Litwaneye
|
Cisse pådje ci (a vey avou l' Urope) n' est co k' on djermon, dj ô bén kel pådje est djusse siblåtcheye, eyet co trop tene; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén «candjî l' pådje» po radjouter des informåcions. |
| Litwaneye | |
 |  |
|---|---|
| Imne nåcionå: Tautiška giesmė | |
.svg) | |
| Mwaisse-veye | Vilnius |
| Lingaedje oficir | Litwanyin (lingaedje) |
| Sitindêye • totåle | 65 300 km² |
| Populåcion • totåle | 2,860,002 dimorants 43.8 djins/km² |
| Dislaxhaedje | 11 måss 1990 |
| Tchîf d' estat | Gitanas Nausėda |
| Prumî minisse | Ingrida Šimonytė |
| Manoye | uro |
| Coisse d' eure | UTC+02:00, UTC+03:00 |
| Preficse telefonike | +370 |
| Dominne internete | .lt |
 I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou Litwaneye | |
Li Litwaneye, c' est on payis d' Urope do nôr, sol Mer Baltike (å Coûtchant); elle a come vijhéns li Letoneye a Bijhe, li Belaruss å Levant et Nonne, li Pologne å sudouwess, eyet l' inclave rûsse di Kaliningrad å Coûtchant.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li Litwaneye est foirt cnoxhowe po-z awè stî l' onk des deus payis, avou l' Pologne, a skepyî li Republike des deus Nåcions. Cist ancyin payis ci aveut stî askepyî avou l' mariaedje etur Ladislasse II Jogaila eyet Hedwige. Il estént duke di Litwaneye eyet rinne di Pologne. L' Union Litwaneye-Pologne a stî askepyî, aprume e 1386, k' a dné po fini li Republike des deus Nåcions. Ciste union ci a fwait k' les elites ont, come di djusse, purade aprindou l' polonès, al plaece d' wårder el litwaniyin. Minme po cåzer inte yeusses. Djans, li Litwaneye a pierdou cåzu tot ses droets politikes pol profit del Pologne. Mins nerén, el Republike a djoké al fén do 18inme sieke. C' est çk' les sincieus d' istwerelomnut asteure : el Dispårtaedje del Pologne. C' esteut èn redjårbaedje etur l' Otriche, li Prûsse ey el Rûsseye po s' pårti el Republike des deus Nåcions. Li Litwaneye a djoké d' egzister politicmint, e 1795.
Ci n' est k' a l' atake do 20inme sieke, li 16 di fevrî 1918, après li Prumire guere daegnrece, k' il a rdivnou on dislaxhî payis. Bråmint des camaedjes di limotches ont stî askepyîs inte el Litwaneye ey el Pologne. Vilnius a, come d' efet, tcheu ås mwins del Pologne, ca l' Marichau Pilsudski aveut askepyî cisse veye ci. El Marichau Pilsudski, c' esteut on polonès rwaitî tot-z estant èn ero do dislaxhaedje polonès. Inte 1918 eyet 1940, c' est Kaunas k' a stî mwaisse-veye d' èç payis la.
Tins del Deujhinme guere daegnrece, li Troejhinme Reich eyet l' U.R.S.S. ont naxhté l' payis. E 1944, Staline riprind podbon el Litwaneye. Å minme moumint, il a eto prindou les deus ôtes Estats baltes : l' Estoneye ey el Letoneye. Ces troes payis ci vont dmorer troes republikes di l' U.R.S.S. disk' e 1990. Li Litwaneye a stî li prumî payis a s' dislaxhî do Payis des Soviets, padvant k' ci dierin åye disparexhou. Elle a fini pa rdjonde l' Union Uropeyinne eyet l' OTAN, e 2004.
Politike
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li payis est mimbe di l' Union Uropeyinne, do Consey di l' Urope, di l' OTAN eyet des Nåcions Uneyes.
Redjons
[candjî | candjî l’ côde wiki]Grandès veyes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Kaunas
- Klaipeda
- Siauliai
- Panevezys
- Palanga
- Nida
- Sventoji
- Druskininkai
Djeyografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]
