De afgelopen jaren hebben QLED TV's hun enorme potentieel laten zien. Ze kunnen niet helemaal de perfecte zwarttinten van OLED TV's evenaren, maar QLED-schermen kunnen aanzienlijk helderder zijn. Er is ruimte voor verbetering, maar je kunt niet ontkennen dat deze tv-technologie steeds sterker wordt.
Er is geen beter voorbeeld voor de evolutie van QLED panelen dan de Samsung QN95C. We hebben deze next-gen QLED TV onlangs gezien tijdens een evenement in Brussel en hij is een waar spektakel. Hij heeft zo'n indrukwekkend 4K scherm dat zelfs de beste OLED TV's zich zorgen moeten maken.
De Samsung QN95C is echter geen gewone QLED TV van een paar jaar geleden. Dit vlaggenschip Neo QLED model combineert een mini-LED achtergrondverlichting met een quantum dot laag om veel overtuigendere zwartniveaus te tonen dan een standaard LCD TV. Tegelijkertijd krijg je een ongeëvenaarde helderheid en superieure kleuren.
Een lichtpuntje aan de hemel
En het is die achtergrondverlichting die de QN95C zo'n spannend product maakt. Vergeleken met de LED-achtergrondverlichting die reguliere QLED-panelen gebruiken, is mini-LED een game-changer. Wanneer de technologie met succes wordt toegepast, kunnen tv's met mini-LED-achtergrondverlichting veel dichter bij OLED-zwartniveaus komen dan standaard led-tv-schermen.
Als al deze verschillende acroniemen je in verwarring brengen, is dit eenvoudigste manier om de voordelen van mini-LED te beschrijven: het is een veel betere manier om LED/LCD TV's te verlichten.
Zoals de term "mini" al aangeeft, zijn mini-LED's veel kleiner dan de lampen die in gewone tv's met LED-achtergrondverlichting worden gebruikt. Daardoor kunnen er meer minuscule lampjes verwerkt worden achter het tv-scherm en kan elk lampje afzonderlijk gedimd worden. Een typische mini-LED gebruikt honderden of zelfs duizenden dimzones om beelden te leveren die niet alleen zwart zijn, maar uniform zwart. LED-schermen met achtergrondverlichting zijn daarentegen doorgaans beperkt tot een tiental dimzones en kunnen dus geen consistente helderheid bieden.
Het is deze kwestie van uniformiteit die mij lang heeft afgeschrikt van traditionele LCD/LED TV's. Eerlijk gezegd is de schermuniformiteit bij LED-panelen vaak waardeloos. Door hun beperkte dimzones kunnen deze tv's hun scherm niet consistent verlichten. Sommige delen van het paneel zijn helderder dan andere, wat leidt tot wat vaak wordt omschreven als het "Dirty Screen Effect".
Door dat effect zien delen van het beeld op de meeste LED TV's er wat wazig uit wanneer de camera van links naar rechts (of van boven naar onder) beweegt. Dat komt omdat een traditionele LED TV niet genoeg dimzones heeft om het scherm gelijkmatig te verlichten. Vanwege deze beperking zullen bepaalde delen van LED-panelen helderder zijn dan andere. Niets laat deze fout beter zien dan sportwedstrijden. Denk maar aan panning shots over een voetbalveld.
OLED TV's daarentegen kunnen individuele pixels uitschakelen tijdens donkere scènes om echt perfect zwart en superieure schermuniformiteit te leveren. Dit maakt ze tot de ultieme tv-technologie voor filmliefhebbers. Als iemand met een partner die Jurassic Park zo'n 17.000 keer heeft bekeken, heb ik al genoeg klachten gehoord over lichtlekkage (blooming) wanneer de naam Jeff Goldblum verschijnt in de credits.
Lekkende lampjes
Blooming of lichtlekkage is een probleem waar zelfs mini-LED TV's last van kunnen hebben. Dit probleem komt naar voren in donkere scènes, waarbij licht van heldere gebieden doorsijpelt naar zwarte delen van het scherm. Hoewel dit effect bij de meeste mini-LED-schermen met achtergrondverlichting aanzienlijk minder is dan bij standaard LED TV's, kan het nog steeds storend zijn. Ik heb kort de Samsung Odyssey Neo G9 uitgeprobeerd en hoewel deze kolossale 49-inch monitor op veel vlakken indruk maakte, zorgde het inconsistente automatisch dimmen voor lichtlekkage.
Een deel van de reden dat ik zo enthousiast ben over de Samsung QN95C is te danken aan het feit dat er geen lichtlekkage was, zelfs niet voor een seconde. Hoewel de lichtomstandigheden niet perfect waren op het Samsung-evenement, zag ik toch genoeg om te concluderen dat deze nieuwe Neo QLED TV het probleem bijna volledig elimineert met zijn lokale dimfuncties.
Dankzij deze vakkundig uitgevoerde dimzones is de QN95C in staat uniforme zwarttinten te leveren die bijna niet onderdoen voor OLED. En dat is niet het enige sterke punt van deze aanstaande 4K TV. Algemene schermuniformiteit in lichtere scènes bleek ook uitstekend te zijn.
De ontwikkeling van OLED staat tot slot niet stil, dus het is niet zo dat mini-LED plots zonder slag of stoot koploper wordt. Samsung heeft namelijk zelf een tv die het beter doet, met name de Samsung S95C QD-OLED TV.
Dit verbluffende 4K OLED-paneel is binnenkort verkrijgbaar in de Benelux en volgens onze eerste indrukken zou het wel eens een van de beste tv's van 2023 kunnen worden. Door zijn eigen quantum dot-filter te gebruiken, kan de S95C een verbluffende piekhelderheid van bijna 1.400 nits bereiken, wat de lichtopbrengst van zelfs de beste QLED-tv's evenaart. Voeg daarbij de oneindige zwarttinten waar OLED bekend om staat en een nieuwe 'Quantum HDR OLED Plus' functie, waarmee de S95C de helderheid per pixel kan afstemmen, en zelfs de QN95C begint er al minder goed uit te zien.
Toch is het feit dat een QLED TV zich kan meten met de beste OLED TV's op de markt een hele prestatie. Hoewel ik mijn huidige Philips OLED807 waarschijnlijk niet snel zal vervangen, kan ik niet anders dan aangenaam verrast zijn door Samsung. Niet iedereen kan namelijk zomaar een QLED TV uit hun mouw schudden die OLED TV's het vuur aan de schenen legt.
