Continuing Education: de duurzame liaison tussen onderwijs en werkveld

“Amerikanen schatten een stage bij Google hoger in dan een Harvard diploma” titelde een artikel op de website van Forbes begin deze maand. Huh? Dat is toch even de wenkbrauwen fronsen. Een Harvard diploma, is dat dan niet het hoogste waar je als student naar kan streven en waarvoor menige Amerikaanse jongere zich zonder morren jarenlang in de financiële schulden gooit? Is zo’n prestigieus en vaak peperduur diploma dan niet de allerbeste garantie op de allerbeste job? Wel, dat blijkt vandaag niet meer zo te zijn. 

De auteur van het Forbes-artikel, Brandon Busteed, die zich baseert op zeer recent onderzoek, verklaart deze ommekeer door het feit dat de gemiddelde Amerikaan vandaag meer reële jobkansen ziet door werkervaring en on-the-job training dan door het volgen van traditioneel academisch onderwijs. Hij besluit zijn artikel met een aantal dringende aanbevelingen: “Het is tijd om een innovatieve fusie te creëren tussen onderwijs en werk, waarbij hoger onderwijs relevant blijft, maar beschikbaar wordt in zeer verschillende vormen. Het is tijd voor hogescholen en universiteiten om verder te gaan dan het geaccrediteerde diplomamodel en dit uit te breiden naar andere vormen van certificatie. En het opent de mogelijkheid naar nieuwe samenwerkingsmodellen tussen werkveld en onderwijs die interessante varianten van ‘werkend leren’ en ‘lerend werken’ kunnen voortbrengen.”

Wanneer het regent in Amerika, druppelt het vaak ook in Europa. We kunnen dus maar beter voorbereid zijn op deze evolutie. Onderwijs en werkveld zitten in een vreemde relatie verstrengeld en hebben er alle belang bij dat de kloof zo klein mogelijk wordt gehouden. Wie daar in slaagt-  aan beide kanten van het speelveld – heeft al een flinke stap gezet richting toekomst. En zoals Brandon Busteed hierboven terecht aanhaalt, zal er creatief moeten worden nagedacht om de banden nog wat strakker aan te trekken.

Onderwijs en werkveld zitten in een vreemde relatie verstrengeld en hebben er alle belang bij dat de kloof zo klein mogelijk wordt gehouden.

Continuing Education – in de vorm van bijscholing, nascholing, postgraduaten en andere vormen van voortgezet onderwijs - zit in een comfortabele positie om die brugfunctie tussen onderwijs en werkveld waar te maken. Veel minder dan het reguliere hoger onderwijs, heeft Continuing Education te maken met regeltjes, strakke budgetten en trage (overheids-) beslissingen. Dat maakt snel schakelen en inspelen op de marktbehoeften een pak eenvoudiger. Daartegenover staat de veelal autonome zelf-financiering, waardoor dit type onderwijs automatisch ook structureel en financieel dicht aanleunt bij de professionele wereld. En gezien dergelijke opleidingen meestal focussen op verdieping binnen een bepaald vakgebied, staan vaak de lectoren zelf met beide voeten in het werkveld. Daardoor zijn ze niet alleen bijzonder up-to-date in hun vak, maar vervullen ze automatisch ook een belangrijke rol als intermediair tussen student en werkveld.

Hogescholen en universiteiten hebben er dus alle belang bij om Continuing Education een prominente plaats te geven naast hun reguliere studieaanbod. Gezien de veel grotere flexibiliteit en autonomie, kan het zelfs een ‘broeilab’ worden voor het implementeren en uittesten van nieuwe en toekomstgerichte vormen van les volgen, doceren en examineren. Deze nieuwe vormen zullen in grote mate ondersteund worden door technologie en zullen de student tegemoet treden op het vlak van flexibiliteit, kwaliteit en doorgedreven personalisatie. Hierbij een zestal evoluties waarop Continuing Education de student van de toekomst best kan toetreden:

1. Ik kies waar en wanneer

Gezien een aanzienlijk percentage van de doorsnee Continuing Education student reeds professioneel actief is, zal hij vooral op zoek gaan naar opleidingen die hem de grootst mogelijke vrijheid bieden, zowel qua tijd als plaats. Onderwijs dat deels op afstand of mobiel kan worden gevolgd én de student de kans geeft op z’n eigen ritme te studeren, wordt de standaard. Doorgedreven blended learning dus.

2. Graag à la carte, aub

De student van de toekomst wil z’n tijd zo efficiënt mogelijk gebruiken. En dat betekent: geen overbodige vakken en leerstof, maar enkel heel specifieke kennis en vaardigheden waaraan hij op dat ogenblik nood heeft. Langdurige opleidingen worden dus best opgesplitst in modules. Zo kan de student zelf z’n curriculum samenstellen én zelfs combinaties maken met modules uit andere opleidingen.

3. Kan de lat wat hoger of lager?

Ook in het niveau van de opleiding of de aparte modules zal de student zijn zegje willen hebben. Zo zullen studenten met meer (werk)ervaring of kennis ook meer willen worden uitgedaagd, terwijl andere studenten net wat extra oefeningen zullen nodig hebben om een bepaald niveau te bereiken. En graag natuurlijk dat dit allemaal moeiteloos gebeurt, vanuit een soort behoeftedetectie, zij het door mentorship of puur logaritme-gestuurd.

4. Hard skills zijn niet genoeg

We leven vandaag in een geconnecteerde wereld, en dat voel je ook op de werkvloer. Met vakkennis alleen zal je het niet halen. De succesvolle professional van morgen moet ook beschikken over een gezonde dosis soft skills, zoals creatief denken, communicatie, collaboratie, kritisch denken en time management. Slimme universiteiten en hogescholen maken soft skills een essentieel onderdeel van het Continuing Education aanbod. 

5. Met beide voeten op de grond

Academische en theoretische wijsheden hebben studenten genoeg verwerkt tijdens hun reguliere opleiding. Wanneer ze kiezen voor Continuing Education, willen ze vooral de bruikbaarheid in het werkveld ervaren. Praktijkvoorbeelden, echte cases en leerrijke stages zijn de stimuli waar ze naar op zoek gaan. En liefst van een zo hoog mogelijk niveau natuurlijk.

6. Waar zijn de goeroes?

Zoals reeds eerder aangehaald, richt Continuing Education zich vooral op het verdiepen van kennis en ervaring in een bepaald vakgebied. Studenten gaan dan ook op zoek naar dé specialist ter zake. En de kans dat je die vindt in een cirkel van 25 km rondom je, is eerder klein. Het aanbieden van een netwerk aan internationale experten is een absolute troef om een opleiding in de nabije toekomst succesvol te maken. Met wat technologie is dat zo geklaard.

Bruggen slaan tussen onderwijs en werkveld en daarbij sterk inzetten op Continuing Education, is een verstandige strategie om het hoger onderwijs van de toekomst vorm te geven. En hoewel de academische wereld de reputatie heeft tradities hoog in het vaandel te dragen, zien we her en der dat weerstanden worden overwonnen en het innovatieproces is ingezet. Het wordt een leerproces met vallen en opstaan, waarin moed en doorzettingsvermogen cruciaal zullen zijn.