Narodowy Instytut Dziedzictwa

“Jeden z filmów o Jamesie Bodzie nosił tytuł "Świat to za mało" i rzeczywiście the world is not enough – mówimy tutaj o czymś, co nazywa się w terminologii angielskiej “digital twin” - “cyfrowy bliźniak”. Możemy tworzyć cyfrowe bliźniaki obiektów archeologicznych czy architektonicznych. Tu jest interdyscyplinarność, używanie różnych narzędzi, na przykład silników gier do tego, żeby prowadzić wirtualne spacery w świecie dziedzictwa architektonicznego, poznawać naszą przeszłość i jednocześnie dokumentować ją dla przyszłych pokoleń. W tym sensie standardy są jak najbardziej pożądane i konieczne, bo zapewniają jak najszerszy dostęp do wtórego wykorzystywania informacji” powiedział dr hab. inż. Robert Olszewski podczas debaty w ramach konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo. O cyberbezpieczeństwie, zmianach legislacyjnych, standardach, interoperacyjności, długofalowej strategii czy działaniach na poziomie centralnym i lokalnym rozmawiali paneliści debaty:  Stefan Kamiński – prezes zarządu Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji, Arkadiusz Kołodziej – kierownik Działu Ładu Architektonicznego w NASK, dr hab. Katarzyna Chałubińska-Jentkiewicz – dyrektor ds. Rejestru Domen Internetowych w NASK oraz dr hab. inż. Robert Olszewski – kierownik Zakładu Kartografii Politechniki Warszawskie. Zobacz całą debatę w ramach panelu SAFEGUARDED HERITAGE na naszym kanale YouTube TV NID - https://tiny.pl/h39-wqfy 

📣 Nowy rok to nowa okazja na docenienie wzorcowej opieki nad zabytkami. Z radością ogłaszamy kolejną edycję konkursu „Zabytek Zadbany” — wyjątkową, ponieważ przypada w 50. rocznicę jego istnienia! 🏰 Konkurs jest skierowany do właścicieli, zarządców i posiadaczy obiektów wpisanych do rejestru zabytków, którzy mogą pochwalić się rzetelnym podejściem do ich konserwacji oraz adaptacji. 📆 Na zgłoszenia wraz z dokumentacją czekamy do 15 lutego. Więcej informacji znajdziecie w komentarzu 📩 Zapraszamy do udziału! Niech jubileuszowa edycja stanie się okazją do zaprezentowania najlepszych przykładów troski o nasze dziedzictwo.

⌛ Koniec roku to czas podsumowań i dobry moment, żeby spojrzeć w przeszłość - my wracamy jeszcze raz do tegorocznej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo. 📽️ Zobaczcie krótką relację z wydarzenia, które pokazało, jak nowoczesne technologie mogą wesprzeć ochronę dziedzictwa. To również dobry punkt wyjścia do czerpania inspiracji na nadchodzący rok, który zapewne przyniesie nam kolejne przełomowe innowacje. Przypominamy, że całe nagranie konferencji jest dostępne na naszym kanale YouTube TV NID 👉 link w komentarzu.

Według oficjalnych danych UNESCO, historyczne centrum Krakowa, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa w 1978 roku, zajmuje powierzchnię około 149 hektarów. Splatają się tam, czasem przeciwstawne, interesy i priorytety mieszkańców, przedsiębiorców, turystów, urzędników i konserwatorów. Tym ostatnim zależy na utrzymaniu zabytkowej tkanki w jak najlepszym stanie – tylko jak skontrolować tak rozległy obszar? Jak szybko reagować na niepożądane ingerencje? Nie będzie zaskoczeniem, że rozwiązaniem tych problemów może być sztuczna inteligencja. Podczas tegorocznej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo dr Tadas Žižiūnas z Uniwersytetu Wileńskiego przedstawił możliwości systemu służącego do monitorowania dużych obszarów zabytkowych. Ma on pozwalać na pracę zdalną, precyzyjną i obiektywną, wychodzącą naprzeciw współczesnym potrzebom. Dane dotyczące budynków zbierane są za pomocą skanerów 3D – zarówno z ziemi, jak i z powietrza. Dokumentacja obejmuje także ujęcia 360°, które pozwalają kontrolować krajobrazy i panoramy. Następnie sztuczna inteligencja, „nauczona” odczytywania tych wizualizacji i rozpoznawania poszczególnych elementów, porównuje dane zebrane w różnych okresach. W ten sposób potrafi wykryć i wskazać użytkownikowi zmiany w fasadach czy dachach monitorowanych budynków. Jak wygląda praktyczne zastosowanie takiego systemu? Zobacz całe wystąpienie dr Tadasa Žižiūnasa w ramach panelu DATA-POWERED HERITAGE na konferencji ETHER - https://tiny.pl/1dz6tys1

✨ Tradycja tworzenia ozdób z opłatka miała głębokie znaczenie w kulturze ludowej. Wierzono, że takie dekoracje chronią dom przed złem, sprowadzają błogosławieństwo i zapewniają pomyślność. Misternie wykonane ozdoby zdobiły podłaźniki, belki stropowe czy domowe ołtarzyki i pozostawały w domach przez cały rok. 🔴 Jednym z przykładów ozdób były „światy” – kuliste, przestrzenne formy tworzone z białych i kolorowych opłatków. Ich nazwa nawiązuje do symbolicznej kuli trzymanej przez Chrystusa w ikonografii – jabłka królewskiego, oznaczającego władzę oraz panowanie nad światem. 🔴 Choć tradycja wykonywania ozdób z opłatka po II wojnie światowej zaczęła zanikać, dzięki takim osobom jak między innymi Małgorzata Pepłowska wciąż pozostaje żywa.

W kontekście materialnego, jak i niematerialnego dziedzictwa kulturowego, technologia – również ta kojarzona ze światem rozrywki – otwiera przed nami nowe możliwości jego ochrony i poznawania. „Warto doświadczać jak najwięcej w różnych formach” – powiedział o grach wideo dr hab. inż. arch. Rafał Szrajber podczas konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo. Dzięki nim możemy nie tylko zobaczyć świat, który już nie istnieje, ale także go poczuć i doświadczyć – jakbyśmy stali się częścią tej rzeczywistości. Prelegent przywołał imponujące liczby: 37 258 tys. osób było jednocześnie zalogowanych na platformie Steam, a rekordowa liczba uczestników biorących wspólnie udział w grze wyniosła 3 257 248. To potencjał, którego nie należy ignorować. Kolejnym poziomem wirtualnego doświadczania dziedzictwa są VR (Virtual Reality) i AR (Augmented Reality), o których opowiadali dr Joanna Popińska i Thomas Hall podczas konferencji ETHER. Ich projekt „Reich of Ashes” wykorzystuje VR i interaktywną instalację jako narzędzia narracji o Holokauście, opartej na świadectwach i wspomnieniach Ocalałych. Jak sami mówią, chodzi o to, by „poczuć wielką historię przez osobistą podróż”. Takie wykorzystanie technologii wzbogaca nasze doświadczenia o nowe warstwy, pozwalając nie tylko poznać szczegóły miejsc czy wydarzeń, ale także poczuć emocje przekazywane przez świadków. Każda usłyszana historia to kolejny fragment układanki, który pozwala zobaczyć pełniejszy obraz dziedzictwa. Dowiedz się więcej o wykorzystaniu technologii w badaniu i promocji ulotnych zjawisk kulturowych – zobacz nagranie drugiego panelu ELUSIVE HERITAGE na międzynarodowej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo –https://tiny.pl/zkxm9b55

Włączasz kamerkę – chociażby tę, którą masz w swoim telefonie – kierujesz ją na szklankę wody, a program komputerowy pokazuje Ci wszystkie obrazy z repozytorium cyfrowego, na których widnieje szklanka: fotografie, rysunki, grafiki. Kiedy zmieniasz kadr, wyniki dostosowują się do niego w ułamku sekundy. Szukanie za pomocą obrazu to ogólnodostępna funkcjonalność wyszukiwarek internetowych, które w dobie AI oferują coraz bardziej precyzyjne wyniki. Jednak jej zastosowanie w pracy z kolekcją muzealną nie jest już takie oczywiste. Prof. Robert Erdmann, specjalista w zakresie digitalizacji obiektów kultury z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, zajmuje się obecnie wdrażaniem sztucznej inteligencji w Musée des Arts Décoratifs w Paryżu. Na tegorocznej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo zaprezentował możliwości systemu, z którym zaprzyjaźniłby się niejeden muzealnik, naukowiec czy konserwator. Stworzona przez niego wyszukiwarka jest w stanie operować wyłącznie na obrazach, bez opisów czy metadanych. Spośród 2,5 miliona wizerunków przedstawiających dziedzictwo kulturowe potrafi znaleźć te odpowiadające zapytaniu – np. "kobieta w niebieskim stroju grająca na czerwonej mandolinie", a także dopasować obrazy do widoku z kamery. Szybkie znajdowanie podobnych do siebie dzieł to tylko ułamek możliwości, jakie daje sztuczna inteligencja w kontekście pracy ze zbiorami. Więcej dowiecie się, oglądając wystąpienie prof. Erdmanna na konferencji ETHER. Nagrania wszystkich paneli są dostępne na naszym kanale YouTube – TV NID. Zapraszamy do oglądania i dołączenia do FUTURE-DRIVEN HERITAGE! Link do nagrania - https://tiny.pl/qb8sgf4m

⏰ ❗ ❗ ❗ Przypominamy o naborze do programu „Ochrona Zabytków Archeologicznych” na rok 2025. Program oferuje wsparcie dla projektów związanych z identyfikacją i dokumentacją dziedzictwa archeologicznego oraz opracowaniem i publikacją wyników przeprowadzonych badań archeologicznych. Zachęcamy do składania wniosków. Więcej szczegółów pod linkiem ➡️ https://lnkd.in/dirkdwpi #nid #archeologia #nabór #program

18. edycja European Heritage Heads Forum powoli dobiega końca 🏛 Coroczne spotkanie przedstawicieli europejskich instytucji zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego organizowane jest kolejno przez członków forum – w tym roku Narodowy Instytut Dziedzictwa pełnił rolę gospodarza 🤝 Dziękujemy za wiele ciekawych i wartościowych dyskusji. Wydarzenie było wyjątkową okazją do wymiany doświadczeń i wiedzy na temat ochrony dziedzictwa w przypadku kryzysów, takich jak klęski żywiołowe czy konflikty zbrojne. Forum zakończyliśmy przekazaniem prezydencji EHHF Malcie, która będzie gospodarzem przyszłorocznej edycji 🇲🇹 Więcej informacji oraz galerię zdjęć znajdziecie na naszej stronie internetowej 👉 https://lnkd.in/gtQ-WYch Do zobaczenia za rok! ______________ Fot. Magda Starowieyska Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Trwa 18. edycja European Heritage Heads Forum 💙 Z tej okazji spotykaliśmy się w Krakowie z ponad 30 przedstawicielami instytucji z krajów Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz państw członkowskich Rady Europy. Forum stanowi platformę wymiany informacji i doświadczeń dotyczących współczesnego zarządzania środowiskiem historycznym 🏛 Tegoroczna edycja wydarzenia odbywa się w dniach 4-6 grudnia 2024 pod hasłem „Dziedzictwo wobec zagrożeń”. W ramach spotkania eksperci Narodowego Instytutu Dziedzictwa prezentują dokonania naszego kraju w zakresie zarządzania kryzysowego, a także przedstawiają możliwości, jakie otwierają przed nami nowe technologie. To doskonała okazja, aby podkreślić rangę osiągnięć naszych instytucji w perspektywie europejskiej 🙌 Dzięki współpracy z Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie i Muzeum Narodowe w Krakowie uczestnicy – poza obradami – mieli okazję zgłębić tajniki szopkarstwa krakowskiego, a także poznać historię kolekcji Książąt Czartoryskich 📚 Więcej informacji o wydarzeniu znajdziecie na naszej stronie internetowej 👉 https://lnkd.in/gtQ-WYch ______________ Fot. Magda Starowieyska Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego