługi dodatkowe” oznaczają usługi dodatkowe zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2014/65/UE;

4)

„realizacja zleceń na rachunek klientów” oznacza realizację zleceń na rachunek klientów zdefiniowaną w art. 4 ust. 1 pkt 5 dyrektywy 2014/65/UE;

5)

„transakcje na własny rachunek” oznaczają transakcje na własny rachunek zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 6 dyrektywy 2014/65/UE;

6)

„animator rynku” oznacza animatora rynku zdefiniowanego w art. 4 ust. 1 pkt 7 dyrektywy 2014/65/UE;

7)

„klient” oznacza klienta zdefiniowanego w art. 4 ust. 1 pkt 9 dyrektywy 2014/65/UE;

8)

„klient branżowy” oznacza klienta branżowego zdefiniowanego w art. 4 ust. 1 pkt 10 dyrektywy 2014/65/UE;

9)

„instrument finansowy” oznacza instrument finansowy zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 15 dyrektywy 2014/65/UE;

10)

„operator rynku” oznacza operatora rynku zdefiniowanego w art. 4 ust. 1 pkt 18 dyrektywy 2014/65/UE;

11)

„system wielostronny” oznacza system wielostronny zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 19 dyrektywy 2014/65/UE;

12)

„podmiot systematycznie internalizujący transakcje” oznacza podmiot systematycznie internalizujący transakcje zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 20 dyrektywy 2014/65/UE;

13)

„rynek regulowany” oznacza rynek regulowany zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 21 dyrektywy 2014/65/UE;