Eindhoven
Ajndhoven
Eindhoven | |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Država |  Nizozemska
| ||
| Provincija | Sjeverni Brabant | ||
| Vlast | |||
| - Gradonačelnik | Jeroen Dijsselbloem (PvdA) | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 88.84km² | ||
| Stanovništvo (2023) | |||
| - Grad | 243.730 (5.) | ||
| Pozivni broj | (+31) 040 | ||
| Karta | |||
  Ajndhoven | |||
Ajndhoven (hol. Eindhoven, 
slušaj, brabantski dijalekt Eindoove) je grad na jugoistoku Holandije u provinciji Sjeverni Brabant.
Ajndhoven je peti najveći grad Holandije sa 243.730 stanovnika (2023.) i površinom od 88,84 km². Šire urbano područje ima 440.000 stanovnika i prostire se na 540 km². Grad je poznat po imigraciji, to jest po velikom broju stanovnika kojima bar jedan od roditelja nije rođen u Holandiji (26%).
Grad je poznat po fudbalskom klubu PSV Ajndhoven, višestrukom prvaku Holandije (20 titula), pobedniku Lige evropskih šampiona 1988. i kupa UEFA 1978.
Ajndhoven se prvi put u zapisima pominje 1232., kada je brabantski vojvoda Hendrik I dodelio gradske privilegije mestu Endehoven sa 170 kuća i bedemom na ušću dva potoka. Ime grada znači „krajnja polja“.
Grad, koji se vremenom uvećavao, uništile su 1486. trupe iz Gelderlanda. Nove snažnije zidine i zamak su podignuti 1502., međutim 1543. grad je ponovo uništen. Veliki požar 1554. je uništio 75% kuća, koje su obnovljene do 1560. Za vreme Holandske revolucije Ajndhoven je prelazio više puta iz holandskih u španske ruke, a deo Holandije je definitivno postao tek 1629.
Industrijska revolucija je preporodila Ajndhoven. Izgrađeni su kanali, putevi i pruge koji su povezali grad sa okolnim regijama. U prvo vreme industrija grada se koncentrisala na duvan i tekstil, ali je najveći uzlet doživela pojavom giganta elektro-industrije, kompanije Filips. Filips je u Ajndhovenu otvorio fabriku sijalica 1891.
Veliki priliv radništva doprineo je tome da se 1920. Ajndhoven proširi na pet susednih opština, na sve četiri strane sveta. U dvadesetom veku industrija se proširila na oblast proizvodnje vozila (kompanija DAF, Van Doorne's Automobiel Fabriek), dok su industrije duvana i tekstila odumirale.
Velika bombardovanja u Drugom svetskom ratu, naročito u toku operacije Market garden, uništila su velike delove grada. Posle rata grad nije obnavljao stara zdanja, već je radikalno promenio lik koristeći savremenu arhitekturu.
