2023 AI Endeks Rapor Özeti
Yavuz KARA
Education Manager | Education Futurist | Schools Coordinator | FutureEduX Founder | Future-Oriented Education, Management and Leadership Book Author
2023 Yapay Zeka Endeksi Raporu, Nisan ayı başlarında Stanford İnsan Merkezli Yapay Zeka Enstitüsü tarafından yapay zekanın etkisi, ilerlemesi ve eğilimlerine ilişkin altıncı yıllık analizi olarak yayınlandı . Akademi ve endüstri genelinde disiplinlerarası bir uzmanlar grubu tarafından yönetilen rapor, yapay zeka hakkında veri ve içgörüler için dünyanın en yetkili kaynağı olmayı hedefliyor.
Geçen yılki rapor, 2021'in yapay zekanın gelişen bir teknolojiden olgun bir teknolojiye geçtiği, artık yalnızca spekülatif laboratuvar araştırmalarının konusu değil, hem olumlu hem de olumsuz gerçek dünya ekonomik etkisi olan bir şey olduğu sonucuna vardı .
“Yapay zeka dağıtım çağına girdi; 2022 boyunca ve 2023'ün başında, her ay yeni büyük ölçekli yapay zeka modelleri piyasaya sürüldü,” diye yazdı raporun yardımcı yönetmenleri Jack Clark ve Ray Perrault , 2023 raporu hakkında. “Politika yapıcılar yapay zeka hakkında her zamankinden daha fazla konuşuyor. Yapay zekayı işlerine entegre eden sektör liderleri, somut maliyet ve gelir avantajları görüyor. AI yayınlarının ve işbirliklerinin sayısı artmaya devam ediyor. Ve halk, AI ve hangi unsurları sevip sevmediği hakkında daha keskin görüşler oluşturuyor.
380'den fazla sayfadan oluşan son derece kapsamlı rapor , en önemli on çıkarımı özetleyerek başlıyor :
● Endüstri, son teknoloji yapay zeka modellerinin geliştirilmesine öncülük eder . “2014 yılına kadar en önemli makine öğrenimi modelleri akademi tarafından piyasaya sürüldü. O zamandan beri endüstri devraldı. 2022'de, akademi tarafından üretilen yalnızca üç makine öğrenimi modeline kıyasla endüstri tarafından üretilen 32 önemli makine öğrenimi modeli vardı."
● Geleneksel yapay zeka kıyaslamalarındaki performans tatmin edici. Son on yılda, kıyaslamalar yapay zekanın dil, vizyon ve konuşma dahil olmak üzere temel uygulama alanlarındaki ilerlemesinin izlenmesine yardımcı oldu. Başlıca yapay zeka teknik testleri artık %80-%90 doğruluğa yaklaşıyor ve çok daha iyisini yapmanın zor olduğu bir noktaya ulaşıyor. Kıyaslamaların başlatılmasından bu yana medyan iyileşme %42,4'tür, ancak geçen yıl içindeki medyan iyileşme sadece %4'tür.
● Yapay zeka çevreye hem zarar veriyor hem de potansiyel olarak yardımcı oluyor . Büyük yapay zeka modellerini eğitmenin ciddi çevresel sonuçları olabilir, ancak son araştırmalar , yapay zeka sistemlerinin büyük veri merkezlerinin enerji tüketimini optimize etmek için kullanılabileceğini gösteriyor.
● AI modelleri, bilimsel keşiflere yardımcı olmak için kullanılıyor . 2022'de AI, hidrojen füzyonu, matris manipülasyonunun verimliliği ve yeni antikorların üretilmesi çalışmasına uygulandı. Ayrıca Nvidia'daki bir ekip, geleneksel EDA araçlarından daha küçük, daha hızlı ve daha verimli yongalar tasarlamaya yardımcı olması için bir yapay zeka sistemi eğitti .
● Yapay zekanın kötüye kullanılmasıyla ilgili olaylar ve tartışmalar hızla artıyor . Yapay zekanın etik kötüye kullanım olaylarının sayısı 2012'den bu yana 26 kat arttı, bu hem yapay zeka teknolojilerinin daha fazla kullanıldığının hem de kötüye kullanım olasılıklarının farkında olduğunun kanıtı. Büyük üretken modeller çok yetenekli olsa da, aynı zamanda etik zorluklarla birlikte gelirler. "ChatGPT gibi sohbet robotları, hain amaçlara hizmet etmeleri için kandırılabilir."
● Yapay zeka ile ilgili profesyonel becerilere olan talep, neredeyse her Amerikan sanayi sektöründe artıyor . "Yapay zeka ile ilgili iş ilanlarının sayısı 2021'de ortalama %1,7'den 2022'de %1,9'a yükseldi."
● Son on yılda ilk kez, yapay zekaya yapılan yıldan yıla özel yatırım azaldı . "2022'de yapay zekaya yapılan özel yatırım miktarı, 2013'e göre 18 kat daha fazlaydı. Ancak, "2022'de yapay zeka özel yatırımı 91,9 milyar dolardı ve bu, 2021'den bu yana %26,7'lik bir düşüşü temsil ediyordu." AI fonlama etkinliklerinin toplam sayısı, en büyük olanlar hariç 1 milyar doları aşan düşüş gösterdi.
● Yapay zekayı benimseyen şirketlerin sayısı sabitlenirken, yapay zekayı benimseyen şirketler ilerlemeye devam ediyor . "2022'de yapay zekayı benimseyen şirketlerin oranı, son yıllarda sabit kalsa da 2017'den bu yana iki kattan fazla arttı."
● Politika yapıcıların yapay zekaya ilgisi artıyor . " Yapay zeka içeren yasa tasarılarının sayısı 2016'da sadece 1 iken 2022'de 37'ye çıktı. 81 ülkede yapay zekayla ilgili parlamento kayıtlarının analizi benzer şekilde küresel yasama süreçlerinde yapay zekadan söz edildiğinin yaklaşık 6,5 kat arttığını gösteriyor." 2016'dan beri.”
● Çin vatandaşları, yapay zeka ürünleri ve hizmetleri hakkında en olumlu düşünenler arasında yer alıyor. Amerikalılar ... çok değil . "Yanıt veren Çinlilerin %78'i (ankete katılan ülkelerin en yüksek oranı), yapay zeka kullanan ürün ve hizmetlerin dezavantajlardan çok faydaları olduğu ifadesine katıldı", ancak örneklenen Amerikalıların yalnızca %35'i (ankete katılan ülkeler arasında en düşük olanlar arasında) ifadeye katıldı .
Raporun önemli bulgularından birkaçına kısaca değinmeme izin verin.
Büyük dil modelleri (LLM'ler) giderek büyüyor ve daha pahalı hale geliyor . Son teknoloji LLM'lerin çok büyük miktarlarda veri, bilgi işlem gücü ve finansal kaynaklar gerektirdiği göz önüne alındığında, endüstrinin akademi ve kar amacı gütmeyen kuruluşların çok önünde yarışıyor olması şaşırtıcı değil. Örneğin, genellikle ilk LLM olarak kabul edilen GPT-2 , nöral ağında 1,5 milyar parametreyle OpenAI tarafından 2019'da piyasaya sürüldü . İlk olarak 2020'de piyasaya sürülen GPT-3 , 175 milyar parametreye sahiptir. GPT-4 , Mart 2023'te piyasaya sürüldü ve OpenAI, modelin boyutlarını belirtmese de , bazı tahminler boyutunun 100 trilyon parametre olduğunu gösteriyor.
LinkedIn tarafından öneriliyor
Yakın tarihli bir MIT konferansında OpenAI CEO'su Sam Altman , dev yapay zeka modellerinin çağının sona erdiğini söyledi ve "ChatGPT'yi doğuran araştırma stratejisinin hayata geçirildiğini ve yapay zekada gelecekteki ilerlemelerin yeni fikirler gerektireceğini" ekledi. Yapay zekada daha fazla ilerleme, daha büyük yapay zeka modellerinin geliştirilmesinden gelmeyecek, dedi - "onları başka şekillerde daha iyi hale getireceğiz."
Önde gelen firmalar ilerleme kaydederken, çoğunluk hala konuşlandırmanın ilk aşamalarında. Rapor, bir dizi önemli soruyu gündeme getirirken, "Yapay zeka ve ekonominin artan entegrasyonu hem heyecan hem de endişe ile geliyor" diyor. “Yapay zeka üretkenliği artıracak mı yoksa işe yaramaz mı olacak? Ücretleri artıracak mı yoksa işçilerin yaygın olarak değiştirilmesine mi yol açacak? İşletmeler ne dereceye kadar yeni yapay zeka teknolojilerini benimsiyor ve yapay zeka konusunda yetenekli çalışanları işe almaya istekli? Yapay zekaya yapılan yatırım zaman içinde nasıl değişti ve yapay zekanın hangi belirli sektörleri, bölgeleri ve alanları yatırımcıların ilgisini en fazla çekti?"
Önde gelen şirketler yapay zekayı iş stratejilerinin merkezine yerleştiriyor. Ancak son zamanlarda yapılan bir dizi anket, işletmelerin çoğunluğunun hâlâ yapay zeka dağıtımının ilk aşamalarında olduğunu ve daha da geride kalma riskinin olduğunu gösteriyor. Örneğin, 2022'de yapay zekanın durumuna ilişkin bir McKinsey anketi , benimsemenin 2017'den bu yana iki katından fazla artmasına rağmen, son yıllarda yapay zeka kullanan kuruluşların oranının %50 ila %60'a düştüğünü buldu. Yapay zekayı benimsemede lider olan kuruluşlar, anlamlı gelir ve üretkenlik artışları bildirir ve rakiplerinin önüne geçmeye devam eder.
Benzer şekilde, gelişmiş ekonomilerden 2.800 yöneticiyle yapılan 2022 Deloitte anketi , yanıt verenlerin %28'inin yapay zekayı geniş ölçekte kullandığını ve yüksek sonuçlar elde ettiğini, ancak %46'sının önemli bir sonuç almadan dağıtımın hâlâ ilk aşamalarında olduğunu ortaya koydu . Accenture, dünyanın en büyük şirketlerinin 1.600'den fazla üst düzey yöneticisiyle yakın zamanda yapılan başka bir ankette , yalnızca %12'sinin üstün büyüme elde etmek için gereken stratejik ve operasyonel yapay zeka yeteneklerine sahip olduğunu , şirketlerin çoğunluğunun, %63'ünün ise hala deney aşaması ve yalnızca ortalama AI yeteneklerine sahipti.
Birleşik Devletler bir kez daha toplam yapay zeka özel yatırımında başı çekiyor . " 2022'de Amerika Birleşik Devletleri'ne yapılan 47,4 milyar dolarlık yatırım, bir sonraki en yüksek ülke olan Çin'e yapılan yatırımın (13,4 milyar dolar) yaklaşık 3,5 katı ve Birleşik Krallık'a yapılan yatırımın (4,4 milyar dolar) 11 katıydı." Buna ek olarak, ABD 542 ile yeni fonlanan AI şirketlerinin toplam sayısında başı çekerken, onu Çin ( 160) ve Birleşik Krallık (99) izledi .
2022'de en çok özel yatırımı çeken sanayi sektörü tıp ve sağlık (6,1 milyar dolar) oldu; ardından veri yönetimi, işleme ve bulut (5,9 milyar dolar); fintech (5,5 milyar dolar); siber güvenlik ve veri koruma (5,4 milyar dolar); ve perakende (4,2 milyar dolar). Ayrıca, işletmelerde en yaygın olarak kullanılan yapay zeka yetenekleri arasında “robotik süreç otomasyonu (%39), bilgisayar görüşü (%34), NL metin anlama (%33) ve sanal aracılar (%33) yer alıyor.
AI profesyonel becerilerine olan talep , neredeyse her endüstri sektöründe artmaya devam ediyor . 2022'de en fazla yapay zeka iş ilanına sahip sektörler bilgi teknolojileri (%5,3); profesyonel, bilimsel ve teknik hizmetler (%4,1); finans ve sigorta (%3,3); ve imalat (%3,3).
Bu tür becerilere yönelik artan talep, daha fazla yapay zeka uzmanlığı sağlıyor. "ABD üniversitelerinden yapay zeka konusunda uzmanlaşmış yeni bilgisayar bilimi doktora mezunlarının oranı, 2020'de %14,9 ve 2010'da %10,2'den 2021'de %19,1'e sıçradı."
Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, yeni AI doktoraları giderek daha fazla endüstriye yöneliyor. 2011'de, yeni AI doktoralarının %40,9'u endüstride iş buldu, kabaca akademide iş alanlarla aynı oran, %41,6. Ancak 2021'de yeni AI doktoralarının %65,4'ü endüstriye gitti ve bu, akademide işe girenlerin %28,2'sinin iki katından fazla.
AI Index'in ortak direktörleri Jack Clark ve Ray Perrault , "AI gelişmeye devam edecek ve bu nedenle tüm hayatımızın daha büyük bir parçası olacak" diye yazdı . "Bu teknolojinin artan varlığı ve büyük kesinti potansiyeli göz önüne alındığında, yapay zekanın tam olarak nasıl geliştirilmesini ve dağıtılmasını istediğimiz konusunda hepimiz daha eleştirel düşünmeye başlamalıyız. Ayrıca, onu kimin kullandığı hakkında da sorular sormalıyız - analizimizin gösterdiği gibi, yapay zeka giderek daha geniş bir toplumsal aktörler yelpazesinden ziyade küçük bir özel sektör aktörleri grubunun eylemleri tarafından tanımlanıyor."
Yavuz Kara
Life Long Learner / Education Manager/ Academic Director / School Leader
#egt #edu #k12 #eğitim #YapayZeka #EğitimdeYapayZeka #liderlik #YaşamBoyuÖğrenme #YaşamBoyuÖğrenen #egtliderlik #KişiselleştirilmişÖğrenme #Öğretme #Öğrenme #EğitimTeknolojileri #UzaktanEğitim #OnlineEğitim #artificalintelligence #education #aieducation #yapayzeka #ChatGPT #AIeducation #FutureofLearning #PersonalizedLearning #EdTech #ai #ArtificialIntelligence #VirtualTutor #OnlineLearning #DigitalEducation #SmartLearning #leadership #LifeLongLearner