İçeriğe atla

Ardenler

Koordinatlar: 50°15′K 5°40′D / 50.250°K 5.667°D / 50.250; 5.667
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ardenler (Fransızca: Ardennes) yoğun ormanlarla kaplı, tepelik ve büyük bir kısmı Belçika ile Lüksemburg sınırları içinde kalan, bir kısmı da Fransa sınırları içine giren bölge. Fransa'daki Champagne-Ardenne bölgesine ve Ardennes iline ismini vermiştir.

Coğrafi özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ardenler'in büyük bir bölümü yoğun ormanlarla, zaman zaman 650 m.yi bulan ortalama 350–500 m. yüksekliğinde tepelerle kaplıdır. Bölgenin tipik özellikleri arasında hızlı akan ırmakların oyduğu keskin yamaçlı vadilerdir ve en dikkat çekeni Meuse vadisidir. Bölgenin başlıca şehirleri Liège ve Namur Meuse vadisindedir. Ardenler genel olarak çok seyrek bir nüfusa sahiptir.

Almanya'daki Eifel dağ sırası Ardenler'dekilerle birleşir. Eifel ve Arden, iki ayrı silsile gibi görünseler de aslında aynı jeolojik oluşuma sahiptirler.

Fransız Ardenleri'nde Meuse Nehri'nin görünüşü.

Bölge adını antik çağdaki "Arduenna Silva" adlı ormandan almaktadır. Bu geniş orman Romalılar zamanında Belçika'daki Sambre nehrinden Almanya'daki Ren nehrine kadar uzanmaktaydı. Günümüzdeki Ardenler bölgesi ise çok daha küçük bir alanı kaplamaktadır.

Ardenler'in çok önemli stratejik konumu, yüzyıllar boyunca Avrupalı güçlerin savaş alanı olmasına neden olmuştur. Erken modern çağda, bölge sürekli olarak el değiştirmiş ve değişik zamanlarda Belçika Ardenler bölgesinin bir kısmı veya tamamı Fransa, Almanya, İspanyol Hollandası ve Hollanda Birleşik Krallığı topraklarına katılmıştır. 20. yüzyılda, çetin arazi koşulları ve dar haberleşme hatları nedeniyle geniş çaplı askerî operasyonlar için uygun olmadığı düşünülmekteydi. Ancak hem I. Dünya Savaşı'nda hem de II. Dünya Savaşı'nda Almanlar risk alarak başarılı bir şekilde Ardenler'i hızla aşarak, Fransa'nın görece savunma gücü daha zayıf olan bölgelerine saldırmışlardır. Ardenler bölgesi dünya savaşları sırasında üç önemli çarpışmaya sahne olmuştur: I. Dünya Savaşı'nda Ardenler Çarpışması ve II. Dünya Savaşı'nda Almanlarla Fransa Savaşı ile Müttefiklerin Ardenler Taarruzu. Bölgenin kentlerinin çoğu iki dünya savaşı sırasında oldukça kötü şekilde zarar görmüştür.

Ardenler'in engebeli arazisi tarım olanağını oldukça kısıtlar. Açık alanlardaki tarım ile süt hayvancılığı tarım ekonomisinin ana geçim kaynağıdır. Bölge kereste ve cevher yönünden oldukça zengindir ve Liège ile Namur endüstri merkezidirler. Yoğun ormanlarda oldukça önemli av hayvanı bulunmaktadır. Bölgenin güzel manzaraları ve avcılık, bisiklet, yürüyüş ve kano gibi doğa sporlarının yapılabilmesi Belçika'da önemli bir turizm bölgesi olmasını sağlamıştır.


  翻译: