Gelişim Yolculuğumuzda Sağlıklı Yaşam Anlayışında Olalım
Bütünsel gelişim yolculuğumuzun en önemli hedeflerinden biri de fiziksel gelişim alanımıza odaklanmaktır. Sağlıklı yaşam tarzını benimsemek, bütünsel sağlığımızı korumak, yaşam kalitemizi iyileştirmek ve esenlik içinde olmak fiziksel gelişim alanımızla ilgili konular arasındadır.
Yaşamda iyi olma halimizin yüksek olup, kaliteli bir yaşam şeklimizin olması halinde sağlıklı bir yaşamdan söz edebiliriz. Peki sağlıklı yaşamdan ne anlamamız gerekir.
Herhangi bir sağlık sorunumuz bulunmuyorsa, günlük yaşam sorumluluklarımızı rahatlıkla yerine getirebiliyorsak, kendimizi canlı ve iyi hissediyorsak sağlıklı bir yaşamımız olduğunun yansımasıdır.
Gelişim sürecimizde sağlıklı yaşamla ilgili farkındalığımızı geliştirmemiz, sağlığımızı korumaya yönelik bilincimizi yükseltmemiz önemli adımlarımız arasında olmalıdır.
Bütünsel Gelişim Yolculuğu başlıklı bültenim için kaleme aldığım bu haftaki yazımda; sağlıklı yaşama dair kavramsal bir pencere aralayarak, sağlıklı yaşamın tarihine ve sağlıklı yaşam anlayışına yönelik sizleri bir farkındalık yolculuğuna çıkarmak istedim.
Sağlıklı Yaşam En Değerli Hazinemizdir
Sağlıklı bir yaşam bütünsel anlamda fiziksel, zihinsel ve ruhsal refahımızı destekler. Sağlıklı yaşam vücudumuzun zinde olması, zihnimizin işlevsel olması ve ruhumuzun beslenmesi demektir. Sağlıklı yaşamımızın olması, yaşam doyumumuzu ve memnuniyetimizi de arttırır.
Sağlıklı yaşam anlayışında olmak, sağlıklı seçimler yaparak yaşam biçimimizi buna göre inşa edebilmenin arayışında olabilmektir. Yaşam koşullarımızın izin verdiği ölçüde sağlıklı olmamızı sağlayacak biçimde, yaşamaya yönelik bireysel bir yaklaşımla anlayış geliştirmektir.
Sağlık bütünsel bir yaklaşımla fiziksel, ruhsal, duygusal, entelektüel, sosyal, mesleki, finansal ve çevresel olmak üzere çok boyutlu bir kavramdır. Bütünsel anlamda sağlığın herhangi bir boyutunun ihmal edilmesi diğer boyutlarını, beraberinde kişinin yaşamında iyi oluş halini, refahını ve yaşam kalitesini etkiler.
Sağlıklı yaşam öz farkındalık ve öz düzenleme ile yaşam alışkanlıklarımızı yapılandırmamızı gerektiren bir düşünüş biçimidir. Nihayetinde sağlığımız ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilmemiz en değerli hazinemizdir.
Sağlıklı Yaşamı Kavramsal Olarak Nasıl Anlamalıyız?
Sağlıklı yaşam kavramının kökeni Çin, Hindistan, Yunan ve Roma gibi kadim medeniyetlere kadar dayanır. Sağlıklı yaşamın günümüzde modern anlamda kullanımı ise “Wellness” kavramıyla karşımıza çıkar.
1960 ve 1970'li yıllardan bu yana Dr. Halbert L. Dunn, Dr. Jack Travis, Dr. Don Ardell, Dr. Bill Hettler gibi önde gelen isimler yazılarıyla ve düşünce liderlikleriyle sağlıklı yaşam hareketinin öncüleri olmuşlardır.
Global Wellness Enstitüsü kamu ve özel sektörlerin önleyici sağlık ve zindelik konusunda eğitimini sürdüren, dünya geneli zindeliği güçlendirme misyonuna sahip bir kuruluştur. Global Wellness Enstitüsü’nün sağlıklı yaşam tanımına baktığımızda; “Bütünsel sağlığı destekleyen aktivitelerin, seçimlerin ve yaşam tarzlarının aktif bir şekilde sürdürülmesi” şeklindedir.
Sağlıklı yaşam fiziksel, duygusal, ruhsal, entelektüel, sosyal, çevresel ve mesleki alanları kapsayan geniş boyutlu bir kavramdır. Sağlıklı yaşama ulaşmanın yolu ise sağlığı geliştirmekten geçer.
Sağlıklı bir yaşam niyetlerimizle, seçimlerimizle ve tutumlarımızla bireysel bir arayış ve beraberinde yaşam tarzımızla uyum gerektirir. Esenliğimiz için sağlığımıza bütünsel yaklaşım göstermemiz ise ayrıca önemlidir. Yaşamda kendimizi nasıl hissettiğimizle iyi oluş halimiz ve yaşam fonksiyonlarımızı etkin bir şekilde yerine getirebilme becerimiz sağlıklı yaşamımızın olduğunu gösterir.
Sağlıklı Yaşamın Tarihine Yolculuk Yapalım
Günümüzün modern dünyasında sağlıklı yaşam denilince wellness kavramı sıklıkla karşımıza çıkar. Aslında kadim köklere sahip olan sağlıklı yaşam anlayışı, 1950 ila 1970’li yıllarda birçok batılı hekim ve düşünürün liderliğinde “wellness” olarak kavramsallaştırılmıştır.
Sağlıklı yaşamın kadim geçmişiyle tarihi sürecine baktığımızda; Hindu metinlerine, Çin tıbbına, Yunan ve Roma geleneklerine kadar uzanır.
Yüzyıllık Değişimlerle Sağlıklı Yaşam Anlayışında Geldiğimiz Nokta Nedir?
Sağlıklı yaşam anlayışında birkaç yüzyıllık dönemlerle gerçekleşenlerle birlikte, devam eden hareketlerle günümüz modern dünyasında nasıl bir noktaya geldik peki…
Sağlıklı yaşama dair 19. Yüzyıla baktığımızda spiritüel felsefeler, entelektüel hareketler ve tıbbi yaklaşımlar batılı ülkelerde hızla yaygınlaşmaya başlamış. Bu dönemlerde sağlıklı yaşama bütünsel yaklaşımla kendi kendini iyileştirmeye ve önleyici bakıma yönelik alternatif sağlık yöntemleri geliştirilmiş. Bazı felsefi anlayışlar ve spiritüel yönelimlerle, fiziksel sağlığın en önemli kaynağının zihinsel ve spiritüel varoluş hali olduğuna dair anlayışlar etkinlik kazanmış. Yine “Wellness” kavramı bu yüzyılda ilk olarak kullanılmaya başlanmış.
Sağlıklı yaşam hareketlerinin yaygınlaşmaya başladığı 20. Yüzyılda ise Dr. Halbert L. Dunn’un 1960’larda yayınladığı “Yüksek Düzeyli Sağlık” kitabının ardından; fikirlerini benimseyen Dr. John Travis, Dr. Don Ardell, Dr. Bill Hettler gibi isimler sağlıklı yaşam hareketine liderlik etmişler.
Bu isimler daha sonra dünyanın ilk sağlıklı yaşam merkezini kurarak, ilk üniversite kampüsü sağlıklı yaşam merkezini geliştirmişler. Ardından Amerika Birleşik Devletleri’nde Ulusal Sağlıklı Yaşam Enstitüsü kurarak, ilk Ulusal Sağlıklı Yaşam Konferansı’nı gerçekleştirmişler.
21. Yüzyıla geldiğimiz günümüzde küresel düzeyde sağlıklı yaşam hareketlerinin devam ederek, bu alana yönelik sektörlerin yaygınlaştığı görülür. Dünya geneli sağlıklı yaşamı teşvik eden birçok tıp hekimi ve kişisel gelişim uzmanları sosyal medya araçlarının da desteğiyle seslerini kitlelere duyurur. Neticesinde sağlıklı yaşam anlayışı kolektif olarak tüm insanları etkilemeye hızla devam eder. Medya sektörlerinin, sağlık merkezlerinin ve hükümetlerin sağlıklı yaşam alanında birlikte iş birliği içinde hareket ettiği görülür.
Günümüz yüzyılında ne yazık ki dünya geneli diyabet ve obezite gibi kronik hastalıklar hızla artış göstererek yaygınlaşmaktadır. Küresel bir sağlık krizi haline gelen bu durum sağlık hizmeti maliyetlerinde de ciddi artışa neden olur. Bu nedenle geleneksel tıp kuruluşları başta olmak üzere birçok hükümet odağını; hastalıkları önleme amacıyla sağlığın korunmasına ve sağlıklı yaşam anlayışı kazanılmasının yaygınlaştırılmasına yöneltmektedir.
Sağlıklı Yaşam Anlayışında Olabilmek Bir Seçimdir
Uzak geçmişimizden günümüze sağlıklı yaşam hiç önemini kaybetmeyen bir konudur. Çünkü sağlık her daim önceliğimiz ve en değerli hazinemizdir.
Kariyer yaşamımda uzun yıllarımı sağlık alanında sürdürmüş bir sağlık profesyoneli olarak; sağlığın bozulması durumunun kişiye yaşattığı maddi ve manevi zorlukların yıllarca şahidi oldum. Bu nedenle sağlığın korunması bilinciyle, sağlıklı yaşam anlayışının yaygınlaşmasının gerekliliğini önemsiyorum. Kendi yaşamımı da bu anlayışla sürdürüyorum.
Sağlıklı yaşam anlayışında olmak; sağlığımıza ve refahımıza yönelik bütünsel bir bakış açısıyla, çok boyutlu ve proaktif bir yaklaşımda olmayı gerektirir. Bu anlayışla sağlığımızı korumaya yönelik aktiviteler içinde olmamız, sağlıklı seçimler yaparak aktif bir yaşam tarzı benimsiyor olmamız gerekir.
Günlük yaşam alışkanlıklarımız yaşamda esenliğimizin anahtarıdır. Alışkanlıklarımız elbette sağlığımızın tüm boyutlarını, esenliğimizi ve yaşam kalitemizi etkiler. Bu nedenle alışkanlıklarımızla birlikte yaşam biçimimizi, sağlıklı yaşam anlayışıyla yapılandırmamız gerekir. Öz farkındalıkla eğilimlerimizden, güçlü yönlerimizden ve yeteneklerinizden faydalanarak alışkanlıklarımızı gerektiğinde dönüştürerek, yaşam rutinlerimizde değişme gidebiliriz.
Düşünüş biçimimizle birlikte, bilinçli ve farkındalıkla davranabilmemizde önemli etkisiyle öz düzenleme becerimiz de önemlidir. Öz düzenleme becerimizle sağlıklı yaşam tutumları benimseyerek, gerektiğinde dürtülerimizi kontrol edebilmeliyiz. Böylece sağlığımızı korumak için yaşamımızda gerekli standartları karşılayabiliriz. Sağlıklı yaşam hedeflerimize de daha rahat ulaşabiliriz. Böylece kendimize daha sağlıklı bir yaşamı armağan olarak sunabiliriz.
Ayrıca sağlıklı yaşam anlayışımızı destekleyebilecek bazı adımlar şunlar olabilir:
Unutmayalım ki… Sağlıklı yaşam anlayışında olmak bir seçimdir.
Sağlıklı yaşam anlayışıyla, kararlılıkla sağlığınızı koruma bilinciyle gönlünüzce olsun bütünsel gelişim yolculuğunuz.
Şenay Zuhur
Kaynaklar