“…Feysbuk’a Reklam Verelim…”

İnternet reklamlarına 1 verip 100 alanların hikayelerinden etkilenen markaların yola çıkarken kurduğu giriş cümlesidir “Feysbuk’a reklam verelim.” Öncelikle internette 1 verip 100 almak gibi bir dünya olmadığını, bu hikayelerin birer şehir efsanesi olduğunu söyleyerek yazıya giriş yapmakta fayda görüyorum. Diğer bir konu ise internet reklam planlamasının Facebook’a reklam verme ile sınırlı olmamasıdır. Dijital reklam bütçesinin planlamasını doğru yapmak için mecralar ve bu mecralara yönelik reklam modelleri bilinmelidir. Marka bu planlamayı profesyonel ajanslar aracılığı ile yapıyorsa paranın çöpe gitme ihtimali nispeten azdır. (Bu arada bol bütçeyi seven ve bol keseden planlama (!) yapan ajanslar konusunda da dikkatli olmak gerek. ) Bu planlama bizzat marka tarafından yapılmak isteniyorsa, etkin geri dönüş için, dijital dünyaya reklam vermeden önce oturup dijital dünyayı çalışmak gerekir. Çünkü her sosyal mecranın hedef kitlesi ve davranış şekilleri, paylaşımların tarzı, en yoğun kullanıldığı zaman… vb farklıdır. Bu farklılıklar markanın amacı, hedef kitlesi göz önüne alınarak değerlendirilmeli ve bütçe çerçevesinde bir planlama yapılmalıdır. Konu çok geniş ve detaylı fakat kabaca bahsetmek gerekirse, ülkemizde en çok kullanılan sosyal platform ve uygulamalar şöyle;

Facebook

Facebook, insanların diğer insanlarla iletişim kurmasını ve sosyal paylaşımlar yapmasını sağlayan en popüler sosyal platformdur. Genellikle rahatlamak ve eğlenceli zaman geçirmek için girilen samimi bir ortamdır. Dolayısıyla markalar, müşterileri ile sıcak ilişki kurabilmek için bu platformu kullanır. İçerikler genellikle hafif ve çerez niteliktedir. Satış kaygısı ve ürün/hizmet sergileme amacı güdülmez. Sektör veya markayla ilgili fotoğraflar, videolar, kısa ve okunması kolay yazılardan içerik oluşturulur. Pozitif ve canlı görsellerin, gülümseten yazıların kullanıldığı standart tasarım biçimi kullanılır. Web sayfasına yönlendiren ve tıklamayı sağlayan, Facebook sayfasının beğenisini artıran, paylaşılan içeriğin beğenisini artıran, yeni mobil uygulamaların kullanıcılar tarafından indirilmesini sağlayan, etkinlikleri duyuran, izlenmesini istediğimiz videoları hedef kitleye ulaştıran çok çeşitli ve daha da çeşitlenen reklam modelleri bulunmaktadır. Facebook reklamlarının en önemli özelliği hedef kitleyi çok detaylı olarak filtreleyebilmesi ve çok detaylı bir raporlama sunabilmesidir.

Twitter

Twitter, gündemle ilgili düşünceleri 140 karakter sınırlamasıyla ifade etme imkanı veren sosyal bir platformdur. Markalar, Twitter sayesinde insanlarla hızlı iletişime geçebilir, onlara sorular sorulabilir ya da kendisiyle ilgili güncel haberler paylaşabilir. Markaların Twitter hesapları call center işlevi de görmektedir. Sorular veya şikayetler hızlıca cevaplanabilmektedir. Twitter dili eğlenceli ve zeki bir dildir. Takipçilerin markayla veya sektörle ilgili olumlu tweetleri, retweet edilerek diğer takipçiler için referans sağlanır. Diğer sosyal medya kanallarına göre daha hızlıdır. Bu nedenle sürekli takip edilmesi ve aktif olunması gerekir. Twitter reklam formatları ile takipçiler web sayfasına yönlendirilebilir, tweet etkileşimi artırılabilir, hesap sayfası tanıtılabilir, kısa videolar yayınlanabilir.

YouTube

Youtube, en kapsamlı, en büyük ve en eski video paylaşım sitesidir. Üyeler video girebilir, izleyebilir, yorum yapabilir. İzlemek, okumaya oranla daha kolay bir eylem olduğundan görsel içerik hayatımızda daha fazla yer kaplıyor. Youtube bu nedenle internet kullanımında oldukça popülerdir ve önemli bir yere sahiptir. Akıllı telefonların yaygınlaşması ve video çekiminin hayatımızda bir tuşa basmak kadar kolay hale gelmesi sayesinde Youtube’un milyonlarca içerik üreticisi oluşmuştur. Günümüzde markaların en sık kullandığı reklam türlerinden olan viral reklam ise gücünü buradan almaktadır. Viral reklam yapmak için yüksek bütçeli yapım gerekmese de zeki fikirler gerekmektedir. Özellikle “nasıl yapılır?” içeriği ile çekilen videolar Google aramalarında üst sıraya çıkmaya yardımcı olmaktadır. Youtube kullanıcılarına, markanın direk kendi videosu izletebilirken, başka bir video üzerinden de bu videoya ulaşma imkânı sağlanabilir. Youtube videosu izlenirken video üzerinde çıkan baloncuklu reklamlar; Youtube ana sayfasının en üst bar kısmında yayınlanan video reklamlar; Google Adwords Video ile oluşturulabilen reklamlar; video içinde araya girilebilen reklamlar kullanılabilecek reklam modelleridir.

Instagram

Instagram, çeşitli filtreler ile çekilen fotoğrafı neredeyse profesyonel bir elden çıkmış hale getirebilen bir fotoğraf paylaşım uygulamasıdır. Diğer sosyal platformlar ile uyumlu olması sayesinde Instagram üzerinde paylaşılan fotoğraf kullanıcının diğer hesaplarından da paylaşılabilir. Instagram’da “takip etme” ve “takip edilme” önemlidir ve bu yönüyle tam bir sosyal ağdır. Paylaşımlara yorum yapabilme, direk mesaj yoluyla iletişim kurabilme, arkadaşları etiketleme, yer bildirimi ekleme… gibi özellikleri bulunmaktadır. Paylaşılan fotoğrafların açıklamasına eklenebilen konu başlıkları (#) sayesinde takipçiler dışındaki milyonlarca kullanıcıya ulaşabilmek mümkündür. Ünlüler Instagram sayfalarını fan kulüp şeklinde kullanırken, Instagram üzerinden satış yoluyla kendine ek gelir yaratan kişilerin sayısı da her geçen gün artmaktadır. Markalar ise genellikle, ürünlerini kullanan veya deneyimleyen müşterilerinin fotoğraflarını paylaşma, ürün/hizmet tanıtımı yapma, kampanyalarını duyurma, yarışmalar düzenleme, bilgi içeren günlük paylaşımlar yapma amacıyla kullanmaktadır. Reklam modeli olarak ise “sponsorlu” ibaresi ile video ve görsel paylaşımı yapılabilir. Reklamlar kullanıcıların fotoğraf akışında görünür.

Pinterest

Pinterest, paylaşılan video ve fotoğrafları, üyelerin sayfasında pano şeklinde gösteren bir içerik paylaşım kanalıdır. Firmalar hesaplarını vitrin gibi kullanabilmektedir. Aynı zamanda iyi tasarlanmış pinboardlar sayesinde fırsatlar, kampanyalar sergilenebilir. Bu anlamda niş bir pazara sahiptir. Kullanıcıları ağırlıklı olarak kadınlardır ve genellikle alışveriş yaparken Pinterest’in panolarından veya daha önce pin’ledikleri görsellerden referans alırlar. Panolardaki görselleri pin’leyerek beğenilen paylaşımlardan kişisel bir koleksiyon oluşturmak mümkündür. Twitterdaki “promosyonlu tweet” veya Facebook’taki “promosyonlu sayfa içerikleri” gibi Pinterest’te de “promoted pins” reklam modeliyle markalar ürün/hizmetlerini ön plana çıkarabilmektedir.

Linkedin

Linkedin, dijital ortamda networking yapmayı sağlayan mükemmel bir ağ kurma platformudur. Farkı iş dünyasına yönelik bir ilişki zinciri sağlamasıdır. Daha ciddi bir ortamdır. Fikir beyan etmek, bilgilenmek, soru sormak için sektörel ve ilgi alanları ile ilgili gruplar vardır. Bu anlamda Linkedin, kişisel uzmanlığı göstermek ve PR yapmak için oldukça etkili bir mecradır. Makaleler yayınlanabilir, kısa yazılar paylaşılabilir, diğer paylaşımlara yorumlar yapılabilir. Kişiler ve şirketler açısından profil sayfasının eksiksize yakın tamamlanması güven vericidir. Diğer sosyal mecralarda olduğu gibi samimi ve esprili bir dilden ziyade güven veren ve uzmanlık belirtisi olabilecek seviyede ciddi bir dil kullanmak gerekir. İş dünyasına yönelik bir mecra olduğu için özellikle B2B reklamlar için oldukça etkili bir mecradır. Facebook, Twitter ve Instagram’a oranla oldukça pahalı kalsa da B2B hedef kitleye direk ulaşılması gereken bir reklam planlamasında baş sırada yer almalıdır. Reklam modeli olarak Facebook’a benzer niteliktedir.

Google+

Plus, Google hizmetlerinin birleşimini kompak şekilde kullanmaya yarayan eğlenceli, samimi bir sosyal ağdır. En önemli özelliği mail kullanımının sosyal ağla bütünleşmiş olmasıdır. Yani mail kullanımı yaparken, eş zamanlı olarak Gtalks üzerinden sohbet edilebilir ve Google Maps ile lokasyon bildirimi yapılabilir. Yine Google’ın sunduğu içerikler diğer sosyal ağlardaki gibi beğenilebilir ve paylaşılabilir. Hangouts ile çoklu video görüşmeleri yapılabilir. Takipçiler kategorize edilebilir farklı çevrelere farklı içerikler sunulabilir. Örneğin kampanyalar, özel indirimler, yeni hizmetler ayrı ayrı gruplar ile paylaşılabilir. Post Ads ile içeriklere reklam kimliği kazandırılabilir.

Snapchat

İnternet dünyasının hızına aşırı uyumlu genç kitleyi hedef alan farklı bir sosyal platformdur. Diğer platformlardan oldukça farklı olan Snapchat milenyum çocuklarının vazgeçilmezi haline gelmiştir. Snapchat, belli bir zaman diliminde (1-10 sn) görülebilen ve sonra kaybolan fotoğraf ve video paylaşımıdır. Kaybolan paylaşımların ekran görüntüsünü alarak görüntü yakalama gençler arasında bir eğlenceye dönüştürülmüş olsa da Snapchat karşı tarafa paylaşımın ekran görüntüsünün alındığı bilgisini vermektedir  Üniversite öğrencilerinin yaklaşık %80’ninin günde en az 1 defa Snapchat gönderiyor olması, bu hedef kitleyi ilgilendiren markaların reklam vermesini kaçınılmaz hale getirmektedir. Markalar Snapchat üzerinden yarışmalar düzenleyebilir, ürün tanıtımı yapabilir, kupon dağıtabilir, video paylaşabilir, My Story özelliği sayesinde daha dar bir kitleye iletişim yapabilir. Snapchat’e verilecek reklam sayesinde içerikler son güncellemelerde daha uzun süreyle gösterilebilir.

Foursquare

Foursquare, bulunulan lokasyonu işaretleyerek, burası hakkında yorum yazmayı ve puanlama yapmayı veya daha önce yazılmış yorumları okumayı ve puanlamaları görmeyi sağlayan bir uygulamadır. Foursquare sayesinde uygulamanın kullanıcıları arkadaşlarının nerede bulunduğunu görebilir. Bulunulan noktaya en yakın mekan önerileri öğrenilebilir. Uygulamanın en önemli özelliklerinden biri gidilen mekanların kaydedilebilmesi, gidilebilecek mekanların da listesinin tutulabilmesidir. Foursquare’i eğlenceli hale getiren özelliği ise en fazla yer bildirimi yapan kullanıcıların çeşitli rütbeler kazanmasıdır. Foursquare, hizmet sektörü için önemli bir uygulamadır. Yer bildirimi yapanlara yönelik düzenlenebilecek indirim veya çekiliş kampanyaları, markalar açısından etkili aksiyonlardır. Foursquare reklamlarının en önemli özelliği kazanılmış reel müşteriye fiyatlama yapılmasıdır. Yani müşteriler mekanı ziyaret ettikten sonra reklam ödemesi bütçeden düşer. Reklamı yapılacak işletmeye yakın yerlerde bulunan kullanıcılara veya işletmenin kategorisine yakın diğer işletmeleri ziyaret etmiş kullanıcılara yönelik reklam yapmak mümkündür. Reklamlar arama ekranında ve benzer yerlerden yer bildirimi yapanların ekranında görüntülenir.

Ahu Yularcı Recelar
İletişim Cini Reklam Ajansı, Kurucu