Geliştiren Liderlik

İçinde bulunduğumuz hızlı değişim ve belirsizlik çağı hayatın tüm alanlarını değişime uğratıyor. Teknolojik gelişmelerle gündeme gelen Endüstri 4.0 Pandemi ile birleşerek iş yaşamını geri dönüşü olmayacak şekilde değişime uğratıyor. 180 yıldır hüküm süren organizasyon anlayışının bu değişime cevap vermekte zorlandığını görüyoruz. Hiyerarşik yapılar yerini çevik organizasyonlara bırakıyor. Yeni kuşakların iş hayatını domine etmeye başlaması ile Y ve Z kuşaklarıyla hatta dijital yerlilerle birlikte çalışmayı öğrenmek gerekiyor.

İş hayatında yaşanmakta olan bu değişim rüzgarı, hatta belki kasırgası, liderlik anlayışını da değişime uğrattı. Eskinin güçlü ve karizmatik liderleri yerini esnek, çevik ve hizmetkar liderlere bırakıyor.

Tüm bu gelişmeler değerlendirildiğinde, geleceğin liderlerini destekleyecek yetkinliklerin koçluk becerileri olduğunu görüyoruz. Peki koçluk yetkinlikleri yeni liderlere nasıl katkı sağlar?

Yöneticilerin koçluk becerileri kazanması için 5 Nedeni şöyle açıklayabiliriz:

1-     Motivasyon: Yapılan anketler ve görüşmelerde hem yöneticilerin hem de çalışanların öncelikli konusu “Motivasyon” oluyor. Günümüzde motive olma ve motivasyon sağlamaya belki de hiç olmadığı kadar çok ihtiyaç duyuyoruz. Ödül-Ceza temeline dayanan motivasyon sistemlerinin çöktüğü ortamda motivasyonun ana unsurları olarak 3 faktör ön plana çıkıyor (Drive Daniel Pink):

• Özerklik
• Ustalaşmak
• Anlam

Çalışanların yaptıkları işte özgür bırakılmaya ihtiyaçları var. Zaten teknolojinin hızla değiştiği bu dönemde yöneticilerin her detayı bilmesi mümkün değil. O eski zamanın her konuya hakim her soruya cevap veren yöneticileri kalmadı. İşini iyi bilen insanları, yaptıkları işte özgür bırakmak ve ihtiyaçları olduğunda onlara destek sağlamak gerekiyor. Bu desteği de koçluk yaklaşımı ile verebildiğinizde kişiye gerçekten alan açıyorsunuz.

2-     Bağ kurmak: Çalışanların yöneticilerinden beklentilerinden belki de en önemlisi “dinlenilmek” ve “değer verilmek”. Ocak 2022’de McKinsey tarafından yayınlanan Future of Work - Talent raporunda çalışanların önceliğinin şu alanlar olduğu anlaşılıyor:

• Yöneticisinden değer görmek
• Bağlı hissetme
• Önemseyen ve güvenilir çalışma arkadaşları

Yöneticinin takım arkadaşına değer verdiğini göstermesinin en etkili yolu onu gerçek anlamıyla dinlemektir. Sadece duymak için değil, neyi önemsediğini, nerelerde sıkıntı yaşadığını, korkuları ve heyecanları ile hissettiklerini anlayabilmek için dinlemek. Etkin dinleme dediğimiz bu dinleme temel koçluk yetkinliğidir. Etkili bir öğrenme süreci ile herkesin geliştirebileceği bir beceridir. Yeter ki istekli olalım.

3-     Sürekli performans yönetimini uygulamak: Fortune500 şirketlerinin uzun zaman öncesinde geçmeye başladığı yeni sistem: Sürekli Performans Yönetimi (CFR – Conversations, Feedback, Recognition) sistemi OKR’ler ile birlikte uygulanarak organizasyonlara çağın ihtiyacına uygun ve sayılar yerine insanı odağa koyan bir yaklaşım getiriyor. Yıl sonunda kişileri bir puana indirgeyerek onlarla tatsız bir görüşme yapmak yerine sürekli bağlantıda kaldığınız ve performansı arttıran bir sistem. CFR özünde şu 3 anlayışı barındırıyor:

• Görüşmeler: Yönetici ve ekibindeki kişiler arasında gerçek ve zengin içerikli görüşme. Bu görüşme koçluk temelinde gerçekleşiyor.
• Geri Bildirim: İki yönlü veya çok yönlü gerçekleşen gelecekteki ilerlemeye yön vermeyi amaçlayan iletişim.
• Takdir: Kişilerin her türlü katkıları için minnettarlık ifadesi

Etkin dinleme, geri bildirim ve takdir etmeyi içeren bu sistem koçluğu tarif ediyor.

4-     Gelişim ve Öğrenme: Kariyerlerine yeni başlayan çalışanlar kendilerini geliştirmeye tüm diğer çalışanlardan çok daha fazla ihtiyaç duyuyorlar. Koçluk ve mentorluk gibi bir destek bulamadıklarında ilerlemekte zorlanıyorlar. Bilginin her yerde ve kolayca ulaşılabilir olduğu günümüzde insanların ihtiyaç duyduğu şey ya gelişimlerinin önündeki kişisel engelleri fark ederek aşmak ya da yaptığı işle ilgili deneyimli birinden destek almak. İlki koçlukla ikincisi de mentorlukla ve bire bir bağlantı kurarak gerçekleşiyor.

5-     Uzmanları Yönetmek: Günümüzde yöneticilerin her detayı işin uzmanı kadar bilmesinin mümkün olmadığını söylemiştik. Bu durumda ekibindeki çalışanlara ne yapacaklarını söylemek yerine onları yüksek performanslı bir takıma dönüştürerek yönetmek daha doğrusu onlara liderlik etmek ihtiyacı var. Bu noktada da takımına koçluk yapabilmesi önemli fark yaratıyor. Bire bir koçluklar yanı sıra takımın bütününe koçluk yapmak yöneticileri ve takımlarını çok üst noktalara taşır, performansları ile parlamalarını sağlar.

Geliştiren Liderler olarak adlandırdığımız bu yaklaşımın özünde koçluk duruşu bulunur. Nedir koçluk duruşu? Kendini tanıyan, kendi yaşamı ve kariyerinin sorumluluğunu üstlenmiş, diğerleri ile bağ kurmaya istekli, dinleyen, empati yapan, değer veren, takımındaki arkadaşlarının gelişimini desteklemeye istekli ve bunu koçluk yaparak gerçekleştiren, sürekli öğrenmeyi teşvik eden ve konfor alanından çıkmaya cesaretlendiren tutumu koçluk duruşu olarak tarif edebiliriz.

Günümüz çalışma hayatında bu duruşa olan ihtiyacı derinden hissediyoruz. Her liderin hem koçluk becerileri geliştirmeye hem de bir koça ihtiyacı var.

#leadership #coaching #gelistirenliderlik #RecognizedLeaderasCoach #rlac