✅ Yapay Zekânın dünyamız ve ülkemiz üzerindeki etkilerini anlamak ve paylaşmak için haftalık olarak yayınladığım "Yapay Zekâ Bülteni" otuz altıncı sayısıyla sizlerle. Bültene abone olan, bülteni takip eden ve okuyan herkese teşekkürler.
Bu hafta yapay zeka dünyasında Türkiye ve dünyada önemli gelişmeler yaşandı. Türkiye'de, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2024-2025 Eylem Planı güncellendi. Plan, Türkçe büyük dil modellerinin geliştirilmesi ve üretken yapay zeka teknolojilerine odaklanmayı hedefliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, HIT-30 Yüksek Teknoloji Teşvik Programı ile Türkiye'yi yenilikçi teknoloji alanlarında bir üretim merkezi yapmayı amaçladıklarını açıkladı. Gazi Üniversitesi’nde Büyük Veri ve Yapay Zekâ Laboratuvarı açıldı. Dünya genelinde ise Meta AI, 405 milyar parametreli açık kaynak yapay zeka modeli Llama 3.1'i tanıttı. Çinli Kling AI, video üretimi konusunda rakiplerine fark atan yeni teknolojisini erişime açtı. OpenAI, yeni arama motoru SearchGPT’yi test ettiğini duyurdu. Microsoft, Bing arama motoruna yapay zeka entegrasyonunu tanıttı. Dünya Ekonomik Forumu'nun raporuna göre, yapay zeka otomasyonunun birçok yeni iş kolu yaratacağı öngörülüyor. Yapay zeka alanında yaşanan bu gelişmeler, teknolojinin hızlı ilerleyişini ve her geçen gün artan önemini gözler önüne seriyor.
📑Yapay Zekâ Gündemi ve Öne Çıkan Haberler
Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2024-2025 Eylem Planı Yayımlandı : Yapay zekâ alanında son dönemde yaşanan gelişmeler ve ülke ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, 12. Kalkınma Planı doğrultusunda ülkemizin yapay zekâ alanında daha hızlı ve kararlı adımlar atmasını sağlamak üzere, Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sn. @Cevdet Yılmaz başkanlığında bir araya gelen Yönlendirme Kurulu kararıyla eylem planı güncellendi. Eylem planında, kaynaklarımızı daha etkin kullanmak üzere üretken yapay zekâ teknolojilerinin geliştirilmesi; Türkçe büyük dil modellerinin ve büyük dil modellerinden yararlanılarak katma değerli ürün ve servislerin geliştirilmesi; Ar-Ge, yenilikçilik ve girişim ekosisteminin güçlendirilmesi; yüksek başarımlı hesaplama altyapılarına ve veriye erişim imkanlarının çoğaltılması; işgücünün dönüşümü ile uzman insan kaynağımızın artırılması konularına odaklanılacak. Ülkemizin yapay zekâ alanında öncü ülkeler arasındaki yerini sağlamlaştıracak olan 2024-2025 eylem planı tüm paydaşların katkısı ve iş birliği ile yürütülecek.
Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2024-2025 Eylem Planı'na ulaşmak için: https://ddo.link/UYZS
High Tech Türkiye HIT-30 Yüksek Teknoloji Teşvik Programı Tanıtıldı : Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, HIT-30 Yüksek Teknoloji Teşvik Programı kapsamında özellikle yenilikçi yükselen teknoloji alanlarında Türkiye'ye küresel yatırımların gelmesini hedeflediklerini bildirdi. Bu doğrultuda çıktıkları ilk altı çağrıyla, Türkiye'yi yeni nesil enerjili araçlar, batarya teknolojileri, çip teknolojileri, güneş hücresi, rüzgar türbinleri alanlarında bir üretim merkezi haline getirmeyi amaçladıklarını belirten Kacır, "Bu altı çağrı kapsamında, 20 milyar doların üzerinde özel sektör yatırımının 2030 yılına ülkemizde gerçekleştirilmesini sağlayacağız. Bu çağrılarımızı tamamlayıcı nitelikte, dünyada en fazla AR-GE çalışmaları yürüten ilk 1000 şirketin Türkiye'de kuracakları AR-GE merkezlerine de etkin destekler sunacağız." diye konuştu.
Kacır, Türkiye'nin HIT-30 programı ile 2030 yılına kadar vergi destekleri, hibe destekleri ve pazar geliştirme desteklerini kapsayan 30 milyar dolarlık kaynağın yüksek teknoloji alanlarına yönlendireceğini ifade etti. Detaylar
Makale: Büyük Dil Modellerinin Küreselliği Sorgulanmalıdır! Kıdemli Bilgisayar Bilimci
Fatih Sinan Esen
'in "Büyük Dil Modellerinin Küreselliği Sorgulanmalıdır" başlıklı yazısı KRİTER dergisinin bu ayki sayısında yayınlandı. Makalede, LLM'lerin çoğunlukla Batı kültürü temelinde geliştirilmesi ve bunun yarattığı kültürel önyargılar, farklı kültürel bağlamlarda LLM'lerin performans farklılıkları ve bunun nedenleri, milli güvenlik perspektifinden LLM'lerin önemi ve riskleri, Türkiye'nin kendi büyük dil modellerini geliştirmesinin stratejik gerekliliği, yerli LLM'lerin eğitim, ekonomi ve teknolojik bağımsızlık açısından sunacağı fırsatlar gibi önemli konulara değiniliyor. Makalenin tamamına https://lnkd.in/gUcYyqxW adresinden ulaşabilirsiniz.
Gazi Üniversitesi Büyük Veri ve Yapay Zekâ Laboratuvarı Açıldı : Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde, Üniversite ile InterProbe firması arasında imzalanan bilimsel, akademik ve teknolojik iş birliği amaçlı protokol kapsamında Büyük Veri ve Yapay Zeka Laboratuvarı açıldı. Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr.
Seref Sagiroglu
, açılışta yaptığı konuşmada bu tür kurulumların eğitim öğretim kalitesinin gelişmesine ve her geçen gün daha da değişen ve gelişen büyük veri ve yapay zeka alanında imkanların sunulması bakımından büyük yarar sağladığına değindi. PAVO Group Yönetim Kurulu Başkanı Dr.
Alper Özbilen
Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mezunu olması nedeniyle bu açılışın kendisi bakımından büyük önem taşıdığını anlattı. Büyük veri ve yapay zeka konusuna büyük önem verdiğini dile getiren Özbilen, bu laboratuvar aracılığıyla büyük veri ve yapay zeka konusuna ilgi duyan öğrencilerin akademik bilgilerine, alan bilgisi katkısı sunmayı istediklerini belirtti.Detaylar
Meta AI, 405 Milyar Parametreli Açık Kaynak Yapay Zekâ Modeli Llama 3.1'i Tanıttı : Meta AI'ın yeni yapay zekâ modeli Llama 3.1 405B tanıtıldı. Bu model, şu ana kadar kamuya açık olan en büyük ve ücretsiz model oldu. Firmanın tanıttığı yeni modeli olan Llama 3.1 405B genel bilgi, yönlendirilebilirlik, matematik, araç kullanımı ve çok dilli çeviri gibi görevlerde performans olarak pazardaki en güçlü kapalı kaynak zekâ modelleri olan GPT-4o ve Claude 3.5 Sonnet ile başa baş mücadele ediyor. Daha küçük modeller de GPT-4o ve Claude 3.5 Sonnet ile başa baş performans gösteriyor. Llama 3.1 405B, NVIDIA'nın H100 GPU'su ile 39 milyon saatte eğitilirken kolay entegrasyon için Llama Stack API desteği de sunuluyor.Detaylar
Video Üreten Sora'nın Çinli Rakibi Kling AI Herkesin Erişimine Açıldı : Kling, şimdilik HD veya FHD çözünürlükte 2 dakikaya videolar oluşturabiliyor. Ancak küresel olarak kullanıma açılan sürümde 5 saniye ve 10 saniye (10 sn seçeneği sonra aktif olacak) olmak üzere iki seçenek sunuluyor. Yüksek kaliteli üretim ise şimdilik aktif değil ve daha sonra geleceği ifade ediliyor. Kling’in en büyük alameti farikası ise son derece gerçekçi gelişmiş 3D yeniden yapılandırma teknolojisine sahip olması. Yani Kling, fizik açısından Sora ve diğerlerinden çok daha iyi. Bu da hayvanlar, insanlar veya bir barda süt boşaltmak gibi fizik kurallarına ihtiyaç duyan içeriklerde büyük avantaj sağlıyor. Uluslararası Kling 1.0 versiyonu için kullanıcılar günlük 66 ücretsiz kredi alabiliyor. Her üretim 10 kredi tüketiyor. Firma ayrıca yakında bir abonelik planı da sunacak. Kling AI’ı kullanmak için klingai.com’a gitmek ve bir e-posta ile kayıt olmak gerekiyor.Detaylar
OpenAI, Arama Motoru SearchGPT'yi Duyurdu: Yapay zeka sohbet robotu ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI, yeni arama motoru "SearchGPT"yi test ettiklerini açıkladı. OpenAI'dan yapılan açıklamada, "SearchGPT"nin kullanıcılara "net ve ilgili kaynaklarla hızlı ve zamanında yanıtlar vermek" amacıyla yapay zeka modellerinin gücünü webden gelen bilgilerle birleştirmek için tasarlandığı belirtildi. Açıklamada, söz konusu arama motorunun kullanımına, geri bildirimler almak için küçük bir kullanıcı ve yayıncı grubuyla başlanacağı ifade edildi. Bu prototipin geçici olduğu, gelecekte bu özelliklerin en iyilerinin doğrudan ChatGPT'ye entegre edilmesinin planlandığı bilgisi verildi. Açıklamada, kullanıcıların sorularına webdeki güncel bilgilerle hızlı ve doğrudan yanıt verecek "SearchGPT"nin ilgili kaynaklara net bağlantılar sunacağı, ayrıca kullanıcıların aramalarda sohbet eder gibi takip soruları sorabileceği kaydedildi. Detaylar
Microsoft Bing Arama Motoruna Yapay Zekâ Entegrasyonu : Microsoft, Bing arama motorunda kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve daha bilgi dolu arama sonuçları sunmak amacıyla, yapay zeka destekli yeni bir arama sonuçları tasarımı tanıttı. Bu yenilikle birlikte, kullanıcılar artık yapay zeka tarafından üretilmiş bilgi kartları ile geleneksel arama sonuçlarını aynı sayfada görebilecekler. Bing’in yeni tasarımı, büyük dil modelleri ile küçük dil modellerinin karışımını kullanarak arama sonuçlarını zenginleştiriyor. Microsoft, bu yenilikle birlikte arama sorgularına daha kapsamlı yanıtlar verebilmeyi hedefliyor. Detaylar
Yapay Zekânın Ortaya Çıkaracağı 7 Yeni İş : Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından yayımlanan İşlerin Geleceği Raporu'na göre, 2025 yılına kadar otomasyon ve yapay zekanın dünya çapında yaklaşık 85 milyon işin yerini alabileceği öngörülüyor. Öte yandan, insanlar, makineler ve algoritmaların iş bölümünde yaratacağı değişim sonucunda yaklaşık 97 milyon yeni işin de iş gücü piyasasına katılacağı belirtiliyor. Yapay zekanın ortaya çıkaracağı yeni iş kolları arasında Prompt Engineering, Data Etiketleme, Data Temizleme, Yapay Zeka Hukuki Uyum Uzmanı, AI Trainer, sağlık ve müşteri İlişkileri alanlarında Yapay Zeka Destekli Çözüm Uzmanları ve birçok bot/asistan hizmetleri yer alıyor. Detaylar
📆 Yapay Zekâ Etkinlikleri
ℹ Duyurulmasını istediğiniz Yapay Zekâ etkinliklerini yorum olarak ya da bana mesaj olarak yazabilirsiniz!
📣 T3 Vakfı yürütücülüğünde ve T3 AI’LE Büyük Dil Modeli Geliştirme Projesi paydaşlarının desteğiyle kamu, özel sektör ve üniversitelerin katılımına açık Büyük Dil Modeli (BDM) teknolojisi üzerine hackathon konseptli yarışma gerçekleştiriliyor. Yarışmada T3 AI’LE BDM kullanılarak modelin yetkinliklerinin arttırılması ve odak dikeylerde uygulama geliştirilmesi hedefleniyor. Yarışmacılara proje oluşturmaları için T3 AI’LE BDM API'sine ve T3 AI’LE BDM ağırlık dosyalarına erişim verilecek. Projeler yaratıcılık, benzersizlik, gelecekteki potansiyel, teknik uygulama ve sunum kalitesine göre değerlendirilecek. Türkiye ve yurt dışında öğrenim gören üniversite öğrencisi (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) ile mezunları katılım sağlayabilecekler (Açık Öğretim dahil değildir).