“We hebben gezien dat dit verbazend goed werkt bij deze groep”
Niet naar de opvang, maar gelijk de sleutel van een eigen woning. En vanuit je eigen huis verder werken aan herstel. Dat is in het kort wat Housing First inhoudt. Ook bij het Leger des Heils werken we met deze methode. Team Housing First Dordrecht heeft inmiddels 19 deelnemers geplaatst in een huis in regio Dordrecht. ‘Niet alle deelnemers springen een gat in de lucht’.
“Het zijn de mensen die langdurig dakloos zijn, zorg mijden of al meerdere trajecten hebben doorlopen, die in aanmerking komen voor een Housing First traject”, zo vertelt Wendelmoet Sjoer, begeleider bij Housing First Dordrecht. “Denk aan mensen die onder de brug slapen of bij de A16. De collega’s van Veldwerk komen met deze mensen in contact en bouwen aan relatie.”
“Verschillende partijen, bijvoorbeeld de gemeente, de GGD en de woningcorporatie beslissen wie er wordt aangemeld voor een Housing First traject. Wanneer iemand hiervoor in aanmerking komt, betekent dit niet dat ze meteen de sleutel krijgen van een eigen huis. De plaatsing is een zorgvuldig proces en kan soms een jaar duren. Een plaatsing is bijvoorbeeld afhankelijk van het aantal woningen die corporaties hiervoor beschikbaar stellen. Maar ook wordt er rekening gehouden met de voorkeur van de deelnemers zelf en zijn of haar karakter. Wendelmoet: “Wanneer iemand irritaties krijgt van kinderstemmen, plaatsen we hem of haar niet in een kinderrijke buurt.”
En tegelijkertijd blijft het volgens Wendelmoet lastig om van tevoren helemaal te kunnen inschatten of Housing First bij iemand past. “Het is altijd een risico dat iemand toch niet wil. Zo was er bijvoorbeeld recent een deelnemer die een woning had gekregen, maar er inmiddels zelf weer is uitgestapt.” Dat het niet altijd goed gaat, verbaast Wendelmoet niet. “Mensen die lange tijd buiten hebben geslapen, zijn lang blootgesteld aan stressvolle situaties. Als ze dan een woning krijgen, zijn ze vaak wel blij, maar ze weten niet altijd hoe ze er mee om moeten gaan. Dit kan soms jaren duren. De overlevingsmechanismen zijn nog erg sterk. Als je continue in overlevingsstand zit en je gaat naar een eigen woning, waar overleven niet meer nodig is, dan komen er vaak allerlei dingen naar boven die je altijd had weten te onderdrukken. Trauma’s, angsten, dingen waar je niet aan wil denken.”
"Mensen weten niet altijd hoe ze er mee om moeten gaan"
Toch is het juist voor deze doelgroep, dat Housing First succesvol kan zijn. “Als we deze mensen de ‘woonladder’ insturen, met een eigen woning als hoogst haalbare, dan komen er ook vaak veel verwachtingen op hen af. Er moeten doelen worden behaald, vaardigheden worden aangeleerd. Voor veel mensen die wij begeleiden is dit niet haalbaar. De methodiek van Housing First is om mensen in een woning te plaatsen zonder veel te vragen én vervolgens ook weinig te vragen als ze er zitten. En we hebben gezien dat dit verbazingwekkend goed werkt bij deze groep.”
En hoe reageren deelnemers als ze horen dat ze een eigen huis hebben? Wendelmoet: “Dat verschilt eigenlijk best wel. Uiteraard zijn er mensen die een gat in de lucht springen. Maar meestal is het ongeloof. Mensen zijn overdonderd. Er is ook vaak veel wantrouwen bij deze doelgroep. Ze hebben al veel meegemaakt en weinig vertrouwen meer in de hulpverlening. En ze durven dan eigenlijk niet blij te zijn. En als het dan goed gaat, hoe mooi is het dan als we twee jaar later kunnen concluderen dat Housing First wél succesvol was!”
Wat goed! Herstel begint met een dak boven je hoofd. Arnold Tibboel