DUPLEX VE SÜPER DUPLEX PASLANMAZ ÇELİKLER

DUPLEX VE SÜPER DUPLEX PASLANMAZ ÇELİKLER , paslanmaz çeliklerin bir alt grubudur. Bu malzemeler, hem ferritik hem de austenitik paslanmaz çeliklerin özelliklerini birleştirir ve yüksek korozyon direnci sağlamak için özel olarak tasarlanmıştır. Duplex ve süper duplex çelikler, özellikle endüstriyel, kimyasal ve denizcilik uygulamalarında yaygın olarak kullanılır Hem duplex hem de süper duplex çelikler, paslanmaz çeliklerin diğer alt gruplarına göre daha yüksek mukavemet, dayanıklılık ve korozyon direnci sağlar. Bu nedenle, kimya ve denizcilik sektörlerinde geniş bir kullanım alanına sahiptirler. İki malzeme arasındaki farklar şunlardır:

1. Kimyasal bileşim: Duplex çelikler, ferritik ve östenitik paslanmaz çeliklerin bir kombinasyonudur. Bu nedenle, hem ferritik hem de östenitik özellikleri gösterirler. Süper duplex paslanmaz çelikler, daha yüksek krom ve molibden içeriğinden dolayı daha yüksek korozyon direncine sahiptir.
2. Mekanik özellikler: Süper duplex çelikler, daha yüksek dayanım ve sertlik özelliklerine sahiptir. Bu nedenle, daha yüksek basınçlı ve aşındırıcı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
3. Korozyon direnci: Her iki malzeme de korozyona dayanıklıdır, ama süper duplex çelikler daha yüksek korozyon direncine sahiptir. Özellikle tuzlu su ve yüksek asit içeren ortamlarda kullanım için önerilir.
4. Fiyat: Süper duplex çelikler, daha yüksek alaşım içeriği nedeniyle duplex çeliklere göre daha pahalıdır.
5. İşlenebilirlik: Süper duplex çelikler, daha sert bir yapıya sahip olduğu için işleme işlemlerinde daha zorlayıcı olabilir.

KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Duplex çeliklerin kimyasal bileşimi genellikle %22 krom, %5 nikel, %0.1-0.3 azot ve %3,3 molibden içerir. Ayrıca, az miktarda mangan, silisyum, fosfor ve kükürt içerebilirler. Duplex çeliklerin kimyasal bileşimindeki austenitik ve ferritik fazların oranı, malzemenin özelliklerini belirler.

Süper duplex çeliklerin kimyasal bileşimi, duplex çeliklere benzer şekilde krom, nikel, nitrojen ve molibden içerir, ancak daha yüksek konsantrasyonlarda bulunurlar. Genellikle %24-26 krom, %6-8 nikel, %0.2-0.3 azot ve %3-5 molibden içerirler. Ayrıca, süper duplex çeliklerde titanyum, bakır ve tungsten gibi diğer alaşım elementleri de bulunabilir.

Duplex ve süper duplex çeliklerin kimyasal bileşimindeki yüksek krom içeriği, malzemelerin yüksek korozyon direnci sağlamasına yardımcı olur. Molibden, malzemelerin korozyon direncini artırır iken , azot ; malzemelerin dayanıklılığını artırır. Dolayısıyla , duplex çeliklerde morfolojik yapısında austenitik fazın daha yüksek bir oranını sağlayarak, malzemelerin dayanıklılığını ve korozyon direncini artırır.

Bununla birlikte, duplex ve süper duplex çeliklerin kimyasal bileşimindeki farklılıklar, malzemelerin mekanik özelliklerini ve diğer özelliklerini etkiler. Süper duplex çeliklerin daha yüksek molibden ve nitrojen içeriği, malzemelerin daha yüksek dayanım ve sertlik özellikleri sergilemesine yardımcı olurken, daha sert bir yapıya sahip olduklarından dolayı işlenebilirlikleri de daha zor olabilir.

• KAYNAK: "Duplex Stainless Steels - A Simplified Guide" (Outokumpu) -
• "Duplex Stainless Steel" (National Specialty Alloys) -
• "Duplex and Super Duplex Stainless Steels: Properties and Applications" (AZoM)
• "Super Duplex Stainless Steel - Part One" (Total Materia) -

"Duplex Stainless Steel - an overview" (ScienceDirect) -