KEMOTERAPİ&BULANTI/KUSMA - CHEMOTHERAPY&NAUSEA/VOMITING

BULANTI&KUSMA

Başlamadan önce belirtmek isterim ki.. Vereceğim tüm bilgiler genel bilgiler olmakla birlikte; kanser ile beraber komorbidite durumuna (yandaş başka hastalıklar), kanser türü, tutulumu, gösterdiği yan etki ve semptomlara, kişinin aldığı medikal tedavilere, kemoterapiden bahsedeceğim için kemoterapi türüne göre değişmektedir. Bu yüzden kanserli bir bireyin ‘kendisine özgü, bireysel’ beslenme tedavisinin planlaması açısından mutlaka “Onkoloji Diyetisyeni” ile görüşmesi gerekmektedir.

Kemoterapi sürecinde beslenme ile ilintili görülen yan etkilerden biride bulantı ve kusmadır. Bu süreci yönetmek için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şu şekildedir;

•      AĞIZ HİJYENİ; gargara, yumuşak diş fırçası

•      Uyanır uyanmaz, yataktan kalkmadan hemen tuzlu bir şey yemek

•      Çok yağlı, tuzlu, şekerli besinlerden kaçınılması

•      Yemek alımı esnasında sıvı alımlarının kısıtlanması

•      Zencefil aromalı içecekler, naneli/limonlu şekerler, patates püresi, kuru besinler, kuru krakerler, yağsız tost veya gözlemeler

•      Sıcak besinlerden ziyade soğuk besinler daha tolere edilmekte; soğuk atıştırmalıklar, sütlü soğuk tatlılar

•      Küçük porsiyonlar ve sık beslenme

•      Düşük yağlı ve düşük posalı

•      Tedaviden 1-2 saat önce yemek yenmemeli

•      Hipnoz, müzik tedavisi, akupunktur gibi alternatif yöntemler

•      Hiperemezis gibi ileri evrelerde mutlaka doktora gitmek; su ve elektrolit kaybı için

Kusma ve Bulantı Yönetiminde Tercih Edilmesi Gereken Besinler

Çorbalar

Berrak et suyu (ör; tavuk, sebzeli veya et gibi)

Tüm çorba türevleri (ihtiyaç duyulduğunda püre haline getirilebilir); gaz yapanlar hariç (bezelye, brokoli, lahana, mercimek vs.)

İçecekler

Berrak karbonatlı içecekler, gazı alınmış kızılcık ve üzüm suyu, meyve aromalı içecekler, meyve suyu, süt, çay, sebze suları, su

Ana Yemekler ve Diğer Besinler

Avokado, biftek, sert peynirler, yumuşak peynirler veya yarı yumuşak (ör; süzme peynir), tavuk veya hindi (derisiz ve ızgara veya fırında), erişte, makarna, kabuğu soyulmuş patates (haşlanmış veya fırında), rafine edilmiş tahıllar ve gevrekler, beyaz undan yapılmış tortilla ekmeği, iyi seçilmiş ve iyi pişirilmiş sebzeler, beyaz ekmek, beyaz pirinç, tost

Tatlılar ve Atıştırmalıklar

Muz, şeftali-armut-elma eklenerek hazırlanan muhallebiler, dondurulmuş yoğurt, buzlu süt, dondurma, limonlu şeker, puding, yoğurt (sade veya vanilyalı)

NAUSEA&VOMITING

Before starting, All the information I will give is general information; It depends on the type of chemotherapy, other comorbid diseases, the type of cancer, its involvement, its side effects and symptoms and the other medical treatments the person receives. Therefore, a cancer patient should definitely meet with an "Oncology Dietician" in terms of planning the "individual" nutritional treatment.

One of the side effects associated with nutrition during chemotherapy process is nausea &vomiting. Some points to be considered to manage this process are as follows;

•      ORAL HYGIENE; mouthwash, soft toothbrush

•      Eating something salty as soon as you wake up, without getting out of bed.

•      Avoiding high fat, salty, sugary foods

•      Restricting fluid intake during meal intake

•      Ginger flavored drinks, mint / lemon candies, mashed potatoes, dry foods, crackers, nonfat toast or pancakes

•      Cold foods are more tolerated than hot foods; cold snacks, cold desserts with milk

•      Small portions and frequent feeding

•      Low fat and low pulp

•      Food should not be eaten 1-2 hours before treatment

•      Alternative methods such as hypnosis, music therapy, acupuncture

•      To see a doctor in advanced stages such as hyperemesis; for replacing water and electrolyte loss

Foods to be Preferred in Vomiting and Nausea Management

Soups

Clear broth (e.g. chicken, veggie, or meat)

All kinds of soups (can be mashed as needed); Except for those that cause gas (peas, broccoli, cabbage, lentils, etc.)

Beverages

Clear carbonated drinks, degassed cranberry and grape juice, fruit flavored drinks, fruit juice, milk, tea, vegetable juices, water

Main Meals and Other Foods

Avocados, steaks, hard cheeses, soft cheeses or semi-soft cheeses (e.g. cottage cheese), chicken or turkey (skinless and grilled or baked), noodles, pasta, peeled potatoes (boiled or baked), refined cereals and cereals, white tortilla bread made of flour, well-selected and well-cooked vegetables, white bread, white rice, toast

Desserts and Snacks

Custard prepared by adding banana, peach-pear-apple, frozen yogurt, ice milk, ice cream, lemon sugar, pudding, yogurt (plain or vanilla)

 KAYNAKÇA

Ø Klinik Uygulamalarda Beslenme, David L. Katz, Rachel S.c. Friedman, Sean C. Luenan, Çev: Yrd. Doç. Dr. Mekmet Akman, Yrd. Doç. Dr. İndrani Kalkan, Nobel Tıp Kitapevi, 2017

Ø Onkolojik Hastalarda Tıbbi Beslenme Tedavisi, Doç. Dr. Gamze Akbulut, Ankara Nobel Tıp Kitapevi, 2017