Ocak ayı enflasyonuna dair…
Ocak ayı enflasyonuna dair…
2019 yılının ilk enflasyon verisi bugün sabah saatlerinde açıklandı.
Piyasa tahminlerinin bir miktar üzerinde gerçekleşen enflasyon verisi, baz etkili kaynaklı olarak bir önceki ayında üzerinde kaldı.
Bir önceki aya göre enflasyon verisi %1.06 oranında artış gösterdi. Aylık bazda enflasyon son iki aydır negatif seyrediyordu. Ayrıca geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise aylık ocak ayı enflasyonu %1.02 seviyesinde artış kaydetmişti. (2018/Ocak)
Yıllık bazda enflasyon verisi ise %20.35 oranında hem beklentilerin hem de aralık ayı verisinin de üzerinde bir artış sergiledi. Yıllık enflasyonda benzer şekilde son iki aydır düşüş kaydederken, bu ayki alınan veri de daha çok baz etkisinden ötürü sınırlı artış dikkat çekti. Baz etkisine değinmişken geçtiğimiz yılın ocak ayı yıllık enflasyon verisinin %10.35 seviyesinde olduğunu ve bunun 2019 yılı ocak hesaplamasından çıkarıldığını hatırlatmakta fayda var.
Çekirdek enflasyon ise manşet enflasyonun aksine düşüş eğilimini sürdürdü. Aralık ayında yıllık %19.53 olan çekirdek enflasyon ocak ayında %19.02 düzeyinde gelerek son üç aydır düşüşünü korumuş oldu. Çekirdek enflasyon, enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç hesaplanan bir oran. Burada şunu anlıyoruz ki gıda enflasyonu faktörünün enflasyonu yukarı yönde itici halen daha etkisi varken, dış tarafta enerji fiyatlarının bulunduğu nokta göz önüne alındığında enflasyonist bir baskı şimdilik enerji kaleminden gelmiyor. Enerji enflasyonu aylık bazda %4.20 oranında düşüş yaşadığını ayrıca belirtelim.
Temel mallar kesimine baktığımızda aslında her daim konuştuğumuz ve son dönemde gündem maddesi olan gıda enflasyonuna dair detaylar dikkat çekiyor. Taze sebze ve meyve aylık bazda %29.71 oranında artış yaşarken, yıllık bazda artış %64.11 seviyesine ulaşmış durumda. Özellikle sebze ve meyve gruplarında olumsuz hava koşulları etkili olurken, bunun doğrudan etkisini kış sebzelerinde belirginleştiğini görüyoruz.
Ayrıca mevsimsel geçişkenliklerin etkisi ile bazı giyim gruplarında düşüşler sürerken, kur cephesindeki görülen istikrarlı seyir ile hem doğalgaz hem de elektrik ücretlerindeki yansımalar fiyatlarda düşüş yönünde oluşmuş.
En belirgin artış gıda enflasyonu tarafında olduğunu belirtmişken, ana harcama gruplarındaki gıda ve alkolsüz içecekler grubunun da bu tabloda öne çıktığı görülüyor. Aylık bazda %6.43 oranında artış kaydeden bu kalem, aylık bazda 1.5 puan enflasyonu yukarı yönde itici etki yarattı. Giyim ve ayakkabı -0.58, konut ise -0.47 puan aşağı yönlü etki yaratırken, diğer ana harcama gruplarında artışların ve enflasyona olan katkısının 0.01- 0.10 puan aralığında şekillendiği gözleniyor.
TCMB enflasyon raporuna göre, geçtiğimiz hafta değiştirmediği gıda enflasyonu tahminleri ele alındığında bugünkü veriye dayanarak tablonun halen daha olumsuz kaldığını gösteriyor. Ayrıca gıda enflasyonunda %20 üzerindeki ısrarcılığın korunması da merkezin bir sonraki yayınlayacağı enflasyon raporunda gıda enflasyonu tahminlerini yukarı yönde revize etmesine neden olabilir.
Fakat bugünkü veride yaşanan sınırlı artış baz alındığında merkezin bir süre daha bekle – gör havasını koruyacağını söylemek mümkün. Alınan önlemlerin ve indirim sürecinin bitmesi ile enflasyon tarafında takip edilecek seyirde görülebilecek iyimser bir düşüş merkezin faiz indirimi konusunda kendisine alan yaratacaktır. Fakat kur tarafındaki gelişmeler ile özellikle petrol fiyatlarındaki seyir, dezenflasyonist süreçte etkili olabilecek gelişmeler arasında kalmaya devam edecek.