FOG, EDGE ve Mist Computing Nedir?
Malum teknoloji geliştirkçe hayatımıza yeni kavramlar girmeye devam ediyor. Belkide son 20 yıldaki en büyük değişim cloud computing yani bulut bilişim ile oldu. Ancak bulut bilişimi tamamlayan ve yeni iş ihtiyaçları için çözümler sunması için geliştirilen başta IoT gibi teknolojilerin tamamlanması, mükemmelleşmesi ve sonunda Akıllı şehirler, otonom araçlar gibi ürüne dönüşmesi için tamamlayıcı teknolojilerinde geliştiğini görüyoruz.
Hayatımızın son 20 yılında bulut bilişimin olması nedeni ile artık bulut bilişim nedir diye bir bilgi paylaşmıyorum, ancak edge başta olmak üzere önümüzdeki 20 yıl konuşacağımız 3 temel teknoloji olan edge, fog ve mist için sizlere bu konudaki bilgilerimi paylaşacağım.
Nedir Bu EDGE?
Verilerin toplandığı uç noktalara verilen genel isimdir. Bir sensör veya iot cihazı, bilgisayar veya duruma göre bir veri merkezi olabilir. Verilerin uç noktalarda işlenmesi, temizlenmesi, sadeleştirilmesi gibi işlemlere verilen isimdir.
Daha çok hangi sektörlerde görüyoruz?
İçerik yayını, otonom araçlar ve cihazlar,sağlık sektörü, sanal gerçeklik, akıllı şehirler vb.
Neden Önemli?
Verilerin işlenmeden yollanması gecikmelere neden olur. Daha fazla merkezi kaynak yatırımı ve daha fazla karmaşaya neden olur. Ayrıca veriler local hizmete dönüşüyor ise gecikmelerin önüne geçilebilir
Ayrıca özellikle yasal gereksinimler kaynaklı bazı projeler için en ideal çözümdür. Bulut bilişimi tamamlayıcı bir özelliği vardır. Merkezi veri merkezlerini besleyen uç noktalardaki hassas hesaplamalar daha doğru verinin iletilmesini sağlar.
Ne Sağlar?
Bant genişliği ihtiyaçlarını düşürmek, network gezikmelerini azaltmak ve yasal zorunluluklar nedeni ile verileri local ağlarda tutmak.
Yukarıdaki şekilde özetle aslında bulut bilişim ile en alt katmandaki sensörlerin arasındaki sunucu, network aktif cihazları, depolama ürünleri gibi düşünebilirsiniz.
FOG Computing Nedir?
Sis bilişim olarak Türkçeye çevirebiliriz ancak “fog” ve “mist” kavramlarının karşılığı sis olduğu için karıştırmanız olası. İngilizce kavramları takip etmeniz daha doğru olabilir.
İster bulut ister yerel veri merkezi olsun, veri oluşturma noktasından veri depolama konumuna kadar uzanan bir ağ mimarisidir. Cisco tarafından geliştirilmiştir. Sis bilişim mimarisi, ağ geçitleri, yönlendiriciler ve bulut hizmetleri gibi çeşitli bileşenlerden oluşur. Esasen, sis bilişim, bulut altyapısının ağın kenarına uzanan uzantısıdır. Sis bilişim, sis düğümündeki verileri işleyerek merkezi olmayan hesaplamaya izin verir. Bu amaçla, depolama, hesaplama ve ağ bağlantısı yapabilen herhangi bir cihaz sis düğümü olarak kullanılabilir.
Sis bilişim, birçok cihazın çeşitli görevleri gerçekleştirmek için gerçek zamanlı verileri kullandığı akıllı şehirler için harika bir yardımcı olabilir. Akıllı şehirlerin yanı sıra, sis hesaplama, veri işlemenin gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilmesi gerektiğinden, otonom araçlarda da kullanılabilir. Benzer şekilde, sis bilişim, anlık veri işleme gerektiren birden çok iş uygulaması için kullanılabilir.
Artıları
Sis bilişim, IoT uygulamalarının daha hızlı çalışmasını sağlayan gerçek zamanlı veri analizine olanak tanır. Verileri sis düğümlerinde işleyerek, işletmeler depolama ve bilgi işlem maliyetlerini azaltabilir. Ek olarak, gizli veriler sis düğümünde saklanabildiği için güvence altına alınabilir.
Sis bilişim, analitik uç noktaları ve cihazlar arasında düşük gecikmeli ağlar geliştirmek için de kullanılabilir. Bu tür ağların kullanılması, bulut bilişime kıyasla daha az bant genişliği gereksinimi sağlayabilir. Ayrıca, sis bilişim, gerçek zamanlı talepleri işleyebildiği için uç hesaplamaya (edge computing) kıyasla daha büyük hacimli verileri işleyebilir.
Eksileri
Sis bilişim, verilerin fiziksel varlık zincirinden dijital katmana aktarılması için birden fazla bağlantıya bağlıdır ve bu ağ arızasının potansiyel noktaları olabilir. Özetle yapısı gereği karmaşıklık içerdiği için sorun çözümünde bizi yavaşlatabilir.
Mist Computing Nedir?
Mist, mikro denetleyiciler ve sensörlerden oluşan bir ağın en uç noktasında kullanılır. Mist computing, uç noktada çalışarak, sensörde bulunan hesaplama ve iletişim yetenekleri yardımıyla kaynakları toplayabilir. Mist computing altyapısı, verileri fog computing düğümlerine ve sonunda buluta aktarmak için mikro denetleyicileri ve mikro bilgisayarları kullanır. Bu ağ altyapısını kullanarak, sensör üzerinde rastgele hesaplamalar işlenebilir ve yönetilebilir.
Mist computing, toplu taşıma araçlarında IoT için inanılmaz derecede yararlı olabilir, çünkü cihazlar sabit olmayabilir ve yalnızca tek bir amaca hizmet edebilir. Örneğin, yolcuları bir otobüsün durumu hakkında bilgilendiren IoT sensörleri örnek verilebilir.
Artıları
Mikro denetleyiciler ve sensörlerin yardımıyla yerel karar vermeyi mümkün kılabilir. Ağ geçidine, sunucuya veya yönlendiriciye yalnızca gerekli veriler aktarıldığı için bant genişliğini ve pil gücünü korumaya yardımcı olabilir. Ek olarak, yerel düzeyde veri gizliliğini sağlayabilen veri erişim kontrol mekanizmalarının kullanılmasını sağlar.
Eksileri
Mist computing altyapısında kullanılan mikrobilgisayarlar ve sensörler yalnızca hafif veri işleme ve dar bir görev yelpazesi için kullanılabilir. Dolayısıyla bu cihazlar sınırlı uygulamalar için kullanılabilir.
Kavramları daha iyi anlayabilmeniz için örnek bir senaryo paylaşıyorum.
Fog-to-Fog, Edge-to-Fog, Fog-to-Cloud gibi pek çok geçiş görebilirsiniz.
Umarım bu kavramların anlaşılması noktasında yardımcı olabildim