Jednorazowa prowizja pobierana w momencie zawierania umowy kredytowej a zwrot w przypadku przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego

📅 TSUE: Jednorazowa prowizja pobierana w momencie zawierania umowy kredytowej może podlegać częściowemu zwrotowi w przypadku przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego 📅

17 października 2024r.  TSUE odpowiedział na pytanie Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli w Warszawie i orzekł, że art. 25 ust.1 dyrektywy 2014/17 należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji braku dostarczonych przez kredytodawcę informacji pozwalających sądowi krajowemu na zbadanie, czy prowizja pobierana przy zawieraniu umowy kredytu hipotecznego należy do kategorii kosztów, które są niezależne od okresu obowiązywania tej umowy, sąd ten powinien uznać, że taka prowizja jest objęta prawem do obniżenia całkowitego kosztu kredytu.

Jednocześnie TSUE wskazał, że z przepisu art. 25 ust. 1 powyższej dyrektywy nie wynika żadna szczególna metoda obliczania, która pozwalałaby na określenie kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu, przychylając się tym samym do opinii Rzecznika Generalnego i pozostawiając tę kwestię do rozstrzygnięcia sądowi polskiemu, z zastrzeżeniem, że zastosowana przez sąd metoda powinna zapewniać wysoki poziom ochrony konsumenta i realizować główny cel dyrektywy.

Trybunał w uzasadnieniu powołał się na wyrok z dnia 9 lutego 2023r. wydany w sprawie UniCredit Bank Austria C-555/21, w którym już poprzednio stwierdził, że kredytodawca jest zobowiązany wykazać, czy dany koszt kredytu ma charakter powtarzalny, czy nie. Prawo do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu nie przysługuje bowiem konsumentowi, w odniesieniu do opłaty, która niezależnie od okresu obowiązywania została uiszczona z tytułu świadczeń wykonanych w całości w momencie zawierania umowy.

Trybunał podkreślił, że rolą sądów krajowych jest zapewnienie konsumentom takiej ochrony, aby koszty nakładane przez instytucje udzielające kredytów nie stanowiły ukrytego wynagrodzenia za korzystanie kapitału lub świadczeń, które w momencie wcześniej spłaty nie zostały jeszcze spełnione. Sąd rozpoznający sprawę nie powinien także domniemywać, że koszt poniesiony jednorazowo w chwili zawarcia umowy zawsze będzie kosztem niezależnym od okresu obowiązywania umowy, który pozbawiałby konsumenta prawa do obniżki.

Z treści orzeczenia jednoznacznie wynika, że to na kredytodawcy ciąży obowiązek udzielenia konsumentowi dokładnej informacji o podziale kosztów, które obciążają go w związku z ich powtarzalnością lub brakiem takiej powtarzalności oraz wskazanie charakteru danego kosztu.

Powyższy wyrok wpisuje się w aktualną linię orzeczniczą TSUE i niewątpliwie prowadzi do umocnienia pozycji konsumentów w sporach związanych z roszczeniami o obniżkę całkowitego kosztu kredytu hipotecznego, obligując kredytodawcę do udowodnienia, że wywiązał się z opisanych obowiązków informacyjnych.