Yapay Zeka İnsanlık İçin Fırsat mı? Tehdit mi?

Yapay zeka son yılların en popüler konularından biri… Aslında 80’li yıllardan itibaren makine öğrenmesi ve yapay zeka alanında çalışmalar yapılıyor. 90’lı yıllarda başlayan Terminatör filmleri ile beraber ‘’yapay zeka ve robotlar insan hayatına tehdit mi’’ sorusu güçlü bir şekilde sorulmaya başladı. 2000’li yıllarda dünyanın önde gelen istihbarat kurumları yapay zekayı etkin bir şekilde kullanıyor. Peki sırada ne var?

Son yılların dikkat çeken dizilerinden Person of Interest ve Westworld gibi yapımlar yapay zeka ve robotlar üzerine işlenen senaryoları ile dünya çapında milyonlarca izleyici elde etmeyi başardılar. Bir yandan teknolojideki hızlı ve amansız gelişme; bir diğer yandan televizyon dizileri, bilim insanlarının açıklamaları ve kitaplar… Yapay zeka ve geleceğimiz hakkında bazı endişelere kapılmamak elde değil.

Jay Tuck 7 Nisan Cumartesi günü İstanbul’da!

Jay Tuck… 35 yıl boyunca Almanya’da yayın yapan bir televizyon kanalı olan ARD çatısı altında görev alan araştırmacı gazeteci ve savaş muhabiri… Jay, mesleğinin yanı sıra yapay zekanın ve makinelerin geleceği konularında aktif araştırmalar yürütüyor. Evolution ohne uns (Biz Olmadan Evrim) isimli kitabında yapay zekanın geleceğini ele almıştı.

Jay, 7 Nisan’da Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde “Yapay Zeka: İnsanlığın En Ciddi Meydan Okuması” başlıklı bir konuşma yapacak. Bu etkinliğe internet sitesi üzerinden kayıt olunabiliyor. Bildiğim kadarıyla ücretsiz.

İnsanlar görme, işitme duyularını ve hatta hafızalarını iyileştirmek için robotik sensörler kullanmayı sıradan bir şey olarak görmeye başladı. Aslında her şeyin başlangıcı da bu düşünce… Kendimize o kadar güveniyoruz ki! Eminim ki dünyanın süper güçleri Amerika, Rusya ve belki de Çin şu anda yapay zeka ve makine öğrenmesi üzerinde gizli bir takım çalışmalar yürütüyordur. Komplo teorisyenliğine soyunmak gibi bir niyetim yok ancak modern kapitalist dünyada insansı robotlar gibi bir kavramdan o kadar uzak olduğumuzu da düşünmüyorum.

Değişim Son Derece Hızlı ve Kaçınılmaz Olacak

Jay Tuck’a göre, değişimin kaçınılmaz olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Günümüzde değişim, geçmiştekine göre çok daha hızlı gerçekleşiyor. Bu değişim hayatın her alanında yaşanmaya ve yayılmaya devam edecek… Çok yakın bir gelecekte ise geliştirilmiş robotlar insan hayatının vazgeçilmez birer parçası olacak.

Yapay zeka ve makine öğrenmesi gibi teknolojilerin geliştirilmesi için savunma sanayiinin büyük yatırım yaptığığını tahmin etmek güç değil. Yüz tanıma sistemleri ile başlayan bu inovasyonlar, kişilerin davranışlarını inceleyerek onların hareketlerini kestirebilme yeteneğine sahip bilgisayarlara kadar geldi. Yakın bir gelecekte henüz işlemediğiniz bir suç için yatağınızda gözaltına alınırsanız hiç şaşırmayın!

Yapay Zeka Kontrol Altında Tutulabilir mi?

Yapay zeka sivil alanlarda da kendine bir pazar bulacaktır. Aslında yapay zekanın arkasındaki en önemli güç tatminsizlik. Tüm yapay olmayan insanlar gibi. Yalnızca insan beyninin yapabileceklerinin biyolojik bir sınırı var. Ayrıca insan davranışları kanunlar, etik, ahlak, korku, inanç, sevgi gibi çok sayıda mekanizmanın kontrolü altında. Yapay zekaya sahip bir makine için bu kavramların geçerliliğine ne kadar güvenebiliriz ki! Bu nedenle, onları kontrol etmesi çok zor olacak.

Yapay Zeka İnsanlık İçin Bir Tehdit Yaratabilir mi?

Yapay zeka özünde bir makine zekası... Yalnızca üzerine tanımlanan görevleri en iyi şekilde yapmak için insanüstü çalışıyor. Eğer bir yöntem işe yaramazsa bir başkasını deneyecek. Sonra bir başkasını, bir başkasını ve milyarlarca başkasını… Eğer önüne herhangi bir şey geçerse de bununla savaşmaktan çekinmeyecektir. Bu da yıllardır sorulmakta olan ‘’yapay zeka insan hayatına tehdit olabilir mi’’ sorusunu akıllara getiriyor. Evet, olması pek muhtemel!

Yapay Zekalar Birbiri ile Savaşabilir mi?

Hedefleri birbiriyle çakışan yapay zeka sistemleri arasında çatışmalar yaşanması da kaçınılmazdır. Bir örnek ile açıklayalım: Bir sistemin mümkün olan en fazla miktarda üretim yapmak üzere programlandığını düşünün; bir diğerinin ise havayı ve çevreyi temizlemek adına çalıştığını… Doğaları gereği, ikisi de işini mümkün olan en iyi biçimde yapmak ve karşısına çıkan engelleri kaldırmak için mücadele edecektir. Bir noktada mutlaka karşı karşıya gelecekler. Sebebi ister politik, ister ideolojik olsun, bunun olması öngörülebilir bir durum…

Yapay Zeka İnsanlığa Hizmet Edecek Bir Teknoloji Değil

Yapay zekayı insanlık tarafından yaratılan ama insanlığa hizmet edecek bir araç olarak görmek büyük bir hata olabilir. Amacımız gerçekten bu olsaydı, hali hazırda kullandığımız bilgisayar programlarını geliştirirdik. Yapay zeka ise bir öğrenme teknolojisidir. Herhangi bir insan müdahalesine ihtiyaç duymadan kendi kendine öğrenerek hareket edebilir. Kendi yollarını arar. Bu öğrenmenin nereye varabileceğini ya da bizi nereye götürebileceğini ise henüz bilmiyoruz. İnsanlar olarak bu teknolojiyle olan deneyimimiz yalnızca birkaç yıl geriye uzanıyor. Şu anda yapay zeka teknolojilerinde emekleme dönemindeyiz. Önümüzdeki yıllarda ana haber bültenlerinde ilginç yapay zeka haberleri görebiliriz.