Üniversite adayları bu yıl ne istiyorlar?

Her dönemin bir popüler mesleği oluyor. Bir zaman işletme popülerdi. Sonra bilgisayar mühendisliği, endüstri mühendisliği derken her birkaç senede bir meslekler değişti. Bu yıl da farklı meslek, aynı hikaye. Özeti: Hukuk istiyorlar. Detaylar ise son derece ilginç.

Geçen hafta bu konuda bir rapor çıkardık. İsteyen rapora buradan ulaşabilir. Raporla falan uğraşmak istemeyenler için üniversite bazında özetine buradan, bölüm bazında özetine buradan ve program bazında özetine ise buradan ulaşabilirler.

Üniversiteye bu yıl hazırlanan adayların ilk 3 hedeflerini* sorduk. 18554 aday cevapladı. Daha önce bu dönemde bu kapsamda bir araştırma hazırlanmadı, yanılıyorsam lütfen yorumlarda belirtin. Metodolojiyi raporda bulabilirsiniz.

Üstteki paragrafta linklerini verdiğim yazılarda grafikler bile çok şey anlatıyor. Burada bazı kişisel ek çıkarımlarımı listeleyeceğim. Yine de merak edenler için kısaca en popüler bölümler hukuk, tıp ve psikoloji. En popüler üniversiteler ise İstanbul Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi.

Şimdi haberler

• Hukuk ve tıp bütün üniversite grafiklerini etkiliyorlar. Bunlardan arındırdığımızda çoğu popüler üniversite sıralamada geriye düşebiliyorlar. Boğaziçi'nde ise ne hukuk ne tıp olmamasına karşın geçen yılın ilk 100'e giren öğrencileri arasında inanılmaz popülerdi. Bu listede ise ortalarda**.
• Eğer para odaklı bakacak olursak tıp her dönemin geçer akçesi. Gerek kontenjanlar gerekse YÖK'ün attığı adımlar tıpta bir mezun enflasyonu olmayacağını gösteriyor. Hukukta ise durum farklı. Bundan 6-7 sene sonra hukuk mezunları geleceklerinin o kadar da parlak olmadığını anlayabilirler.
• Eskiden üniversite seçmek popülerdi. Ne bölüm olursa olsun denenirdi. Bu yıl ise adayların 10%undan daha az bir kesimi 3 hedefini de aynı üniversiteden seçti. İlk 3 ise Boğaziçi, ODTÜ, İTÜ. Köklü, başarılı ve iyi  mezun ağı olan üniversitelerden bahsediyoruz.
• Temel bilimlerin cenaze namazı kılındı. Zaten uzun süredir iş bulamıyorlar, bir işe yaramıyorlar diye kontenjanları düşürüldü, bölümleri kapatıldı.  Şimdi de neredeyse tamamen bittiler. Temel bilimlerde eğitim vermeyen bir ülke olarak ne kadar ilerleyebiliriz bilemiyorum.
• Bütün üniversiteler arasından sadece Koç Üniversitesi bir vakıf üniversitesi olarak ilk 20 listelerine girebildi. Adayların önemli bir kısmı hala devlet üniversitelerini hedefliyor. Ama bu vakıf üniversiteleri açısından bir başarısızlık olmasa da Koç Üniversitesi açısından büyük bir başarıdır. 
• Özellikle araştırma konusunda kuvvetli olan vakıf üniversitelerinin arasında bulunan Sabancı Üniversitesi "hedef" denince fazla akla gelmiyor. Vakıf üniversiteleri arasında bile ilk 20 içinde yer almıyor. Vakıfta Koç'tan sonra Bilkent ve sonrasında İstanbul'un artık marka üniversiteleri olan Bahçeşehir, Bilgi ve Yeditepe geliyor.
• İzmir üniversiteleri olan Ege ve Dokuz Eylül epey kuvvetli. Her şehirdeki adaylar kendi şehirlerindeki üniversitelerden sonra en çok Ege veya Dokuz Eylül'ü hedefliyorlar. En popüler programlarda ise 4. sıra Dokuz Eylül'de, sonraki üç sıra ise Ege Üniversitesi'nde! İzmir'deki vakıf üniversiteleri arasında ise İzmir Üniversitesi ile İzmir Ekonomi Üniversitesi varlık gösteriyor denilebilir.
• Mimarlık, özellikle İTÜ Mimarlık son derece kuvvetli. Bütün bu hukuk, tıp, psikoloji (biraz da diş hekimliği) dominasyonunun üzerinde hem bölüm, hem de program bazında öne çıkıyor. En yüksek rekabeti ise Yıldız Teknik ile yaşıyor. 

Bunlar raporda yazmayan veya ana mesajın yanında çok dikkat çekmeyen ama gene de önemli bulduğum noktalardı. Ancak raporda o kadar fazla önemli nokta var ki seçmek durumunda kaldık. Eğer bu konular ile ilgileniyorsanız ve daha fazla detay istiyoranız yorumlarda sormaktan çekinmeyin :)

*Tercihlerini diyemem çünkü daha geçen pazar ilk sınava (YGS) girdiler. İkinci sınav (LYS) haziranda. Tercih dönemi ise temmuzda. 

** Başarı ile tercih edilme arasında doğrusal bir ilişki yok. Eğer bir bölümün puanı çok yüksekse, düşük başarı sıralarındaki adaylar onu listeye koymuyorlar. Bu da daha az tercih edilmesine sebep oluyor. O yüzden sadece aynı seviyelerde bölümleri olan üniversiteler için tercih edilme bir kriter.