შინაარსზე გადასვლა

ესპანეთ-ამერიკის ომი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ესპანეთ-ამერიკის ომი

ამერიკელი ჯარისკაცები კუბაში 1898 წ.
თარიღი 25 აპრილი - 12 აგვისტო 1898
მდებარეობა კარიბის ზღვა: კუბა, პუერტო-რიკო, წყნარი ოკეანე: გუამი, ფილიპინები
შედეგი აშშ-ის გამარჯვება, პარიზის ზავი
მხარეები
აშშ-ის დროშა აშშ,
კუბის დროშა კუბა
ფილიპინების დროშა ფილიპინები
კატიპუნანი[1][2]
პუერტო-რიკოს დროშა პუერტო-რიკო
ესპანეთის დროშა ესპანეთი
კუბის დროშა კუბელი ლოიალისტები
პუერტო-რიკოს დროშა ესპანეთის პუერტო-რიკო
ესპანეთის დროშა ფილიპინელი ლოიალისტები
მეთაურები
აშშ-ის დროშა ნელსონ მაილზი
აშშ-ის დროშა უილიამ შაფტერი
აშშ-ის დროშა ჯორჯ დევეი
კუბის დროშა მაქსიმო გომესი
ფილიპინების დროშა ემილიო აგინალდო
ესპანეთის დროშა პატრისიო მონტოხო
ესპანეთის დროშა პასკუალე სერვერა
ესპანეთის დროშა არსენიო ლინარესი
ესპანეთის დროშა მანუელ მასიას ი კასადო
ესპანეთის დროშა რამონ ბლანკო იერენასი
ძალები
კუბელი რესპუბლიკელები:
30,000 არარეგულარული ჯარი[3]

აშშ:

300,000 რეგულარული ჯარი და მოხალისეები[4]
ესპანეთის არმია:

278,447 რეგულარული ჯარი და მილიცია[5][(კუბა),
10,005 რეგულარული ჯარი და მილიცია[6][(პუერტო-რიკო),
51,331 რეგულარული ჯარი და მილიცია[7][(ფილიპინები)

დანაკარგები
კუბის რესპუბლიკა:
10,665 დაღუპული[8]

აშშ:[9]

2,910 დაღუპული
345 ბრძოლაში
ჯარი: 280
საზღვაო ძალები: 16
სხვა: 49
2,565 ავადობით
1,577 დაჭრილი
ჯარი: 1,509
საზღვაო ძალები: 68
ესპანეთის საზღვაო ძალები:
560 დაღუპული,
300–400 დაჭრილი[10]

ესპანეთის არმია:

3,000 დაღუპული და დაჭრილი
6,700 დატყვევებული,[11](ფილიპინელი)
13,000 დაავადებული(კუბა)
10,000 ბრძოლებში დაღუპული[12]
50,000 დავადებებისგან დაღუპული[12]
ესპანეთ-ამერიკის ომი ვიკისაწყობში

ესპანეთ-ამერიკის ომი 1898 (ესპ. Guerra Hispano-Estadounidense, ინგლ. Spanish-American War) - ომი კოლონიური სამფლობელოების გადასანაწილებლად აშშ-სა და ესპანეთს შორის, რომელიც მიზნად ისახავდა ესპანეთის კოლონიების კუბის, ფილიპინებისა და პუერტო-რიკოს ხელში ჩაგდებას. ომს წინ უძღოდა ძლიერი აჯანყებები ესპანელთა ბატონობის წინააღმდეგ კუბასა (1895 წლიდან) და ფილიპინებზე (1896 წლიდან). 1898 წლის 21 აპრილს აშშ-მა ომის გამოუცხადებლად დაიწყო საომარი მოქმედება ესპანეთის წინააღმდეგ. ომმა 3,5 თვეს გასტანა და 13 აგვისტოს ესპანეთის კაპიტულაციით დასრულდა. 10 მაისს მხარეებს შორის დაიდო პარიზის ზავი, რომლის მიხედვითაც ამერიკამ მიიღო პუერტო-რიკო, გუამი და ფილიპინები. კუბა კი დამოუკიდებლად გამოცხადდა.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. Guevara, Sulpicio, რედ. (2005), „Philippine Declaration of Independence“, The laws of the first Philippine Republic (the laws of Malolos) 1898–1899, Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Library (გამოქვეყნების თარიღი: 1972), http://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=philamer;cc=philamer;rgn=full%20;idno=aab1246.0001.001;didno=aab1246.0001.001;view=image;seq=00000221. წაკითხვის თარიღი: 2013-01-02. (English translation by Sulpicio Guevara)
  2. Guevara, Sulpicio, რედ. (2005), „Facsimile of the Proclamation of the Philippine Independence at Kawit, Cavite, June 12, 1898“, The laws of the first Philippine Republic (the laws of Malolos) 1898–1899, Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Library (გამოქვეყნების თარიღი: 1972), http://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=philamer&cc=philamer&idno=aab1246.0001.001&frm=frameset&view=image&seq=203. წაკითხვის თარიღი: 2013-01-02. (Original handwritten Spanish)
  3. 19
  4. 22
  5. 20
  6. 20
  7. 20
  8. 20
  9. 67
  10. 67
  11. Trask 1996, p. 371
  12. 12.0 12.1 Arriba España Twentieth-Century Spain Politics and Society in Spain, 1898-1998, Francisco J. Romero Salvadó, 1999, pg. 19, MacMillan Distribution Ltd, ISBN 0-333-71694-9
  翻译: