TWAN EIKELENBOOM OVER MUZIEK ALS BRON VOOR SAMENWERKING & STRATEGIE BEPALEN

Cornelis-kompaan Twan Eikelenboom werkt als strategisch adviseur en tekstschrijver mee aan multistakeholder vraagstukken. Samen zoeken we altijd naar manieren om beweging op gang te brengen – in het proces, in de gesprekken, en uiteindelijk in de strategie of tekst waarin de koers wordt vastgelegd.

Zijn werkwijze is beïnvloed door zijn ervaring als gitarist in de rock-’n-rollband John Coffey. In dit interview legt hij de onmisbare connecties bloot tussen strategisch schrijven en muziek maken. Wil je Twan houdt van het creatieve, onontgonnen terrein, waar nog niets vastligt en waar je met elkaar richting kunt bepalen. Dit terrein vergelijkt hij wel met de oefenruimte: een plek waar belanghebbenden, als een band, stap voor stap een unieke eigen ‘sound’ leren ontwikkelen.

Van Melkweg tot Meedenken: Muziek en Schrijven – Hoe zit dat?

Ik werk al bijna 20 jaar als strategisch schrijver en adviseur. Mijn focus ligt op het maken van meerjarenplannen, beleidsplannen, missie- en visieteksten, en veranderverhalen. Ik help organisaties om hun koers te bepalen en nieuwe initiatieven op te zetten. Ook schrijf ik over ontwikkelingen in de culturele en creatieve sector, altijd met het doel om de waarde voor mens en samenleving centraal te stellen.

Wat minder mensen weten, is dat ik ook 10 jaar gitarist was in de rock-’n-rollband John Coffey. Ik was erbij vanaf de middelbare school en het eerste optreden, tot en met het eerste platencontract en album Vanity. We hebben opgetreden op podia zoals Melkweg, Vera en Hedon in Nederland en zelfs door heel Europa getoerd. Deze tijd heeft me veel geleerd over creatieve processen en gedreven organisaties, wat ik nu meeneem in mijn werk. 

Wat maakt een creatief proces voor jou écht boeiend?

Wat ik graag doe is nieuwe dingen maken en mogelijk maken. Dat geldt voor zowel muziek maken als de teksten waar ik aan werk. Ik hou van het creatieve proces, het onontgonnen gebied waarin je samen iets nieuws uitvindt.

Na mijn afscheid van John Coffey is dat de focus van mijn werk geworden: in onontgonnen gebied mooie en belangrijke initiatieven mogelijk maken, samen met anderen. Of het nu gaat om een subsidieaanvraag, een nieuw beleidsplan, of het definiëren van een samenwerking – het creatieve pionieren met gedreven mensen is wat ik het liefst doe. Het is dit proces waarin je met elkaar richting bepaalt en paden creëert naar de toekomst, dat me energie geeft. Wat ik hierin onder meer doe, is belanghebbenden helpen om ideeën scherp te krijgen, maar ook om uiteenlopende perspectieven bij elkaar te brengen zodat samenwerking mogelijk wordt.

De Kunst van Timing: Wat leerde muziek maken je over creatieve processen en strategische plannen?

Ik denk dat iedere muzikant en iedere schrijver weer op een andere, eigen manier werkt. Zaak is dat jij jouw eigen werkwijze leert kennen door te doen. Kijk ik naar schrijvers, dan begint Stephen King bijvoorbeeld aan een boek zonder dat hij het einde weet, zijn idee is: ‘Go where the story leads you’. John Grisham begint juist pas met zijn eerste alinea, als hij de laatste al weet. 

In het geval van muziek hebben sommige bands één schrijver, andere bands doen het samen in de oefenruimte. Maar wat denk ik een gemene deler is tussen sterke schrijvers en bands, is gedrevenheid. Bands staan elke week op vaste dagen in de oefenruimte. Schrijvers werken elke dag op gezette tijden, wanneer ze weten dat ze op hun best zijn. 

Timing – of beter gezegd: de factor ‘tijd’ – is voor mij niet zozeer in het schrijven, maar wel in mijn advieswerk belangrijk. Ik probeer mensen te laten denken in kortere en langere tijdlijnen. Je moet daarvoor kunnen inzoomen op een situatie, en weer uitzoomen. Net als bij het maken van een album, waarbij je een serie van nummers creëert die allemaal met elkaar in verband staan, zo werk ik ook aan strategische plannen. Je moet kunnen inzoomen op het nu, maar ook uitzoomen naar het verleden en de toekomst. Dat helpt om koers te bepalen. 

5 jaar samenwerken met Cornelis. Hoe werken jullie samen als een band?

Onze samenwerking draait vaak om het samen puzzelen en beweging creëren. Net als in een band vullen we elkaars kwaliteiten aan. Jullie zijn goed in het samenbrengen van mensen om aan de toekomst te bouwen. Ik doe hetzelfde, maar dan op papier. Het is net een band: we brengen onze talenten samen om iets moois en waardevols te maken voor anderen.

Wat ik in onze samenwerking heb geleerd, is hoe goed jullie niet alleen jullie eigen kwaliteiten benutten, maar ook die van anderen. Of het nu gaat om zelfstandigen in jullie netwerk of om meetings waar iedereen gehoord wordt, jullie weten altijd de sterke punten van anderen naar voren te halen en effectief in te zetten. Dit vermogen om samen te werken inspireert me en verrijkt mijn eigen aanpak.

Een indruk van hoe Twan meepuzzelt met Cornelis-vraagstukken, geïllustreerd door de Conferentie Rijnenburg – een van de meest omstreden stukjes Nederland, waarover in 2021 de meningen sterk uiteenliepen. De vraag was hoe de polder een bijdrage kon leveren aan maatschappelijke uitdagingen zoals woningnood, energietransitie en watermanagement. We ontwikkelden een programma waarin de nadruk voor de verandering niet lag op het gevecht tussen prioriteiten, belangen en zorgen, maar op het begrijpen van alle perspectieven. We creëerden een uniek moment om te luisteren, verdiepende vragen te stellen en alle stemmen even luid te laten klinken. De diversiteit aan perspectieven die op één dag en één pagina samenkwamen, bood zowel overzicht als aanknopingspunten voor de toekomst. Deze aanknopingspunten hebben geholpen om uit de impasse te komen, en drie jaar later lijkt dat ook te zijn gelukt.        

'Jammen’ of ‘Plannen’?

Het interessante van improvisatie is dat het, in mijn ervaring, niet altijd direct tot een goed nummer leidt. Een nummer maken in een band is hard werken en vraagt om gezamenlijke inspanning. In een band waar iedereen meeschrijft, gaat het nummer als het ware door een ‘machine’ van gezamenlijke input. Alleen door die machine van samenwerking ontstaat het unieke geluid dat je alleen als band kunt creëren. Dat geluid kun je in je eentje niet bereiken.

Dit geldt ook voor organisaties die plannen maken. Samenwerken en elkaar leren kennen, ook al zijn er soms meningsverschillen, is essentieel. Dit proces is als de oefenruimte van je organisatie, waar een eigen ‘sound’ ontstaat die uniek is. En de basis van dat geluid hoeft niet te liggen in volledige overeenstemming of uniformiteit. Het wordt juist sterker als het een optelsom is van de diverse achtergronden, energie en kwaliteiten die iedereen meebrengt. Door dit proces kun je als organisatie vanuit gedeelde drijfveren en aanvullende kwaliteiten samenwerken en vooruitkomen.

Welke les haal jij uit muziek voor strategisch werk?

Rick Beato, een muzikant en producent die ik graag volg, zegt vaak dat overproductie de ziel uit muziek haalt. De imperfecties, zoals een schijnbaar vals klinkende gitaar, maken een nummer juist krachtig en menselijk wanneer je deze als onderdeel van het geheel hoort. Zo zie ik ook plannen en strategieën: ze hoeven niet perfect en dichtgetimmerd te zijn. Ze moeten inspireren en richting geven, niet als een dwingende richtlijn, maar als een handboek voor de toekomst. Een koers, tekst of strategie moet, net als muziek, werken als een bron van inspiratie en energie, die mensen versterkt, motiveert en in beweging zet.

Tot zover! 

Dit interview bood je een inkijkje in wat de Cornelis-teamleden beweegt.

Genoeg gelezen en wil je ook wat luisteren? Twan luistert tijdens het schrijven naar allerlei stijlen. Hij vindt dat het overstijgen van disciplines het meest interessant is. Een van zijn favoriete albums is The Shape of Punk to Come van de band Refused.

Nieuwsgierig naar procesbegeleiding en het samen ontwikkelen van concrete strategische teksten voor de toekomst? Neem contact op met Veerle.