ඈ බෝල හුත්තිගේ පුතෝ තෝ ද මට දවල් දානේ ගෙනත් දෙන්නේ?
Manoj Jinadasa
Senior Lecturer in Mass Communication at the University of Kelaniya, Sri Lanka and PhD in Media and Cultural Studies at Newcastle University, UK
ඈ බෝල හුත්තිගේ පුතෝ තෝ ද මට දවල් දානේ ගෙනත් දෙන්නේ?
රජයේ පාසල් වල ගුරුවරුන්ගේ ළමයින්ගේ ඇදුමෙන් රටේ රජයේ අධ්යාපනයේ ගුණය රැකීමට තැටමීම හෙවත් රජයේ පාසල් වල ගුරුවරුන්ට ළමයින්ට තවදුරටත් වැඩවසම් යටත්විජිත පසුගාමී රාජ්යයක දුෂිත අධිපති සංස්කෘතික ඔලමොට්ටල දේශපාලන වටිනාකම් අනුව විලංගු ලා සිර කිරීම පිළිබද අද මම මෙහි සාකච්ඡාවක් කරමි.
ඇදුමෙන් පැළදුමෙන් රාජ්යයේ (රජයේ පාසල් වල ) ජාතික අධ්යාපනයේ ගුණය මිණිය හැකිද ? මෙකි කාරණය සම්බන්ධයෙන් ගුරුවරුන්ගේ සහ ළමයින්ගේ බුද්ධි හෝ නිර්මාණාත්මක එළඹුම් වර්ධනය කෙරෙහි බලපාන ආකාරය පිළිබද ලෝකයේ කොතැනකවත් සාධනීය විද්යාත්මක පර්යේෂණයක් කර නොමැත. අවශ්ය නම් ලංකාවේ බ්රිතාන්ය යටත්විජිතයකින් පසු අප විසින් නිර්මාණය කල ගැහැණු පිරිමි,ආගමික, නාගරික, ග්රාමීය වශයෙන් තුච්ඡ ආකාරයෙන්, ප්රාථමික ආකාරයෙන් වාර්ගිකව බෙදා වෙන්කර සකස් කල, පාසල් සහ ගුරුවරුන්ගේ ළමුන්ගේ ඇදුම වැනි කොලොනියල් පඩංගු ගොබ්බ වටිනාකම් සහ වත්මන් අධ්යාපනයේ ගුණාත්මක අගය අතර ඇති සහසම්බන්ධය පිළිබද වාස්තවික විෂයානුබද්ධ අධ්යයනක් සිදු කිරීමේ නොහැකියාවක් ද නැත.
පාසලක ගුරුවරුන්ගේ හෝ ශිෂ්යයින්ගේ හෝ කවරකගේ හෝ වුව බාහිර රූපය හෙවත් ශෝභමාන ආටෝප සාටෝපවත් විලාසයට වැඩි තැනක් තවදුරටත් (2025 මේ නුතන ගෝලීය සමාජයේ වෙසෙන ඩිජිටල් අන්තර්ජාල පුරවැසි සමාජයක) ලබා දෙන්නේ ඇයි ලංකාවේ පාසල් අධ්යාපනය තුළ ?
ගුරුවරයාගේ හෝ ශිෂ්යයාගේ ඇදුම හෝ කොණ්ඩා මෝස්තරය හෝ වෙනත් කද බඩ මහත බාහිර ලස්සන ( ලක්ෂණ) හෝ අවලස්සන අනුව ඉගෙනුම් -ඉගැන්වීම් ක්රියාවලියේ (අධ්යාපනයේ) ගුණාත්මක භාවය සාධනය කර ගත හැකිද ? නුතන ලාංකේය සමාජය, මේ රටේ තරුණයින් ඉල්ලා සිටින්නේ ගෝලීය උතුරේ මෙන් නව නුතන මානවීය ගුණයෙන් යුතු ආර්ථික අගයෙන් ඉහල විවෘත අවංක රාජ්යයක් ලංකාව තුල ප්රතිෂ්ඨාපනය කිරීමයි. අප නිරීක්ෂණය කර ඇත්තේ දියුණු යයි කියන රටවල එනම් ලංකාවේ තරුණයින් ගෝලීය දකුණේ සිට ගෝලීය උතුර කරා පියාසර කරන රටවල ප්රාථමික පාසලේ සිට සරසවිය දක්වා ගුරුවරුන් ගේ ඇදුමෙන්, පැළදුමෙන්, කොන්ඩෙන් හෝ වෙනත් බාහිර විච්චුර්ණ කෘතීම ව්යාජ අලංකරණයකින් ගුරුවරයා හෝ ශිෂ්යයා අමුතුවෙන් ලෝකෙට පෙන්න අමුතු ශිෂ්ඨ කමක් ව්යාජ ව කෘතීම ව ගොඩනගනවා වෙනුවට ගුරුවරයාගේ ශිෂ්යයාගේ සැබෑ ස්වභාවික බුද්ධිය හා හැකියාවට නිදහසේ වැඩීමට රජයේ අධ්යාපන ක්රමය තුල වැඩි ඉඩකඩක් හිමි කිරීමයි.
දරුවා හෝ වැඩිහිටියා හෝ රාජ්යය විසින් හිලෑ කිරීම හිර කිරීම හෝ නොව ඔවුනොවුන්ගේ ස්වභාවික සැබෑ ජාන ගත අනන්ය දක්ෂතා උලුප්පා ලීම මගින් සමාජයට අන් අය නොදකින නොසිතන ආකාරයේ නව නිර්මාණ අලුත් අපුර්ව එකතු කිරීම් සදහා අවශ්ය නිවහල් නිදහස් පරිසරය රජයේ ජාතික අධ්යාපන පරිසරය තුල නිර්මාණය කිරීම එරටේ ජාතික රාජ්යය අධ්යාපන ප්රමිතියයි.
මේ දිනවල අප විසින් උසස් පෙළ ඇගයීම් කටයුතු අතර තුර හරි අපුරු සිදුවීම් සිදු වේ. සංස්කෘතික සන්නිවේදන නිරීක්ෂකයෙකුගේ සැබෑ පර්යේෂණ රසායනාගාරය වන්නේ මිනිසුන් සැබෑ ලෝකයේ දී හැසිරෙන්නේ කෙසේද යන්න එළඹී සිටි සිහියෙන් නොවළහා හදුනාගැනීමයි. දැන් දින කිහිපයක සිට තවත් දින කිහිපයක් ඉදිරියට මා ලැගුම් ගෙන සිටින්නේ මගේ අති රමණිය රෝමාන්තික ගම් පියස වන මහනුවර නගරයේ ය. කොළඹින් දුරස්ව කඩුගන්නාව දුර්ගය පසුකරත් ම තමා මා සරසවි විද්යාර්තියෙක් ව සිටින කාලයේ සිට අදටත් දැනෙන්නේ මා දැන් ජීවත්වෙනවා කියා. කොළඹ කොතරම් වැඩ රාජකාරි කරතත් උදේ සිට රාත්රී එලි පහන් වෙනතෙක් අවධියෙන් සිටත් මට මා ජීවත්වෙනවා කියා දැනීමක් සත්යය වශයෙන් දැනෙන්නේ නැත. ඒ මන්ද යන්න සෙවීමට මා විසින් වෙනත් අධ්යයනයක් කල යුතුව ඇත.
ඇගයීම් කටයුතු වලට පැමිණෙන වෙනත් පාසල් වල ගුරුභවතුන් මෙන්ම ඇගයුම් මධ්යස්ථානය සපුරා හසුරවන්නේ එම පාසලේ විදුහල්පති විසිනි. ඒ මධ්යස්ථාන පාලක විසින් ඇගයුම් කටයුතු වලට පැමිණෙන ගුරුවරුන්ට පාසලට එනවිට සාරි ඔසරි සහ සර්ට් කලිසම් ඇඳ පැළද ව සංවර ශිෂ්ඨ ඇදුමෙන් එන ලෙස අවවාද කර ඇත. මේ එම පාසලේ චිරාත් කාලයක සිට පැවත එන තවත් එක උත්තුංග මහේශාක්යය සමාජ වටිනාකමකි. ඒ වනාහි, මේ පාසලේ ප්රතිරූපයට හානියක් වෙතැයි පාසලට ඇදගෙන එන ඇදුමෙන් පැළදුමෙන් යයි තවමත් මේ ලංකාවේ නගරයේ උසස් යයි කියන පාසල් වල විදුහල්පතිවරුන් ඇතුළු සමස්තය කලපනාකරන පරාදීන වහල් යටත්විජිත අතිශය ගතානුගතික පඩංගු සංස්කෘතික වියමන් ආකාරයයි.
පෙරේදා දින, නිවාඩු දිනයෙක බැවින් පවතින ඇගයුම් කටයුතු සදහා එක්තරා නාහෙට නාසන තරුණ ගුරුවරියක ඉඟ සුඟ එළියට (බහින) පෙනෙන සේ පහසු දුහුල් ඇදුමක් ඇඳගෙන ආයේය. එවිට නගරයේ මේ පාසලේ ගේට්ටුව මුර කරන මැදිවිය පසුකරමින් සිටින සිකුරිටි උන්නැහැ පවසා ඇත්තේ:
" බලන්නකෝ අර අනෙක් ගුරුවරු නම් කොච්චර ලස්සනට සාරි ඔසරි ඇඳගෙන ඇඟ වැහෙන්න ඇදගෙන එනවද ඉස්කෝලෙට, අයි ඔයාලාටත් පුළුවන් නේ එහෙම අදින්න ...."
පළමු දිනම මධ්යස්ථාන පාලක පවසා ඇත්තේ පාසලට පැමිණෙන ඇගයුම් කරන ගුරුවරුන්ට ඇගයුම් කාලය තුල පාසලෙන් එළියට නොයන ලෙසයි; නමුත් නිවාඩු දින හතරක් පවතින විටත් පාසලේ අඩුම තේ ටිකක් පානය කිරීමට සතියේ දින පවතින කුඩා සොච්චම් කැන්ටිමත් වසා ගෙනය. මේ අල්ලපනල්ලේ ඇගයුම් කටයුතු කරන එක්තරා භික්ෂුවක් දිවා ආහාරය ගැනීම සදහා පාසලේ ගේට්ටුව අසලින් එළියට යාමට තැත් කරද්දී උදේ සිට පිළිතුරු පත් බලා මහන්සියෙන් බඩගින්නේ දනිපනි ගාගෙන එළියේ පිහිටි අවන්හලට යෑමට ගියේය. අර ගේට්ටුව මුර කරන කැහැටු ( කෙසඟ / කෙට්ටු) සිකියුරිටි අන්කල් තදින් ම අර නගරයේ මහේශාක්ය විද්යාලයේ විදුහල්පතිටත් නැති උත්තුංග සෘජු කායකින් දිවැස් තේජසකින් අරා පවසා ඇත්තේ අර භික්ෂුවට එළියට යාමට දීමට නොහැකි බවයි. එවිට සිවුර අස්සේ සැඟව සිටි කෝටියක් සංවර ශිලය එළියට පැන්නේ අර භික්ෂුවට ද උන්හිටි තැන අමතක ව ය;
" ඈ බෝල හුත්තිගේ පුතෝ .. තෝ ද මට දානේ ගෙනත් දෙන්නේ දැන් ....
තොපි කැන්ටිමත් වහගෙන මේ දවස් වල මේ උදේ ඉදල හවස් වෙනකල් මේ ගුරුවරු අඩුම තේ ටිකක් බොන්නවත් නොදී. තොපේ මහලොකු නගරේ මහලොකු රාජකීය ලොකු පාසලේ බම්බු නම්බුව රකින්න ද කියන්නේ අපිට ..ඈ
ඈ පරයෝ .. ඇරපිය ගේට්ටුව පර (භ)ල්ලා.... (ඛා)පිය මේ ගේට්ටුව තෝ මේකේ ම එල්ලිලා .... "
සහ තවත් බොහෝ මෙහි කිව නොහැකි දෑ කියනවත් සමගම අර දෙකයි පනහේ නීති රීති ගෙනල්ලා පාසලේ හිරකරන්න කථා කරපු ගුරුවරු ඉස්සරහ මහා ලොකු වීරයා වෙන්න උත්සාහ කරපු දේශපාලකයින් පස්සේ ගිහින් පස්ස ලෙවකාල උන්ගේ ගෙවල් වල රෙදි හෝදලා උඩට ගිය අර විශ්ව විද්යාල වල ඉන්න ඇතැම් පුකෞලපති වගේ ඉන්න රජයේ පාසල් වල ඉන්න ඇතැම් අවර ගණයේ විදුහල්පතිවරුත් උන්ගේ කනාටු නාටු වෙච්ච ආරක්ෂක සුනඛ සිකියුරිටිලත් ඔක්කොම ආපි අර භික්ෂුව සිටින පාසලේ ප්රධාන ගේට්ටුව අසලට; ඇවිත් "හරි අපේ හාමුදුරුවනේ..." කියාපි හාමුදුරුවෝ උනත් කියන කියන ඕනේ එකක් කරන්න පස්ස දික් කරන ඉන්න ගමේ පංසලේ දායක සභාව වන් රන්වන් ගුරුවරු මේ රටේ රජයේ පාසල් වල ඉන්න.
මේ සිදුවීම ලංකා රජයේ ජාතික අධ්යාපනයේ පවතින දුෂිත නින්දිත ක්රියා කලාපයක් විශ්ලේෂණය කිරීම සදහා මම අද දින පාදක කර ගතිමි. මේ නම් කිමෙක්ද ?
උක්ත සිදුවීම් දෙක ම මගේ ඇගයුම් මධ්යස්ථානයේ සති අන්ත නිවාඩු දින වල සිදු වූ අපුරු සිදු වීම් දෙකකි.
උක්ත සැබෑ ලොව සිදුවීම් වලින් අනාවරණය වන සංස්කෘතික නිරුක්තිය කුමක්ද ? මේ රටේ රජයේ පාසල් වල මෙන් ම ජාතික අධ්යාපනයේ පවතින පරිහානිකර තත්ත්වය විදහා පාන අපුරු ගුණාත්මක දත්ත දෙකකි මේ සිදුවීම් වලින් පෙරා ගෙන ඉදිරියට නෙරා විත් අපට අරුත් නිරුක්ති ඇඟවුම් කෙරෙන්නේ. ඒ කිමෙක්ද?
හැමෝම නැතත්, මේ රටේ පාසල් මතු නොව සරසවි වලත් ඉහල සිට පහලටම ඉන්නේ කොන්ද කඩාගෙන ය. තනතුරු වල අරා වැන්ජබෙන්න ආපු ගුරු හොරු ය, නිවටයෝය, රාජ්ය හා මහජන ධනය තමන්ගේ පරිහරණයේ යොදන පිරිස් ය ගුරුවරු ලෙස අප හමුවේ සිටින්නේ. තවෙකෙක් කියන කියන පදයට නටමින් දුෂිත දේශපාලුවන් හෝ තවෙකෙක් පස්සේ ලෙවකාගෙන ගොස් සාමන්යය මිනිසා ඉදිරියේ තමන්ගේ බලපුලුවන් කාරකම් පෙන්වන පඩංගු ගුරු හොරු සහ අශිෂ්ටයින් බහුල රටක පාසලේ පන්තියේ ශිෂ්යයින්ට මෙරට අද සිටින ගුරුන් ගැන ඇත්තේ අගරුත්වයකි, අවිශ්වාසයකි, අනාදරයකි.එවිට, රටක රජයේ පාසලේ ගුරුවරයා පාලනය කරන්නේ ගේට්ටුව රකින ඉවක් බවක් නැතිව ඔහේ උඩ සිටින ගොනෙකු (විදුහල්පති වුව) කියන කියන පදයට නටන ගේට්ටුව මුර කරන සිකියුරිටි විසිනි. මේ රටේ රජයේ පාසලේ ගුරුවරයා තරම් දේශපාලුවන්ගේ කටු කන සුනඛ පිශාචයින් අතින් දුෂණයට පත් වූ තවත් වෘත්තිකයෙක් වෘත්තියක් තිබේද?. හොද වැඩේ මේ ගුරුවරුන්ට වෙච්ච දේ. ඒ ඇයි ?
මේ රටේ හරියට ගුරුවරයා කොන්ද කෙලින් තබාගෙන සිටියා නම් අද මේ රට මෙසේ වන්නේද?. ගුරුවරයා ශිෂ්ඨ ලෙස තමන් සමාජයේ අවංකව වැඩ කරා නම් තවෙකෙක් තියා (විදුහලපති හෝ ජනාධිපති හෝ මොකා හෝ තියා) එක එකා කියන කියන පදේට නටන්නේ නැත ; එක එකා කියන කියන දේ කිරීමට බැදෙන්නේ ද නැත. දෙන දෙයක් කා වෙන දෙයක් බලා සිටින අයට කියන්නේ ගුරුවරුන් කියාද ? ගුරුවරයා අදිනයෙකි, නිවහල් චින්තකයෙකි, සුපහන් මුනිවරයෙකි. දයාර්ද්ර සත් පුරුෂයෙකි රටක සිටින ගුරුවරයා.
පොලිස් යටත්විජිත කාකි ඇදුම මෙන්ම රජයේ පාසල් වල ( බෞද්ධ) රටේ ( ජාතික මහේශාක්ය) සංස්කෘතියට ගැළපෙන ආකාරයට කියා ගුරුවරුන් ට සාරි ඔසරි කලිසම් ෂර්ට් ම ඇඳ පැළද පාසලට ඒමට කියා කීමේ සදාචාර සංස්කෘතික සභ්යත්ව ලිලයක් මට නම් විදසුන් නෙතින් නොපෙනේ. මේ නම් වනාහි, පරණ බ්රිතාන්යය යටත්විජිත වැඩවසම් ජඩ වහල් දින සංස්කෘතික වටිනාකමක් නොවන්නේද?
ආයතනයක හෝ ජන සමාජයක හෝ රාජ්යයක හෝ නීති-රීති පැනවීම හෝ අණ කිරීම හෝ තදින් කල යුත්තේ මිනිසුන්ට පහසුකම් සලසාදීමෙන් පසුය. ආයතනයේ හෝ රටේ හෝ ගෙදර හෝ නම්බුව හෝ වටිනාකම හෝ සංවරය රැකිය හැක්කේ අවංකව විවෘතව මිනිසුන්ට පහසුවෙන් ජීවත්විය හැකි පරිසයක් සහ එවැනි පහසුකම් සලසා දීමෙන් අනතුරුව ය. බලෙන් මිනිසුන්ට තග සහ අණ දී ආයතනයක හෝ රටේ සුචරිතය හෝ වටිනාකම රැකිය හැක. ඒ, එක්තරා ගැරන්ටි කාලයක සීමාවට පමණය ඒ අණ හෝ අණසක රදාපවතින්නේ. ගැරන්ටි කාලය අහවර වත්ම මිනිස්සු තිබ්බ සදාචාරයත් සංවරයත් පසාරු කරගනිමින් සිත් සේ තමන්ගේ නිදහස භුක්ති විදින්නෝය.
බාහිර ශෝභමාන ආටෝප සාටෝපය තරම් ලංකාවේ ඇති ව්යාජ පුරාජේරුවක් ආලවට්ටමක් වෙන ලෝකයේ නැති තරම් ය. ගේ ඇතුලේ සිට මිනිසුන් සිය දෛනික ජිවිතයේ ලෝකයට පේන්න නැති අරුමයක්, ශිෂ්ඨ කමක් සුචරිතයක් වටිනාකමක් විශිෂ්ඨතාවක් පෙන්වන්නේ ම එහෙම දෙයක් ලංකාවේ නැති නිසා ම නොවේද? බටහිර යටත්විජිත බ්රිතාන්ය විදේශික සුද්දා විසින් මේ රට ගොනාට අන්ද වූ මේ පජාත විසුක ප්රදර්ශන ආටෝපය තරම් මේ රටේ මානව සදාචාරය , මිනිස් නිදහස, මිනිස් සතුට, අශිෂ්ඨ කරන තවත් ඇට්ටකුණා වූ ( නියමිත ස්වභාවික කාලයක් තුල යහමින් නොවැඩි හදිසියේ බලෙන් නහුතයට ලෝකෙට පෙන්න වර්ධනය පුස් ලෙස වැඩුණු ) අසංස්කෘතික වියමනක් අප රටේ නැති තරම්ය. මේ බාහිර සැරසීම, තෝරන් ප්රදර්ශනය, ආටෝපය පාසලෙන් ගුරුවරයාගෙන්, ශිෂ්යයාගෙන් නැති වූ දා සිට මේ රට දින දින සදාචාරයෙනුත්, සමාචාරයෙනුත්, ශිෂ්ටත්වයෙනුත් අවංකකමෙනුත් වැඩි වර්ධනය වනු ඇත. එවිට රටේ ආර්ථික සංවර්ධනය කෙරෙහි සෘජුව දායක වන ශ්රම දායකත්වයක් රටේ ශ්රම සම්පත ( මිනිසුන්) මගින් සැලසෙනු ඇත.
ව්යාජ ව කෙටිකාලයකට අයිසින් කරලා සරසන කේක් ගෙඩියක් මෙන් මානව සමාජය බොරුවෙන් රංගනයෙන් මවාපෙන්වීමේ ප්රතිවිපාකයෙන් අපගේ රටේ අධ්යාපනය මුදා ගැනීමේ ජාතික මෙහෙවරට අප කඩිනම් ව ප්රවිෂ්ඨ විය මනාය.
භාහිර ආටෝපයක තරම වැඩිවෙන්නේ අභ්යන්තර ගුණය නැති වෙන විට බව ඔබට මා විසින් අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.
මා එංගලන්තයේ නිව්කාසල් සරසවියේ සිටින විට දිනක් සරසවියේ ඉදිරිපිට කාන්තා බ්රෙසියර්, යට ඇදුම් වැල් ගණන් එල්ලා ශිෂ්ය සංගමයේ විද්යාර්ථින් මතු නොව ආචාර්ය වරුන් ද අමුතු දසුනක් පෑවේය. ඒ එරට කාන්තා යට ඇදුම් වලට කාන්තාවගේ අයිතීන්ට රාජ්යයේ අනිසි අතපෙවීමක් සිදු කිරීමට එරෙහිව තමන්ගේ පුරවැසියන්ගේ ප්රජාත්නත්රවාදී විරෝධය සමාජය ඉදිරියේ පෙන්වීමට ය. ප්රංශයේ ගණිකාවන් බොහොමයක් පැරිස් නුවරට එකතුව එදින නිරුවතින් සිටියේ ඔවුන්ට අත පෙවීමට එරට සමාජය රජය බලහත්කාරකම් කිරීමේදී ය.
අපට අපේ රටට අවශ්ය ව ඇත්තේ තවදුරටත් මෙරට අධ්යාපනය මතු නොව බොහොමයක් අංශ තවදුරටත් සිතන පතන යටත්විජිත ගෝත්රික වැඩවසම් පඩංගු විකාර රූපී වහල් දීන ගොබ්බ චින්තනයෙන් මිදීමයි. මේ අප ජීවත්වෙන වත්මන් මේ මොහොතේ ලෝකයේ ඇති සැටියෙන් ඇති සතියෙන් සම්පජන්නයෙන් තුටින් ජීවත්වීමයි අවශ්ය වන්නේ.
බොරු ව්යාජ පජාත පඩංගු පසික්කාටු සදාචාර සංස්කෘතික නරුම රංගනයෙන් මිදීමයි රජයේ ජාතික අධ්යාපනයට අවශ්ය මුලික අධ්යාපන දර්ශනය විය යුත්තේ. එංගලන්තයේ පරණ සුද්දා අපව යටත් කර පාලනය කිරීමට අපට බලෙන් හුරු කරන ලද, උන් නමුත් දැන් අතහරින ලද, ව්යාජ සිල්වත් කම් අප විසින් 2025 දීත් තවදුරටත් රාජ්යය විසින් ම මේ සියලු යටත්විජිත ගොබ්බකම් කර ගහගෙන යන්නේ ඇයි ?
ගොනුගේ පිට බැදී ආයාසකර බරක් මෙන් ලෝකේ කොහෙත් නැති බොරු සිල් සදාචාර සංස්කෘතියක් කර තියාගෙන යන්නේ කාගේ අවශ්යතා, කාගේ කැමැත්ත සංසිදවීමට ද?
රටේ දරුවන් තරුණයින් ඉල්ලා සිටින්නේ අති මානුෂ ගුණයෙන් යුතු උදාර ආදරණිය වත් පොහොසත් කමෙන් පිරුණු අවංක පැණසරු අදීන විශ්වාසවන්ත සත් පුරුෂ ගුරුමුනිවරයෙකි. එවැනි අධ්යාපන ක්රමයකි දැන් මෙරටට අවශ්ය වන්නේ.