Liveblog formatie - Koning aanvaardt ontslag formateur De Wever en start consultaties met voorzitters van 5 onderhandelende partijen

Hier sluiten we de liveblog af voor vandaag. Morgen houden we je verder op de hoogte over de gesprekken die de koning zal hebben met de 5 partijen die tot nu toe over een federale regering hebben onderhandeld. Die gesprekken zouden aanvangen rond 9.30 uur. Een fijne avond nog. 

Bart De Wever had als formateur zelf de deadline van 20 september gezet, de dag dat Europa meer duidelijkheid wil. "Maar op dit moment zien we vooral een slagveld van gebroken relaties en het zal er niet makkelijker op worden", voorspelt politiek journalist Bart Verhulst. 

"Ik denk bovendien dat de posities van de partijen nu eerder zullen verstrakken in plaats van versoepelen. De campagnes van de gemeenteraadsverkiezingen staan ook voor de deur, dus ik acht de kans klein dat het nog op tijd in orde komt." 

In een reactie op de koning die het ontslag aanvaardde van N-VA-voorzitter Bart De Wever benadrukt Vlaams Belang dat ze nog steeds bereid zijn samen te werken met N-VA. De partij roept De Wever op om een regeringsvorming met Vooruit van tafel te vegen en zijn conclusies te trekken uit de gefaalde formatie.

"Vlaanderen heeft op 9 juni rechtser en Vlaamser dan ooit gestemd", aldus voorzitter Tom Van Grieken. "De Wever kan het signaal van 1 miljoen kiezers niet links laten liggen. Wij reiken alleszins nog steeds de hand om samen te zitten met de rechtse Vlaamse partijen om te werken aan een project dat de wil van de Vlamingen vertolkt."

 Volgens Van Grieken toont de mislukte formatie ook aan dat de Belgische constructie gedoemd is om te falen. "Er is geen ontsnappen uit het Belgische moeras”, zegt Van Grieken. “Er is geen vooruitgang mogelijk in de Belgische context en dat moet Bart De Wever nu aan den lijve ondervinden."

N-VA-voorzitter Bart De Wever is geen formateur meer. De koning heeft zijn ontslag aanvaard. "Spijtig genoeg heeft de formateur vandaag vastgesteld dat er geen akkoord kon bereikt worden over de globale inhoud van de supernota en de bijhorende budgettaire tabellen", reageert De Wever.

"Als voorzitter van de N-VA blijft Bart De Wever overtuigd van de nood aan een echte herstel- en hervormingsregering om de Vlaamse welvaart te beschermen en Europese sancties omwille van de federale budgettaire ontsporing te vermijden."

"Hij wenst ook de andere partijen en alle medewerkers uitdrukkelijk te bedanken voor het harde werk."

Bart De Wever (N-VA) heeft zijn ontslag aangeboden als formateur aan koning Filip. Dat is gebeurd tijdens een audiëntie die zo'n anderhalf uur heeft geduurd.

De koning heeft het ontslag aanvaard en start morgen met consultaties met de voorzitters van de 5 partijen die deelnamen aan de regeringsonderhandelingen.

Dat betekent dus dat er voorlopig verder wordt gepraat over de vorming van een nieuwe federale regering met de partijen N-VA, CD&V, Les Engagés, MR en Vooruit.

Een opvallend moment vlak voor de audiëntie van formateur Bart De Wever bij koning Filip. De Wever werd plots met zijn zoon gespot in het Warandepark, het park bij het Paleis, om er een selfie te nemen.

De Wever werd onmiddellijk door de pers aangeklampt. "Ik had gehoopt dat jullie dit niet zouden zien, ik heb al struikeldraad genoeg", aldus De Wever.

Veel commentaar gaf De Wever verder niet. "Ik zal het aan de koning uitleggen", klonk het.

De formule Arizona (een regering met N-VA, CD&V, Les Engagés, MR en Vooruit) blijft het meest realistische scenario, maar is er nog een kans op een heropstart nu de onderhandelingen mislukt zijn?

"Dan moeten alle 5 de partijen daar zin in hebben", zegt politiek journalist Bart Verhulst in VRT NWS Het Journaal. De onderhandelaars reageren nu ontgoocheld, "maar ik heb nog niemand horen zeggen dat dit dood en begraven is".

"Maar dan moet er wel 1 belangrijke landmijn ontmijnd worden. Dat is afkeer en wantrouwen, want dat heerst nu volop. Niet alleen tussen Conner Rousseau en Georges-Louis Bouchez, maar zeker ook in de relatie tussen MR-voorzitter Bouchez en formateur De Wever, want hij is nu ook voor een stukje vernederd als formateur."

Bekijk - De analyse van VRT-journalist Bart Verhulst in VRT NWS Het Journaal:

Ofwel houdt de koning het ontslag van Bart De Wever als formateur in beraad. "Zo kan hij wat rust creëren".

Ofwel aanvaardt hij het ontslag en houdt hij een consultatieronde met de partijvoorzitters. "Daarna kan hij waarschijnlijk iemand nieuw aanduiden als verkenner of opdrachthouder, bijvoorbeeld MR-voorzitter Bouchez."

Dat zijn volgens politiek journalist Anne Vanrenterghem de meest denkbare opties. Dat zei ze in VRT NWS Het Journaal.

Maxime Prévot, de voorzitter van de Franstalige centrumbeweging Les Engagés, betreurt de gesneuvelde formatiepoging. Dat de missie van formateur Bart De Wever is mislukt door "een ruzie over één enkele maatregel (de meerwaardebelasting op aandelen, red.)", noemt hij "dramatisch voor de geloofwaardigheid van democraten".

"Het is duidelijk dat de Vivaldi-periode het vertrouwen tussen bepaalde partners diep heeft geschaad." Wellicht doelt hij daarmee op de persoonlijke relatie tussen Vooruit-voorzitter Conner Rousseau en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. 

Aan de inspanningen van formateur De Wever lag het volgens Prévot niet. Hij "heeft geprobeerd om aanvaardbare compromissen te smeden", zegt de Les Engagés-kopman. 

Volgens MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez betekent het voorlopig afspringen van de onderhandelingen over een nieuwe federale regering niets definitiefs. Dat laat hij verstaan op X.

"Bij de verkiezingen in juni hebben we een duidelijk mandaat gekregen. Samen met onze partners werken we constructief aan het beste evenwicht. Het feit dat we daar nog niet in geslaagd zijn, is in geen geval een definitieve vaststelling", klinkt het.

"Het feit dat we daar nog niet in geslaagd zijn, is in geen geval een definitieve vaststelling. Het hoofd koel houden en in alle discretie verder werken zijn de sleutels tot succes."

"Dit is zo'n zonde, zo jammer", reageert Vooruit-voorzitter Conner Rousseau op de voorlopige mislukking van de regeringsonderhandelingen. Dat zegt hij op Instagram.

"België staat voor de grootste uitdaging ooit. Om die tot een goed einde te brengen heb je durf, moed en rechtvaardigheid nodig", stelt Rousseau.

Hij wijst duidelijk met beschuldigende vinger naar de Franstalige liberalen van MR. "Is het dan rechtvaardig dat sommigen blokkeren dat de grootste vermogens eerlijker zouden moeten bijdragen? Die blokkering heeft deze poging doen mislukken."

Rousseau laat verder weten dat zijn partij zal "blijven praten".

CD&V-voorzitter Sammy Mahdi reageert "zwaar teleurgesteld" op het afspringen van de regeringsonderhandelingen. Dat laat hij via Instagram weten.

"We hadden de unieke kans om aan een ongeziene snelheid een ambitieuze regering op poten te zetten. Dit is zuur", klinkt het.

Mahdi moet dit naar eigen zeggen "even laten bezinken, maar opgeven doen we niet". Hij bedankt de formateur en "alle constructieve mensen van de andere partijen met wie ik in werkgroepen uren, dagen en nachten heb doorgebracht".