İhracat odaklı sanayileşme
İhracata yönelik sanayileşme (Export-oriented industrialization-EOI), bazen ihracata dayalı sanayileşme (export substitution industrialization-ESI), ihracata dayalı sanayileşme (export led industrialization-ELI) veya ihracata dayalı büyüme olarak adlandırılan, bir ülkenin sanayileşme sürecini, ulusun mallarını karşılaştırmalı üstünlüğe sahip ülkelere ihraç ederek hızlandırmayı amaçlayan bir ticaret ve ekonomi politikasıdır.. İhracata dayalı büyüme, diğer ülkelerdeki pazara erişim karşılığında iç pazarların dış rekabete açılması anlamına gelir.
Bu tüm yerel pazarlar için geçerli olmayabilir. Örneğin, birçok Doğu Asya ülkesinde 1960'lardan 1980'lere kadar ithalatta güçlü engeller vardı.
Kökenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Büyük Buhran'dan 2. Dünya Savaşı sonrasına kadar az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ekonomik olarak zor günler yaşamaya başladılar. Bu süre zarfında, birçok dış pazar kapatıldı ve savaş zamanı sularında ticaret ve nakliye tehlikesi, bu ülkelerin çoğunu kalkınmaya başka bir çözüm aramaya itti. Bu ikilemin ilk çözümü ithal ikameci sanayileşme olarak adlandırıldı. İlk başta hem Latin Amerika hem de Asya ülkeleri bu stratejiyi kullandı. Ancak 1950'lerde ve 1960'larda Tayvan ve Güney Kore gibi Asya ülkeleri gelişimlerini dışa doğru odaklamaya başladılar ve bu da ihracata dayalı bir büyüme stratejisiyle sonuçlandı. Latin Amerika ülkelerinin çoğu ithal ikameci sanayileşmeye devam ederek kapsamını genişletti. Bazıları, Asya ülkelerinin, özellikle Tayvan ve Güney Kore'nin başarısı nedeniyle, ihracata dayalı büyümenin, kalkınmayı teşvik etmek için en iyi strateji olarak görülmesi gerektiğine işaret etti.[1]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gibson, Martha Liebler; Ward, Michael D. (1992). "Export Orientation: Pathway or Artifact?". International Studies Quarterly. 36 (3): 331-43. doi:10.2307/2600776.