Kibercinayətkarların Yeni Silahı: Süni İntellektin Qaranlıq Üzü

Süni intellekt… bir tərəfdə insan zəkasının şah əsəri, digər tərəfdə isə müasir dövrün Pandora Qutusu. O, bizə daha ağıllı şəhərlər, daha inkişaf etmiş səhiyyə və sürətli məlumat əldə etmə imkanları təqdim edərkən, gizli bir təhlükə də bu işığın arxasında boy göstərir: kibercinayətkarlıq.

Təsəvvür edin… bir səhər yuxudan oyanırsınız və görürsünüz ki, bank hesabınız boşaldılıb, şəxsi məlumatlarınız oğurlanıb və bütün rəqəmsal keçmişiniz yox edilib. Daha da qorxulusu, bu əməliyyatları həyata keçirən bir insan deyil, süni intellektin yazdığı bir alqoritmdir.

Süni intellekt, təkmilləşdirilmiş bir vasitə olmaqdan çox, "öyrənən, analiz edən və demək olar ki, səhvsiz bir cinayət maşınına" çevrilə bilər. Bu gün kibercinayətkarlar süni intellekti müxtəlif hiyləgər yollarla istifadə edirlər:

• Deepfake videoları ilə həqiqətləri təhrif edir,
• Fişinq hücumlarını fərdiləşdirir,
• Təhlükəsizlik sistemlərini aşan zərərli proqramlar yaradır.

Ancaq məsələ yalnız texnologiya ilə bitmir. Bu, həm də insan psixologiyasının necə manipulyasiya edilə biləcəyi ilə bağlıdır. İnsan zehni, qarşısındakı bir alqoritm olduğunu anlamadan, süni intellektin “insani” davranışlarına aldanır.

Psixoloji Manipulyasiya və Süni İntellekt

Süni intellekt, insanların zəifliklərini müəyyənləşdirmək və bu zəiflikləri silah olaraq istifadə etmək üçün proqramlaşdırılır. Sosial media platformalarından əldə edilən məlumatlarla bir şəxsin qorxuları, həssas nöqtələri və ya maraq dairələri müəyyən edilir. Bu məlumatlar sosial mühəndislik hücumları vasitəsilə həmin şəxsi aldatmaq üçün istifadə olunur.

Bəs bu təhdidə qarşı nə etmək olar? Süni intellektin pis niyyətlə istifadəsinə qarşı aşağıdakı addımları atmaq vacibdir:

1. Maarifləndirmə: İnsanların psixoloji manipulyasiya üsulları haqqında məlumatlı olması əsas şərtdir.
2. Təkmilləşdirilmiş müdafiə sistemləri: Süni intellektə qarşı süni intellektdən istifadə etməliyik.
3. Etik baxış: Texnologiya istehsalçılarının məsuliyyətli hərəkət etməsi vacibdir.

Nəticə

Süni intellekt: inqilab, yoxsa təhlükə? Bu suala cavab, onun necə istifadə olunmasından asılıdır. Kibercinayətkarlar bu texnologiyanı qaranlıq məqsədləri üçün istifadə edərkən, biz də onu müdafiə vasitəsinə çevirməyin yollarını öyrənməliyik. Unutmayaq ki, texnologiyanın əxlaqı yoxdur; əxlaq, onu istifadə edən insanlarda gizlidir.

Bu yazı yalnız xəbərdarlıq deyil, həm də çağırışdır: texnologiyaya kor-koranə heyranlıq yerinə, onun gətirdiyi təhlükələrə də diqqətli olmalıyıq.