Wageningen Marine Research

🎣 𝐈𝐂𝐄𝐒-𝐚𝐝𝐯𝐢𝐞𝐬: 𝐒𝐭𝐨𝐩 𝐯𝐨𝐥𝐥𝐞𝐝𝐢𝐠 𝐦𝐞𝐭 𝐝𝐞 𝐯𝐢𝐬𝐬𝐞𝐫𝐢𝐣 𝐨𝐩 𝐩𝐚𝐥𝐢𝐧𝐠 De International Council for the Exploration of the Sea (ICES) geeft opnieuw een krachtig signaal: vangst van paling, inclusief glasaal, moet volledig stoppen. Dit advies klinkt al sinds 2021, en eigenlijk ook daarvoor, zij het subtieler geformuleerd: "reduceer de palingsterfte door menselijke activiteiten tot nul", legt onze aal-onderzoeker Tessa van der hammen uit in een artikel van Resource - WUR university magazine. 💡 𝐖𝐚𝐚𝐫𝐨𝐦 𝐝𝐢𝐭 𝐚𝐝𝐯𝐢𝐞𝐬? Dat advies betreft ook de vangst van glasaal, ongeacht of deze jonge aaltjes worden gevangen voor aquacultuur of voor uitzettingsprogramma’s. Die uitzettingsprogramma’s zijn niet onsuccesvol: het staat vast dat uitgezette glasaal succesvol kan opgroeien tot schieraal. Hoewel de hoeveelheid glasaal al jaren stabiel lijkt te blijven, is het aalbestand veel kleiner dan vroeger. Hoe weerbaar de huidige populatie is, blijft onzeker. Daarom volgt ICES het voorzorgsprincipe: het ecosysteem beschermen voordat het te laat is. ⚠️ 𝐋𝐨𝐤𝐚𝐥𝐞 𝐬𝐮𝐜𝐜𝐞𝐬𝐬𝐞𝐧 𝐛𝐢𝐞𝐝𝐞𝐧 𝐠𝐞𝐞𝐧 𝐳𝐞𝐤𝐞𝐫𝐡𝐞𝐢𝐝 Bijvoorbeeld in het IJsselmeer en de benedenrivieren is de biomassa aan paling de laatste jaren behoorlijk toegenomen, wat volgens Van der Hammen begrijpelijk frustrerend is voor vissers. Maar ICES kijkt naar het totaalbeeld in Europa. En dat laat zien dat het aalbestand nog veel lager is dan vroeger. 🌍 𝐄𝐞𝐧 𝐛𝐫𝐞𝐝𝐞𝐫 𝐡𝐞𝐫𝐬𝐭𝐞𝐥𝐩𝐥𝐚𝐧 𝐢𝐬 𝐧𝐨𝐝𝐢𝐠 Van der Hammen pleit voor een holistische aanpak van herstel: kijk niet alleen naar de visserij, maar ook naar andere factoren die bijdragen aan aalsterfte, zoals migratiebelemmeringen, habitatverlies, ziekten, vervuiling en illegale handel. Paling moet duizenden kilometers naar de Sargassozee afleggen om zich voort te planten. In zoet water kunnen ze nog redelijk goed opgroeien, zelfs als ze vol dioxines zitten of een aalziekte hebben, maar de stress van de lange reis kunnen ze waarschijnlijk niet aan.

💡🧊 Van idee tot doorbraak: twintig jaar SUIT verandert poolonderzoek In september keerde onze onderzoeker Serdar Sakinan samen met partners zoals het Alfred Wegener Institute, Helmholtz Centre for Polar and Marine Research terug van een bijzondere expeditie aan boord van de RV Polarstern. Deze reis bracht hen diep in de centrale Arctische Oceaan, tot aan de geografische Noordpool! 🌍 🔬 𝐃𝐨𝐞𝐥 𝐯𝐚𝐧 𝐝𝐞 𝐞𝐱𝐩𝐞𝐝𝐢𝐭𝐢𝐞? Het verzamelen van monsters om meer te leren over de Arctische kabeljauw en het beter begrijpen van de verspreiding van vis in dit unieke ecosysteem. Hierbij werd gebruikgemaakt van de 𝐒𝐮𝐫𝐟𝐚𝐜𝐞 𝐚𝐧𝐝 𝐔𝐧𝐝𝐞𝐫-𝐈𝐜𝐞 𝐓𝐫𝐚𝐰𝐥 (𝐒𝐔𝐈𝐓), een innovatief instrument dat zowel het oppervlaktewater als de onderkant van het zee-ijs bemonstert. 🎉 𝐄𝐞𝐧 𝐦𝐢𝐣𝐥𝐩𝐚𝐚𝐥! Tijdens de expeditie vierde de SUIT zijn 20-jarig jubileum. Al twee decennia levert dit instrument zeer waardevolle inzichten in de rol van zee-ijs binnen pool-ecosystemen. Enkele hoogtepunten: 📊 𝐊𝐫𝐢𝐥𝐥 𝐢𝐧 𝐀𝐧𝐭𝐚𝐫𝐜𝐭𝐢𝐜𝐚: De ontdekking dat een groot deel van de krillpopulatie zich in de bovenste, meestal met ijs bedekte, twee meter van de oceaan bevindt. 🐟 𝐏𝐨𝐨𝐥𝐤𝐚𝐛𝐞𝐥𝐣𝐚𝐮𝐰 𝐢𝐧 𝐡𝐞𝐭 𝐍𝐨𝐨𝐫𝐝𝐩𝐨𝐨𝐥𝐠𝐞𝐛𝐢𝐞𝐝: Het in kaart brengen van hun migratiepatronen onder het ijs. 🌱 𝐕𝐨𝐞𝐝𝐬𝐞𝐥𝐤𝐞𝐭𝐞𝐧𝐬 𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫 𝐡𝐞𝐭 𝐢𝐣𝐬: Kleine dieren onder het ijs blijken een sleutelrol te spelen in de voedselketen van zowel de Arctische als Zuidelijke Oceaan. Dit soort onderzoek is essentieel om de impact van door mensen veroorzaakte veranderingen, zoals het smelten van zee-ijs, beter te begrijpen en de unieke biodiversiteit van poolgebieden te beschermen. 𝐊𝐫𝐢𝐭𝐢𝐞𝐤 𝐞𝐧 𝐭𝐞𝐜𝐡𝐧𝐢𝐬𝐜𝐡𝐞 𝐮𝐢𝐭𝐝𝐚𝐠𝐢𝐧𝐠𝐞𝐧 De Texelse metaalbouwer Michiel van Dorssen ontwierp de SUIT, die in het voorjaar van 2004 voor het eerst met de ijsbreker Polarstern in het Antarctische pakijs werd getest. Toenmalig doctoraalstudent Hauke Flores ging mee. Flores: “Ik moest mijn proefschrift schrijven over de SUIT-resultaten. De eerste operaties waren moeilijk en kregen veel kritiek en spot van de andere onderzoekers aan boord. Zonder de wetenschappelijke steun van expeditieleider Ulrich Bathmann van het Alfred Wegener Instituut waren er waarschijnlijk niet meer dan de eerste pogingen geweest“. 🤝 Fokje Schaafsma 

  🌊 Kinderen bepalen: wat moet er gebeuren met de Noordzee? In oktober vond de Kinderuniversiteit plaats. De Kinderuniversiteit is een initiatief om kinderen op een leuke en interactieve manier in contact te brengen met wetenschap. Het thema van dit jaar was “Zuinig op de Noordzee”. Onder enthousiaste leiding van docenten Ingeborg Mulder en Esther Nijkamp-Schaars werden de kinderen door middel van interactieve colleges en opdrachten meegenomen in de wereld van wetenschap en de uitdagingen voor de Noordzee. De kinderen werkten samen om een toekomstplan voor de Noordzee te maken en overlegden over hoe ze de Noordzee kunnen verdelen. Wat moet er meer of minder? Wat helemaal niet? En waarom? Dit leidde tot creatieve oplossingen. Een van de groepjes besloot bijvoorbeeld dat windmolens en natuurgebieden prima samen konden, omdat dat meer ruimte zou besparen. 🎣 Aan het einde van de middag presenteerden de kinderen hun plannen aan elkaar. Een van de leerlingen concludeerde trots: “Je kunt ook een beetje vissen, wij vinden dat het wel wat minder kan dan hoe het nu gaat.” 👉 Lees alles over de Noordzee in ons dossier: https://lnkd.in/eBH67_UT

💻🌊 Veldwerk Marker Wadden: studenten delen hun verhalen! 🔎 Begin dit jaar begon het zesde seizoen visbemonstering op Marker Wadden. Voor het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden, kortweg KIMA 2.0, heeft ons instituut samen met een viertal studenten de werking van het aquatische ecosysteem op de eilanden gemonitord. Zij hebben gedurende hun eigen veld- en labwerk blogs bijgehouden. Inmiddels zit het seizoen erop en is de blogreeks compleet. 🐟 De eilandengroep ‘Marker Wadden’ zijn in 2016 gecreëerd om de achteruitgang van het ecosysteem en de visstand in het Markermeer tegen te gaan. Sinds de creatie van de eilanden proberen onderzoekers een goed beeld te krijgen van het functioneren van de eilanden voor met name vissen en vogels. Daarbij worden de ontwikkelingen in de nieuwe habitats op en rond de eilanden gevolgd met onder meer fuiken, (broed-)zegens en larvennetten. 💻 Benieuwd wat Hymke, Gijs, Cédulie en Rosa hebben meegemaakt? Lees hier hun 9 blogs en geniet van de prachtige foto’s die erbij horen: https://lnkd.in/eEXX3M-d 🤝 Joep de Leeuw en Joey Volwater

📣🚨 #vacature | Word jij onze nieuwe onderzoeker kwelderecologie? Samen met het kwelderteam van Wageningen Marine Research doe je metingen en analyses naar de langjarige vegetatieontwikkeling en opslibbing, de effecten van bodemdaling door gaswinning en de koolstofopslag op kwelders. Deze kennis verwerk je in rapporten en je geeft advies over kwelderherstelplannen en beheer. Je draagt daarmee ook bij aan de ontwikkeling van "nature-based solutions" in kustgebieden en hoe deze op een ecologisch verantwoorde manier kunnen worden toegepast. Heb je interesse in deze leuke baan? Stuur ons dan 𝐮𝐢𝐭𝐞𝐫𝐥𝐢𝐣𝐤 𝟏𝟖 𝐧𝐨𝐯𝐞𝐦𝐛𝐞𝐫 je CV en motivatie: https://lnkd.in/eaETiEkc 🤝 Dax Teunissen en Marinka van Puijenbroek

📸 Bijzondere vangst in de Maas: zeldzame kwabaal gevangen! Tijdens de fuikenmonitoring voor Rijkswaterstaat en Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) bij Lith trof een van onze beroepsvissers een zeer zeldzame 𝐤𝐰𝐚𝐛𝐚𝐚𝐥 aan. Deze vis, de enige kabeljauwachtige soort in zoet water, is herkenbaar aan het karakteristieke bekdraadje onder zijn kin. Zo’n vangst komt maar zelden voor, en het was voor deze vissers ook al jaren geleden dat ze een kwabaal van zo dichtbij hadden gezien. 💧 𝐎𝐯𝐞𝐫 𝐝𝐞 𝐤𝐰𝐚𝐛𝐚𝐚𝐥 De kwabaal voelt zich thuis in koudere wateren en legt zelfs alleen eitjes bij lage temperaturen (<6°C). Ooit was deze vis door heel Nederland te vinden, maar de populatie nam sterk af in de 20ste eeuw. Watervervuiling en veranderingen in het rivierbeheer maakten geschikte leefgebieden schaarser. Daarnaast spelen ook klimaatverandering en koelwaterlozingen een rol in hun zeldzaamheid. 🔄 𝐂𝐚𝐭𝐜𝐡 & 𝐑𝐞𝐥𝐞𝐚𝐬𝐞 Na meting (47 cm!) werd deze bijzondere kwabaal direct weer teruggezet in de Maas, hopelijk draagt hij bij aan een toekomstig populatieherstel. In Vlaanderen en Duitsland worden uitzetprogramma’s uitgevoerd, die hopelijk ook helpen deze zeldzame soort te behouden. 🐟 𝐏𝐀𝐒𝐌𝐎𝐍: 𝐒𝐚𝐦𝐞𝐧 𝐰𝐞𝐫𝐤𝐞𝐧 𝐚𝐚𝐧 𝐡𝐞𝐭 𝐛𝐞𝐡𝐨𝐮𝐝 𝐯𝐚𝐧 𝐳𝐞𝐥𝐝𝐳𝐚𝐦𝐞 𝐯𝐢𝐬𝐬𝐨𝐨𝐫𝐭𝐞𝐧 De fuikenmonitoring binnen het PASMON-programma volgt schieraal en andere zeldzame vissoorten met passieve tuigen voor Kaderrichtlijn Water (KRW) en aalbeheerdoelen. Rijkswaterstaat en LVVN werken samen met vissers op diverse locaties om deze vangsten vast te leggen. ✨ Een unieke vangst én een reminder van hoe waardevol onze onderwaternatuur is! 

🌊🐛 Wormenstad in de Waddenzee Ooit bouwde de Sabellaria-worm enorme riffen die barstten van het leven. Nu is deze kleine, borstelige worm in een kokertje van zand een zeldzame gast in de Waddenzee. Onze ecoloog Martin Baptist probeert de waddennatuur te herstellen door deze Sabellaria-worm een nieuwe kans te geven om zich te vestigen. Bekijk hieronder de video 👇 #Waddenzee #ecosysteem #biodiversiteit 

🌊🔬 Twee inspirerende workshops op Bonaire: Kustbestendigheid & DNA-barcoding Vorige maand organiseerden onze onderzoekers samen met STINAPA twee impactvolle workshops op Bonaire, met focus op het behoud en de veerkracht van de mariene ecosystemen. Erik Meesters en Matthijs van der Geest namen met veel toewijding de rol van projectleider op zich. 1️⃣ 𝐊𝐮𝐬𝐭𝐛𝐞𝐬𝐭𝐞𝐧𝐝𝐢𝐠𝐡𝐞𝐢𝐝 𝐂𝐚𝐫𝐢𝐛𝐢𝐬𝐜𝐡 𝐍𝐞𝐝𝐞𝐫𝐥𝐚𝐧𝐝 Er werden resultaten van belangrijke projecten gepresenteerd, inclusief strategische adviezen, uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). De sessie trok een diverse groep belanghebbenden, van NGO’s tot overheidsvertegenwoordigers. De boodschap was duidelijk: “𝐑𝐢𝐟𝐟𝐞𝐧 𝐞𝐧 𝐤𝐮𝐬𝐭𝐬𝐲𝐬𝐭𝐞𝐦𝐞𝐧 𝐨𝐩 𝐁𝐨𝐧𝐚𝐢𝐫𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐚𝐧 𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫 𝐳𝐰𝐚𝐫𝐞 𝐝𝐫𝐮𝐤; 𝐥𝐨𝐤𝐚𝐥𝐞 𝐬𝐭𝐫𝐞𝐬𝐬𝐨𝐫𝐞𝐧 𝐦𝐨𝐞𝐭𝐞𝐧 𝐍𝐔 𝐰𝐨𝐫𝐝𝐞𝐧 𝐚𝐚𝐧𝐠𝐞𝐩𝐚𝐤𝐭.” Onder leiding van moderatoren Roxanne-Liana Francisca (STINAPA) en Lisa Becking (Naturalis/WUR) werden in interactieve sessies waardevolle inzichten en plannen voor de toekomst gedeeld. 2️⃣ 𝐃𝐍𝐀-𝐛𝐚𝐫𝐜𝐨𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐞𝐧 𝐞𝐃𝐍𝐀 𝐛𝐢𝐣 𝐒𝐓𝐈𝐍𝐀𝐏𝐀 Met steun van het Restoration Resilience project, MaCoBios en INREEF kregen deelnemers een unieke introductie in DNA-barcoding en eDNA. Lisa Becking en Linda Tonk demonstreerden hoe een mobiel laboratorium ter grootte van een koffer real-time sequencing uitvoert met de miniatuur Flongle en MinION van Oxford Nanopore Technologies. “𝐂𝐒𝐈 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐦𝐚𝐫𝐢𝐞𝐧𝐞 𝐛𝐢𝐨𝐝𝐢𝐯𝐞𝐫𝐬𝐢𝐭𝐞𝐢𝐭!” Thomas K. gaf vervolgens uitleg over bioinformatics pipelines. 💡Tijdens de workshop werden ambitieuze plannen gesmeed voor DNA-projecten die zich richten op de genetische diversiteit van koralen, vissen, sponzen en reptielen, om de referentie DNA-databases voor de Nederlandse Cariben verder uit te breiden. Deelnemers, waaronder onderzoekers, natuurorganisaties en mariene experts, toonden groot enthousiasme en gedeelde ambitie om deze technieken verder te ontwikkelen. 🤝 Dank aan alle betrokkenen die deze inspirerende bijeenkomsten mogelijk maakten. Samen bouwen we aan een biodiverse en veerkrachtige toekomst voor Bonaire! 💚Klaas Metselaar en Gülşah Doğruer Bekijk hieronder de video voor een sfeerimpressie ⤵️

📉 Afname zeehondenpopulatie Waddenzee Uit de laatste tellingen van gewone zeehonden, tijdens de rui in de internationale Waddenzee, blijkt dat de duidelijke veranderingen in de populatie zich voortzetten. Waar de zeehondenpopulatie tussen 2002 en 2012 jaarlijks met 9% toenam, zagen onderzoekers een abrupte verandering: tussen 2012 en 2020 stagneerde de groei met een gemiddelde jaarlijkse toename van slechts 1%. De afgelopen jaren daalt de populatie gemiddeld met 5% per jaar. Ook daalt sinds 2022 het aantal pups gemiddeld 8% per jaar, dat tot voor kort was blijven stijgen. De getelde aantallen zijn dit jaar, ondanks een lichte groei in de getelde totalen in sommige gebieden, lager dan tien jaar geleden. Elk jaar worden gewone zeehonden, die het grootste deel van hun tijd in de Noordzee doorbrengen, geteld wanneer ze in juni jongen krijgen en in augustus verharen op de zandplaten van de Waddenzee. Deze tellingen worden gecoördineerd met Duitsland en Denemarken om een volledig beeld van de populatie te verkrijgen. In Nederland voeren onze onderzoekers deze tellingen uit in opdracht van het ministerie van LVVN. 📉 Het aantal voortplantende vrouwtjes daalt In de internationale Waddenzee werden in juni 2024 in totaal 8.230 pups geteld, waarvan 1.956 in Nederland. De afname van het aantal pups in Nederland bedroeg 15% ten opzichte van 2023, iets sterker dan de gemiddelde daling in de hele Waddenzeepopulatie (12%). Deze afname wijst op een daling van het aantal zich voortplantende vrouwtjes, mogelijk door vergrijzing binnen de populatie. 📝 Telling lager dan tien jaar geleden In augustus zijn in het Waddengebied 23.772 gewone zeehonden geteld om inzicht te krijgen in de populatietrend. Ondanks een lichte stijging (5%) in de totale aantallen ten opzichte van 2023, ligt het aantal in 2024 nog steeds lager dan in de periode 2012-2020. In Nederland werden dit jaar 6.604 dieren waargenomen. ❔ Afname zeehondenpopulatie roept vragen op De oorzaken achter de veranderingen in de populatie zijn nog onduidelijk en vereisen nader onderzoek. Wel worden er verschillende mogelijke redenen genoemd. De tellingen tonen een afname in het aantal jongen dat volwassen wordt, vooral door lage overlevingskansen. Migratie en ziekten zijn uitgesloten, zo blijkt uit tellingen en strandingonderzoek in omliggende gebieden. Mogelijke oorzaken zijn concurrentie met grijze zeehonden en bruinvissen in de Noordzee, en de toenemende menselijke activiteit op zee zoals windparken, scheepvaart en zandwinning. Onze onderzoeker Sophie Brasseur (Brasseur Sophie) en haar internationale collega’s zouden graag de mechanismen achter de populatieveranderingen beter begrijpen, om effectieve instandhoudingsstrategieën te ontwikkelen. "Jaarlijkse schommelingen zijn normaal, maar de aanhoudende afname van het aantal gewone zeehonden duidt op een bredere ecologische druk die moet worden aangepakt om gewone zeehonden in de Waddenzee effectief te beschermen." 🤝 Jessica Schop

🌊 Zeebioloog gaat (niet) met pensioen Zeevogelpionier en bruinvisexpert Mardik Leopold gaat na een lange en indrukwekkende carrière op 1 november met pensioen. Maar na het weekeinde is-ie er om half negen gewoon weer om als gastmedewerker zich vol op zijn werk te concentreren.   🐳 Hoe de veranderingen op de Noordzee uit gaan pakken, zou hij niet durven zeggen. ‘Het wordt een boeiende tijd’, zegt hij in een interview met Resource - WUR university magazine. Die boeiende tijd maakt Leopold min of meer vanaf de zijlijn mee. Hij mag blijven zolang hij artikelen schrijft. En daarvan heeft hij er, na een inventarisatie, nog tachtig in de pijplijn. ‘Heerlijk, ik kijk er echt naar uit.’ Morgen viert Mardik zijn afscheid met een symposium op zijn geliefde Texel. Diverse experts, waaronder Kees Camphuysen, Lonneke IJsseldijk en Martin Poot, delen hun inzichten over onderwerpen die Mardik tijdens zijn loopbaan heeft onderzocht. 🎉🎈 Wij wensen hem een hele mooie en feestelijke dag! Lees hieronder het volledige interview met Mardik in Resource 👇