Dev Birleşme
Perakende zincirleri, büyümenin kaynaklarını uzun zamandır birebir büyüme dışında arıyor. Yoğun rekabetin incelttiği kar marjları ve fiziksel büyüme imkanlarının sınırlarına ulaşması, strateji değişikliklerini zorunlu kılıyor. İngiltere, bu arayışın en yoğun göründüğü pazar. Son rakamlar, 2009 yılında yaşanan küresel durgunluk döneminden bile daha fazla sayıda tüketicinin elini ayağını caddelerden çektiğini gösteriyor.
Ülkenin en büyük perakendecisi Tesco, bu stratejik değişim ihtiyacına, büyüyen ev dışı tüketim sektörünün lideri ‘Booker’ı satın alarak yanıt verdi. Satınalma, farklı bir sektörde büyüme imkanı sağlamanın yanısıra, Tesco’ya daha da geniş bir ölçek ekonomisi ve ek satınalma gücünün kapılarını açıyor. Perakende sektörünün dört büyüğünden birisi olan ‘Morrisons’, yüzlerce üründe Amazon ile tedarik işbirliğine gitmiş durumda. Diğer büyük Sainsbury’s, 6 milyar pound karşılığında Argos mağazalar zincirini bünyesine kattı.
Walmart ‘ın sahip olduğu, İngiltere’nin en büyük dördüncü market zinciri ‘Asda’nın, rakiplerine karşı stratejik hamlesini gecikmedi. Asda ve Sainsbury’s, gıda perakendesinde bugüne kadar olanaksız kabul edileni gerçekleştirerek, birleşeceklerini açıkladılar.
Onbeş milyar pound değerindeki birleşme sonucu ortaya çıkacak şirket, rekabet kurulu tarafından onaylandığı takdirde, İngiltere’nin en büyük perakendecisi ünvanını elde ederek Tesco’yu liderlikten indirecek.
Ülkenin ikinci ve üçüncü büyük perakende gruplarının birleşmesi gıda, giyim, ev aletleri ve oyuncak kategorilerindeki pazar payından en büyük dilimi almalarını sağlayacak. Sainsbury’s 1400 mağazasının yanısıra 800 mağazalı Argos zincirine sahip. Asda’nın 600 mağazasının eklenmesi ile grubun toplam büyüklüğü 2800 mağazaya ve yaklaşık 51 milyar pounda ulaşacak. Üç milyar pound ödeme karşılığında yeni şirketin %42’si Walmart’ın sahip olduğu Asda’ya ait olacak. Bu durumda yönetimin Sainsbury’s tarafından üstlenileceği ve Walmart’ın İngiliz gıda perakende pazarındaki aktif rolünden çekileceği söylenebilir.
İlk açıklamalar, farklı müşteri segmentlerine hizmet eden ve ülkenin farklı noktalarında yoğunlaşan Sainsbury’s ve Asda markalarının korunacağı yönünde. İndirim hipermarketi olan ve düşük gelir segmentlerine odaklanan Asda’nın aksine Sainsbury’s, orta gelir düzeyindeki müşterilerin tercih ettiği, hizmet ve çeşit odaklı bir süpermarket markası. İki marka, dört büyük perakendeci arasında, coğrafi kesişim açısından da en sorunsuz ikili. Birleşme, pazar payındaki liderliğin yanısıra önemli bir satın alma avantajı ile karlılık rasyolarında iyileşme sağlayacaktır. Bu durumdan özellikle, dört perakendeci içindeki en düşük performanslı Asda’nın fayda sağlayacağı öngörülebilir.
Pazar payları on yıl önce %4’ün altındaki iki indirim marketi Aldi ve Lidl’ın bugün %13’e kadar genişlemiş olması, perakende sektöründeki dengeleri önemli ölçüde değiştirdi.
Ancak sektörün en büyük korkusu Amazon ve gıda perakendesindeki büyüme iştahı. Gıda dışı kategorilerdeki dev büyüme oranları ile klasik perakendecileri yeterince sıkıştırmamış gibi şirketin Fransa’da Carrefour, Hollanda’da Delhaize ve İngiltere’de Morrisons ile ilgili dev satın alma olasılıkları dillendiriliyor. Amerika’daki ‘Whole Foods’ satınalması sonrasında, adı geçen markalardan birisinin Amazon tarafından satın alınması sürpriz sayılmaz. Amazon’un gıda’da büyüme planları karşısında Sainsbury’s ve Asda işbirliği, Argos markasına ülkenin her noktasına yayılmış market alanları ve online dağıtım kanallarında yer vererek, Amazon’un depo merkezli dağıtım modeline etkin bir alternatif oluşturabilir.
Asda’nın sahibi Walmart için birleşme, başarılı bir iş modeli olan Argos zincirinin İngiltere dışında da yaygınlaştırılması yolu ile Amazon’un gıda dışındaki üstünlüğüne alternatif yaratabilir.
Online perakendeciler ve indirim marketlerinin rekabeti, dünyanın en stabil pazarlarında dahi önemli sarsıntılara neden oluyor. Yalnızca teknoloji değil, rekabet de şekil değiştiriyor. Organik büyümenin verimlilik yaratamayacağı kadar olgun pazarlarda son çare birleşerek verimlilik elde etmek.