26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/1

(1)

W dniu 10 lipca 2014 r. Rada przyjęła rozporządzenie (UE) nr 747/2014.

(2)

W dniu 17 października 2017 r. Komitet Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołany na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1591 (2005), zaktualizował informacje dotyczące jednej osoby objętej środkami ograniczającymi.

(3)

Należy zatem odpowiednio zmienić załącznik I do rozporządzenia (UE) nr 747/2014,

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/4

(1)

W celu umożliwienia właściwym organom przeprowadzenia dogłębnej oceny w ramach procesu udzielania zezwoleń i odrzucania wniosków o udzielenie zezwolenia firmom inwestycyjnym, powinno się wymagać od wnioskodawcy, aby przekazał właściwemu organowi dokładne informacje w terminie złożenia pierwotnego wniosku o udzielenie zezwolenia. Właściwy organ powinien zachować prawo do zwrócenia się do wnioskodawcy o dodatkowe informacje w trakcie procesu oceny, zgodnie z kryteriami i terminami określonymi w dyrektywie 2014/65/UE.

(2)

W celu zapewnienia, aby ocena właściwego organu opierała się na dokładnych informacjach, niezbędne jest, aby wnioskodawca dostarczył kopie swoich dokumentów korporacyjnych, w tym uwierzytelnioną kopię aktu założycielskiego, statutu i umowy spółki oraz kopię wpisu spółki do krajowego rejestru przedsiębiorców.

(3)

Wnioskodawca powinien przekazać informacje dotyczące źródeł dostępnego kapitału, w tym środków służących do przekazywania środków finansowych przy pozyskiwaniu kapitału, w celu umożliwienia właściwym organom oceny, czy wszystkie odpowiednie wymogi w zakresie zwalczania przestępstw finansowych zostały spełnione.

(4)

Nowo utworzone podmioty przy składaniu wniosku mogą być w stanie przekazać jedynie informacje na temat sposobu pozyskiwania kapitału oraz rodzajów i wielkości kapitału, który zostanie pozyskany. W celu uzyskania zezwolenia należy jednak przed udzieleniem zezwolenia przekazać właściwym organom dowody dotyczące kapitału podstawowego opłaconego i innych rodzajów pozyskanego kapitału wraz z informacjami na temat źródeł kapitału. Dowody te mogą obejmować kopie odpowiednich instrumentów kapitałowych oraz odpowiadające im wyciągi bankowe.

(5)

W celu umożliwienia właściwym organom oceny reputacji wszelkich osób, które będą kierowały działalnością firmy inwestycyjnej, proponowanych akcjonariuszy i wspólników posiadających znaczne pakiety akcji, należy wymagać od wnioskodawcy przekazania informacji dotyczących tych osób.

(6)

Aby ocenić doświadczenie wszelkich osób, które będą kierowały działalnością firmy inwestycyjnej, właściwe organy powinny otrzymać od wnioskodawcy informacje na temat odpowiedniego wykształcenia i szkolenia zawodowego oraz doświadczenia zawodowego członków organu zarządzającego i osób faktycznie kierujących działalnością oraz na temat ich uprawnień w tym zakresie, a także informacje na temat ewentualnych pełnomocników.

(7)

Informacje finansowe dotyczące firmy inwestycyjnej powinny być przekazane przez wnioskodawcę właściwym organom, tak aby mogły one ocenić kondycję finansową tej firmy inwestycyjnej.

(8)

Ponieważ w dniu składania wniosku nowo utworzone firmy mogą nie być w stanie dostarczyć informacji na temat biegłych rewidentów, wnioskodawcy ci powinni być zwolnieni z obowiązku przedstawiania tych informacji właściwym organom, chyba że biegli rewidenci zostali już wyznaczeni.

(9)

Informacje istotne dla oceny struktury organizacyjnej firmy inwestycyjnej powinny obejmować szczegółowe informacje dotyczące systemu kontroli wewnętrznej, środków służących wykrywaniu konfliktów interesów oraz uzgodnień w sprawie zabezpieczania aktywów klientów, w celu umożliwienia właściwemu organowi oceny, czy dana firma inwestycyjna będzie w stanie spełnić swoje obowiązki wynikające z art. 16 dyrektywy 2014/65/UE.

(10)

Krajowe właściwe organy mogą udzielić zezwolenia na prowadzenie działalności jako firma inwestycyjna osobie fizycznej lub osobie prawnej zarządzanej przez jedną osobę fizyczną. Należy zatem określić wymogi dotyczące udzielania zezwoleń mające zastosowanie do zarządzania firmami inwestycyjnymi będącymi osobami fizycznymi lub osobami prawnymi zarządzanymi przez jedną osobę fizyczną.

(11)

W celu zapewnienia pewności prawa, jasności i przewidywalności w odniesieniu do procesu udzielania zezwoleń stosowne jest, aby kryteria, według których właściwe organy dokonują oceny odpowiedniości akcjonariuszy lub wspólników posiadających znaczne pakiety akcji, udzielając zezwolenia firmie inwestycyjnej, były tymi samymi kryteriami co kryteria określone w art. 13 dyrektywy 2014/65/UE w odniesieniu do oceny planowanego nabycia. W szczególności właściwe organy powinny dokonywać oceny odpowiedniości akcjonariuszy lub wspólników posiadających znaczne pakiety akcji oraz kondycji finansowej firmy, biorąc pod uwagę kryteria związane z reputacją, doświadczeniem osób kierujących działalnością firmy inwestycyjnej i kondycją finansową firmy.

(12)

W celu identyfikacji przeszkód, które mogłyby uniemożliwić skuteczne wykonywanie funkcji nadzorczych, właściwe organy powinny wziąć pod uwagę złożoność i przejrzystość struktury grupy firmy inwestycyjnej, położenie geograficzne podmiotów wchodzących w skład grupy i działalność prowadzoną przez podmioty wchodzące w skład grupy.

(13)

Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2) ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez państwa członkowskie dokonywanego na mocy niniejszego rozporządzenia.

(14)

Ze względów spójności oraz w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynków finansowych konieczne jest, aby przepisy ustanowione niniejszym rozporządzeniem oraz powiązane przepisy krajowe transponujące dyrektywę 2014/65/UE były stosowane od tej samej daty.

(15)

Podstawę niniejszego rozporządzenia stanowi projekt regulacyjnych standardów technicznych przedstawiony Komisji przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA).

(16)

Zgodnie z art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (3) ESMA przeprowadził otwarte konsultacje publiczne na temat projektu regulacyjnych standardów technicznych, przeanalizował związane z nim potencjalne koszty i korzyści oraz zwrócił się o opinię do Grupy Interesariuszy z Sektora Giełd i Papierów Wartościowych powołanej zgodnie z art. 37 tego rozporządzenia,

a)

nazwę wnioskodawcy (w tym nazwę prawną i wszelkie inne nazwy handlowe, które mają być używane); strukturę prawną (w tym informację, czy będzie to osoba prawna, czy, o ile jest to dozwolone przez prawo krajowe, osoba fizyczna), adres siedziby zarządu oraz, w przypadku istniejących przedsiębiorstw, siedziby statutowej; dane kontaktowe; krajowy numer identyfikacyjny, jeżeli jest dostępny; jak również:

b)

wykaz usług inwestycyjnych i działalności inwestycyjnej, usług dodatkowych i instrumentów finansowych, które mają być zapewniane, oraz informację, czy instrumenty finansowe i fundusze klientów będą się znajdowały w posiadaniu firmy (w tym również czasowo);

c)

kopie dokumentów korporacyjnych i dowód rejestracji w krajowym rejestrze przedsiębiorstw, w stosownych przypadkach.

a)

szczegółowe informacje dotyczące wykorzystania prywatnych środków finansowych, w tym pochodzenie i dostępność tych środków;

b)

szczegółowe informacje dotyczące dostępu do źródeł kapitału i rynków finansowych, w tym szczegółowe informacje dotyczące instrumentów finansowych, które zostały lub mają zostać wyemitowane;

c)

wszelkie istotne uzgodnienia i umowy dotyczące pozyskanego kapitału;

d)

informacje dotyczące wykorzystania lub przewidywanego wykorzystania pożyczonych środków finansowych, w tym imię i nazwisko lub nazwa odpowiednich pożyczkodawców i szczegółowe informacje dotyczące instrumentów przyznanych lub które mają zostać przyznane, w tym okresy zapadalności, warunki, zabezpieczenia i gwarancje, oraz informacje dotyczące pochodzenia pożyczonych środków finansowych (lub środków finansowych, które mają zostać pożyczone), w przypadku gdy pożyczkodawca nie jest instytucją finansową podlegającą nadzorowi;

e)

szczegółowe informacje na temat sposobów przekazywania środków finansowych firmie, w tym sieci wykorzystywanej do przekazywania takich środków.

Do celów lit. b) informacje na temat rodzajów pozyskanego kapitału odnoszą się, w stosownych przypadkach, do rodzajów kapitału określonych w rozporządzeniu (UE) nr 575/2013, a szczególnie informacja, czy kapitał składa się z pozycji kapitału podstawowego Tier I, pozycji kapitału dodatkowego Tier I lub pozycji kapitału Tier II.

a)

wykaz osób posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczny pakiet akcji w firmie inwestycyjnej, oraz wielkość tych pakietów, oraz, w przypadku pakietów posiadanych pośrednio, imię i nazwisko osoby, za pośrednictwem której posiada się pakiet oraz imię i nazwisko posiadacza końcowego;

b)

w przypadku osób posiadających znaczny pakiet akcji (bezpośrednio lub pośrednio) w firmie inwestycyjnej, dokumentację wymaganą od potencjalnych nabywców w celu nabycia oraz zwiększenia znacznych pakietów akcji w firmach inwestycyjnych zgodnie z art. 3, 4 i 5 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/1946 z dnia 11 lipca 2017 r. uzupełniającego dyrektywy 2004/39/WE i 2014/65/UE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących wyczerpującego wykazu informacji, które potencjalni nabywcy muszą umieścić w powiadomieniu o planowanym nabyciu znacznego pakietu akcji w firmie inwestycyjnej (4);

c)

w przypadku w przypadku akcjonariuszy i wspólników będących przedsiębiorstwami wchodzącymi w skład grupy, schemat organizacyjny grupy wskazujący główne działania każdego z przedsiębiorstw wchodzących w skład grupy, identyfikację wszelkich objętych regulacją podmiotów wchodzących w skład grupy oraz nazwy właściwych organów nadzoru, jak również związek pomiędzy podmiotami finansowymi wchodzącymi w skład grupy i innymi niefinansowymi podmiotami wchodzącymi w skład grupy;

d)

do celów lit. b), w przypadku gdy posiadacz znacznego pakietu akcji nie jest osobą fizyczną, dokumentacja musi również odnosić się do wszystkich członków organu zarządzającego oraz dyrektora generalnego lub każdej innej osoby wykonującej równoważne zadania.

a)

w odniesieniu do członków organu zarządzającego i osób faktycznie kierujących działalnością oraz ich uprawnień w tym zakresie, a także w odniesieniu do ewentualnych pełnomocników:

Do celów lit. a) pkt (ix) interesy finansowe obejmują interesy takie jak operacje kredytowe, gwarancje i zabezpieczenia, podczas gdy interesy niefinansowe mogą obejmować interesy takie jak więzi rodzinne lub bliskie związki.

b)

personel wewnętrznych organów zarządzania i kontroli.

a)

prognozy na poziomie indywidualnym oraz, w stosownych przypadkach, na poziomie skonsolidowanym grupy i na poziomie subskonsolidowanym, w tym:

b)

w odniesieniu do przedsiębiorstw, które już prowadzą działalność, wymagane ustawowo sprawozdania finansowe, na poziomie indywidualnym oraz, w stosownych przypadkach, na poziomie skonsolidowanym grupy i na poziomie subskonsolidowanym dla co najmniej trzech ostatnich okresów obrachunkowych, zatwierdzone, w przypadku gdy sprawozdania finansowe zostały zbadane przez biegłego rewidenta zewnętrznego, w tym:

c)

analiza zakresu nadzoru skonsolidowanego zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 575/2013, obejmująca szczegółowe informacje dotyczące tego, które jednostki wchodzące w skład grupy zostaną objęte zakresem zastosowania wymogów w zakresie nadzoru skonsolidowanego po udzieleniu zezwolenia i na jakich poziomach w ramach tej grupy przedmiotowe wymogi będą miały pełne zastosowanie lub zastosowanie na zasadzie subskonsolidowanej.

a)

program początkowych działań na następne trzy lata, w tym informacje dotyczące planowanej regulowanej i nieregulowanej działalności, szczegółowe informacje na temat geograficznego rozmieszczenia i działalności, która ma być prowadzona przez firmę inwestycyjną. Istotne informacje w programie działań obejmują:

b)

szczegółowe informacje dotyczące biegłych rewidentów firmy, jeżeli są one dostępne w czasie składania wniosku o zezwolenie;

c)

struktura organizacyjna i systemy kontroli wewnętrznej przedsiębiorstwa obejmujące:

d)

informacje na temat statusu wniosku złożonego przez firmę inwestycyjną o przynależność do systemu rekompensat dla inwestorów w rodzimym państwie członkowskim lub dokument poświadczający przynależność do systemu rekompensat dla inwestorów, jeżeli jest dostępny;

e)

wykaz zleconych na zewnątrz funkcji, usług lub działań (lub tych, które mają być zlecane na zewnątrz) oraz wykaz zawartych lub przewidzianych umów z zewnętrznymi usługodawcami oraz zasoby (w szczególności ludzkie i techniczne, oraz system kontroli wewnętrznej) przeznaczone do kontroli zleconych na zewnątrz funkcji, usług lub działań;

f)

środki służące zidentyfikowaniu konfliktów interesów, które powstają w trakcie świadczenia usług inwestycyjnych i dodatkowych, oraz służące zapobieganiu takim konfliktom lub zarządzaniu nimi, oraz opis uzgodnień dotyczących zarządzania produktami;

g)

opis systemów monitorowania działalności firmy, w tym systemów rezerwowych, jeżeli są dostępne, oraz systemów i mechanizmów kontroli ryzyka, jeżeli firma zamierza angażować się w handel algorytmiczny lub zapewniać bezpośredni dostęp elektroniczny;

h)

informacje na temat systemów przestrzegania przepisów, kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem (system monitorowania, audyty wewnętrzne oraz funkcje doradcze i pomocnicze);

i)

szczegółowe informacje dotyczące systemów oceny ryzyka i zarządzania ryzykiem w zakresie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;

j)

plany ciągłości działania, w tym systemy i zasoby ludzkie (personel kluczowy);

k)

zasady zarządzania rejestracją, zasady ewidencjonowania i przechowywania dokumentów;

l)

opis podręcznika procedur firmy.

a)

właściwe organy mogą łatwo i szybko skontaktować się z daną osobą fizyczną;

b)

osoba fizyczna dysponuje wystarczającą ilością czasu przeznaczonego na tę funkcję;

c)

organy zarządzające lub regulaminy firmy inwestycyjnej upoważniają osobę do natychmiastowego zastąpienia zarządzającego i wypełniania wszystkich jego obowiązki, jeżeli nie będzie on w stanie ich wykonywać;

d)

osoba upoważniona zgodnie z poprzednią literą cieszy się odpowiednio nieposzlakowaną opinią i posiada wystarczające doświadczenie, by zastąpić zarządzającego na czas nieobecności lub do czasu powołania nowego zarządzającego w celu zapewnienia prawidłowego i ostrożnego zarządzania firmą inwestycyjną. Osoba upoważniona przez firmy inwestycyjne, będące osobami fizycznymi, jest również do dyspozycji specjalistów w zakresie niewypłacalności i odpowiednich organów w postępowaniach dotyczących likwidacji firmy. Osoba ta musi posiadać niezbędną dostępność dla tej funkcji.

a)

reputacja i doświadczenie wszelkich osób, które będą kierować działalnością firmy inwestycyjnej;

b)

reputacja proponowanych akcjonariuszy i wspólników posiadających znaczne pakiety akcji;

c)

kondycja finansowa proponowanych akcjonariuszy i wspólników posiadających znaczne pakiety akcji, w szczególności w odniesieniu do rodzaju działalności prowadzonej i planowanej przez firmę inwestycyjną;

d)

czy firma inwestycyjna będzie mogła nadal spełniać wymogi ostrożnościowe określone w art. 15 dyrektywy 2014/65/UE i, w stosownych przypadkach, dyrektywach 2002/87/WE (6) i 2013/36/UE (7) Parlamentu Europejskiego i Rady, a w szczególności, czy grupa, w skład której wejdzie, posiada strukturę umożliwiającą sprawowanie skutecznego nadzoru, skuteczną wymianę informacji pomiędzy właściwymi organami i ustalenie podziału obowiązków pomiędzy właściwymi organami;

e)

czy istnieją uzasadnione podstawy, aby podejrzewać, iż w związku z udzieleniem zezwolenia firmie inwestycyjnej, dochodzi albo doszło do albo usiłowano dopuścić do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu w rozumieniu art. 1 dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (8), albo że udzielenie zezwolenia firmie inwestycyjnej mogłoby zwiększyć takie ryzyko.

a)

jest ona złożona i niewystarczająco przejrzysta;

b)

posiada ona położenie geograficzne podmiotów wchodzących w skład grupy;

c)

obejmuje ona działalność wykonywaną przez podmioty wchodzące w skład grupy, która może uniemożliwiać właściwemu organowi dokonanie skutecznej oceny odpowiedniości akcjonariuszy lub wspólników posiadających znaczne pakiety akcji lub wpływ bliskich powiązań z firmą inwestycyjną.

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/12

(1)

Należy ustanowić wspólne standardowe formularze, szablony i procedury w celu zapewnienia dokładnej oceny przez właściwe organy państw członkowskich powiadomień o planowanych nabyciach lub zwiększeniach znacznych pakietów akcji w firmie inwestycyjnej. W takich przypadkach właściwe organy powinny konsultować się ze sobą i przekazywać sobie nawzajem wszelkie niezbędne lub istotne informacje.

(2)

Aby ułatwić współpracę między nimi i zapewnić efektywność wymiany informacji, właściwe organy wyznaczone zgodnie z art. 48 dyrektywy 2004/39/WE powinny wyznaczyć osoby odpowiedzialne za kontakty specjalnie do celów procesu konsultacji określonego w art. 10 ust. 4 dyrektywy 2004/39/WE, a Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) powinien prowadzić scentralizowany wykaz tych osób odpowiedzialnych za kontakty.

(3)

Należy określić procedury konsultacji z wyraźnymi ograniczeniami czasowymi w celu zapewnienia szybkiej i skutecznej współpracy między właściwymi organami. Jasna procedura współpracy powinna obejmować przesyłanie przez organ wnioskujący wstępnego powiadomienia do organu współpracującego w celu poinformowania go o prowadzonej ocenie.

(4)

Procedury powinny również zmierzać do zapewnienia, by właściwe organy współpracowały i działały w kierunku udoskonalenia procesu. W tym celu procedury powinny promować wymianę informacji zwrotnych na temat jakości i przydatności otrzymanych informacji.

(5)

Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji między właściwymi organami, innymi organami, podmiotami lub osobami powinno odbywać się zgodnie z przepisami dotyczącymi danych osobowych określonymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (3).

(6)

Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (4) ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez ESMA w ramach stosowania niniejszego rozporządzenia.

(7)

Podstawę niniejszego rozporządzenia stanowi projekt wykonawczych standardów technicznych przedłożony Komisji przez ESMA.

(8)

ESMA nie przeprowadziła konsultacji społecznych w sprawie ewentualnych kosztów i korzyści wprowadzenia standardowych formularzy, szablonów i procedur do celów procesu konsultacji między odpowiednimi właściwymi organami ani nie przeanalizowała takich kosztów i korzyści, gdyż uznano to za nieproporcjonalne do ich zakresu i skutków.

(9)

Dyrektywa 2014/65/UE weszła w życie z dniem 2 lipca 2014 r. Artykuł 12 ust. 9 dyrektywy 2014/65/UE zastępuje art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE i zawiera uprawnienia ESMA do opracowania wykonawczych standardów technicznych, które są identyczne z uprawnieniami przewidzianymi na mocy art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE. Ponadto treść art. 10b ust. 4 i art. 10 ust. 4 dyrektywy 2004/39/WE jest również identyczna z treścią art. 13 ust. 4 i art. 11 ust. 2 dyrektywy 2014/65/UE. Zgodnie z art. 94 ust. 1 dyrektywy 2014/65/UE dyrektywa 2004/39/WE straci moc ze skutkiem od dnia 3 stycznia 2017 r. Przyjęcie standardów technicznych przez Komisję zgodnie z art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE powinno być również uznawane za zgodne z art. 12 ust. 8 dyrektywy 2014/65/UE, co oznacza, że standard techniczny będzie w dalszym ciągu obowiązywał po dniu 3 stycznia 2018 r. bez potrzeby wprowadzania jakichkolwiek dalszych zmian,

a)

istotne informacje, o które proszono w powiadomieniu o konsultacjach, w tym wszelkie opinie lub zastrzeżenia dotyczące nabycia przez potencjalnego nabywcę;

b)

z własnej inicjatywy, wszelkie inne niezbędne informacje, które mogą wpłynąć na ocenę.

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/22

(1)

Należy ustanowić wspólne standardowe formularze, szablony i procedury służące zapewnieniu jednolitego mechanizmu, za pomocą którego właściwe organy państw członkowskich będą skutecznie wykonywać swoje uprawnienia w odniesieniu do udzielania zezwoleń firmom na świadczenie usług inwestycyjnych i prowadzenie działalności inwestycyjnej oraz, w stosownych przypadkach, świadczenie usług pomocniczych.

(2)

Aby ułatwić komunikację między wnioskodawcą ubiegającym się o zezwolenie na działalność jako firma inwestycyjna zgodnie z tytułem II dyrektywy 2014/65/UE a właściwym organem, właściwe organy powinny wyznaczyć punkt kontaktowy specjalnie do celów składania wniosków i podawać do wiadomości publicznej informacje na temat punktów kontaktowych na swoich stronach internetowych.

(3)

Należy określić precyzyjne terminy na przekazanie informacji o zmianach w organie zarządzającym firmy, tak aby właściwe organy mogły ocenić, czy zmiany te mogą stanowić zagrożenie dla skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania firmą, oraz odpowiednio uwzględnić interesy jej klientów oraz integralność rynku.

(4)

Firmy powinny jednak zostać zwolnione z wymogu przekazywania informacji o zmianach w organie zarządzającym przed wejściem takiej zmiany w życie, jeżeli zmiana ta wynika z czynników będących poza kontrolą firmy, np. w przypadku śmierci członka organu zarządzającego. W takich okolicznościach firmy powinny mieć prawo powiadomić właściwy organ w terminie 10 dni roboczych po zajściu takiej zmiany.

(5)

Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2) ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez państwa członkowskie w ramach stosowania niniejszego rozporządzenia.

(6)

Podstawę niniejszego rozporządzenia stanowi projekt wykonawczych standardów technicznych przedłożony Komisji przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA).

(7)

ESMA przeprowadził otwarte konsultacje publiczne, dokonał analizy potencjalnych powiązanych kosztów i korzyści oraz zasięgnął opinii Grupy Interesariuszy z Sektora Giełd i Papierów Wartościowych powołanej na podstawie art. 37 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (3),

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/32

(1)

Od potencjalnego nabywcy znacznego pakietu akcji w firmie inwestycyjnej należy wymagać przedłożenia wyczerpującego wykazu informacji w chwili wstępnego powiadomienia, aby umożliwić właściwym organom przeprowadzenie oceny planowanego nabycia. Potencjalny nabywca powinien dostarczyć informacje dotyczące jego tożsamości i tożsamości osób, które będą kierowały działalnością, niezależnie od tego, czy jest on osobą fizyczną, czy prawną, tak by umożliwić właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej przeprowadzenie oceny reputacji wspomnianego potencjalnego nabywcy.

(2)

Jeżeli potencjalny nabywca jest osobą prawną, konieczne są także informacje dotyczące tożsamości beneficjentów rzeczywistych oraz reputacji i doświadczenia osób, które faktycznie kierują działalnością potencjalnego nabywcy. Podobnie, jeżeli potencjalny nabywca ma lub ma mieć strukturę funduszu powierniczego, konieczne jest uzyskanie przez właściwy organ właściwy dla jednostki docelowej informacji dotyczących zarówno tożsamości powierników, którzy będą zarządzać aktywami funduszu powierniczego, jak również tożsamości beneficjentów rzeczywistych przedmiotowych aktywów, aby był on w stanie ocenić reputację i doświadczenie tych osób.

(3)

Jeżeli potencjalny nabywca jest osobą fizyczną, konieczne jest uzyskanie informacji zarówno w odniesieniu do potencjalnego nabywcy, jak i w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa formalnie kierowanego lub kontrolowanego przez potencjalnego nabywcę, w celu zapewnienia właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej kompletnych informacji istotnych dla przeprowadzenia oceny reputacji. Jeżeli potencjalny nabywca jest osobą prawną, konieczne jest uzyskanie tych informacji w odniesieniu do każdej osoby, która faktycznie kieruje działalnością potencjalnego nabywcy, każdego przedsiębiorstwa podlegającego kontroli potencjalnego nabywcy i każdego akcjonariusza wywierającego znaczący wpływ na potencjalnego nabywcę, w celu zapewnienia właściwemu organowi kompletnych informacji istotnych dla przeprowadzenia oceny reputacji.

(4)

Informacje istotne dla przeprowadzenia oceny reputacji powinny zawierać szczegółowe informacje na temat postępowań karnych, które miały miejsce w przeszłości lub które są w toku, oraz spraw cywilnych i administracyjnych. Podobnie należy dostarczyć informacje na temat wszelkich wszczętych dochodzeń i postępowań, sankcji lub innych orzeczeń o wykonaniu przeciwko potencjalnemu nabywcy, jak również inne informacje dotyczące takich kwestii jak odmowa rejestracji bądź zwolnienie z pracy lub ze stanowiska wymagającego zaufania, które uznaje się za istotne dla przeprowadzenia oceny reputacji potencjalnego nabywcy.

(5)

Potencjalny nabywca powinien przedstawić informacje na temat tego, czy inny właściwy organ lub inny organ przeprowadził już ocenę jego reputacji jako nabywcy lub jako osoby, która kieruje działalnością instytucjikredytowej, zakładu ubezpieczeń na życie, zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, firmy inwestycyjnej lub jakiejkolwiek innej jednostki, a jeżeli tak – przedstawić wynik takiej oceny, aby zapewnić należyte uwzględnienie przez właściwy organ właściwy dla jednostki docelowej wyników dochodzeń prowadzonych przez inne organy w prowadzonej przez ten organ ocenie potencjalnego nabywcy.

(6)

Należy przedstawić informacje finansowe dotyczące potencjalnego nabywcy w celu przeprowadzenia oceny stabilności potencjalnego nabywcy pod względem finansowym.

(7)

Należy przedstawić informacje dotyczące finansowych i niefinansowych interesów lub powiązań potencjalnego nabywcy z wszelkimi akcjonariuszami lub dyrektorami lub członkami kadry kierowniczej wyższego szczebla jednostki docelowej bądź z osobą upoważnioną do wykonywania prawa głosu w jednostce docelowej lub z samą jednostką docelową lub grupą, do której dana jednostka należy, w celu umożliwienia właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej przeprowadzenia oceny dotyczącej tego, czy istnienie jakiegokolwiek potencjalnego konfliktu interesów nie wpłynie na stabilność potencjalnego nabywcy pod względem finansowym.

(8)

Jeżeli potencjalny nabywca jest osobą prawną, konieczne są określone dodatkowe informacje, w tym informacje na temat akcji, które są w posiadaniu lub mają się znaleźć w posiadaniu przed planowanym nabyciem i po nabyciu, aby umożliwić właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej dokonanie oceny planowanego nabycia, ponieważ w takich przypadkach struktury prawne i grupowe mogą być złożone i mogą wymagać przeprowadzenia szczegółowego przeglądu pod względem reputacji, bliskich powiązań, potencjalnego działania we współpracy z innymi stronami i zdolności właściwego organu właściwego dla jednostki docelowej do kontynuowania skutecznego nadzoru nad jednostką docelową.

(9)

Jeżeli potencjalny nabywca jest podmiotem z siedzibą w państwie trzecim lub stanowi część grupy mającej siedzibę poza Unią Europejską, należy dostarczyć dodatkowe informacje, aby właściwy organ właściwy dla jednostki docelowej mógł ocenić, czy istnieją przeszkody utrudniające skuteczny nadzór nad jednostką docelową wynikające z systemu prawnego obowiązującego w państwie trzecim, oraz aby mógł on również poznać reputację potencjalnego nabywcy w danym państwie trzecim.

(10)

Jeżeli potencjalny nabywca jest państwowym funduszem majątkowym, powinien on dostarczyć informacje na temat podmiotów sprawujących kontrolę nad funduszem i jego polityki inwestycyjnej. Ma to znaczenie dla właściwego organu właściwego dla jednostki docelowej zarówno pod względem oceny reputacji, jak i pod względem oceny dotyczącej tego, czy istnieje wpływ na skuteczny nadzór nad jednostką docelową.

(11)

Należy wymagać przedstawienia konkretnych informacji umożliwiających przeprowadzenie oceny dotyczącej tego, czy planowane nabycie wpłynie na zdolność właściwego organu właściwego dla jednostki docelowej do prowadzenia skutecznego nadzoru nad daną jednostką docelową. Powinno to obejmować ocenę tego, czy bliskie powiązania potencjalnego nabywcy będą miały wpływ na zdolność danej jednostki docelowej do dalszego dostarczania organowi nadzoru terminowych i dokładnych informacji. W odniesieniu do osób prawnych konieczna jest także ocena wpływu planowanego nabycia na nadzór skonsolidowany nad jednostką docelową i grupą, do której jednostka ta należałaby po nabyciu.

(12)

Potencjalny nabywca, który powinien być w stanie przedstawić dowody wykazujące pierwotne źródło wszystkich środków finansowych i aktywów, powinien przedstawić informacje dotyczące finansowania planowanego nabycia, w tym informacje dotyczące wszystkich środków i źródeł finansowania, aby umożliwić właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej przeprowadzenie oceny dotyczącej tego, czy istnieje ryzyko działalności związanej z praniem pieniędzy.

(13)

Potencjalni nabywcy posiadający znaczny pakiet akcji w jednostce docelowej obejmujący 20–50 % akcji powinni przedstawić właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej informacje dotyczące swojej strategii, aby zapewnić wszechstronną ocenę planowanego nabycia. Podobnie potencjalni nabywcy, którzy posiadają znaczny pakiet akcji w jednostce docelowej obejmujący mniej niż 20 % akcji, ale którzy wywierają na nią równoważny wpływ za pomocą innych środków, takich jak powiązania między potencjalnym nabywcą a akcjonariuszami, istnienie umów akcjonariuszy, podział akcji, udział kapitałowy i prawa głosu w ramach akcjonariuszy lub pozycja potencjalnego nabywcy w strukturze grupy jednostki docelowej, również powinni przedstawiać te informacje, aby zapewnić wysoki poziom spójności w ocenie przypadków planowanego nabycia.

(14)

Jeżeli zaproponowano zmianę pod względem kontroli jednostki docelowej, potencjalny nabywca powinien zasadniczo przedłożyć kompletny biznesplan. Jeżeli jednak nie zaproponowano żadnej zmiany pod względem kontroli jednostki docelowej, wystarczy dysponować pewnymi informacjami dotyczącymi przyszłej strategii jednostki i zamiarów potencjalnego nabywcy w stosunku do jednostki docelowej, aby ocenić, czy przedmiotowe nabycie nie wpłynie na stabilność potencjalnego nabywcy pod względem finansowym.

(15)

W niektórych przypadkach wystarczającym rozwiązaniem jest, aby potencjalny nabywca był zobowiązany do przedstawienia jedynie ograniczonych informacji. W szczególności, jeżeli właściwy organ właściwy dla jednostki docelowej przeprowadził ocenę potencjalnego nabywcy w ciągu ostatnich dwóch lat lub jeżeli jednostka docelowa jest małą firmą inwestycyjną, a potencjalny nabywca jest podmiotem, który jest upoważniony do prowadzenia działalności na terenie Unii i podlega nadzorowi na terenie Unii, konieczne powinno być dostarczenie właściwemu organowi właściwemu dla jednostki docelowej jedynie określonych ograniczonych informacji.

(16)

Wszelka wymiana lub wszelkie przekazywanie informacji między właściwymi organami, innymi organami, podmiotami lub osobami powinny odbywać się zgodnie z przepisami dotyczącymi danych osobowych określonymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (3).

(17)

Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (4) ma zastosowanie w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) w ramach stosowania niniejszego rozporządzenia.

(18)

Podstawę niniejszego rozporządzenia stanowią projekty regulacyjnych standardów technicznych przedłożone Komisji Europejskiej przez ESMA.

(19)

ESMA przeprowadził otwarte konsultacje publiczne na temat projektów regulacyjnych standardów technicznych, które stanowią podstawę niniejszego rozporządzenia, dokonał analizy możliwych powiązanych kosztów i korzyści oraz zwrócił się o opinię do Grupy Interesariuszy z Sektora Giełd i Papierów Wartościowych powołanej zgodnie z art. 37 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (5).

(20)

Dyrektywa 2014/65/UE weszła w życie z dniem 2 lipca 2014 r. Artykuł 12 ust. 8 tej dyrektywy zastępuje art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE i zawiera uprawnienia ESMA do opracowania regulacyjnych standardów technicznych, które są identyczne z przewidzianymi na mocy art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE. Ponadto treść art. 10b ust. 4 i art. 10 ust. 4 dyrektywy 2004/39/WE jest również identyczna z treścią art. 13 ust. 4 i art. 11 ust. 2 dyrektywy 2014/65/UE. Zgodnie z art. 94 akapit pierwszy dyrektywy 2014/65/UE dyrektywa 2004/39/WE straci moc ze skutkiem od dnia 3 stycznia 2018 r. Przyjęcie standardów technicznych przez Komisję zgodnie z art. 10a ust. 8 dyrektywy 2004/39/WE powinno być również uznawane za zgodne z art. 12 ust. 8 dyrektywy 2014/65/UE, co oznacza, że te standardy techniczne będą w dalszym ciągu obowiązywać po dniu 3 stycznia 2018 r. bez potrzeby wprowadzania jakichkolwiek dalszych zmian,

a)

dane osobowe, w tym imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, adres i dane kontaktowe oraz, jeżeli jest dostępny, osobisty krajowy numer identyfikacyjny;

b)

szczegółowy życiorys lub równoważny dokument, w którym określa się stosowne wykształcenie i szkolenia, wcześniejsze doświadczenie zawodowe i wszelką działalność zawodową lub inne sprawowane obecnie odpowiednie funkcje.

a)

dokumenty potwierdzające nazwę firmy i oficjalny adres siedziby zarządu oraz adres pocztowy, jeżeli jest inny, dane kontaktowe i krajowy numer identyfikacyjny, jeżeli jest dostępny;

b)

rejestrację formy prawnej zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi;

c)

aktualny przegląd działalności przedsiębiorczej danej osoby prawnej;

d)

kompletny wykaz osób, które faktycznie kierują działalnością, oraz w odniesieniu do każdej z tych osób imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, adres, dane kontaktowe, krajowy numer identyfikacyjny, jeżeli jest dostępny, a także szczegółowy życiorys, w którym określa się stosowne wykształcenie i szkolenia, wcześniejsze doświadczenie zawodowe i działalność zawodową lub inne sprawowane obecnie odpowiednie funkcje;

e)

tożsamość wszystkich osób, które mogą być uznane za beneficjentów rzeczywistych osoby prawnej, oraz ich imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, adres, dane kontaktowe, a także krajowy numer identyfikacyjny, jeżeli jest dostępny.

a)

tożsamość wszystkich powierników, którzy zarządzają aktywami na warunkach określonych w umowie powierniczej;

b)

tożsamość wszystkich osób, które są beneficjentami rzeczywistymi aktywów funduszu powierniczego, oraz informacje dotyczące ich odpowiednich udziałów w podziale dochodów;

c)

tożsamość wszystkich osób, które są ustanawiającymi fundusz powierniczy.

a)

w odniesieniu do potencjalnego nabywcy i każdego przedsiębiorstwa kierowanego lub kontrolowanego przez potencjalnego nabywcę, za ostatnie dziesięć lat:

b)

informacje dotyczące tego, czy ocena reputacji nabywcy została już przeprowadzona przez inny organ nadzoru, nazwę tego organu i zaświadczenie o wyniku oceny;

c)

informacje dotyczące aktualnej sytuacji finansowej potencjalnego nabywcy, w tym szczegółowe informacje dotyczące źródeł przychodów, aktywów i pasywów, zastawów i gwarancji przyznanych lub otrzymanych;

d)

opis działalności gospodarczej prowadzonej przez potencjalnego nabywcę;

e)

informacje finansowe obejmujące ratingi kredytowe i dostępne publicznie sprawozdania dotyczące przedsiębiorstw kontrolowanych lub kierowanych przez potencjalnego nabywcę oraz – w stosownych przypadkach – dotyczące potencjalnego nabywcy;

f)

opis finansowych i niefinansowych interesów lub powiązań potencjalnego nabywcy z:

g)

informacje dotyczące wszelkich innych interesów lub rodzajów działalności potencjalnego nabywcy, które mogą znajdować się w konflikcie z interesami lub działalnością jednostki docelowej, oraz możliwe rozwiązania w odniesieniu do zarządzania tymi konfliktami interesów.

a)

informacje dotyczące potencjalnego nabywcy, każdej osoby, która faktycznie kieruje działalnością potencjalnego nabywcy, każdego przedsiębiorstwa podlegającego kontroli potencjalnego nabywcy i każdego akcjonariusza wywierającego znaczący wpływ na potencjalnego nabywcę, jak wskazano w lit. e). Informacje te obejmują:

b)

informacje dotyczące tego, czy ocena reputacji nabywcy lub osoby kierującej działalnością nabywcy została już przeprowadzona przez inny organ nadzoru, nazwę tego organu i zaświadczenie o wyniku oceny;

c)

opis interesów finansowych oraz niefinansowych interesów lub powiązań potencjalnego nabywcy lub – w stosownych przypadkach – grupy, do której należy potencjalny nabywca, oraz osób, które faktycznie kierują prowadzoną przez niego działalnością, z:

d)

informacje dotyczące wszelkich innych interesów lub rodzajów działalności potencjalnego nabywcy, które mogą znajdować się w konflikcie z interesami lub działalnością jednostki docelowej, oraz możliwe rozwiązania w odniesieniu do zarządzania tymi konfliktami interesów;

e)

informacje dotyczące struktury akcji potencjalnego nabywcy wraz z tożsamością wszystkich akcjonariuszy wywierających znaczący wpływ i określeniem ich odpowiedniego udziału w kapitale i prawach głosu, w tym informacje dotyczące wszelkich umów akcjonariuszy;

f)

jeżeli potencjalny nabywca stanowi część grupy jako przedsiębiorstwo zależne lub przedsiębiorstwo dominujące – szczegółowy schemat organizacyjny całej struktury korporacyjnej oraz informacje dotyczące udziału w kapitale i prawach głosu akcjonariuszy wywierających znaczący wpływ na jednostki należące do tej grupy oraz informacje dotyczące działalności prowadzonej obecnie przez jednostki należące do grupy;

g)

jeżeli potencjalny nabywca stanowi część grupy jako przedsiębiorstwo zależne lub przedsiębiorstwo dominujące – informacje dotyczące powiązań między należącymi do grupy podmiotami finansowymi i podmiotami niefinansowymi;

h)

wskazanie wszelkich instytucji kredytowych, zakładów ubezpieczeń na życie, zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji, przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania i zarządzających tymi przedsiębiorstwami bądź firm inwestycyjnych należących do grupy wraz z podaniem nazwy odpowiednich organów nadzoru;

i)

ustawowe sprawozdania finansowe na poziomie jednostki i, jeżeli są dostępne, na skonsolidowanym i subskonsolidowanym poziomie grupy za ostatnie trzy okresy obrotowe. Jeżeli wspomniane sprawozdania finansowe są poddawane audytowi zewnętrznemu, potencjalny nabywca dostarcza ich wersję zatwierdzoną przez audytora zewnętrznego. Ustawowe sprawozdania finansowe obejmują:

j)

jeżeli są dostępne, informacje dotyczące ratingu kredytowego potencjalnego nabywcy i ogólnego ratingu grupy, do której należy dany nabywca.

a)

zaświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej dotyczące potencjalnego nabywcy lub równoważny dokument, jeżeli zaświadczenie nie jest dostępne, od odpowiednich zagranicznych właściwych organów;

b)

oświadczenie odpowiednich zagranicznych właściwych organów o tym, że nie ma przeszkód lub ograniczeń w zakresie dostarczania informacji koniecznych do celów sprawowania nadzoru nad jednostką docelową;

c)

informacje ogólne dotyczące systemu regulacyjnego danego państwa trzeciego mającego zastosowanie do potencjalnego nabywcy.

a)

nazwę ministerstwa lub departamentu rządowego odpowiadającego za określenie polityki inwestycyjnej funduszu;

b)

szczegółowe informacje dotyczące polityki inwestycyjnej i wszelkich ograniczeń związanych z inwestycjami;

c)

imiona i nazwiska oraz stanowiska osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji inwestycyjnych na potrzeby funduszu, a także informacje szczegółowe dotyczące znacznych pakietów akcji lub wpływu, o którym mowa w art. 11 ust. 2, wywieranego przez wskazane ministerstwo lub departament rządowy na bieżącą działalność funduszu i jednostki docelowej.

a)

dane osobowe, w tym imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, adres i dane kontaktowe oraz, jeżeli jest dostępny, osobisty krajowy numer identyfikacyjny;

b)

stanowisko, na jakie dana osoba jest lub zostanie mianowana;

c)

szczegółowy życiorys zawierający informacje na temat stosownego wykształcenia i szkolenia zawodowego, doświadczenia zawodowego, w tym nazwy wszystkich organizacji, dla których dana osoba pracowała, oraz charakter pełnionych funkcji i czas ich sprawowania, w szczególności w odniesieniu do wszelkich działań wchodzących w zakres stanowiska, o które dana osoba się ubiega, oraz dokumenty dotyczące doświadczenia danej osoby, takie jak wykaz osób, do których można zwrócić się o informacje na temat danej osoby, wraz z informacjami kontaktowymi i listami referencyjnymi. Opisując funkcje pełnione przez ostatnie 10 lat, dana osoba określa przekazane jej uprawnienia, wewnętrzne uprawnienia decyzyjne i obszary działalności objęte zakresem jej kontroli. Jeżeli życiorys obejmuje inne istotne doświadczenia, w tym reprezentowanie organu zarządzającego, należy je wskazać;

d)

informacje dotyczące:

e)

informacje dotyczące tego, czy ocena reputacji osoby, która kieruje działalnością, została już przeprowadzona przez inny organ nadzoru, nazwę tego organu i zaświadczenie o wyniku tej oceny;

f)

opis interesów finansowych oraz niefinansowych interesów lub powiązań danej osoby i jej bliskich krewnych z członkami organu zarządzającego i osobami sprawującymi kluczowe funkcje w tej samej instytucji, instytucji dominującej i przedsiębiorstwach zależnych oraz z akcjonariuszami;

g)

informacje dotyczące minimalnego czasu (rocznie i miesięcznie), jaki zostanie poświęcony na sprawowanie przez daną osobę wyznaczonych jej funkcji w jednostce docelowej;

h)

wykaz funkcji dyrektora wykonawczego i funkcji dyrektora niewykonawczego sprawowanych aktualnie przez daną osobę.

a)

informacje umożliwiające identyfikację jednostki docelowej;

b)

szczegółowe informacje dotyczące zamiarów potencjalnego nabywcy w odniesieniu do planowanego nabycia, w tym inwestycji strategicznych lub inwestycji portfelowych;

c)

informacje dotyczące akcji jednostki docelowej, które są w posiadaniu lub mają się znaleźć w posiadaniu potencjalnego nabywcy przed planowanym nabyciem i po nim, w tym:

d)

opis wszelkich działań prowadzonych wspólnie z innymi stronami, w tym wkład wspomnianych innych stron w finansowanie planowanego nabycia, metody uczestnictwa w ustaleniach finansowych w odniesieniu do planowanego nabycia i przyszłych ustaleniach organizacyjnych dotyczących planowanego nabycia;

e)

treść umów akcjonariuszy planowanych z innymi akcjonariuszami w odniesieniu do jednostki docelowej;

f)

informacje na temat ceny planowanego nabycia i kryteria zastosowane przy określaniu tej ceny oraz – w przypadku różnicy między ceną rynkową a ceną planowanego nabycia – wyjaśnienie przyczyn zaistnienia wspomnianej różnicy.

a)

szczegółowe informacje dotyczące wykorzystania prywatnych zasobów finansowych oraz pochodzenia i dostępności środków finansowych, w tym wszelkie odpowiednie dokumenty zapewniające właściwemu organowi dowody, że planowane nabycie nie ma na celu prania pieniędzy;

b)

szczegółowe informacje dotyczące sposobu dokonania płatności z tytułu planowanego nabycia i dotyczące sieci wykorzystanej do transferu środków pieniężnych;

c)

szczegółowe informacje dotyczące dostępu do źródeł kapitału i rynków finansowych, w tym szczegółowe informacje dotyczące instrumentów finansowych, które mają zostać wyemitowane;

d)

informacje dotyczące wykorzystania pożyczonych środków finansowych, w tym imię i nazwisko lub nazwę odpowiednich pożyczkodawców i szczegółowe informacje dotyczące przyznanych instrumentów, w tym okresy zapadalności, warunki, zastawy i gwarancje, a także informacje dotyczące źródła dochodów, które zostaną wykorzystane do spłaty tych pożyczek, oraz dotyczące pochodzenia pożyczonych środków finansowych, w przypadku gdy pożyczkodawca nie jest nadzorowaną instytucją finansową;

e)

informacje dotyczące wszelkich ustaleń finansowych z innymi akcjonariuszami jednostki docelowej;

f)

informacje o aktywach potencjalnego nabywcy lub jednostki docelowej, które mają zostać sprzedane w celu sfinansowania planowanego nabycia, a także o warunkach sprzedaży, w tym na temat ceny i wyceny, oraz szczegółowy opis charakterystyki tych aktywów i informacje dotyczące czasu i sposobu ich nabycia.

a)

okres, przez jaki potencjalny nabywca zamierza pozostawać w posiadaniu swoich akcji po przeprowadzeniu planowanego nabycia, oraz jakikolwiek zamiar potencjalnego nabywcy dotyczący zwiększenia, zmniejszenia lub utrzymania pakietu jego akcji w przewidywalnej przyszłości;

b)

określenie zamiarów potencjalnego nabywcy względem jednostki docelowej, w tym określenie, czy potencjalny nabywca zamierza sprawować jakąkolwiek formę kontroli nad jednostką docelową oraz uzasadnienie tego działania;

c)

informacje dotyczące sytuacji finansowej potencjalnego nabywcy i jego gotowości do udzielania w razie potrzeby wsparcia jednostce docelowej w postaci dodatkowych funduszy własnych na rozwój jej działalności lub w przypadku trudności finansowych.

a)

wszystkie informacje określone w art. 10;

b)

szczegółowe informacje dotyczące wpływu, jaki potencjalny nabywca zamierza wywierać na sytuację finansową względem jednostki docelowej, w tym politykę w zakresie dywidend, rozwój strategiczny i podział zasobów jednostki docelowej;

c)

opis zamiarów i oczekiwań potencjalnego nabywcy względem jednostki docelowej w perspektywie średnioterminowej zawierający wszystkie elementy, o których mowa w art. 12 ust. 2 i 3.

a)

ogólny cel planowanego nabycia;

b)

średniookresowe cele finansowe, które mogą zostać określone w postaci stopy zwrotu z kapitału własnego, stosunku kosztów do korzyści, zysku na akcję lub w inny odpowiedni sposób;

c)

możliwą zmianę ukierunkowania działań, produktów i docelowych klientów oraz możliwą realokację środków finansowych lub zasobów, w odniesieniu do których oczekuje się, że będą wywierały wpływ na jednostkę docelową;

d)

ogólne procesy włączania jednostki docelowej w strukturę grupy potencjalnego nabywcy i integrowania jej w ramach tej grupy, w tym opis głównych interakcji, jakie mają być prowadzone z innymi przedsiębiorstwami należącymi do grupy, oraz opis polityki regulującej relacje wewnątrz grupy.

a)

prognozę bilansu i rachunku zysków i strat;

b)

prognozę ostrożnościowych wymogów kapitałowych i wskaźnika wypłacalności;

c)

informacje dotyczące poziomu ekspozycji na ryzyko obejmującej ryzyko kredytowe, rynkowe i operacyjne oraz inne odpowiednie rodzaje ryzyka;

d)

prognozę transakcji wewnątrz grupy.

a)

skład i obowiązki organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego oraz głównych komitetów i komisji utworzonych przez taki organ decyzyjny, w tym komitetu zarządzającego, komisji ds. ryzyka, komitetu ds. audytu, komitetu ds. wynagrodzeń; obejmuje to informacje dotyczące osób, które zostaną wyznaczone do kierowania działalnością;

b)

procedury administracyjne i księgowe oraz kontrole wewnętrzne, w tym zmiany w procedurach i systemach związanych z księgowością, audytem wewnętrznym, zgodnością z przepisami w zakresie prania pieniędzy i zarządzania ryzykiem, oraz na wyznaczenie osób na kluczowe stanowiska audytora wewnętrznego, pracownika ds. zgodności z prawem i zarządzającego ryzykiem;

c)

ogólne systemy informatyczne i ogólną organizację w zakresie technologii informatycznych, w tym wszelkie zmiany dotyczące polityki w zakresie outsourcingu usług informatycznych, schematu blokowego w odniesieniu do danych, oprogramowania wewnętrznego i zewnętrznego oraz najważniejszych procedur i narzędzi w zakresie bezpieczeństwa danych i systemów, takich jak zabezpieczenia rezerwowe, plany ciągłości działania i ścieżki audytu;

d)

politykę regulującą outsourcing, w tym informacje dotyczące stosownych obszarów, wyboru usługodawców oraz odpowiednich praw i obowiązków stron umowy outsourcingowej, takich jak uzgodnienia dotyczące audytu oraz oczekiwana jakość usług świadczonych przez dostawcę;

e)

wszelkie inne odpowiednie informacje dotyczące wpływu nabycia na ład korporacyjny i ogólną strukturę organizacyjną jednostki docelowej, w tym dotyczące wszelkich zmian związanych z prawami głosu akcjonariuszy.

a)

jeżeli potencjalny nabywca jest osobą fizyczną:

b)

jeżeli potencjalny nabywca jest osobą prawną:

c)

jeżeli potencjalny nabywca jest funduszem powierniczym:

a)

nie posiada aktywów swoich klientów;

b)

nie jest upoważniona do świadczenia usług inwestycyjnych i prowadzenia działalności inwestycyjnej związanych z „zawieraniem transakcji na własny rachunek” lub „gwarantowaniem emisji instrumentów finansowych lub subemisją instrumentów finansowych z gwarancją przejęcia emisji”, o których mowa w sekcji A pkt 3 i 6 załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE;

c)

jeżeli jest upoważniona do świadczenia usług inwestycyjnych związanych z „zarządzaniem portfelem”, o którym mowa w sekcji A pkt 4 załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE, wartość aktywów objętych zarządzaniem przez przedsiębiorstwo wynosi mniej niż 500 mln EUR.

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/44

(1)

Na mocy art. 12 Umowy między Unią Europejską a Armenią o ułatwieniach w wydawaniu wiz (1) (zwanej dalej „Umową”) utworzono Wspólny Komitet (zwany dalej „Wspólnym Komitetem”). Artykuł ten stanowi, że jednym z zadań Wspólnego Komitetu jest w szczególności monitorowanie wykonania Umowy.

(2)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 (2) określono procedury i warunki wydawania wiz na tranzyt przez terytorium państw członkowskich lub planowany pobyt na terytorium państw członkowskich nieprzekraczający 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

(3)

Niezbędne są wspólne wytyczne, by zapewnić w pełni zharmonizowane wykonanie Umowy przez misje dyplomatyczne i służby konsularne państw członkowskich oraz sprecyzować związek pomiędzy postanowieniami Umowy a prawodawstwem Stron Umowy, które stosuje się w dalszym ciągu do kwestii wizowych nieobjętych zakresem stosowania Umowy.

(4)

Należy określić stanowisko, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii w ramach Wspólnego Komitetu, dotyczące przyjęcia wspólnych wytycznych w sprawie wykonania Umowy.

(5)

Niniejsza decyzja stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE (3). Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszej decyzji i nie jest nią związane ani jej nie stosuje.

(6)

Niniejsza decyzja stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Irlandii, zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE (4). Irlandia nie uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszej decyzji, nie jest nią związana ani jej nie stosuje.

(7)

Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji i nie jest nią związana ani jej nie stosuje,

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/60

(1)

W dniu 10 lipca 2014 r. Rada przyjęła decyzję 2014/450/WPZiB.

(2)

W dniu 17 października 2017 r. Komitet Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołany na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1591 (2005), zaktualizował informacje dotyczące jednej osoby objętej środkami ograniczającymi.

(3)

Należy zatem odpowiednio zmienić załącznik do decyzji 2014/450/WPZiB,

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/62

(1)

Decyzją wykonawczą 2014/715/UE (2) Komisja określiła Sri Lankę jako państwo trzecie, które uznała za niewspółpracujące państwo trzecie w walce przeciwko nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom (połowom NNN), zgodnie z art. 31 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1005/2008. W decyzji tej Komisja podała powody, dla których uznała, że państwo to nie wypełnia spoczywających na nim jako na państwie bandery, państwie portu, państwie nadbrzeżnym lub państwie zbytu na mocy prawa międzynarodowego obowiązków w zakresie podejmowania działań w celu zapobiegania połowom NNN, ich powstrzymywania i eliminowania.

(2)

Decyzją wykonawczą (UE) 2015/200 (3) Rada wpisała Sri Lankę do wykazu niewspółpracujących państw trzecich ustanowionego decyzją wykonawczą Rady 2014/170/UE (4).

(3)

Art. 18 ust. 1 lit. g) rozporządzenia (WE) nr 1005/2008 zakazuje przywozu do Unii produktów rybołówstwa, którym towarzyszy świadectwo połowowe zatwierdzone przez organy państwa bandery określonego jako państwo trzecie niewspółpracujące w walce z połowami NNN.

(4)

Na skutek uznania jej za niewspółpracujące państwo trzecie Sri Lanka podjęła konkretne działania w celu wyeliminowania stwierdzonych uchybień.

(5)

Z informacji otrzymanych przez Komisję wynika, że Sri Lanka wypełniła właściwe obowiązki wynikające z prawa międzynarodowego i przyjęła odpowiednie ramy prawne w celu zwalczania połowów NNN. Wprowadziła odpowiedni i skuteczny system monitorowania, kontroli i inspekcji, wprowadzając dzienniki połowowe do rejestrowania danych na temat połowów i radiowe sygnały wywoławcze statków rybackich, a także wyposażając wszystkie jednostki floty pełnomorskiej w satelitarny system monitorowania statków („VMS”). Ustanowiła odstraszający system sankcji, dokonała przeglądu krajowych ram prawnych w dziedzinie rybołówstwa, jak również zapewniła właściwe wdrożenie systemu świadectw połowowych. Ponadto Sri Lanka stale podnosi poziom przestrzegania swoich zobowiązań z wynikających z zaleceń i rezolucji regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO), takich jak środki kontroli przeprowadzanej przez państwo portu. Dokonała też transpozycji przepisów RFMO do prawa lankijskiego i przyjęła krajowy plan przeciwdziałania połowom NNN, zgodny z międzynarodowym planem działania Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom.

(6)

Wydaje się zatem, że Sri Lanka wypełniła właściwe obowiązki wynikające z prawa międzynarodowego i że działania podejmowane przez nią jako państwo bandery są wystarczające, by zapewnić przestrzeganie postanowień art. 94, 117 i 118 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza oraz art. 18, 19, 20 i 23 Porozumienia w sprawie wykonania postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza.

(7)

Można zatem uznać, że sytuacja stanowiąca podstawę do uznania Sri Lanki za niewspółpracujące państwo trzecie została skorygowana i państwo to podjęło konkretne działania pozwalające uzyskać trwałą poprawę sytuacji.

(8)

W rezultacie Rada przyjęła decyzję wykonawczą (UE) 2016/992 (5) o usunięciu Sri Lanki z wykazu niewspółpracujących państw trzecich.

(9)

W zaistniałych okolicznościach decyzja wykonawcza 2014/715/UE traci moc z dniem wejścia w życie decyzji wykonawczej (UE) 2016/992.

(10)

Niniejsza decyzja nie wyklucza możliwości podjęcia przez Unię kroków w przyszłości, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1005/2008, w przypadku gdyby Sri Lanka nie spełniała obowiązków spoczywających na niej na mocy prawa międzynarodowego jako na państwie bandery, państwie portu, państwie nadbrzeżnym lub państwie zbytu, polegających na podejmowaniu działań w celu zapobiegania połowom NNN oraz ich powstrzymywania i eliminowania,

(11)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ds. Rybołówstwa i Akwakultury z dnia 28 lutego 2017 r.,

26.10.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 276/64

(1)

W dniu 23 września 2013 r. Urząd otrzymał skargę, w której podniesiono zarzut, iż przedsiębiorstwom Íslandsbanki hf. („ISB”) i Arion Bank hf. („Arion”) przyznano niezgodną z prawem pomoc państwa w postaci długoterminowego finansowania po korzystnych stopach oprocentowania udzielonego przez Bank Centralny Islandii („CBI”) (1).

(2)

W piśmie z dnia 23 października 2013 r. Urząd zwrócił się do władz islandzkich z wnioskiem o udzielenie informacji (2), na który władze islandzkie odpowiedziały w dniu 17 stycznia 2014 r. (3). Sprawa została następnie omówiona na spotkaniu z udziałem przedstawicieli Urzędu i przedstawicieli władz islandzkich, które odbyło się w Reykjavíku w maju 2014 r. Po zakończeniu dyskusji przekazano pismo z dnia 5 czerwca 2014 r. (4). Sprawa została omówiona ponownie na spotkaniu z udziałem przedstawicieli Urzędu i przedstawicieli władz islandzkich, uwzględniając przedstawiciela CBI, które odbyło się w Reykjavíku w lutym 2015 r. Po zakończeniu dyskusji przekazano pismo z dnia 24 lutego 2015 r. (5), na które władze islandzkie odpowiedziały w dniu 1 kwietnia 2015 r. (6).

(3)

Na mocy decyzji nr 208/15/COL z dnia 20 maja 2015 r. Urząd wszczął formalne postępowanie wyjaśniające w sprawie domniemanej niezgodnej z prawem pomocy państwa przyznanej ISB i Arion na podstawie umów w sprawie konwersji pożyczek zawartych na rzekomo preferencyjnych warunkach. W piśmie z dnia 28 sierpnia 2015 r. (7) władze islandzkie przedstawiły swoje uwagi dotyczące decyzji Urzędu. Tego samego dnia Urząd otrzymał również uwagi przekazane przez jednego z dwóch rzekomych beneficjentów pomocy, tj. Arion (8).

(4)

W dniu 24 września 2015 r. decyzja o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz w Suplemencie EOG do niego (9). W piśmie z dnia 5 października 2015 r. CBI przekazał swoje uwagi dotyczące decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego (10).

(5)

W piśmie z dnia 14 czerwca 2016 r. Urząd zwrócił się do CBI, ISB i Arion o przekazanie dodatkowych informacji (11). Władze islandzkie przekazały żądane informacje w piśmie z dnia 20 września 2016 r. (12).

(6)

Przedmiotowe środki są powiązane z działalnością CBI w zakresie udzielania pożyczek zabezpieczonych i pożyczek papierów wartościowych. Pełniąc funkcję banku centralnego i pożyczkodawcy ostatniej instancji oraz działając zgodnie z polityką pieniężną innych banków centralnych, CBI zapewniał przedsiębiorstwom finansowym możliwość skorzystania z instrumentów kredytów krótkoterminowych w postaci pożyczek zabezpieczonych zgodnie z przepisami regulaminu CBI regulującymi te kwestie. Instytucje finansowe mogą zwrócić się o udzielenie im pożyczek overnight lub pożyczek siedmiodniowych w zamian za zabezpieczenie, które CBI uznaje za kwalifikowalne.

(7)

W 2007 i 2008 r. liczba udzielanych pożyczek zabezpieczonych stale rosła, a CBI stał się istotnym źródłem płynności dla przedsiębiorstw finansowych. Popularność pożyczek zabezpieczonych osiągnęła swój szczytowy poziom w dniu 1 października 2008 r., tuż przed upadkiem banków, kiedy to kwota pożyczek udzielonych instytucjom finansowym przez CBI wyniosła 520 mld ISK. Dlatego też w chwili upadku trzech banków komercyjnych (Landsbankinn, Glitnir i Kaupthing) w październiku 2008 r. CBI dysponował znacznymi wierzytelnościami wobec tych trzech krajowych przedsiębiorstw finansowych, które były objęte różnego rodzaju zabezpieczeniami. W omawianym okresie niemal 42 % zabezpieczenia instrumentów pożyczkowych CBI miało postać papierów wartościowych objętych gwarancjami Skarbu Państwa lub papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, natomiast 58 % zabezpieczenia bazowego obejmowało obligacje wyemitowane przez Glitnir, Kaupthing i Landsbankinn (13).

(8)

Wraz z upadłością Glitnir w 2008 r. wierzytelności CBI stały się należne i wymagalne, przez co CBI stał się wierzycielem tego upadłego banku. Na mocy decyzji Urzędu Nadzoru Finansowego („FME”) w październiku 2008 r. zasadniczo wszystkie krajowe aktywa i zobowiązania Glitnir (z wyjątkiem pewnych wyłączonych aktywów i zobowiązań), w tym przedmiotowe aktywa i zobowiązania, które obejmowały również nieuregulowane zobowiązania Glitnir wobec CBI opiewające na kwotę około 55,6 mld ISK, a także – pośrednio – prawo własności do zabezpieczenia bazowego (portfel kredytów hipotecznych) (14) zostały przekazane ISB.

(9)

Ponieważ zadłużenie wobec CBI obejmowało krótkoterminowe pożyczki zabezpieczone, natychmiastowa spłata zadłużenia wywarłaby poważny wpływ na poziom płynności ISB i mogłaby zagrozić możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji banku. W opinii CBI rozwiązanie alternatywne polegałoby na windykacji zadłużenia przez CBI, wskutek czego CBI stałby się właścicielem portfela kredytów hipotecznych. Zarządzanie takim portfelem byłoby trudne dla banku centralnego. W omawianym okresie sprzedaż portfela kredytów hipotecznych również nie była brana pod uwagę jako jedna z możliwości z uwagi na kryzys finansowy i bardzo niewielką liczbę potencjalnych nabywców na rynku.

(10)

Z tego względu ISB dążył do renegocjacji warunków spłaty zadłużenia z CBI, aby przekształcić dług w zobowiązanie długoterminowe o rozsądnym okresie spłaty w celu uniknięcia dalszego negatywnego wpływu na poziom płynności ISB. Negocjacje między ISB i CBI doprowadziły do podpisania umowy w dniu 11 września 2009 r. – w rezultacie ISB wyemitował na rzecz CBI odrębną obligację opiewającą na kwotę 55,6 mld ISK. Obligacja ta była zabezpieczona aktywami pochodzącymi z tego samego (lub podobnego) portfela kredytów hipotecznych, którym zabezpieczone były wyemitowane wcześniej przez Glitnir obligacje zabezpieczone. Przedmiotowa obligacja jest zabezpieczona nadwyżkowo – współczynnik pokrycia należności zabezpieczeniem („współczynnik LTV”) wynosi w jej przypadku 70 % (15). Termin wymagalności obligacji to dziesięć lat, przy czym stopa jej oprocentowania powiązana ze wskaźnikiem cen konsumpcyjnych wynosi 4,5 %.

(11)

W październiku 2008 r. stało się jasne, że uratowanie Kaupthing nie będzie możliwe, dlatego też funkcję podmiotu odpowiedzialnego za zarządzanie działalnością banku przejęło FME. Zgodnie z ustawą nr 125/2008 o Urzędzie ds. wypłat ze środków skarbu państwa w związku z nadzwyczajną sytuacją na rynku finansowym itp. („ustawa kryzysowa”), która została uchwalona w dniu 6 października 2008 r., FME podjęło decyzję o podzieleniu Kaupthing na stary i nowy bank. Nowy bank, który następnie przekształcił się w Arion, zasadniczo przejął większość krajowych aktywów i zobowiązań. Zobowiązania zabezpieczone wobec CBI oraz odpowiednie zabezpieczenie, w tym portfel kredytów hipotecznych, nie zostały jednak przeniesione (16). Stary bank został objęty nadzorem komitetu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, po czym wszczęto wobec niego postępowanie likwidacyjne, aby w ostatecznym rozrachunku doprowadzić do całkowitego zamknięcia prowadzonej przez niego działalności.

(12)

W dniu 3 września 2009 r. przedstawiciele Kaupthing, rządu i Arion doszli do porozumienia w sprawie dokapitalizowania Arion oraz ustanowienia podstawy obliczania wysokości rekompensaty, którą Kaupthing ma wypłacić na rzecz Arion („porozumienie w sprawie dokapitalizowania przez Kaupthing”). Zgodnie z treścią tego porozumienia przedsiębiorstwu Kaupthing zapewniono możliwość przejęcia kontroli nad Arion poprzez subskrybowanie nowego kapitału podstawowego oraz zobowiązano je do uiszczenia opłaty z tytułu nowego kapitału podstawowego przy wykorzystaniu aktywów własnych starego banku (tj. aktywów, które nie zostały przeniesione na mocy wspomnianej powyżej decyzji FME).

(13)

Aby jednak Kaupthing mógł podjąć decyzję w kwestii nabycia udziału większościowego w Arion, należało wypracować porozumienie z CBI w kwestii zaspokojenia nieuregulowanych wierzytelności, ponieważ niektóre aktywa, których Kaupthing potrzebowałby w celu uiszczenia opłaty z tytułu nowego kapitału podstawowego – w tym portfel kredytów hipotecznych – zostały wykorzystane jako zabezpieczenie pożyczek udzielonych Kaupthing przez CBI. Dlatego też w dniu 30 listopada 2009 r. Ministerstwo Finansów, CBI oraz komitet ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji Kaupthing zawarły porozumienie w sprawie zaspokojenia wierzytelności CBI wobec Kaupthing („porozumienie w sprawie zaspokojenia wierzytelności”). Kwestie związane ze spłatą pożyczek overnight zostały uregulowane w art. 3 porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności – w specjalnym formularzu stanowiącym załącznik II do porozumienia strony porozumienia uzgodniły, że Arion Bank przejmie dług Kaupthing wobec CBI, emitując obligację opiewającą na kwotę około […] (*1) mld ISK, a w zamian za to CBI przekaże Arion portfel kredytów hipotecznych w drodze cesji.

(14)

W dniu 22 stycznia 2010 r. Arion i CBI zawarły umowę pożyczki, która – w opinii CBI i Arion – stanowiła formalną realizację postanowień art. 3 porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności i porozumienia w sprawie dokapitalizowania, tj. w momencie zawarcia tej umowy wierzyciele Kaupthing stali się właścicielami Arion. Umowa pożyczki zastąpiła wspomnianą powyżej obligację. W umowie pożyczki zasadniczo powtórzono warunki emisji obligacji, z tą różnicą, że kwota główna umowy pożyczki została zdenominowana w EUR, USD i CHF, a nie w ISK. Zmiana waluty kwoty głównej pożyczki była zgodna z postanowieniami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności, które stanowiły, że Arion będzie – w miarę możliwości – zobowiązany do spłaty odsetek i rat w walutach obcych niezależnie od waluty, w której zdenominowano kwotę główną. Porozumienie w sprawie zaspokojenia wierzytelności stanowiło również, że w przypadku, gdyby Arion nie był w stanie dokonać spłaty w walucie obcej i gdyby wyraził gotowość zaspokojenia wierzytelności w ISK, musiałby przekazać CBI uzasadniony pisemny wniosek w tym zakresie.

(15)

Umowa pożyczki dotyczyła udzielenia pożyczki opiewającej na kwotę […] mln EUR, […] mln USD i […] mln CHF na okres siedmiu lat, z możliwością dwukrotnego wydłużenia okresu spłaty pożyczki o kolejne trzy lata. Przedsiębiorstwo Arion było uprawnione do zmiany kombinacji walut, w których pożyczka miała zostać spłacona. Wysokość należnych odsetek odpowiadała stawce EURIBOR/LIBOR powiększonej o 300 punktów bazowych. Portfel kredytów hipotecznych Arion pełnił funkcję zabezpieczenia udzielonego CBI.

(16)

W opinii skarżącego umowy pożyczki zawarte między ISB, Arion i CBI nie zostały poddane ocenie w decyzjach Urzędu zatwierdzających pomoc na restrukturyzację udzieloną ISB i Arion (17). Ponieważ we wspomnianych decyzjach nie odniesiono się do tych środków, skarżący uznał za stosowne zasięgnąć opinii Urzędu w kwestii (i) zgodności tych dodatkowych domniemanych środków pomocy z Porozumieniem EOG; oraz (ii) konsekwencji niewywiązania się przez władze islandzkie z obowiązku zgłoszenia tych środków.

(17)

Skarżący twierdzi, że w chwili gdy CBI zawierało umowy pożyczki z Arion i ISB, inne banki islandzkie nie miały możliwości pozyskania tego rodzaju finansowania od CBI ani od innych agencji rządowych. Dlatego też skarżący argumentuje, że pomoc miała selektywny charakter i została przyznana wyłącznie na rzecz określonych instytucji finansowych prowadzących działalność konkurencyjną na islandzkim rynku bankowym. W opinii skarżącego udzielenie ISB pożyczki stanowiło pomoc na rzecz tego banku, która pozwoliła mu uniknąć wyegzekwowania przez CBI emisji obligacji zabezpieczonej, natomiast jeżeli chodzi o Arion, pożyczka została udzielona w celu utrzymania odpowiedniej równowagi ryzyka walutowego tego banku. Skarżący twierdzi, że inne instytucje finansowe, które nie otrzymały takiej pomocy, były zmuszone do sprzedaży swoich aktywów na rynkach faworyzujących nabywców.

(18)

W opinii skarżącego zawarcie umów pożyczki przyniosło ISB i Arion wyraźną korzyść w postaci niedostępnego dla innych uczestników rynku długoterminowego finansowania po korzystnych stopach oprocentowania, których poziom był niższy niż poziom rynkowych stóp procentowych. Zdaniem skarżącego żaden inwestor prywatny nie zdecydowałby się zawrzeć tego rodzaju umów w tym niespokojnym okresie, w którym dochodziło do zawirowań na rynkach finansowych. Na poparcie swoich twierdzeń dotyczących tego, że stopy oprocentowania były niższe od rynkowych stóp procentowych w omawianym okresie, skarżący przedstawił spready swapu ryzyka kredytowego rządu islandzkiego w 2009 r. oraz stopy oprocentowania emisji obligacji HFF150224 i HFF150434 stosowane w 2009 r. przez Islandzki Fundusz Finansowania Mieszkalnictwa („HFF”). Skarżący utrzymuje, że środki te przyczyniły się do wzmocnienia pozycji ISB i Arion na rynku bankowym, a tym samym wywarły wpływ na pozycję innych uczestników tego rynku.

(19)

Skarżący argumentuje również, że wdrożone przez rząd islandzki plany restrukturyzacji ISB i Arion, które Urząd uznał za pomoc zgodną z funkcjonowaniem Porozumienia EOG w rozumieniu art. 61 ust. 3 lit. b) tego porozumienia, były wystarczające do tego, by zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce islandzkiej. W opinii skarżącego dodatkowe środki pomocy wdrożone w oparciu o powyższe umowy nie były konieczne, stosownie ani proporcjonalne do tego, by unormować sytuację w islandzkim systemie bankowym, dlatego też wiązały się z przyznaniem pomocy państwa niezgodnej z funkcjonowaniem Porozumienia EOG.

(20)

W decyzji nr 208/15/COL Urząd wstępnie ocenił, czy instrumenty kredytów krótkoterminowych, które CBI udostępnił Glitnir i Kaupthing, a także umowy pożyczki zawarte zarówno między CBI i Arion, jak i między CBI i ISB, mogą stanowić pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, a w przypadku, gdyby stanowiły pomoc państwa w rozumieniu tego artykułu – czy można byłoby je uznać za zgodne z funkcjonowaniem Porozumienia EOG.

(21)

Jeżeli chodzi o działalność CBI polegającą na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek zabezpieczonych bankom i innym instytucjom finansowym, Urząd stwierdził, że ustanowione w wytycznych bankowych (18) warunki dotyczące wsparcia płynnościowego i instrumentów oferowanych przez banki centralne zostały spełnione. Tym samym Urząd uznał, że instrumenty kredytów krótkoterminowych, które CBI udostępnił Glitnir i Kaupthing, nie stanowiły pomocy państwa.

(22)

Jeżeli chodzi jednak o umowy pożyczki zawarte zarówno między CBI a Arion, jak i między CBI a ISB na rzekomo korzystnych warunkach, Urząd ustalił wstępnie, że nie można wykluczyć, iż zawarcie takich umów stanowiło pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG. W decyzji nr 208/15/COL zwrócono uwagę na następujące kwestie:

(23)

W opinii Urzędu ustalenie, czy warunki, na których udzielono pożyczek, można uznać za zgodne z funkcjonowaniem Porozumienia EOG, będzie wymagało zebrania dodatkowych dowodów.

(24)

W związku z powyższym po przeprowadzeniu wstępnej oceny Urząd miał wątpliwości w kwestii tego, czy przedmiotowe środki, a w szczególności warunki, na których udzielono pożyczek, stanowią pomoc państwa, a jeżeli tak – czy można je uznać za zgodne z funkcjonowaniem Porozumienia EOG.

(25)

CBI zwraca uwagę na fakt, że Urząd odniósł się już wcześniej do kwestii restrukturyzacji islandzkiego systemu finansowego, podstaw prawnych tej restrukturyzacji oraz sposobu jej przeprowadzenia przez rząd m.in. w decyzjach w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz ISB i Arion. W opinii CBI wyrywanie środków badanych w ramach przedmiotowego postępowania z kontekstu i ocenianie ich tak, jak gdyby były odrębnymi instrumentami, nie jest logiczne.

(26)

Zdaniem CBI oczekiwanie, że bank centralny wyegzekwuje zabezpieczenie podobne do zabezpieczenia ustanowionego w przypadku Kaupthing (Arion) i ISB, należy uznać za nierealistyczne. Przejmując takie zabezpieczenie, CBI stałby się bankiem komercyjnym dysponującym jednym z największych portfeli kredytów hipotecznych w Islandii. Byłoby to sprzeczne z pełnioną przez CBI funkcją banku centralnego. Przejęcie zabezpieczenia wiązałoby się również z poważnym ryzykiem destabilizacji działalności Arion i ISB, co zagroziłoby stabilności finansowej. Urząd musi pamiętać o tym, że CBI jest prawnie zobowiązany do wspierania stabilności finansowej. Jeżeli CBI przeprowadziłby windykację swoich wierzytelności od ISB, poziom płynności ISB byłby zbyt niski, aby mógł on funkcjonować na rynku jako rentowny bank, i w rezultacie CBI nie mógłby odzyskać pełnej kwoty swojej wierzytelności.

(27)

CBI zwraca uwagę na fakt, że w wytycznych bankowych niestety nie opisano sposobu postępowania w sytuacji, w której wierzytelności powstałe w wyniku prowadzenia działalności w obszarze polityki pieniężnej stały się wymagalne i w której bank centralny jest zmuszony do podjęcia kroków w celu odzyskania wierzytelności oraz pobrania stosownych aktywów pełniących funkcję zabezpieczenia. CBI argumentuje, że przekształcenie wierzytelności CBI w umowy pożyczki powinno zostać uznane za zwykłą kontynuację podejmowanych przez wierzycieli środków służących maksymalizacji możliwości odzyskania wierzytelności z tytułu instrumentów kredytów krótkoterminowych, a nie za nowe finansowanie przyznane na rzecz Arion i ISB.

(28)

Jeżeli chodzi o ustalenie, czy zawarcie umów pożyczki z bankami przyniosło im korzyść, CBI argumentuje w pierwszej kolejności, że początkowe opóźnienie w realizacji płatności nie wiązało się z przyznaniem pomocy państwa z uwagi na nadzwyczajne warunki panujące w Islandii po upadku systemu bankowego w październiku 2008 r. Faktu, że płatności z ISB zostały rozliczone we wrześniu 2009 r., a płatności z Kaupthing w listopadzie 2009 r., nie można w opinii CBI uznać za opóźnienie, ponieważ islandzki sektor bankowy był w tamtym okresie poddawany kompleksowej restrukturyzacji, w którą zaangażował się również MFW, a w kwestii wyceny aktywów bankowych utrzymywał się wysoki poziom niepewności.

(29)

CBI zwraca uwagę, że jest prawnie zobowiązany do dążenia do zachowania stabilności finansowej oraz do sprawowania nadzoru nad bilansami walutowymi instytucji kredytowych. Dlatego też CBI był zobowiązany z mocy prawa do zaradzenia poważnej sytuacji, jaka panowała w sektorze bankowym w omawianym okresie. Zawarcie umów pożyczki było najlepszym racjonalnym rozwiązaniem ekonomicznym w tamtych okolicznościach. CBI podkreśla, że przejęcie zabezpieczenia byłoby nie tylko sprzeczne z jego funkcją banku centralnego, ale w ostatecznym rozrachunku doprowadziłoby również do odzyskania mniejszej kwoty długu krótkoterminowego.

(30)

Ponadto w opinii CBI warunki umów pożyczki, tj. ich postanowienia dotyczące stóp oprocentowania i zabezpieczenia, były korzystne dla CBI. W tym kontekście CBI odsyła do dostępnych informacji na temat instrumentów emitowanych na całym świecie oraz do warunków umów dotyczących innych instrumentów zawieranych przez strony (Arion, ISB, CBI, inne krajowe instytucje finansowe i organy państwowe) w omawianym okresie (19). Dlatego też w opinii CBI warunki umów pożyczki w obydwu przypadkach w pełni odpowiadały normalnym warunkom rynkowym w omawianym okresie, a zatem były w pełni zgodne z testem prywatnego inwestora.

(31)

Odnosząc się do kwestii selektywności umów pożyczki, CBI argumentuje, że wszystkie przedsiębiorstwa znajdujące się w porównywalnej sytuacji prawnej i faktycznej były traktowane w taki sam sposób. W tym względzie CBI zwraca uwagę na fakt, że Straumur – prywatny islandzki bank inwestycyjny – również zawarł z CBI porozumienie w sprawie spłaty swojego krótkoterminowego zadłużenia (20). Ponadto w opinii CBI MP Bank nie znajdował się w podobnej sytuacji faktycznej ani prawnej, ponieważ jego krótkoterminowe zadłużenie nie było zabezpieczone aktywami porównywalnymi z portfelem kredytów hipotecznych, ale publicznymi papierami wartościowymi takimi jak instrumenty skarbowe i podobne instrumenty zabezpieczone, tj. łatwo zbywalnymi aktywami o określonej wartości, których przejęcie nie wiązałoby się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów. Dlatego też CBI odrzuca twierdzenie, zgodnie z którym inne banki w Islandii nie miały możliwości pozyskania tego rodzaju finansowania od CBI ani od innych agencji rządowych.

(32)

CBI podkreśla również, że Urząd musi wziąć pod uwagę fakt, iż w okresie, w którym zawarto umowy pożyczki, de facto nie dochodziło do konkurencji między islandzkimi przedsiębiorstwami finansowymi a innymi przedsiębiorstwami finansowymi w EOG. W listopadzie 2008 r. islandzki parlament przyjął ustawę nr 134/2008 zmieniającą ustawę nr 87/1992 o wymianie walut obcych – w ustawie tej nałożono ograniczenia na transgraniczne przepływy kapitału i powiązane z nimi transakcje walutowe, uniemożliwiając zagranicznym podmiotom finansowym prowadzenie konkurencji na rynku islandzkim (21). Dlatego też CBI argumentuje, że środki nie mogły zakłócić konkurencji ani wpłynąć na wymianę handlową między umawiającymi się stronami Porozumienia EOG.

(33)

W związku z powyższym CBI argumentuje, że zawarcie umów pożyczki nie mogło stanowić pomocy państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.

(34)

Jeżeli mimo to Urząd uznałby, że środki stanowią pomoc państwa, CBI argumentuje, że należy je uznać za zgodne z Porozumieniem EOG na podstawie art. 61 ust. 3 lit. b) tego porozumienia, ponieważ stanowiły one nieodłączny element środków, które były konieczne, proporcjonalne i odpowiednie do zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce islandzkiej, a zatem były bezpośrednio powiązane ze środkami pomocy na restrukturyzację zatwierdzonymi przez Urząd w jego decyzjach w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion i ISB.

(35)

Arion argumentuje również, że środki badane w ramach przedmiotowego postępowania nie mogą być wyrywane z kontekstu i oceniane tak, jak gdyby były odrębnymi instrumentami. Arion sugeruje, że Urząd zbadał już i zatwierdził restrukturyzację i dokapitalizowanie Arion w swojej decyzji w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion.

(36)

Arion zauważa, że zdenominowanie pożyczki w walutach obcych, a nie w ISK, było zgodne z warunkami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności, w którym Arion zapewniono możliwość spłaty odsetek i rat w walutach obcych w stopniu, w jakim będzie to możliwe, dopuszczając możliwość spłaty odsetek i rat w ISK wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach. Arion zwraca również uwagę na fakt, że art. 4 porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności stanowi, iż pożyczkobiorca może – za zgodą pożyczkodawcy – zmienićwalutę zadłużenia w całości lub w części. Warunki umowy pożyczki są zatem w pełni zgodne z warunkami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności. Arion podkreśla, że Urząd dokonał już przeglądu warunków porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności i zatwierdził te warunki w swojej decyzji w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion (22).

(37)

W opinii Arion przedstawiona przez Urząd w decyzji nr 208/15/COL ocena sytuacji Arion, z której wynikało, że w przypadku braku portfela kredytów hipotecznych pozycja Arion na rynku byłaby „słaba”, jest nieprawidłowa. Zdaniem Arion portfel kredytów hipotecznych stanowił wyceniony składnik aktywów, ponieważ obejmował on kredyty niektórych kluczowych klientów Arion i był również obsługiwany przez Arion. Zgodnie z postanowieniami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności (ale nie decyzji FME) Kaupthing mógł przekazać Arion portfel kredytów hipotecznych w ramach procesu dokapitalizowania Arion. Jednak w przypadku braku art. 3 porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności (a zatem w przypadku nieprzekazania portfela kredytów hipotecznych) portfel kredytów hipotecznych zostałby zastąpiony innymi aktywami, aby spełnić wymogi w zakresie dokapitalizowania i restrukturyzacji Arion.

(38)

W opinii Arion status CBI można określić jako status prywatnego wierzyciela dążącego do wyegzekwowania wierzytelności od Kaupthing, jak zostało to szczegółowo opisane w porozumieniu w sprawie zaspokojenia wierzytelności, zgodnie z obowiązującymi przepisami regulującymi kwestie związane z postępowaniami likwidacyjnymi (23). Cesja portfela kredytów hipotecznych zgodnie postanowieniami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności oraz zawarcie umowy pożyczki zostały przeprowadzone na warunkach, które w omawianym okresie były w pełni zgodne z warunkami rynkowymi. Tym samym zachowanie CBI spełnia wymogi testu prywatnego wierzyciela. W związku z powyższym CBI nie przyznał Arion żadnej korzyści, którą można byłoby z jakiegokolwiek powodu uznać za pomoc państwa.

(39)

Zdaniem Arion najważniejsze elementy, które powinno się wziąć pod uwagę przy ocenianiu, czy hipotetyczny prywatny wierzyciel zdecydowałby się zawrzeć porozumienie w sprawie zaspokojenia wierzytelności i umowę pożyczki, można streścić w następujący sposób:

(40)

Ponieważ w decyzji nr 208/15/COL Urząd stwierdził, że trudno jest ustalić odpowiednie poziomy referencyjne dla stóp oprocentowania w trakcie kryzysu finansowego, Arion przekazał informacje na temat emisji obligacji zabezpieczonych i uprzywilejowanych obligacji niezabezpieczonych przez banki w Europie w omawianym okresie. Ponieważ pożyczka udzielona przez CBI jest zabezpieczona głównie hipotekami, Arion argumentuje, że jest ona porównywalna z obligacjami zabezpieczonymi emitowanymi przez europejskie banki w 2009 r., w których w charakterze zabezpieczenia wykorzystywano hipoteki na nieruchomościach mieszkalnych. W opinii Arion z przekazanego zbioru danych (24) wynika, że spready finansowania płacone przez europejskie banki były od 0,1 % do 1,90 % wyższe od międzybankowych stóp procentowych, przy czym mediana spreadów wynosiła 0,72 %. Najwyższe stopy oprocentowania obligacji zabezpieczonych były wypłacane przez Bank Irlandii we wrześniu 2009 r. (1,9 % powyżej międzybankowych stóp procentowych) oraz przez instytucję kredytową EBS Mortgage Finance z Irlandii (1,75 % powyżej międzybankowych stóp procentowych) w listopadzie 2009 r. Zdaniem Arion trudno jest uzasadnić twierdzenie, zgodnie z którym instrument dłużny zabezpieczonyhipotekami i innymi aktywami wysokiej jakości oraz objęty stopą oprocentowania odpowiadającą stawce LIBOR powiększonej o 3,00 % może zostać uznany za pomoc państwa w sytuacji, gdy w tym samym czasie najwyższe koszty finansowania europejskiego banku wykorzystującego zabezpieczenie w formie hipoteki kształtowały się na poziomie międzybankowych stóp procentowych powiększonych o 1,9 %.

(41)

W opinii Arion wprowadzona w umowie pożyczki zmiana warunków porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności dotycząca zdenominowania kwoty głównej pożyczki w EUR, USD i CHF, a nie w ISK, była korzystna dla CBI. Arion zwraca uwagę na fakt, że z powodu załamania się systemu bankowego jesienią 2008 r. w Islandii nałożono rygorystyczne ograniczenia w zakresie transgranicznego przepływu kapitału i powiązanych transakcji walutowych. Przeprowadzenie testu prywatnego wierzyciela w tych okolicznościach mogłoby doprowadzić wyłącznie do stwierdzenia, że prywatny wierzyciel uznałby zdenominowanie kwoty głównej pożyczki w walutach obcych za bardziej korzystne niż jej zdenominowanie w ISK. Zmiana waluty głównej pożyczki byłaby zatem korzystna dla wierzyciela, a nie dla dłużnika.

(42)

Arion zwraca również uwagę na podobieństwo omawianej sytuacji z sytuacją związaną z porozumieniem w sprawie zaspokojenia wierzytelności („porozumienie LBI”) zawartym między „nowym” Landsbankinn („NBI”) a „starym” Landsbankinn („LBI”) w grudniu 2009 r. Porozumienie LBI dotyczyło emisji przez NBI na rzecz LBI uprzywilejowanej obligacji zabezpieczonej w walucie obcej zdenominowanej w EUR, GBP i USD opiewającej na kwotę 247 mld ISK przez okres dziesięciu lat. Ponadto na początku 2013 r. wyemitowano obligację warunkową opiewającą na kwotę 92 mld ISK w walucie obcej. Wspomniane uprzywilejowane obligacje zabezpieczone posłużyły jako zapłata za aktywa i zobowiązania przeniesione z LBI w dniu 9 października 2008 r. na mocy decyzji FME o przekazaniu NBI aktywów i zobowiązań LBI. Termin wymagalności tych uprzywilejowanych obligacji zabezpieczonych upływa w październiku 2018 r., przy czym w ciągu pierwszych pięciu lat ich obowiązywania nie przewidziano konieczności uiszczania płatności ratalnych. Stopy oprocentowania odpowiadają stawkom EURIBOR/LIBOR powiększonym o 175 punktów bazowych przez pierwsze pięć lat oraz stawkom EURIBOR/LIBOR powiększonym o 290 punktów bazowych przez pozostałe pięć lat. Obligacje są zabezpieczone pulami kredytów udzielonych klientom Landsbankinn (25).

(43)

W opinii Arion warunki porozumienia LBI można postrzegać jako bezpośrednio porównywalne z warunkami umowy pożyczki. Poniżej przedstawiono pokrótce najistotniejsze różnice między tymi dwoma dokumentami:

(44)

Wszystkie przedstawione powyżej różnice między tymi dwoma przypadkami, tj. wyższa stopa oprocentowania, niższa kwota główna oraz silniejsza pula zabezpieczenia, są w opinii Arion korzystniejsze dla umowy pożyczki i CBI, mimo że w omawianym przypadku pożyczkodawca jest podmiotem prywatnym. Świadczy to o tym, że warunki przekazania środków finansowych na rzecz Arion przewidziane w umowie pożyczki są zgodne z warunkami rynkowymi panującymi w omawianym okresie.

(45)

Reasumując, Arion argumentuje, że zawarcie umów pożyczki między CBI a Arion nie mogło stanowić pomocy państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.

(46)

Jeżeli Urząd – pomimo przytoczonych powyżej argumentów – uzna, że przedmiotowe środki stanowią pomoc państwa, w opinii Arion środki te należy uznać za zgodne z Porozumieniem EOG na podstawie art. 61 ust. 3 lit. b) tego porozumienia.

(47)

Ponieważ przedmiotowe środki stanowiły nieodłączny element planu ostatecznego dokapitalizowania i restrukturyzacji Arion przedstawionego Urzędowi, Arion argumentuje, że środki te nie mogą być analizowane w oderwaniu od ogólnej oceny przeprowadzonej przez Urząd w tej sprawie. Dlatego też należy uznać, że środki te zostały już zbadane w decyzji Urzędu w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion.

(48)

Arion uważa również, że w przypadku, gdyby Urząd stwierdził, iż należy ponownie zbadać określoną część transakcji, która została już poddana ocenie i zatwierdzona przez Urząd w decyzji w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion, Urząd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności faktyczne i prawne utrzymujące się w tamtym okresie. Wynik przeprowadzonej przez Urząd oceny dotyczącej zgodności przedmiotowych środków powinien być zatem zgodny z wynikiem oceny przeprowadzonej w decyzji w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion, w szczególności jeżeli chodzi o kwestie związane ze spełnieniem kryteriów wyznaczonych w obowiązujących wytycznych dotyczących pomocy państwa.

(49)

ISB przekazał informacje na temat warunków podobnych obligacji zabezpieczonych aktywami w Europie w momencie zawierania umowy z CBI. W opinii ISB w omawianym okresie obrót podobnymi obligacjami zabezpieczonymi aktywami w Europie odbywał się na poziomie o 40–80 punktów bazowych wyższym niż obrót papierami wartościowymi gwarantowanymi przez państwo. ISB przedstawił wykres zawierający dane z 2009 r. dotyczące różnicy w poziomie spreadów między spreadami obligacji zabezpieczonych a spreadami rentowności obligacji skarbowych w trzech państwach, tj. Francji, Niemczech i Hiszpanii. Spready ujmowane w indeksach iBoxx (26) stanowią średnią ważoną wszystkich kwot otwartych pozycji w obligacjach zabezpieczonych w państwach, w których średni okres obowiązywania indeksów wynosił od pięciu do siedmiu lat.

(50)

Z informacji przedstawionych na wykresie wynika, że w omawianym okresie wartość spreadów podlegała znacznym wahaniom i że np. w Hiszpanii jest ona obecnie ujemna. W 2009 r. różnica w poziomie spreadów między tymi trzema państwami mieściła się w granicach od 40 do 160 punktów bazowych.

(51)

W kolejnych rozdziałach Urząd oceni, czy umowy pożyczki zawarte zarówno między CBI a ISB, jak i między CBI a Arion, stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.

(52)

Środek stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, jeżeli wszystkie następujące warunki są spełnione: środek (i) jest przyznany przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych; (ii) przyznaje korzyść gospodarczą określonemu przedsiębiorstwu; (iii) ma selektywny charakter; oraz (iv) może zakłócać konkurencję i wpływać na wymianę handlową między umawiającymi się stronami.

(53)

Na wstępie należy podkreślić, że polityka pieniężna nie jest automatycznie wyłączona z zakresu obowiązywania zasad pomocy państwa (27). Wyłączenie wsparcia płynnościowego, o którym mowa w motywie 21 powyżej, z zakresu obowiązywania przepisów w zakresie pomocy państwa jest ograniczone do środków spełniających warunki wymienione w pkt 51 wytycznych bankowych Urzędu z 2008 r. oraz w pkt 62 wytycznych bankowych Urzędu z 2013 r. (28). Nie oznacza to, że wszystkie działania podejmowane przez banki centralne są wyłączone z zakresu obowiązywania zasad pomocy państwa. W omawianym przypadku Urząd stwierdza, że udzielaniepożyczek długoterminowych przez CBI nie jest zgodne z warunkami określonymi we wspomnianych powyżej punktach wytycznych bankowych z 2008 r. i z 2013 r., ponieważ środki te były powiązane ze środkami restrukturyzacji podejmowanymi w odniesieniu do obydwu banków. Dlatego też Urząd musi ocenić środki w oparciu o warunki określone w art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.

(54)

Zgodnie z art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, aby środek stanowił pomoc państwa, musi być przyznany przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych.

(55)

Państwo do celów art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG obejmuje wszystkie organy administracji publicznej, od poziomu centralnego do poziomu miasta lub najniższego poziomu administracyjnego, jak również przedsiębiorstwa i organy publiczne (29).

(56)

Badane środki mają postać umów pożyczki zawartych między CBI i Arion oraz CBI i ISB na rzekomo korzystnych warunkach.

(57)

Aby ustalić, czy udzielanie przez CBI pożyczek długoterminowych wiąże się z wykorzystaniem zasobów państwowych, należy ocenić, czy środki podejmowane przez bank centralny można przypisać państwu. Banki centralne są zasadniczo niezależne od instytucji rządowych na szczeblu centralnym. Jednak to, czy dana instytucja prowadząca działalność w sektorze publicznym jest niezależna, czy też nie, pozostaje w tym przypadku bez znaczenia (30). Ponadto powszechnie przyjmuje się, że banki centralne realizują zadania publiczne. Urząd odnotowuje, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem udzielenie wsparcia finansowego przez instytucję pełniącą funkcje publiczne może prowadzić do przyznania pomocy państwa (31). Wsparcie publiczne udzielone przez bank centralny może zatem również zostać uznane za możliwe do przypisania państwu, a zatem można zaklasyfikować je jako pomoc państwa (32). Zgodnie z wytycznymi bankowymi z 2013 r. udostępnienie przez bank centralny środków finansowych określonym instytucjom kredytowym zasadniczo stanowi przypadek przekazania zasobów państwowych (33).

(58)

Niezależnie jednak od tych uwag to, czy środki objęte przedmiotowymi umowami pożyczki zostały przyznane przez państwo lub przy wykorzystaniu zasobów państwowych, pozostaje kwestią otwartą, zważywszy na wniosek wyciągnięty w poprzedniej sekcji, z którego wynika, że środki te nie przyniosły bankom korzyści ekonomicznej.

(59)

Aby stanowić pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, środki muszą przyznawać korzyść przedsiębiorstwu.

(60)

Korzyść uzyskana przez przedsiębiorstwo jest w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG korzyścią gospodarczą, której przedsiębiorstwo to nie uzyskałoby w normalnych warunkach rynkowych, przez co znajduje się ono w sytuacji korzystniejszej niż przedsiębiorstwa konkurencyjne. W tym kontekście bierze się pod uwagę wyłącznie wpływ środka na przedsiębiorstwo, a nie powód podjęcia interwencji przez państwo lub cel tej interwencji (34). Aby środek mógł zostać uznany za pomoc, musi przynosić przedsiębiorstwu korzyść gospodarczą i przyczyniać się do zmniejszenia spoczywających na nim obciążeń gospodarczych. Ta ostatnia kategoria środków jest szczególnie szeroka i obejmuje wszelkie środki zmniejszające koszty, które w normalnych warunkach musiałyby zostać pokryte z budżetu przedsiębiorstwa. Rozstrzygnięcie, czy zawarcie umów pożyczki można uznać za równoważne z przyznaniem ISB i Arion korzyści, będzie w końcowym rozrachunku zależało od tego, czy prywatny wierzyciel o wielkości porównywalnej z wielkością organu publicznego działający w tych samych warunkach rynkowych udzieliłby podobnej pożyczki na zbliżonych warunkach.

(61)

Aby ustalić, czy podmiot publiczny działał w taki sam sposób, jak dowolny inny podmiot gospodarczy, który znalazłby się w podobnej sytuacji, należy wziąć pod uwagę wyłącznie te korzyści i zobowiązania związane z funkcją organu państwowego lub publicznego, które są istotne z punktu widzenia działalności prowadzonejprzez zwykły podmiot gospodarczy, i wykluczyć działalność tego podmiotu związaną z pełnieniem funkcji organu publicznego (35). Ponadto aby ustalić, czy interwencja państwa jest zgodna z warunkami rynkowymi, należy przeprowadzić analizę ex ante, biorąc pod uwagę wyłącznie informacje dostępne w momencie podejmowania decyzji o przeprowadzeniu interwencji. Ponadto w przypadku braku konkretnych danych rynkowych na temat danej transakcji finansowania dłużnego zgodność instrumentu dłużnego z warunkami rynkowymi można ustalić, porównując daną transakcję z porównywalnymi transakcjami rynkowymi, tj. w drodze analizy porównawczej.

(62)

Celem testu prywatnego wierzyciela, opracowanego i doskonalonego przez sądy Unii Europejskiej (36), jest ustalenie, czy warunki, na których wierzytelność wierzyciela publicznego ma zostać spłacona – potencjalnie poprzez rozłożenie płatności w czasie – stanowią pomoc państwa. W sytuacji, w której państwo występuje nie w roli inwestora lub promotora projektu, ale wierzyciela dążącego do maksymalizacji zwrotu niespłaconego długu, sam fakt łagodnego traktowania dłużnika przejawiającego się odroczeniem terminu spłaty długu może nie dawać wystarczających podstaw do tego, by uznać, że w danym przypadku dochodzi do korzystnego traktowania stanowiącego pomoc państwa. W takich przypadkach należy porównać zachowanie wierzyciela publicznego z zachowaniem hipotetycznego prywatnego wierzyciela znajdującego się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej. Kluczową kwestią, którą należy rozstrzygnąć w tym kontekście, jest to, czy prywatny wierzyciel w podobnych okolicznościach potraktowałby dłużnika w podobny sposób.

(63)

Przed przystąpieniem do oceny umów pożyczki należy rozstrzygnąć, czy początkowa zwłoka w regulowaniu płatności, która miała trwać mniej więcej od października 2008 r. do końcowych miesięcy 2009 r., mogła stanowić pomoc państwa. Co do zasady, decyzja organów publicznych o tolerowaniu opóźnień w spłacie rat pożyczki może wiązać się z przyznaniem korzyści dłużnikowi, a tym samym stanowić pomoc państwa. Choć tymczasowe odroczenie spłaty zadłużenia mogłoby prawdopodobnie odpowiadać zachowaniu prywatnego wierzyciela, a tym samym nie stanowić pomocy państwa, takie zachowanie – początkowo zgodne z warunkami rynkowymi – mogłoby przekształcić się w pomoc państwa w przypadku przeciągających się w czasie opóźnień w płatnościach (37).

(64)

Z punktu widzenia prywatnego wierzyciela dążenie do odzyskania należnych wierzytelności należy uznać za oczywistą normę. Dotyczy to również sytuacji, w której przedsiębiorstwo dłużnika znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, a także sytuacji, w której wobec przedsiębiorstwa dłużnika wszczęto postępowanie upadłościowe. Prywatni wierzyciele nie są zazwyczaj skłonni do wyrażania zgody na dalsze odroczenie spłaty zadłużenia w takich okolicznościach, jeżeli nie przynosi im to żadnej oczywistej korzyści. Przeciwnie, jeżeli dłużnik znalazł się w trudnej sytuacji finansowej, kolejne pożyczki mogłyby zostać mu udzielone wyłącznie na bardziej rygorystycznych warunkach, tj. po wyższej stopie oprocentowania lub pod warunkiem wniesienia bardziej kompleksowych gwarancji, ponieważ w takim przypadku spłata zadłużenia jest zagrożona. W uzasadnionych przypadkach można odstąpić od tej ogólnej zasady, jeżeli odstąpienie od windykacji zadłużenia wydaje się rozwiązaniem bardziej racjonalnym z ekonomicznego punktu widzenia. Dzieje się tak na przykład w przypadku, gdy odstąpienie od windykacji stwarza możliwość odzyskania znacznie większej kwoty wierzytelności w porównaniu z kwotą wierzytelności, jaką można byłoby uzyskać, stosując rozwiązania alternatywne, lub w przypadku, gdy zastosowanie tego rozwiązania pozwala uniknąć poniesienia jeszcze większych strat wtórnych. W interesie prywatnego wierzyciela może leżeć zapewnienie przedsiębiorstwu dłużnika możliwości dalszego prowadzenia działalności zamiast upłynniania aktywów tego przedsiębiorstwa i odzyskania dzięki temu – w niektórych przypadkach – tylko części długu. W przypadku gdy prywatny wierzyciel zgadza się powstrzymać od windykacji całości swojej wierzytelności, zazwyczaj wymaga od dłużnika zapewnienia dodatkowych gwarancji. Jeżeli zapewnienie takich dodatkowych gwarancji nie będzie możliwe, np. w przypadku dłużników znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, prywatny wierzyciel będzie dążył do wynegocjowania maksymalnej rekompensaty z tego tytułu, którą dłużnik będzie zobowiązany wypłacić, gdy tylko jego sytuacja finansowa poprawi się. W przypadku wniesienia przez dłużnika niewystarczających gwarancji lub poczynienia przez niego niewystarczających zobowiązań prywatny wierzyciel zasadniczo nie zgodziłby się zawrzeć umów w sprawie restrukturyzacji zadłużenia ani nie udzieliłby dłużnikowi dodatkowych pożyczek.

(65)

Jeżeli chodzi o początkową zwłokę w regulowaniu płatności, CBI argumentuje, że nie można uznać, iż rozliczenie płatności z ISB we wrześniu 2009 r. i z Kaupthing w listopadzie 2009 r. zostało dokonane z opóźnieniem, biorąc pod uwagę wyjątkowe okoliczności panujące w Islandii po upadku systemu bankowego w październiku 2008 r. W okresie od upadku systemu bankowego do rozliczenia wierzytelności w Islandii przeprowadzano kompleksową restrukturyzację systemu bankowego we współpracy z MFW, przy czymw okresie tym utrzymywał się znaczny poziom niepewności w kwestii wyceny aktywów banków według wartości godziwej. Dlatego też CBI, który pełnił funkcję wierzyciela banków, potrzebował czasu, aby należycie wycenić aktywa wniesione jako zabezpieczenie. Urząd ocenił te argumenty i uznał, że CBI działał zgodnie z testem prywatnego wierzyciela, jeżeli chodzi o początkową zwłokę.

(66)

W dalszej kolejności Urząd musi ocenić, czy prywatny wierzyciel, który posiadałby podobne wierzytelności krótkoterminowe wobec banków niewywiązujących się z zobowiązań, zgodziłby się na przeniesienie portfeli kredytów hipotecznych na warunkach wyszczególnionych powyżej i na późniejsze zawarcie umów pożyczki z nowymi bankami na tych samych warunkach.

(67)

Urząd odnotował, że po upadku Glitnir i Kaupthing jesienią 2008 r. CBI znalazł się w sytuacji, w której nie mógł realistycznie oczekiwać, że uda mu się wyegzekwować wniesienie przez Arion i ISB zabezpieczenia podobnego do zabezpieczenia opisanego powyżej. Biorąc pod uwagę fakt, że portfele kredytów stanowiły istotną część bazy klientów Arion i ISB, przejęcie takiego zabezpieczenia mogłoby zagrozić stabilności finansowej Arion i ISB i doprowadzić do upadłości tych przedsiębiorstw finansowych. Zrealizowanie zabezpieczenia wiązałoby się również z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów administracyjnych przez CBI. Co więcej, w przypadku wystawienia portfeli kredytów na sprzedaż CBI również nie mógłby mieć pewności co do skutecznego odzyskania wierzytelności, ponieważ z uwagi na sytuację panującą na rynku islandzkim w omawianym okresie prawdopodobieństwo pojawienia się inwestorów dysponujących dostateczną siłą kapitału, by zakupić te portfele, było bardzo niskie. Dlatego też przejęcie portfeli kredytów hipotecznych – w drodze zrealizowania zabezpieczenia lub przeprowadzenia postępowania upadłościowego – doprowadziłoby w ostatecznym rozrachunku do odzyskania przez CBI niższej kwoty długu krótkoterminowego.

(68)

W tej sytuacji CBI zdecydował się więc zawrzeć umowy pożyczki, aby zagwarantować spłatę całości należnych mu wierzytelności powiększonych o odsetki bez konieczności ponoszenia kosztów administracyjnych. Umowy pożyczki zostały zatem zawarte w celu zapewnienia odzyskania możliwie jak największej kwoty wierzytelności w omawianym okresie.

(69)

Na tej podstawie Urząd stwierdza, że zawierając umowy pożyczki, CBI dążył do maksymalizacji zwrotu należnych mu wierzytelności.

(70)

Urząd musi również ocenić, czy warunki, na których udzielono umów pożyczki, a w szczególności określone w nich stopy oprocentowania, byłyby dostatecznie atrakcyjne dla prywatnego wierzyciela, aby można było uznać, że spełniają one wymogi testu prywatnego wierzyciela.

(71)

W decyzji nr 208/15/COL Urząd stwierdził, że trudno jest ustalić odpowiednie poziomy referencyjne dla stóp oprocentowania w trakcie kryzysu finansowego. W odpowiedzi na to twierdzenie ISB, Arion i CBI przekazały dodatkowe informacje i uwagi.

(72)

ISB argumentuje, że wysokość stóp oprocentowania odpowiada wysokości stóp oprocentowania podobnych obligacji zabezpieczonych aktywami w omawianym okresie. Termin wymagalności obligacji ISB to dziesięć lat, przy czym stopa jego oprocentowania powiązana ze wskaźnikiem cen konsumpcyjnych wynosi 4,5 %; ponadto obligacja jest zabezpieczona nadwyżkowo – współczynnik pokrycia należności zabezpieczeniem wynosi w jej przypadku 70 %. Stopa oprocentowania została ustalona na poziomie o około 50 punktów bazowych wyższym niż stopa oprocentowania gwarantowanych przez państwo obligacji Funduszu Finansowania Mieszkalnictwa w dniu emisji. Dla porównania stawki powszechnie stosowane w Europie w omawianym okresie w odniesieniu do podobnych papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami były o 40–80 punktów bazowych wyższe niż stawki stosowane w odniesieniu do papierów wartościowych gwarantowanych przez państwo. ISB przedstawił również wykres, z którego wynika, że w 2009 r. różnice w poziomie spreadów we Francji, w Niemczech i w Hiszpanii wahały się od 40 do 160 punktów bazowych.

(73)

Podobnie Arion argumentuje, że umowa pożyczki z CBI została zawarta na warunkach rynkowych. Arion porównuje tę umowę m.in. z porównywalną umową zawartą między NBI a LBI. Obydwie te umowy zostały zawarte mniej więcej w tym samym czasie, tj. pod koniec 2009 r. i na początku 2010 r., i dotyczyły podobnej sytuacji związanej z zaspokajaniem wierzytelności. Wyniki tego porównania wskazują, że warunki przewidziane w umowie pożyczki zawartej z Arion były bardziej rygorystyczne niż warunki przewidziane w umowie zawartej z LBI, w której stroną był pożyczkodawca prywatny. Istotnie wydaje się, że w umowie zawartej z LBI przewidziano niższe stopy oprocentowania, wyższą kwotę główną oraz słabsze i mniej zróżnicowane zabezpieczenie niż w umowie pożyczki zawartej z Arion.

(74)

W swoim piśmie z dnia 31 marca 2015 r. (38) Arion przedstawił dodatkowe informacje na temat emisji obligacji zabezpieczonych i uprzywilejowanych obligacji niezabezpieczonych przez banki w Europie w okresie od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. Biorąc pod uwagę fakt, że pożyczka udzielona przez CBI jest zabezpieczona głównie hipotekami, Arion argumentuje, że jest ona porównywalna z obligacjami zabezpieczonymi emitowanymi przez europejskie banki w 2009 r., w których w charakterze zabezpieczenia wykorzystywano hipoteki na nieruchomościach mieszkalnych. Jak wspomniano powyżej, z informacji zawartychw zbiorze danych przekazanym przez Arion wynika, że spready finansowania opłacane przez europejskie banki były od 0,1 % do 1,90 % wyższe od międzybankowych stóp procentowych, przy czym mediana spreadów wynosiła 0,72 %. Najwyższe stopy oprocentowania obligacji zabezpieczonych były wypłacane przez Bank Irlandii we wrześniu 2009 r. (1,9 % powyżej międzybankowych stóp procentowych) oraz przez instytucję kredytową EBS Mortgage z Irlandii (1,75 % powyżej międzybankowych stóp procentowych) w listopadzie 2009 r.

(75)

CBI argumentuje również, że warunki umów pożyczki, tj. stopy oprocentowania i zabezpieczenie, były korzystne dla CBI. W opinii CBI w oczywisty sposób wynika to z dostępnych informacji na temat instrumentów emitowanych na całym świecie (co zostało udokumentowane przez Arion, zob. powyżej), ale również z warunków umów dotyczących innych instrumentów zawieranych przez strony w omawianym okresie, uwzględniając umowę z LBI.

(76)

Urząd zauważa, że stopa oprocentowania przewidziana w umowach pożyczki zawieranych między CBI i bankami odpowiadała stawce LIBOR powiększonej o 3,00 %, a umowy te były zabezpieczone hipotekami i innymi aktywami. Jak wynika z informacji przekazanych przez ISB i Arion, wspomniana stopa oprocentowania znacznie przewyższa nie tylko średnie stopy oprocentowania przewidziane w umowach dotyczących porównywalnych instrumentów dłużnych zawieranych w omawianym okresie, ale również najwyższy koszt finansowania europejskiego banku, który wykorzystywał hipoteki w charakterze zabezpieczenia w tym czasie (tj. Banku Irlandii, w którym stopa oprocentowania odpowiadała wysokości stawek międzybankowych powiększonych o 1,9 %). Urząd uznał przekazane przez banki informacje na temat porównywalnych instrumentów dłużnych za wiarygodne i stwierdził, że przedstawiają one odpowiedni obraz warunków rynkowych w okresie, w którym zawierano umowy pożyczki. Ponadto, ponieważ wspomniane stopy oprocentowania zostały zaakceptowane przez strony będące podmiotami prywatnymi, Urząd uznaje je za odpowiedniejsze poziomy referencyjne dla ustalenia stawek rynkowych obowiązujących w omawianym okresie niż spready swapu ryzyka kredytowego i stopy oprocentowania obligacji Funduszu Finansowania Mieszkalnictwa, na które powołał się skarżący.

(77)

Jeżeli chodzi o umowę pożyczki zawartą z Arion, Urząd zauważa, że pożyczka została zdenominowana w walutach obcych, a nie w ISK. Jak wskazał jednak Arion, zmiana waluty kwoty głównej pożyczki była zgodna z postanowieniami porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności, które stanowiły, że Arion będzie – w miarę możliwości – zobowiązany do spłaty odsetek i rat w walutach obcych oraz że będzie uprawniony – za zgodą pożyczkodawcy – do zmiany waluty części lub całości długu. Jak już wcześniej wspomniano, Urząd ocenił już i zatwierdził warunki porozumienia w sprawie zaspokojenia wierzytelności w decyzji w sprawie pomocy na restrukturyzację na rzecz Arion. Co więcej, jak wskazał Arion, z uwagi na rygorystyczne ograniczenia w zakresie transgranicznego przepływu kapitału i powiązanych transakcji walutowych wprowadzone w Islandii prywatny wierzyciel najprawdopodobniej optowałby za zdenominowaniem kwoty pożyczki w walutach obcych, a nie w ISK. Zmiana waluty głównej pożyczki byłaby zatem korzystna dla wierzyciela, a nie dla dłużnika.

(78)

Biorąc pod uwagę parametry rynkowe w omawianym okresie i przedstawione dowody, Urząd stwierdza, że ogólnie rozumiane warunki umów pożyczki, a w szczególności stopy oprocentowania przewidziane w tych umowach, byłyby równie atrakcyjne dla prywatnego wierzyciela, który znalazłby się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej.

(79)

W związku z powyższym Urząd stwierdza, że umowy pożyczki zawarte między CBI a, odpowiednio, ISB i Arion nie przyniosły korzyści gospodarczej ISB ani Arion.

(80)

Aby środek kwalifikował się jako pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, musi on być selektywny, zakłócać konkurencję i wpływać na wymianę handlową między umawiającymi się stronami porozumienia. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że w omawianym przypadku Urząd stwierdził, iż nie doszło do przyznania jakiejkolwiek korzyści gospodarczej oraz że nie zostały spełnione łączne warunki istnienia pomocy państwa, Urząd nie musi dokonywać żadnej dalszej oceny w tym względzie.

(81)

Na podstawie powyższej oceny Urząd stwierdza, że umowy pożyczki, jakie CBI zawarł z ISB i Arion, nie stanowią pomocy państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG,