KOJENERASYON & TRİJENERASYON DANIŞMANLIĞI

Yüksek elektrik maliyetleri ve YEKDEM maliyetlerinin artışı nedeniyle özel elektrik tedarikçilerinin beklenen indirim oranlarını verememesi Kojenerasyon/trijenerasyon sistemlerine olan ilgiyi artırıyor. Doğru yapılandırılan bir Trijenerasyon sistemi ile bir taşla 3 kuş vurabilir, toplam enerji giderlerinizi %40'a kadar düşürebilirsiniz.

Kojenerasyon Nedir?

Kojenerasyon sistemleri, verilen enerjinin hem elektrik hem de ısı formlarında tek bir sistemden birlikte üretilmesi ile oluşur. Bu birliktelik, iki enerji formunun da kendi başlarına farklı yerlerde üretilmesinden daha ekonomik sonuçlar vermektedir.

Sadece elektrik üreten sistemlerde, harcadığı enerjinin sadece %30-40 kadarı elektriğe çevrilebilir. Geriye kalan %60-70 dolaylarında enerji genellikle ısı olarak atmosfere atılır.

Kojenerasyon sistemlerinde ise, ortaya çıkan bu ısı enerjisi, ısıtma amacıyla kollanılmak üzere geri kazanılır. Böylece tek sistem ile hem elektrik, hem ısı enerjisi elde edilmiş olur. Böylece, sisteme verilen enerjinin %85-90 kadarı faydalı enerjiye çevrilerek kullanılabilecektir. Bu sistemlere, "birleşik ısı-güç sistemleri" ya da kısaca "Kojenerasyon Sistemleri" denilmektedir.

Trijenerasyon Nedir?

Kojenerasyon sistemlerinde, elde edilen ısı enerjisi ihtiyaç halinde soğutma enerjisine çevrilebilir. Bunu yapabilmek için sisteme "Absorbsiyonlu Chiller" adı verilen soğutma üniteleri eklenir. Absorbsiyonlu Chiller'ler, kendilerine verilen ısı enerjisini (sıcak su yada buhar), kimyasal yollarla soğutma enerjisine çeviren ünitelerdir. Sürekli soğutma ihtiyacı olan tesislerde oldukça verimli sonuçlar elde edilebilmektedir. Bu sayede tek bir yakıt kaynağı ile tek bir sistemde hem elektrik, hem ısıtma, hem de soğutma enerjisi elde edilmiş olur. Bu birleşik ısı-güç sistemlerine ise "Trijenerasyon Sistemleri" denilmektedir. Sistem, "Kojenerasyon + Absorbsiyonlu Chiller = Trijenerasyon" olarak özetlenebilir. 

Faydaları Nelerdir?

Günümüzde yüksek elektrik maliyetleri, tüketicileri tasarruf yapmaya yönlendirmektedir. Özel elektrik üretici ve tedarikçileri ise yüksek YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması) maliyetleri yüzünden önceki yıllardaki gibi yeterince indirimli fiyatlar verememektedir. Doğalgaz kWh birim fiyatının, Elektrik kWh birim fiyatına kıyasla 3 kat ucuz olması, doğalgazdan elektrik ve ısı üretimini sağlayan kojenerasyon/trijenerasyon sistemlerini avantajlı kılmaktadır. Elektrik, ısıtma ve soğutma enerjisinin daha ucuza mal edilmesinin yanı sıra, sabit voltaj ve frekans nedeniyle dengeli ve kaliteli enerji sağlanması, düşük karbon salınımı avantajları arasındadır.

Özetle, kojenerasyon/trijenerasyon sistemlerinin avantajları;

• Düşük maliyetli elektrik, ısıtma ve soğutma enerjisi,
• %90'a varan sistem verimliliği,
• Elektrik kesilmesi, voltaj ve frekans dalgalanmalarına karşı devamlı, sabit ve kaliteli enerji tedariği,
• Gereksinim duyulan enerjinin istenilen zaman ve miktarda üretilebilmesi,
• Düşük karbon emisyonu,
• Az yer kaplaması,
• Çalışması sırasında çıkardığı gürültünün absorbe edilebilmesi,
• Düşük amortisman süresi (ortalama 2-3 yıl arasında),
• Sadece kendi enerji ihtiyacını karşılayacak tesislere lisans muafiyeti,
• Doğrudan satın alma, leasing yada yap-işlet sistemi ile tedarik etme imkanı.

Doğru Sistem Seçimi

Kojenerasyon sistemleri oldukça karlı olmasına rağmen pahalı yatırımlardır. Bu nedenle Kojenerasyon yatırımı yapmadan önce tesisin uygunluğu, elde edilecek tasarruf, maliyet ve amortisman süreleri hakkında araştırma yapılması gerekmektedir. Yanlış seçilecek kojenerasyon sistemleri; sistemin verimsiz çalışmasına, düşük kapasitede çalışmasına veya yetmemesine neden olabilir. Bunun için, tesisin günlük (saatlik bazda) ve aylık enerji (elektrik, ısıtma, soğutma) tüketim karakteristiği göz önünde bulundurularak sistem seçimi yapılmalıdır. Örneğin sistem seçimi yapılırken motor gereksiz yere büyük seçilirse, sistem tam kapasitede çalışmayabilir yada elde edilen ısı, fazla geldiği için atmosfere atılması gerekebilir. Bu durumda ısıyı atabilmek için ayrıca enerji harcanacağı unutulmamalıdır.

Sistem seçiminde sık yapılan hatalar;

• Sistemin büyük seçilmesi nedeniyle düşük kapasitede ve dolayısıyla düşük verimde çalıştırılmak zorunda kalınması,
• Sistemin küçük seçilmesi nedeniyle ihtiyacı tam karşılayamaması, yüksek tasarruf elde edilememesi,
• Tesisin ısıtma/soğutma ihtiyacı göz önünde bulundurulmadan yapılan seçimlerde fazla ısının atılmak zorunda kalınmasıdır.

Söz konusu hatalara düşmemek için tesis ihtiyacı iyi analiz edilmelidir. Sistem seçimi yapılırken tesis enerji ihtiyaçları iyi analiz edilmeli, günlük ve mevsimlik enerji ihtiyacına göre sistem kapasitesi, sistem adedi ve türü doğru belirlenmelidir.

Biz Neler Yapıyoruz?

BEST Enerji Yönetimi olarak; Kojenerasyon sistemi uygulaması öncesinde tesisin uygunluğu ve Kojenerasyon işletmesi esnasında ise sistemin verimi ile ilgili 2 farklı aşamada danışmanlık hizmeti veriyoruz.

Kojenerasyon Kurulum Danışmanlığında:

• Tesisin elektrik, ısıtma ve soğutma yüklerinin çıkarılması,
• Tesisin günlük ve aylık tüketim karakteristiğinin belirlenmesi,
• Bu karakteristiği belirlemek için gerekirse enerji analizörü ölçümlerinin alınması veya enerji.pro enerji izleme sistemi kurulması,
• Mevcut ısıtma, soğutma sistemlerinin analizi ve verim ölçümleri,
• Tesise en uygun kojenerasyon sistem büyüklüğü ve adedinin belirlenmesi,
• Tasarruf miktarı, oranı, kurulum maliyeti, işletme maliyeti, amortisman süresinin hesaplanması,
• Doğrudan alım, leasing, yap-işlet finansman modelleri değerlendirmeleri,
• Ön değerlendirme brifingi ve sunumunun yapılması,
• Yönetim onayı ardından kojenerasyon firmaları ile görüşmelerin sağlanması,
• Yer seçimi ve keşif çalışmalarının yapılması,
• Tekliflerin toplanıp değerlendirililerek yönetime sunulması,

Kojenerasyon İşletme Danışmanlığında:

• Mevcut sistemin incelenmesi,
• Elektrik, ısı üretim ve doğalgaz tüketim verilerinin analizi,
• Kojenerasyon işletme tablolarının analizi,
• Kojenerasyon işletme maliyetlerinin analizi,
• Sistem kapasite kullanım, verim değerlerinin hesaplanması,
• Değerlendirme raporu hazırlanması,
• Elektrik üretimi/tüketimi, ısı üretimi, ısıtma/soğutma enerjisi üretimi ve kullanımı, doğalgaz tüketimi değerlerini ve sistem verimini eş zamanlı online izlemek için kojenerasyon modülü ile birlikte enerji.pro enerji izleme sisteminin kurulması.

Doğru kojenerasyon sistemi seçimi ile toplam enerji maliyetlerinizi %35-40 oranında düşürmeniz mümkündür. Fakat, sistemlerin kurulumu maliyetli ve uzun zaman almaktadır. İdeal sistem kurulduktan sonra, bakım ve işletme maliyetleri de eklendiğinde kendisini 1,5 ila 4 yıl arasında amorti etmelidir. Sistemin ekonomik ömrünün 15-25 yıl aralığında olduğunu varsaydığımızda yanlış yapılacak sistem seçimi etkisini uzun yıllar gösterecektir. Bu nedenle ideal sistem seçimi için bu konuda tarafsız uzmanlardan destek alınması önemlidir. 

www.bestenerji.net/kojenerasyon