FutuHR Proof: Over leiderschap, PZZ’ers, eenzaamheid en zombiebedrijven

Welkom bij futuHR Proof! Iedere maandagochtend vat ik op LinkedIn samen wat ik gehoord, gelezen en gezien heb en wat me daarbij verrast, verbaasd en ontgoocheld heeft. Mijn kijk op de voorbije werkweek om de volgende werkweek beter geïnformeerd  te starten, waarbij ik op zoek ga naar verbanden, trends en trillingen die anderen over het hoofd zien. Unplugged, dus zonder toeters en bellen. Over de arbeidsmarkt, HR, leiderschap en loopbanen.

2024: het jaar van de verkiezingen

2024 is het jaar van de verkiezingen. Niet alleen in heel wat Belgische bedrijven (sociale verkiezingen). De helft van de wereld gaat dit jaar naar de stembus. En het ziet ernaar uit dat dit het internationale schaakbord ingrijpend kan en waarschijnlijk zal veranderen.

Volgens Forbes België maakt de wereld de ergste democratische recessie door sedert 1975. Ze beroepen zich voor die uitspraak op een rapport van de Zweedse denktank IDEA: de helft van de 173 landen die ze onderzocht hebben, kampt voor het zesde jaar op rij met een achteruitgang in democratie, ook in Europa en in België.

Een mogelijke verklaring voor het afbrokkelen van de democratie in België ligt volgens de auteur van het artikel in het verschil in politieke dynamiek tussen Vlaanderen en Wallonië.

“In een echte democratie is er een verband tussen de uitslag van de stemming en de vorming van de regering. Niet in België: daar stemden Vlamingen in 2019 massaal op rechtse partijen en kwam er een centrumlinkse partij en in 2014 was het omgekeerde het geval, ten nadele van de Walen. Dat leidt tot wantrouwen én tot de opkomst van extreme politieke krachten in peilingen." 

Hoe moet het dan verder met ons land?

Een antwoord op die vraag hoopte ik te lezen in het dubbelinterview in de Tijd van afgelopen weekend met Bart De Wever (N VA) en Paul Magnette (PS). Ze leven duidelijk op verschillende planeten. Het interview is een triestig schouwspel van verwijten en biedt geen antwoord op de vraag die heel wat Belgen zich vandaag nochtans stellen: Hoe komt het dat 1 op 4 mensen in een van de rijkste en meest welvarende regio’s ter wereld extreemrechts stemt?

Een deel van het antwoord op mijn vraag vind ik een andere weekendkrant, die van De Standaard, bij hoofdredacteur Karel Verhoeven. Hij refereert daarvoor naar de stemtest van de Standaard en VRTNWS die de afgelopen 5 dagen al 2 miljoen keer werd ingevuld, vooral door Vlamingen weliswaar.

Het probleem met zo’n testen is dat het de politiek vernauwt tot een binair meningsverschil. Het is ja of nee.

Dat heb ik ook onthouden uit de bijdrage van Tom-Jan Meeus, politiek journalist bij NRC. Hij brengt in De Standaard een boeiende analyse van hoe het komt dat de Nederlandse formatie in het slop zit. We zitten opgezadeld met een generatie PPZ’ers zegt hij: politici zonder zelfbeheersing. In duidelijkheid,  het essay dat hij in maart 2024 uitbracht (leestip!)  kaart hij aan dat politici rond de eeuwwisseling, onder invloed van Pim Fortuyn, hun taal aangepast hebben: geen jargon meer maar duidelijkheid, eenvoud en scherpe, puntige stellingen. Geert Wilders blinkt daarin uit. Dat heeft hem ongetwijfeld de overwinning opgeleverd.

Wat de politiek vooral nodig heeft is leiderschap en nuance

Maar de gevolgen voor de democratie zijn groot. Want wat de politiek nodig heeft, is matiging en nuance, terwijl duidelijkheid net radicalisering stimuleert.

We moeten af van die aandachtpolitiek en spektakelleegte, waarin politici de zoektocht naar een compromis onmogelijk maken, zegt Meeuws. Hetzelfde doet zich voor in ons land.

In minister Annelies Verlinden heeft Meeuws alvast een bondgenoot. In het coverinterview van het aprilnummer van #ZigZagHR kaart ze net dat aan:

“In de politiek moet je als leider altijd op zoek gaan naar common ground en streven naar een compromis. Dat is eigen aan een democratie. Goede leiders zeggen niet wat mensen willen horen. Er zijn geen eenvoudige problemen meer, dus ook geen eenvoudige oplossingen. Als politici kordate stellingen innemen die eenvoudig lijken, ondermijnen ze op langere termijn het vertrouwen, omdat snel zal blijken dat die oplossingen niet waargemaakt kunnen worden.” 

Het beleid moet om

Ook zeer lezenswaardig is het dubbelinterview met arbeidsmarktdeskundigen Jan Denys en Sarah Vansteenkiste, die ook bij #ZigZagHR geregeld aan bod komen. Het beleid moet om. Dat is de conclusie van het interview, als je geen tijd hebt om het helemaal te lezen.

Mocht Jan actief zijn in de politiek, dan zou hij er een programmapunt van maken om de voorwaarden voor tijdelijke werkloosheid aan te scherpen en de wet-Renault af te schaffen, want ze creëren zombiebedrijven zegt hij. We hebben in het verleden te vaak de fout gemaakt om koste wat het kost jobs te behouden en daar (te) veel geld tegen aan te gooien (die ‘te’ heb ik er zelf aan toegevoegd), klinkt het. Dat heeft Jan Denys overigens ook al een paar keer aangekaart in de #ZigZagHR Actua Podcast. Wat hij daar recent ook nog heeft aangekaart, is de rol die de Wet Renault gespeeld heeft in het Van Hool debacle.

“De wet renault is een lijdensweg”, zegt hij, die zware consequenties heeft voor het bedrijf, waardoor ze niet herstructureren terwijl dat eigenlijk wel nodig is. In die zin heeft de Wet Renault misschien wel meer jobs vernietigd dan gered.” Straffe uitspraak om even te laten bezinken…

Omdat elke dode ooit een mens was

Het artikel dat het meest aan mijn ribben is blijven kleven afgelopen week, is een opiniestuk van Sien Volders op p 54 in De Standaard. Sien zet zich in voor mensen in dakloosheid. We denken vaak aan een alleenstaande man die op straat slaapt en verslaafd is aan alcohol of andere drugs, wanneer we het hebben over daklozen. Toch zijn zij slechts het topje van de ijsberg. Het leeuwendeel van de dak- en thuislozen bevindt zich onder de waterlijn en heeft vooral nood aan een betaalbare woning.

In haar opiniestuk vertelt ze waarom ze deelnam aan een staatsbegrafenis waar vaak gevraagd wordt aan hulpverleners om ‘stoelen te vullen’. Ze doet dat om getuige te zijn van een leven, omdat iedereen ooit sterft en omdat elke dode ooit een mens was.

Eenzaamheid is even schadelijk als 15 sigaretten per dag

In tijden van besparingen waarin we als land afstevenen op een tekort van 45 miljard euro, is het goed om te beseffen dat eenzaamheid ook een hoge kost heeft en aandacht verdient. En vereenzaming zit in alle lagen van de bevolking. Getuige daarvan is het feit dat de Antwerpse politie vorige week het lichaam van een zestiger vond in een herenhuis. Dat las ik in De Standaard. Hij was al een jaar overleden.

Eenzaamheid. Het is een thema dat we bij #ZigZagHR al een paar keer onder de aandacht hebben gebracht, onder andere in een interview met VRT journaliste en klinisch psychologe Leslie Hodge. Eenzaamheid is even schadelijk als 15 sigaretten per dag zei ze toen.

En ja, eenzaamheid vreet ook aan de werkvloer.

Tot volgende week!

+++

Waar ik mijn mosterd haalde

• Forbes België - april mei 2024
• De Tijd - zaterdag 20 april 2024
• De Standaard - zaterdag 20 april 2024