Saltar para o conteúdo

Tecnologie

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.

Tecnologie (de l griego τεχνη — "oufício" i λογια — "studo") ye ua palabra qu'ambolbe l coincimiento técnico i científico i las ferramientas, porcessos i materiales criados i/ó outelizados a partir desse saber. Cunsante de l cuntesto, la tecnologie puode ser:

  • Las ferramientas i las máquinas qu'ajudan a resolber porblemas;
  • Las técnicas, conhecimientos, modos, materiales, ferramientas, i porcessos ousados para resolber porblemas ó al menos facelitar la seluçon deilhes;
  • Un método ó porcesso de custruçon i trabalho (tal cumo la tecnologie de manufatura, la tecnologie d'anfra-strutura ó la tecnologie spacial);
  • L'aplicaçon de recursos para la resoluçon de porblemas;
  • L termo tecnologie tamien puode ser ousado para çcrebir l nible de coincimiento científico, matemático i técnico dua cultura;
  • Na eiquenomie, la tecnologie ye l stado atual de nuosso coincimiento de cumo cumbinar recursos para produzir perdutos deseiados (i l nuosso coincimiento de l que puode ser porduzido).

La tecnologie ye, dun modo giral, l'ancontro antre ciéncia i angenharie. Sendo ua palabra que ten zde las ferramientas i porcessos simples, cumo ua cuchara de madeira i la fermentaçon de l'uba, até las ferramientas i porcessos mais cumplexos yá criados pul ser houmano, cumo la Staçon Spacial Anternacional i la remoçon de l'auga de l mar. Muitas bezes, la tecnologie entra an cunflito cun alguas preocupaçones naturales de nuossa sociadade, cumo l zamprego, la poluiçon i outras muitas questones eicológicas, filosóficas i sociológicas.

Tecnologie i eiquenomie

[eiditar | eiditar código-fuonte]
Fexeiro:Industrial Robotics in car production.jpg
Robós andustriales an ua muntadora de carros.

Eisiste un eiquilíbrio muito pequeinho antre las bantaiges i las zbantaiges que l'abanço de la tecnologie traç para la sociadade. La percipal bantaige ye refletida na produçon andustrial: la tecnologie torna la produçon mais rápida i maior i, sendo assi, l resultado final ye un perduto mais barato i cun maior culidade. Las zbantaiges que la tecnologie traç son de tal modo preocupantes que quaije son mais que las bantaiges, ua deilhas ye la poluiçon que, se nun fur cuntrolada la tiempo, eibolui dun modo eirrebersible. Outra zbantaige ye subre l zamprego por bias de la outelizaçon mui grande de las máquinas na andústria, na agricultura i ne l comércio. Este tipo de zamprego, ne l qual l trabalho de l'home ye sustituído pul trabalho de las máquinas, chamamos zamprego strutural. Un de ls países que mais sofren cun este porblema ye l Japon, sendo qu'un de ls percipales motibos para l crecimento de l'eiconomie deste paíç tener parado a partir de la década de 90 fui, justamiente, l zamprego strutural.

Lista de tecnologies

[eiditar | eiditar código-fuonte]

Tecnologies clássicas

Tecnologies abançadas

Tecnologies de quemunicaçon

Tecnologie eilétrica fundamental

Ciéncia i tecnologie

[eiditar | eiditar código-fuonte]

La ciéncia i la tecnologie siempre stubírun muito próssimas ua de l'outra. Giralmente, la ciéncia ye l studo de la naturaleza rigorosamente d'acordo cul método científico. La tecnologie, por sue beç, ye l'aplicaçon de tal coincimiento científico para cunseguir un resultado prático. Cumo eisemplo, la ciéncia puode studar l fluxo de ls eilétrones an ua corriente eilétrica. Este coincimiento fui i cuntina a ser ousado para la fabricaçon de perdutos eiletrónicos, cumo semicundutores, cumputadores i outros perdutos d'alta tecnologie. Esta relaçon próssima antre ciéncia i tecnologie ajudou muito para la crecente specializaçon de ls ramos científicos. Por eisemplo, la física dibediu-se an muitos ramos mais pequeinhos cumo la acústica i la mecánica, i estes ramos por sue beç sofrírun outras debisones. L resultado ye l aparecimiento de ramos científicos bien specíficos i çtinados al aperfeiçoamento de la tecnologie, d'acordo cun esto podemos dezir la aerodinámica, la geotecnie, la hidrodinámica, la petrologie i la tierra mecánica.

Stória de la tecnologie

[eiditar | eiditar código-fuonte]

La stória de la tecnologie ye quaije tan antiga cumo la stória de l'houmanidade, i eisiste zde que ls seres houmanos ampeçórun a ousar ferramientas de caça i de porteçon. Antoce, la stória de la tecnologie ten ambutida la cronologie de l'uso de ls recursos naturales, porque, para séren criadas, todas las ferramientas necessitórun, antes de todo, de outelizr un recurso natural apropiado. La stória de la tecnologie sigue un progresso de las ferramientas simples i de las fuontes d'einergie simples a las ferramientas cumplexas i de las fuontes d'einergie cumplexas, cumo se amostra:

Las tecnologies mais antigas cumbertírun recursos naturales an ferramientas simples. Ls porcessos mais antigos, tales cumo arte rupestre i la raspaige de las piedras, i las ferramientas mais antigas, tales cumo la piedra lhascada i la ruoda, son meios simples para la cumberson de materiales brutos i "crudos" an perdutos úteles. Ls antropólogos çcobriran muitas casas i ferramientas houmanas feitas diretamente a partir de ls recursos naturales.

La çcubierta i la outelizaçon de l fuogo fui un punto chabe na eiboluçon tecnológica de l'home, pus permitiu un melhor aprobeitamento de ls alimentos i l'aprobeitamento de ls recursos naturales que percisaban de la calor para séren úteles. La madeira i l carbon de lhenha stan antre ls purmeiros materiales ousados cumo cumbustible. La madeira, l barro i las piedras (cumo la piedra calcária) stában antre ls materiales mais abançados a séren tratados pelo fuogo, para fazer las armas, tijolos i cimento, antre outros materiales. Las melhories cuntinórun cula fornalha, que permitiu l'halblidade de derretir i fraugar l metal (cumo l cobre, 8000 aC.), i la çcubierta de las lhigas, cumo l bronze (4000 a.C.). Ls purmeiros usos de l fierro i de l aço son de 1400 a.C..

Abion de caça F-16 Falcon

Las ferramientas mais abançadas ancluen zde máquinas simples cumo la alabanca (300 a.C.), l parafuso (400 a.C.) i la polie, até la maquinarie cumplexa cumo l cumputador, ls çpositibos de telquemunicaçones, l motor eilétrico, l motor la jato, antre muitos outros. Las ferramientas i máquinas oumentan an cumplexidade na mesma porporçon an que l coincimiento científico se zambolbe.

La maior parte de ls abanços tecnológicos questuman ser purmeiramente ampregues na angenharie, na medecina, na anformática i ne l ramo melitar. Cun esso, l público doméstico acaba por ser l redadeiro a ousar la alta tecnologie, yá que ferramientas cumplexas percisan de mano de oubra cumplexa, l que oumenta muito l précio final de l perduto.

La einergie puode ser obtenida de l aire, de la auga, de ls hidrocarbonetos i de la fuson nuclear. L'auga dá l'einergie cul porcesso de la geraçon chamado hidroenergie. L aire dá la einergie a partir de las sues corrientes, ousando molinos de'aire. Hai trés fuontes percipales de ls hidrocarbonetos, al lhado de la madeira i de sou carbon, gáç natural i petróleo. L carbon i l gáç natural son ousados quaije solo cumo ua fuonte d'einergie. L coque ye ousado na porduçon de ls metales, percipalmiente d'aço. L petróleo ye mui ousado cumo fuonte d'einergie (gasolina i diesel) i ye tamien un recurso natural ousado pa fabricar plásticos i outros materiales sintéticos. Alguns de ls mais recentes abanços ne l ramo de la geraçon d'einergie ancluen l'halbelidade d'ousar la einergie nuclear, deribada de ls cumbustibles cumo l ouránio, i l'halbelidade d'ousar l hidrogénio cumo fuonte d'einergie lhimpa i barata.

Ne ls tiempos atuales, ls chamados sistemas degitales ténen ganhado cada beç mais spácio antre las einobaçones tecnológicas. Grande parte de ls strumientos tecnológicos d'hoije ambolben sistemas degitales, percipalmente ne l causo de ls cumputadores.

Tipos de tecnologie

[eiditar | eiditar código-fuonte]

Tamien podemos classeficar la tecnologie cunsante ls sous campos de studo:

  翻译: