Σήμερα, στη συνέντευξη Τύπου για την έναρξη της 21ης ευρωπαϊκής εβδομάδας των δήμων και των περιφερειών, η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, κ. Ελίζα Φερέιρα, και ο πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών, κ. Βάσκο Άλβες Κορντέιρο, συναντήθηκαν για να υπογραμμίσουν τον καίριο ρόλο που έχει διαδραματίσει η πολιτική συνοχής στην άμβλυνση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και στην παροχή βοήθειας στα άτομα που προσπάθησαν να ξεφύγουν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και στους λαούς και τις περιφέρειες που τους υποδέχθηκαν.
Η ευρωπαϊκή εβδομάδα των δήμων και των περιφερειών στρέφει τους προβολείς στην πολιτική συνοχής και στον ρόλο που διαδραματίζει για τη στήριξη των περιφερειών που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας
- 09 October 2023
Χάρη στην πρωτοβουλία «Στήριξη οικονομικά προσιτής ενέργειας» (SAFE), τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να βοηθήσουν τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και τα ευάλωτα νοικοκυριά να αντεπεξέλθουν στην αύξηση των τιμών της ενέργειας. Περισσότερα από 725 εκατ. ευρώ από κονδύλια της πολιτικής συνοχής έχουν ήδη προγραμματιστεί και επαναπρογραμματιστεί για τον σκοπό αυτό. Καθώς συνεχίζεται η υλοποίηση σχεδίων σε άλλα κράτη μέλη, η συνολική αξία των μέτρων της πρωτοβουλίας SAFE θα μπορούσε να ανέλθει σε έως και 4 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο των κονδυλίων της δράσης συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE), τα οποία ανέρχονται σε έως και 17 δισ. ευρώ, τα κράτη μέλη έχουν μέχρι στιγμής κινητοποιήσει περίπου 1,3 δισ. ευρώ για τη φιλοξενία, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση, την απασχόληση, τη σχολική εκπαίδευση και την ιατρική, κοινωνική και ψυχολογική στήριξη των προσφύγων. Οι δυνατότητες ευελιξίας που παρέχει η δράση CARE θα συνεχιστούν κατά την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 και θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προκαταβολές ύψους 5 % για μεγαλύτερη ρευστότητα και συγχρηματοδότηση των μέτρων από την ΕΕ στο 100 %, γεγονός που θα διευκολύνει την ενσωμάτωση των υπηκόων τρίτων χωρών έως τις 30 Ιουνίου 2024. Τουλάχιστον το 30 % των δαπανών που επωφελούνται από τα μέτρα αυτά πρέπει να διατεθεί σε δράσεις που αναπτύσσουν οι τοπικές αρχές και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Παραδείγματα αλληλεγγύης της ΕΕ προς την Ουκρανία
- Στην Πολωνία, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και η δράση συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE) υποστήριξαν τη δημιουργία 10 χωριστών κατοικιών στην πόλη Ζάμοστς κοντά στα σύνορα Πολωνίας-Ουκρανίας. Ένα κτίριο προσαρμόστηκε για να προσφέρει κατάλληλη στέγαση σε άτομα που εγκατέλειψαν την Ουκρανία μετά τη ρωσική επίθεση (κυρίως γυναίκες με παιδιά).
- Στη Γερμανία χρησιμοποιήθηκαν 15 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για προγράμματα στήριξης των προσφύγων στην Κάτω Σαξονία. Η δράση CARE χρηματοδότησε μαθήματα γερμανικής γλώσσας για πρόσφυγες, τα οποία συνέβαλαν στην κοινωνική ένταξη και στην προετοιμασία των συμμετεχόντων για ευκαιρίες κατάρτισης, σπουδές και εργασία.
Παραδείγματα στήριξης της ΕΕ προς ΜΜΕ και ευάλωτα νοικοκυριά για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας
- Η Σλοβακία έχει ήδη χρησιμοποιήσει χρηματοδότηση από την πολιτική συνοχής ύψους άνω των 650 εκατ. ευρώ για να συμπληρώσει το εθνικό της καθεστώς ενεργειακής στήριξης, το οποίο βοηθάει τα ευάλωτα νοικοκυριά να πληρώνουν τους λογαριασμούς ενέργειας. Ορισμένα σκέλη του εν λόγω καθεστώτος αντισταθμίζουν την αύξηση των τιμών φυσικού αερίου και του κόστους θέρμανσης των νοικοκυριών και περιλαμβάνουν ειδική αντιστάθμιση της τιμής της ενέργειας για τους μικρούς πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
- Η Βουλγαρία έχει ήδη διαθέσει 24,3 εκατ. ευρώ από κονδύλια της πολιτικής συνοχής για μέτρα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας SAFE με σκοπό τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών.
- Η Ρουμανία έχει μεταφέρει κονδύλια από το ΕΚΤ ύψους άνω των50 εκατ. ευρώ για να βοηθήσει τα νοικοκυριά να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας.
Οι πολίτες πιστεύουν επίσης ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ έχουν θετικό αντίκτυπο!
Τα αποτελέσματα της νέας έρευνας του Ευρωβαρόμετρου, την οποία δημοσίευσε σήμερα η Επιτροπή, δείχνουν ότι το 39 % όσων απάντησαν είναι σε γενικές γραμμές ενήμεροι για τα έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, ποσοστό υψηλότερο κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με πριν από 12 έτη. Από εκείνους που γνωρίζουν τα έργα που χρηματοδοτεί η ΕΕ, το 79 % πιστεύουν ότι τα έργα έχουν θετικό αντίκτυπο στις περιφέρειες.
Ιστορικό
Η πολιτική συνοχής είναι η κύρια επενδυτική πολιτική της ΕΕ και αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο). Στόχος της πολιτικής είναι η μείωση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων στην ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID, η επενδυτική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του κορονοϊού (CRII) επέτρεψε στα κράτη μέλη να ανακατευθύνουν τα μη δαπανηθέντα κονδύλια της περιόδου 2014-2020 σε δαπάνες έκτακτης ανάγκης, οι οποίες περιλάμβαναν προγράμματα προσωρινής εργασίας, ψηφιακό εξοπλισμό για διαδικτυακά μαθήματα, μάσκες και άλλα μέσα προστασίας, αναπνευστήρες, ακόμη και εμβόλια. Χάρη στα μέτρα αυτά αναπρογραμματίστηκαν περισσότερα από 24 δισ. ευρώ.
Οι δέσμες μέτρων CARE, η αξία των οποίων ανέρχεται σε έως και 17 δισ. ευρώ, βοήθησαν τις χώρες και τις περιφέρειες να ελαφρύνουν την επιβάρυνση των εθνικών προϋπολογισμών μέσω του προγραμματισμού και του αναπρογραμματισμού κονδυλίων της πολιτικής συνοχής από την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 για τη στήριξη των προσφύγων, καθώς και των ανθρώπων και των περιφερειών που τους υποδέχθηκαν. Οι δυνατότητες ευελιξίας που παρέχει η δράση CARE θα συνεχιστούν κατά την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 και θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προκαταβολές ύψους 5 % για μεγαλύτερη ρευστότητα και συγχρηματοδότηση των μέτρων από την ΕΕ στο 100 %, γεγονός που θα διευκολύνει την ενσωμάτωση των υπηκόων τρίτων χωρών έως τις 30 Ιουνίου 2024. Τουλάχιστον το 30 % των δαπανών που επωφελούνται από τα μέτρα αυτά πρέπει να διατεθεί σε δράσεις που αναπτύσσουν τοπικές αρχές και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Η πρωτοβουλία SAFE επιτρέπει τον περαιτέρω αναπροσανατολισμό των μη δαπανηθέντων κονδυλίων για τη στήριξη των ΜΜΕ και των ευάλωτων νοικοκυριών ιδιαίτερα εκείνων που πλήττονται ιδιαίτερα από τις υψηλές τιμές της ενέργειας και για τη χρηματοδότηση συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας για τη διατήρηση των ατόμων σε θέσεις εργασίας. Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν έως και το 10 % των κονδυλίων τους στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για να αντιμετωπίσουν την απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας.
Από τις 9 έως τις 12 Οκτωβρίου οι Βρυξέλλες θα φιλοξενήσουν την 21η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Δήμων και των Περιφερειών. Περισσότεροι από 7.000 συμμετέχοντες θα παραστούν επιτόπου στην εκδήλωση, η οποία θα φιλοξενήσει περισσότερες από 300 συνεδρίες, με περισσότερους από 1.000 ομιλητές από όλη την ΕΕ και πέραν αυτής. Τα θέματα της ευρωπαϊκής εβδομάδας των δήμων και των περιφερειών είναι η άρση των φραγμών στη διασυνοριακή συνεργασία, οι τοπικές αλλαγές στον τομέα της ενέργειας για την εξασφάλιση ασφάλειας και βιωσιμότητας, η προώθηση της κοινωνικής καινοτομίας, οι περιφέρειες που βρίσκονται σε μεταβιομηχανική μετάβαση, η διατήρηση ταλέντων για την περιφερειακή ανάπτυξη, καθώς και τα μικρά και μεσαία αστικά κέντρα που προωθούν την ανάπτυξη.
Μετά την πρωτοφανή και ταχεία προσαρμογή των κανόνων χρηματοδότησης για τη στήριξη των κρατών μελών και των περιφερειών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID, η πολιτική συνοχής βρέθηκε και πάλι στην πρώτη γραμμή της απόκρισης της Ευρώπης στις πρόσφατες κρίσεις. Η εν λόγω πολιτική όχι μόνο στηρίζει όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία από την πρώτη ημέρα, αλλά βοηθά επίσης τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις ΜΜΕ να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας με την πρωτοβουλία μας SAFE. Πρόκειται για σαφή έκφραση της αλληλεγγύης που βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής συνοχής και απτή απόδειξη της δέσμευσής της να μην αφήσει κανέναν και καμία περιφέρεια στο περιθώριο.
κ. Ελίζα Φερέιρα, επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων - 09/10/2023
Από τις συνέπειες του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έως τις αναδυόμενες κλιματικές καταστροφές, από την ενεργειακή κρίση έως τις κοινωνικές ανισότητες, οι αντιπρόσωποι της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης είναι διαχειριστές κρίσεων. Όπως προκύπτει από την έκθεσή μας για την κατάσταση των περιφερειών και των δήμων, είναι εξαιρετικό σημαντικό να αποφευχθεί η εμφάνιση νέων ανισοτήτων στο πλαίσιο των διαθρωτικών μετασχηματισμών και να προετοιμαστούμε για το μέλλον. Χρειαζόμαστε μια ενισχυμένη πολιτική συνοχής για να κλείσουμε το εδαφικό χάσμα, να διαχειριστούμε την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση επί τόπου και να στηρίξουμε τους ανθρώπους σε κάθε γωνιά της Ευρώπης.
Vasco Alves Cordeiro, President of the European Committee of the Regions - 09/10/2023