Metaverse ve kripto dünyası kumdan bir kale gibi

Ağustosun ilk haftası petrol fiyatları 100 doların altına çekildi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO’nun Gıda Fiyat Endeksi de temmuz ayında yüzde 8.6 oranında düştü. Endeks geçen yıla göre ise yüzde 13.1 oranında yüksek. Rusya-Ukrayna tahıl koridorunun açılması, gelişmiş ülkelerde faiz artırım süreci ile beklenen durgunluk dalgası, Kovid-19 salgını döneminde başlayan gıda stoku tutma eğiliminin yavaşlaması ve sektördeki iş insanlarının aktardığına göre dünyada bu yıl birçok üründe rekoltenin iyi olması sayesinde gıda emtia fiyatlarında düşüş eğilimi başlamış oldu. Bununla birlikte özellikle ABD borsalarının geçen yıl sonundan bu yana satıcılı seyrettiği görülüyor. Dünyada nakdin daha bir kral olduğunu döneme girmiş bulunuyoruz.

Bu ortamda maden fiyatlarında da gerilemeler yaşanıyor. Salgın dönemi ile başlayan yükseliş bu yılın bahar aylarına kadar sürdü. Öyle günler oldu ki Londra Metal Borsası tahta kapatmak zorunda kaldı. Hatırlayın mart ayı başında tonu 100 bin doları aşan nikel bu duruma sebep oldu. Nikelin güncel fiyatı ise 22 bin doların biraz üzerinde. Sanayi için olmaz olmaz metal fiyatları da temmuz ayında çift haneli erime yaşadı. Düşüş yüzde 13.4 olarak ölçüldü. Birçok kritik metalik madenin fiyatında bu eğilim gözlendi. Örneğin; kalay yüzde 19.5, demir cevheri yüzde 17, bakır ve nikel de yüzde 16'dan fazla düştü. Kıymetli metaller olan altın ve gümüşte de diğer metaller kadar olmasa da düşüşler görüldü.

Mart ayı başında 10 bin doları aşan bakırın fiyatı ise şimdilerde 8 bin doların biraz altında. Ancak bu bizi yanıltmasın bakır özelinde bakarsak fiyat 2020'deki dip seviyelerin iki katı civarında. Bu bize şunu gösteriyor; emtia fiyatları anormal fiyatlamar dönemini geride bırakarak normalleşmeye başladı fakat ekonomilerde durgunluğun beklendiği şu ortamda bile rekor seviyelere çok da uzak değiliz.

Çin-Tayvan gerginliğinin başlaması ise yeni bir krizi gündeme getirdi. Böylece Asya piyasasında silikon metalinin fiyatında oynaklık başladı. Son bir yılda ise fiyatlarda yüzde 22 ile yüzde 33 arasında düşüş var. Halihazırda tedarikteki sıkıntılar yüzünden çip krizi sürerken bu yangının üzerine benzin döken gerilim Çin'in Tayvan'a yaptırım uygulamaya başlaması oldu. Tayvan dünyanın önde gelen çip üreticilerinden ve çip üretiminin yüzde 65’ini elinde tutuyor. Çin'in Tayvan'a kum yani silisyum ihracatını askıya alması otomotiv ve elektroniğin yanında yeni doğmuş iki sektörün küveze alınmasına neden olabilir. Bunlardan ilki metaverse diğer ise coin yani kripto dünyası. 

Metaverse evreninde yer alabilmek için internet ve bilgisayarların yanında giyilebilir teknolojilere de ihtiyaç var. Bu teknolojiler için çip olmazsa olmaz. Bununla birlikte kripto para yani coin madenciliğinde kullanılan ekipmanların üretimi için de çip gerekiyor. Silisyum ile ilgili detayları şu yazımızda sizlere aktarmıştık:

Görünen o ki dijital dünyanın bu iki yeni fenomeni kumdan bir kale misali kriz dalgasına yenik düşebilir.