Δοκιμή πυρηνικών όπλων

Ως δοκιμή, ή δοκιμές πυρηνικών όπλων χαρακτηρίζονται γενικά οι πυρηνικές δοκιμές που διεξάγονται πειραματικά για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας, της απόδοσης, και την εκρηκτική ικανότητα των πυρηνικών όπλων. Καθ΄ όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα, τα περισσότερα έθνη, εξ εκείνων που ανέπτυξαν πυρηνικά όπλα προέβησαν σε τέτοιες δοκιμές. Οι δοκιμές πυρηνικών όπλων μπορεί να δώσουν πληροφορίες για το πώς λειτουργούν τα όπλα, το πώς συμπεριφέρονται αυτά κάτω από διάφορες συνθήκες, καθώς και για το προσωπικό που χειρίζεται αυτά, τις δομές και τον ασφαλή εξοπλισμό όταν υποβάλλονται σε πυρηνικές εκρήξεις.

Γενικά

Οι πυρηνικές δοκιμές συχνά έχουν χρησιμοποιηθεί ως δείκτες της επιστημονικής και στρατιωτικής δύναμης, ενώ πολλές δοκιμές έχουν εμφανώς πολιτική πρόθεση όταν μάλιστα τα περισσότερα κράτη με πυρηνικά όπλα δηλώνουν δημόσια τα πυρηνικά τους προγράμματα, προβάλλοντας έτσι την πυρηνική τους υπεροχή.
Το πρώτο πυρηνικό όπλο που πυροδοτήθηκε ως δοκιμασία από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ήταν στην περιοχή Αγίας Τριάδας στις 16 Ιουλίου 1945, με απόδοση περίπου ισοδύναμη με 20 χιλιάδες τόνους της ΤΝΤ. Η πρώτη βόμβα υδρογόνου, που έφερε την κωδική ονομασία «Μάικ», δοκιμάστηκε στην ατόλη Ενιγουέτοκ (Enewetak), στα Νησιά Μάρσαλ, στις 1 Νοεμβρίου του 1952 (ημερομηνία τοπική), επίσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το μεγαλύτερο πυρηνικό όπλο που έχει δοκιμαστεί ποτέ ήταν η "Τσάρος βόμβα» της Σοβιετικής Ένωσης, στο πεδίο Novaya Zemlya στις 30 Οκτωβρίου 1961, είχε τη μεγαλύτερη απόδοση, 50-58 μεγατόνους (κατ΄ εκτίμηση).

Το 1963, τρεις χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση) εκ των τότε τεσσάρων πυρηνικών κρατών (συν Κίνας) καθώς και πολλές μη πυρηνικές χώρες υπέγραψαν τη περίφημη Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Δοκιμών, με τη δέσμευση να απέχουν από τις δοκιμές πυρηνικών όπλων στην ατμόσφαιρα, κάτω από το νερό, ή σε εξωτερικό χώρο. Η συνθήκη όμως αυτή δεν απαγόρευε τις υπόγειες πυρηνικές δοκιμές. Παρά ταύτα η Γαλλία συνέχισε τις ατμοσφαιρικές δοκιμές μέχρι το 1974, ενώ η Κίνα τις συνέχισε μέχρι το 1980 χωρίς να έχει υπογράψει τη συνθήκη. Υπόγειες δοκιμές συνέχισαν να επιχειρούν: οι Ηνωμένες Πολιτείες, μέχρι το 1992 (τελευταία πυρηνική δοκιμή της), η Σοβιετική Ένωση μέχρι το 1990, το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι το 1991, και τόσο η Κίνα όσο και στη Γαλλία μέχρι το 1996.
Με την υπογραφή της Συνθήκης Απαγόρευσης Πυρηνικών Δοκιμών, το 1996, τα κράτη αυτά έχουν δεσμευθεί να διακόψουν όλες τις πυρηνικές δοκιμές. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 2013, η συνθήκη δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ, λόγω της αποτυχίας να υπογραφεί / επικυρωθεί από οκτώ συγκεκριμένες χώρες. Μη υπογράφοντες την Ινδία και το Πακιστάν τον τελευταίο έλεγχο των πυρηνικών όπλων το 1998.
Η πλέον πρόσφατη πυρηνική δοκιμή έλαβε χώρα τον Φεβρουάριο του 2013 από τη Βόρεια Κορέα. Τον Ιανουάριο του 2013, η Βόρεια Κορέα είχε ανακοινώσει ότι σκόπευε να προβεί σε περαιτέρω "εξετάσεις" που αφορούν τους πυραύλους που μπορούν να μεταφέρουν οι δορυφόροι καθώς και πυρηνικές κεφαλές προκειμένου "να πλήξουν σε περίπτωση πολέμου τις Ηνωμένες Πολιτείες".

Οι δοκιμές πυρηνικών όπλων διακρίνονται αντίστοιχα με τον τύπο των πυρηνικών εκρήξεων που μπορούν να συμβούν στον χώρο.

Πηγές

• Ράπτης Ν. "Ο Εφιάλτης των πυρηνικών 1945 - 2010;" - Εκδ. Καρρέ Αθήνα 1986.