Trampın bəyanatları, Pavelin çıxışı və əmək bazarı göstəriciləri fonunda ABŞ dolları - 04.12.2024

Donald Trampın BRİCS ölkələrinə qarşı sərt ritorikası və dolların hegemonluğunu qorumaq üçün atdığı addımlar dolların həftəyə güclü başlamasına səbəb olub. Trampın BRİCS üzvlərini 100% tariflərlə təhdid etməsi dolları dəstəkləyən bir addım olsa da, DXY həftəyə yarım bəndlik artımla başladı və 106 bənd bölgəsinə qayıtdı.

Ümumilikdə ticari və siyasi əməkdaşlığı artırmaq məqsədi daşıyan bir təşkilat olaraq BRİCS dolların beynəlxalq istifadəsini azaltmağı qarşısına məqsəd qoysa da, ABŞ-ın bu təşəbbüslərə reaksiyası kifayət qədər sərt oldu. Tramp açıq şəkildə bildirib ki, ABŞ dolların qlobal ehtiyat valyutası statusunu qorumaq üçün tədbirlər görəcək.

BRİCS-in təsiri məhdud olsa da, hadisələr diqqətlə izlənilir

BRİCS-in məqsədi dollardan asılılığı azaltmaq olsa da, üzv ölkələrin hazırkı vəziyyətini nəzərə alaraq birliyin iqtisadi gücü və effektivliyi hələ də məhdud hesab olunur. Çinin iqtisadi göstəriciləri ilə bağlı narahatlıqlar və Rusiyanın siyasi və iqtisadi çətinlikləri BRİCS-in daha konkret addımlar atmasına ən böyük maneədir. Lakin, Trampın aqressiv münasibəti bu cür birləşmələrin ABŞ maraqlarına təhlükə kimi qəbul edildiyinin göstəricisidir.

BRİCS-in son genişlənməsi ilə birlik İran və Səudiyyə Ərəbistanı kimi ölkələrin iştirakı ilə 10 üzvə çatıb. Buna baxmayaraq, nəzəriyyədən praktikaya keçid mərhələsində olan BRİCS-in öz məqsədlərinə nə dərəcədə nail ola biləcəyi hələ də aydın deyil. Digər tərəfdən, Trampın birliyə qarşı tarif təhdidləri BRİCS-in qarşıdakı dövrlərdə həyata keçirməyi planlaşdırdığı layihələrin təxirə salınmasına səbəb ola bilər.

Digər tərəfdən, görünən odur ki, Trampın açıqlamalarının bazarlara təsiri hələlik məhdud olaraq qalır. ABŞ istiqraz faizləri bir qədər yüksəlsə də, qızıl həftəyə enişlə başlayıb. Trampın dolların qlobal gücünü saxlamaq niyyəti ilə bağlı açıq bəyanatı inkişaf etməkdə olan ölkələrin valyutalarının dollar qarşısında dəyər itirməsinə səbəb olur.

Bu həftə bazarların diqqət mərkəzində ABŞ-dan gələn sıx məlumat təqvimi və FED sədri Jerome Pavelin çıxışı olacaq. Cümə günü açıqlanacaq əmək bazarı, xüsusilə də, NFP göstəriciləri ABŞ iqtisadiyyatının məşğulluq görünüşü və maaş artımları ilə bağlı əhəmiyyətli ipuçları verəcək. Bundan əlavə, bugün dərc olunacaq ISM xidmət sektorunda PMI məlumatları ABŞ-ın iqtisadi fəaliyyəti haqqında əhəmiyyətli siqnallar verəcəkdir.

FED-in dekabrda 25 bəndlik faiz endirimi etmə ehtimalı hazırda 66% səviyyəsində qiymətləndirilir. Ancaq, bu gözlənti həftə ərzində gələn məlumatlarla dəyişə bilər. Pavelin bugünə nəzərdə tutulmuş çıxışı da bazarlarda aktivliyi artıra bilər.

ABŞ və BRİCS arasındakı gərginliklə yanaşı, İsrailin Hizbullaha və İranın dəstəklədiyi qruplara qarşı hücumları və Suriyada baş verən hadisələr də qlobal bazarlara təsir göstərə bilər. Yaxın Şərqdə artan gərginlik fonunda investorların təhlükəsiz sığınacaq axtarışları yenidən arta bilər. Bununla belə, mövcud perspektivdə həftənin məlumat trafikini nəzərə alsaq, bu təsirin hələ bazarlarda tam olaraq qiymətləndirildiyini söyləmək olmaz. Bu, bazarların Pavelin çıxışına və ABŞ-dan gələcək iqtisadi məlumatlara fokuslandığını göstərir.

Nəticədə, dolların həftəyə Trampın açıqlamaları və güclü məlumat gözləntiləri ilə müsbət başladığını görürük. Bu həftə açıqlanacaq məlumatların Trampın açıqlamalarına və FED-in proqnozlarına təsir etmə ehtimalı olduğundan, bazarlardakı volatilliyin yüksək qala biləcəyini görə bilərik. Digər tərəfdən, dolların 6 əsas valyuta qarşısında möhkəmlənməsi inkişaf etməkdə olan bazarlarda təzyiqə səbəb olacaq.

Dollar İndeksi

Dollar indeksi sentyabr ayından bu yana davam edən bərpa prosesində keçən həftə ikinci korreksiya yaşadı. Bu prosesdə dollar ilk olaraq seçki öncəsi qeyri-müəyyənliyə görə noyabrın əvvəlində qısamüddətli korreksiyanı qeyd etdi. Donald Trampın seçkilərdə şəksiz qələbəsi və dollara qarşı sərt yanaşması indeksin yenidən yüksəlişində təsirli olub.

Keçən həftə geri çəkilmənin ABŞ-da Şükran Günü bayramı səbəbiylə aşağı əməliyyat həcmi ilə bağlı olduğu görüldü. Digər tərəfdən, dolların əhəmiyyətli himayəçisi olan FED-in faiz siyasətində ehtiyatlı davranacağı fikri hakim olmağa başlayıb. Buna baxmayaraq, keçən həftə inflyasiya məlumatları dekabr ayında faiz dərəcəsinin azaldılmasını ehtimallarını artırdı və bu, DXY-da qismən geriləməni dəstəkləyən başqa bir amil oldu.

DXY keçən həftə 105.70 bənd həddinə qədər geri çəkilsə də, daha sonra yenidən aprel zirvəsin test etdi. İndeksin 106.2 bənd səviyyəsindəki dəstək zonasının qorunduğunu gördük. Bu dəstək nöqtəsi həftə ərzində qorunub saxlanıla bilsə, DXY-nin 108 bölgəsinə doğru yeni bir hücumunu görə bilərik. Bu, fond axınının riskli bazarlardan çəkildiyini və təhlükəsiz sığınacaq hesab edilən dollara əsaslanan alətlərə yönəldiyi mesajı kimi qəbul edilə bilər. Hazırda fond axını bu həftəki Pavelin bəyanatları və məlumat axını ilə formalaşmış görünür.

Digər tərəfdən, əgər DXY həftə ərzində 106.2 dəstəyinin altına düşərsə, bu, keçən həftənin təzyiqinin davam etdiyi təəssüratını gücləndirəcək və bu dəfə dollar indeksinin 105 ortalama səviyyəsində növbəti dəstəyə doğru geri çəkilə biləcəyini görə bilərik. Xülasə, 106.2 bənd səviyyəsi DXY-da həlledici hədd olaraq görünür.