Bedrijfsoverdracht: Zoekfase & de Letter Of Intent (LOI)

Bedrijfsoverdracht: Zoekfase & de Letter Of Intent (LOI)

Auteur: Drs. J.J.P. (Joris) Kersten

Kersten Corporate Finance: Advies bij de verkoop, en aankoop, van MKB bedrijven in Noord-Brabant en geheel Nederland. Daarnaast maakt Kersten CF bedrijfswaarderingen. www.kerstencf.nl

Training: 1 keer per jaar geeft Joris een 5-daagse training “Business Valuation & Deal Structuring” in Amsterdam. De volgende is van 3 tm 7 november 2025. www.joriskersten.nl

Gebruikte bron: Praktijkboek Bedrijfsovername: De verkoop van een MKB onderneming. 2023. Boom. Frits Beunke & Joost Coopmans.

When you want to read this blog in English, just use “google translate” !

Introductie

Zoals eerder aangeven ben ik een groot voorstander van meerdere partijen (“kandidaat-kopers”) op lijnen voor een deal.

Daarbij is het vrij logisch om in eerste instantie naar “de grote broers” dan wel “de grote zussen” van het bedrijf te kijken.

Dit zijn vaak de concurrenten van het te verkopen bedrijf die net een maatje groter zijn, in bijvoorbeeld omzet en medewerkers.

De eigenaar van het te verkopen bedrijf maakt hiervoor een lijstje.

En ik doe hetzelfde als overname adviseur.

Daarnaast wordt er nog gekeken naar zogenaamde “private equity partijen” (PE) die zich in de juiste markt begeven.

En dit zijn professionele investeerders in bijvoorbeeld MKB bedrijven in Nederland, en dan in een bepaalde sector.

Tot slot kan het zinvol zijn om wat MBI (management buy in) kandidaten te selecteren, maar met deze partijen blijft het op passen, want het ontbreekt ze vaak aan de financiële middelen.

Echter de combinatie van een MBI kandidaat + een PE partij kan wel weer interessant zijn.  

Teaser/ NDA/ IM

Kandidaat-kopers worden vaak benaderd middels een “teaser”.

Hierin staat beknopt, en anoniem, wat basis info over het bedrijf.

Kandidaten benaderen gebeurt ouderwets via de telefoon.

En vandaag de dag werkt het heel makkelijk om via “LinkedIn” (een social media platform voor werkenden) de juiste persoon een bericht te sturen, met terugbel verzoek.

De juiste persoon is zo vaak ontzettend snel gevonden, en er is ook snel mee gesproken over de telefoon.

Daarnaast wordt de “teaser” op zowel “Brookz” als “Dealsuite” gezet, en dit zijn de “Funda’s” in de wereld van het verkopen van bedrijven.

Voordeel is dan vanuit deze hoek dat de kopers zichzelf melden.

Let op, het is wel extreem belangrijk dat het proces op 1 tijdstip begint, en dat de partijen dan gelijktijdig worden op gelijnd. Dit zodat ze gelijktijdig op bieding niveau zitten.

Indien partijen geïnteresseerd zijn dan ontvangen ze een NDA (non disclosure agreement = geheimhoudingsovereenkomst).

En na ondertekening van de NDA ontvangen ze dan het IM (informatie memorandum) met de bedrijfsinformatie.

“Brabantse veiling”

Na het IM zeg ik weleens gekscherend dat ik dan een “brabantse veiling” houd.

Dit houdt in dat ik in eerste instantie contact heb met meer dan 50 kandidaat kopers.

Hierop geef ik dan ca. 10 – 15 IM’s uit, na ondertekening van een NDA.

En met de helft van deze partijen ga ik dan in gesprek, bijv. bij mij op kantoor (Kersten CF @ Uden).

En dit met een kop koffie en een “worstenbroodje” er bij, oftewel een “Brabantse veiling”.

De gesprekken met deze bijvoorbeeld 5 tot 10 geïnteresseerde partijen doe ik samen met de (verkopende) ondernemer aan mijn zijde.

Voordeel is dat hij/ zij heel snel kan aanvoelen of dat de “bedrijfsculturen” bij elkaar passen.

Dit is erg belangrijk in een MKB deal.

Daarnaast helpt het de ondernemer ook om een beter gevoel te krijgen bij “het maximale uit een deal halen”.

Immers, na deze gesprekken komen dan de biedingen binnen, en een breed pallet van kandidaat-kopers is dan op gelijnd.

Dus “de markt” heeft dan vaak gesproken.

Qua tijdslijnen, ca. 1 maand is nodig om de waardering + het IM op te stellen.

Daarna is ca. 3 tot 4 maanden nodig om kopers op te lijnen, gesprekken te voeren, en om biedingen op te vragen.

Dan is ca. 1 maand nodig om de LOI (letter of intent) uit te onderhandelen.

Nog 1 maand is nodig voor het boeken onderzoek (= DD = Due Diligence).

En daar komt nog 1 maand bovenop voor het uitonderhandelen van de SPA (share purchase agreement = koop overeenkomst).

Totaal: ca. 7 – 8 maanden doorlooptijd voor een MKB deal, maar dan moet wel druk op het proces gehouden worden.

Anders vliegt de tijd door je vingers, dus druk houden op het proces is een belangrijke taak voor mijzelf als overname adviseur.

De contracten bij een overname

Tijdens een overname zijn er 4 fasen:

·         De precontractuele fase, hier kan men vrijuit onderhandelen/ gesprekken voeren, en zich terugtrekken uit de deal indien gewenst;

·         De fase waarin men verwacht dat er een overname uit zal komen, de LOI fase;

·         De onderzoeksfase, in deze fase doet men het Due Diligence (boeken onderzoek);

·         De fase waarin de deal definitief wordt, dit middels de koop overeenkomst.

Bij een mogelijke deal kunnen er maar beter geen verwachtingen van een geslaagde deal geschapen worden, of dit in ieder geval zo laat mogelijk.

Want dan kan een wederpartij bij afbreken van de onderhandelingen (wellicht) schade lijden, waarvoor een vergoeding gevraagd kan worden.

Dus naast een overname adviseur (corporate finance adviseur) is het altijd nodig om een goede overname jurist, dan wel overname advocaat, in de hand te nemen voor het doen van een deal.

Dit bijv. voor het opstellen van de NDA en de LOI, en laten we beide documenten eens nader bekijken.

Geheimhoudingsovereenkomst = Non Disclosure Agreement (NDA)

Een kandidaat koper kan afhaken op een overname deal.

Hij/ zij heeft dan vaak wel veel vertrouwelijke info gekregen.

Dit wil een verkoper voorkomen.

Ook al weet verkoper dat koper nooit tot een deal zal besluiten, als hij/ zij niet voldoende info heeft ingezien.

Gezien dit issue wordt er bij overnames (bijna) altijd gewerkt met een NDA.

De punten in een NDA bestaan oa. uit:

·         Beschrijven van de partijen;

·         Doelomschrijving;

·         Welke info geheim gehouden dient te worden, en uitzonderingen hierop;

·         Info enkel te gebruiken voor de overname;

·         Ook info over het overname proces geheimhouden;

·         Welke aanvullende partijen de info mogen inzien;

·         “Non poaching bepaling” m.b.t. personeel (geen personeel benaderen);

·         Bij afbreken deal moet info retour;

·         Periode voor NDA;

·         Evt. een boetebeding;

·         Relevante rechtssysteem;

·         Etc.

Letter Of Intent (LOI)

Wanneer partijen het op hoofdlijnen met elkaar eens zijn over onderstaande punten, dan wordt een LOI overeengekomen:

·         Hoogte koop prijs/ wijze van prijsbepaling;

·         Voorwaarden van de voorgenomen transactie.

Een LOI heeft een bepaalde juridisch bindende verwoording.

En een LOI geeft een kandidaat-koper vaak exclusiviteit om het DD te doen gedurende een bepaalde periode.

Eveneens geldt dit voor de eindonderhandelingen na het DD.

De onderwerpen van een LOI zijn de volgende:

·         Vastleggen van de partijen;

·         Overwegingen voor de deal;

·         Prijs en betaalwijze;

·         Economische overname datum/ juridische overname datum;

·         Due diligence en planning;

·         Wie maakt de SPA;

·         Rol directie van verkoper na overname;

·         Garanties;

·         Voorwaarden: vb. toestemming OR, vakbonden, SER etc.

·         Gevolgen negatieve uitkomsten DD;

·         Financieringsvoorbehoud;

·         Goedkeuring RVC, AVA etc.

·         ACM goedkeuring;

·         Exclusiviteit voor kandidaat-koper;

·         Wie betaalt kosten;

·         Wanneer onderhandelingen afbreken;

·         Break up fee ja dan wel nee;

·         Geheimhouding;

·         Non concurrentie beding;

·         Rechtskeuze en jurisdictie.

Beschermende bedingen in de LOI

Een kandidaat-koper zal een aantal opschortende voorwaarden willen bedingen in de LOI.

Dit om er eventueel onderuit te kunnen, mits niet aan bepaalde zaken kan worden voldaan.

Enkele voorbeelden:

·         Annuleringsrecht zonder schadevergoeding;

·         Subject to contract, dus er moet altijd eerst een SPA worden ondertekend;

·         Financieringsvoorbehoud;

·         Due diligence voor koper conveniërend;

·         Subject to approval, van bijv. AV, RVC, OR, vakbonden, SER, ACM etc;

·         Non binding LOI;

·         Opgenomen termijn voor SPA/ APA;

·         “geen overeenstemming clausule”, eveneens gekoppeld aan een datum.

Tot zover.

Dank voor het lezen, en als je eens over je bedrijfsverkoop wilt praten, aarzel dan niet contact op te nemen!

En tot volgende week bij weer een nieuwe blog!

MVG Joris

Gebruikte bron: Praktijkboek Bedrijfsovername: De verkoop van een MKB onderneming. 2023. Boom. Frits Beunke & Joost Coopmans.