Denemarken

Denemarken

Locatie
Vlag
Beknopt
Hoofdstad	Kopenhagen
Regering	Constitutionele monarchie met parlementaire democratie
Munt	Deense kroon (krone) (DKK)
Oppervlakte	43.094 km2; NB: exclusief de Faeröer eilanden en Groenland
Bevolking	5.543.453 (2012)
Taal	Deens
Religie	Luthers Evangelisten 95%, andere Protestanten en Rooms Katholiek 3%, Moslim 2%
Elektriciteit	230V/50Hz (Europese stekker)
Oproepcode	+45
Internet TLD	.dk
Tijdzone	UTC+1

Denemarken is het zuidelijkste land van Scandinavië in het noorden van Europa. Het grootste deel heet Jutland, een schierland ten noorden van Duitsland en de twee eilanden Seeland en Funen vormen samen met nog een heleboel kleine eilanden Denemarken.

Info

Ooit was Denemarken de thuishaven van de Vikingen. Later is het land uitgegroeid tot een belangrijke Noord-Europese macht. Het is tegenwoordig een moderne en goed draaiende natie, die deelneemt aan de algemene politieke en economische integratie van Europa. Anderzijds heeft het land ervoor geopteerd om geen deel te nemen aan het verdrag van Maastricht, het Europees Monetair Systeem, en wordt er dus niet met de euro, maar met de Deense kroon betaalt.

Heden hebben de Deense Vikings hun drakkars geparkeerd in de garage en hun helmen in de kast. Naast de andere Scandinavische landen hebben ze een gemeenschap ontwikkeld die tegenwoordig wordt beschouwd als een ijkpunt voor beschaving met een progressieve sociale politiek, vrije meningsuiting, een liberaal sociaal systeem dat een van de meest rechtvaardige is, volgens de The Economist en ook een van de meest efficiënte. Tezamen met zijn goed bewaarde culturele nalatenschap en het Deense gevoel voor design en architectuur, maakt dit Denemarken tot een intrigerende vakantiebestemming.

Denemarken is tevens de bakermat van een van de meest populaire soorten speelgoed - Lego. Er is geen betere plaats in de wereld waar je Lego-bouwstenen kan kopen dan in het Legoland-themapark in Billund.

Mensen die rust zoeken zullen veel leuke plaatsjes vinden aan de westelijke kust van Denemarken, met zijn fjorden en vlaktes. Denemarken is populair vanwege zijn vakantiehuisjes, maar alles tezamen kent Denemarken toch geen massatoerisme.

In Kopenhagen staat de bekende zeemeermin.

Geschiedenis

Denemarken werd in het tijdperk van de Vikingen in de 10e eeuw verenigd door koning Harald Blauwtand († 985), die de mensen tot het christendom bekeerde. Denemarken bestuurde kort Engeland in de 11e eeuw en werd in 1397 met Zweden en Noorwegen verenigd. De unie met Zweden duurde tot 1523 en de unie met Noorwegen tot 1814. Het stadje Ribe werd reeds in 810 gesticht en is daarmee het oudste stadje van heel Scandinavië.

Van 1940 tot 1945 werd Denemarken bezet door nazi-Duitsland. Tot 1944 behoorde ook IJsland tot Denemarken. Sinds 17 juni 1944 is IJsland onafhankelijk.

Denemarken maakt sinds 1973 deel uit van de Europese Unie.

Geografie

Denemarken is het zuidelijkste Scandinavische land. Denemarken omvat het grootste deel van het schiereiland Jutland en ongeveer 405 eilanden, waarvan Seeland, Funen, Lolland, Falster, Langeland, Als, Møn, Bornholm en Amager de belangrijkste zijn. Als deel van de Europese Vlakte bestaat het land bijna volledig uit laagland. Meer dan 65% is gecultiveerd.

Het grootste deel van Denemarken wordt gevormd door het schiereiland Jutland (Jylland). De hoofdstad ligt op het grootste van de Deense eilanden, Seeland (Sjælland), dat door een smalle zeestraat, de Sont, van Zweden gescheiden is. Kopenhagen is met het Zweedse Malmö verbonden met de Sontbrug en -tunnel. Ook de eilanden Funen (Fyn) (per brug, spoorbrug en tunnel verbonden met Jutland en Seeland), Lolland, Falster, Langeland en het in de Oostzee gelegen Bornholm behoren tot Denemarken. Er zijn plannen om Lolland door middel van een brug met Duitsland te verbinden.

De enige landgrens van het land is de grens met Duitsland in het zuiden. Deze landgrens heeft een lengte van 67 km. Ten westen ligt de Noordzee, ten noorden het Skagerrak en ten oosten liggen het Kattegat en de Oostzee. Het verst verwijderd van de kust is men in het midden van Jutland, op 52 km afstand.[4]

De kustlijn van Denemarken, exclusief Faeröer en Groenland, heeft een totale lengte van 7314 km. De langste rivier is de 158 km lange Gudenåen in Jutland. Het hoogste punt is Møllehøj bij Skanderborg, dat 170,86 meter boven zeeniveau ligt.

Denemarken is het 'laagste-hoogste' punt van Europa; wat dat exact betekent is nogal onzeker. Ejer Baunehøj, in het zogeheten Lake District, een regio ten zuidwesten van Århus, blijkt het hoogste natuurlijke punt te zijn (171 m met een hoge toren gebouwd om de plaats aan te duiden), alhoewel Yding Skovhøj, alhoewel 3 km verder een punt met een 2 m hoge oude begraafplaats nog hoger zou zijn . Alle gekheid op een stokje, de 213 m hoge Søsterhøj-transmissietoren (1956) met zijn 315 m boven de zeespiegel is technisch gezien het hoogste punt van Denemarken!

Klimaat

Denemarken heeft een gematigd zeeklimaat. In februari schommelt de temperatuur rond de 0 °C. Gemiddeld valt er 600 mm neerslag per jaar.

De droogste periode is tussen eind april en begin juni. Als de wind in de winter uit het oosten waait, kan het zeer koud worden, tot -31 °C. 's Zomers kan de temperatuur door diezelfde oostenwind oplopen tot meer dan 35 °C.

De wind uit de Noord-Atlantische Oceaan (een warme oceaanstroom) verzekert gewoonlijk een vrij mild klimaat, maar soms raakt de Oostzee met ijs bedekt waardoor warmere wateren worden afgesneden en de winter streng is.

Bevolking

In dit paleis woont de koningin

Ook Groenland behoort tot het Deense koninkrijk, evenals de Faeröer. Daarmee komt het inwoneraantal boven de 5,5 miljoen. Naast de Deense meerderheid in Denemarken, zijn er Groenlandse, Faeröerse en Duitse minderheden. Groenland en de Faeröer zijn afhankelijke gebieden van Denemarken: deze hebben een hoge mate aan zelfbestuur, maar worden door Denemarken financieel ondersteund en zijn in het Deense parlement vertegenwoordigd.

Economie

Lange tijd was Denemarken hoofdzakelijk een landbouwland, maar na 1945 breidde het land zijn industriële sector drastisch uit, zodat deze tegenwoordig meer dan 25% en de landbouw minder dan 5% aan het bruto binnenlands product bijdraagt. Andere traditionele industrieën van Denemarken zijn de visserij en scheepsbouw, maar deze zijn ook afgenomen. Toch heeft Denemarken zijn landelijk karakter grotendeels behouden. Financiële en andere diensten, de handel en de vervoerssector zijn ook belangrijk voor de economie van het land.

De belangrijkste landbouwproducten van het land zijn wortelgewassen (bieten, koolraap en aardappels) en graangewassen (gerst, haver en tarwe). Er is veeteelt (varkens, rund- en pluimvee) en een grote visindustrie. Denemarken bezit een commerciële vloot van aanzienlijke grootte. De belangrijkste vervaardigde producten omvatten voedingsmiddelen (vooral vlees en zuivelproducten), chemische producten, machines, metaalproducten (die bijna volledig van ingevoerde grondstoffen worden gemaakt, aangezien Denemarken praktisch geen delfstoffen heeft), elektronische en vervoersapparatuur, bier, textiel en houten producten. Het toerisme is ook een belangrijke industrie.

De belangrijkste uitvoerproducten van Denemarken zijn landbouwproducten en industriële machines, teak en eiken meubilair, vlees, vis en metalen; de belangrijkste importproducten zijn machines, metalen, motorvoertuigen en brandstoffen. Belangrijke handelspartners van het land zijn Duitsland, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en andere landen in de Europese Unie evenals de Verenigde Staten. Denemarken had in de jaren tachtig van de 20e eeuw met ernstige economische problemen te kampen, en in de jaren negentig had het een hoog werkloosheidscijfer, grote uitgaven in de openbare sector en een grote buitenlandse schuld. Een strak fiscaal en monetair beleid leidde echter tot economisch herstel.

Religie

Het aantal Denen dat lid is van de staatskerk neemt jaarlijks met zo'n 0,6% af. Per 1 januari 2010 behoorde 80,9% van de Denen toe tot de Folkekirke, de gevestigde Evangelisch-Lutherse kerk. Dit was 0,6% minder dan een jaar eerder en 1,2% minder dan twee jaar eerder. In Kopenhagen was 65% van de bevolking lid van de Folkekirke. Er zijn kleine minderheden van andere protestanten en rooms-katholieken (zie ook: Katholieke Kerk in Denemarken). Vier procent van de bevolking is moslim.

Net zoals in Noorwegen, IJsland en Liechtenstein is er sprake van een staatskerk. In het buurland Zweden is de staatskerk in 2000 afgeschaft, wat leidde tot een forse afname (meer dan 10%) van het aantal leden van de Zweedse staatskerk. In dezelfde periode is de Deense staatskerk slechts 4% van haar leden kwijtgeraakt.

Regio's

Bestuurlijk was Denemarken tot 2007 verdeeld in 13 provincies en één autonome stad, Kopenhagen. Er waren 270 gemeenten. Lokale en regionale overheden hadden een grote mate van autonomie, die reeds was gegarandeerd in de grondwet van 1849. Door de Denen wordt de lokale autonomie als een van de meest verregaande in de wereld beschouwd.

Sinds 1 januari 2007 bestaat Denemarken uit 5 regio's (regioner) en 98 gemeenten. Voor reizigers is de onderstaande verdeling echter praktischer:

Regiokaart van Denemarken

Jutland Een schiereiland van het Europese vasteland.

Funen Thuisland van de wereldberoemde Hans-Christian Andersen, met zijn geboortehuis in Odense.

Seeland Het grootste eiland van Denemarken met de hoofdstad Kopenhagen.

Lolland-Falster Eilanden ten zuiden van Seeland.

Bornholm Een vakantie-eiland met kerkjes en stranden.

Steden

• Kopenhagen - Hoofdstad en veruit de grootste stad.
• Århus - Grootste stad van Jutland en de op een na grootste van Denemarken.
• Aalborg - Oude havenstad met een mooi historisch centrum.
• Billund — Stad van de bekende Lego-blokken en Legoland.
• Esbjerg - Toegangspoort tot de Deense Waddeneilanden en het Nationaal Park Waddenzee.
• Herning - Stad in het midden van Jutland.
• Kolding — Oude historische stad met het grote kasteel Koldinghus en ook enkele interessante tuinen.
• Odense - Geboorteplaats van Hans Christian Andersen.
• Vejle — Bezoek de goed bewaarde mummie uit het ijzeren tijdperk, de Haraldskaervrouw, in de St. Nicolaikerk.

Arriveren

Paspoort en visum

Denemarken behoort tot de Schengenzone.

Er zijn geen grenscontroles tussen landen die de Verdragen van Schengen ondertekend en geïmplementeerd hebben. Het gaat om de lidstaten van de Europese Unie (behalve Bulgarije, Cyprus, Ierland, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk), IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. Daarnaast is een visum dat uitgegeven is voor een lidstaat van de Schengenzone geldig voor alle lidstaten die de verdragen getekend en geïmplementeerd hebben. Maar let op: niet alle EU-lidstaten hebben de Verdragen van Schengen ondertekend, en er bestaan ook lidstaten van de Schengenzone die geen lid zijn van de Europese Unie. Dit betekent dat er mogelijk douanecontroles kunnen plaatsvinden maar geen immigratiecontroles (als je reist binnen Schengen maar van/naar een niet-EU-land) of dat er immigratiecontroles kunnen plaatsvinden maar geen douanecontrole (als je reist binnen de EU maar van/naar een niet-Schengen-land).

Luchthavens in Europa zijn verdeeld tussen "Schengen" en "geen Schengen"-secties, die corresponderen met de "binnenlandse" en "buitenlandse" secties in andere landen. Als je van buiten Europa naar een Schengenland vliegt en dan doorreist naar een ander Schengenland, dan kan je de douane- en immigratiecontroles in het eerste land voltooien en dan direct doorreizen naar het tweede land zonder verdere controles. Reizen tussen een Schengenland en een niet-Schengenland zal resulteren in de gebruikelijke grenscontroles. Denk eraan dat of je nu wel of niet binnen de Schengenzone reist, het bij veel luchtvaartmaatschappijen verplicht is om altijd een paspoort of identiteitskaart te kunnen tonen. Onderdanen van lidstaten van de Europese Unie of van de EFTA (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland) hoeven alleen een geldig paspoort of identiteitskaart bij zich te dragen voor toegang tot de Schengenzone — zij hebben nooit een visum nodig, hoe lang het bezoek ook duurt. Onderdanen van andere landen moeten een geldig paspoort bij zich dragen, en hebben afhankelijk van de nationaliteit een visum nodig.

Alleen onderdanen van de volgende niet-EU/EFTA-landen hebben geen visum nodig voor toegang tot de Schengenzone: Albanië*, Andorra, Antigua en Barbuda, Argentinië, Australië, Bahama's, Barbados, Bosnië en Herzegovina*, Brazilië, Brunei, Canada, Chili, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Israël, Japan, Kroatië, Noord-Macedonië*, Maleisië, Mauritius, Mexico, Monaco, Montenegro*, Nieuw-Zeeland, Nicaragua, Panama, Paraguay, Saint Kitts en Nevis, San Marino, Servië*/**, Seychellen, Singapore, Taiwan*** (Republiek China), Verenigde Staten, Uruguay, Vaticaanstad, Venezuela, Zuid-Korea, alsook personen met een British National (Overseas)-paspoort, een Hongkong-SAR-paspoort of een Macau-SAR-paspoort.

Bezoekers van deze visa-vrije landen mogen niet langer dan 90 dagen blijven in een periode van 180 dagen in de Schengenzone als geheel, en mogen in principe niet werken tijdens de verblijfsduur (al zijn er een aantal Schengenlanden die onderdanen van bepaalde nationaliteiten wel toestaan te werken — zie beneden). De teller begint op het moment dat je een lidstaat van de Schengenzone binnentreedt en verloopt niet als je een bepaald Schengenland verlaat voor een ander Schengenland of vice-versa. Echter, onderdanen van Nieuw-Zeeland mogen wel langer dan 90 dagen blijven indien zij alleen bepaalde Schengenlanden bezoeken - zie voor een uitleg van de Nieuw-Zeelandse regering (in het Engels).

Als een niet-EU/EFTA-onderdaan bent (zelfs van een visa-vrij-land, met uitzondering van Andorra, Monaco of San Marino), zorg er dan voor dat jouw paspoort gestempeld wordt bij het binnentreden en bij het verlaten van de Schengenzone. Zonder stempel bij binnenkomst kan je behandeld worden als hebbende de verblijfsduur overschreden bij vertrek; zonder stempel bij vertrek kan je de toegang tot de Schengenzone de volgende keer ontzegd worden wegens het overschrijden van de verblijfsduur in een vorige reis. Als je geen stempel kan bemachtigen, behoud dan documenten als instapkaarten, transportkaartjes en bonnetjes van geldautomaten, omdat die de grenspolitie kunnen helpen overtuigen dat je legaal in de Schengenzone verbleven bent.

Let op dat:

(*) onderdanen van Albanië, Bosnië en Herzegovina, Noord-Macedonië, Montenegro en Servië een biometrisch paspoort nodig hebben om van visa-vrij reizen gebruik te kunnen maken;

(**) onderdanen van Servië met paspoorten uitgegeven door het Serbian Coordination Directorate (bewoners van Kosovo met Servische paspoorten) wel een visum moeten aanvragen;

(***) onderdanen van Taiwan hun ID-nummer vastgelegd moeten hebben in hun paspoort om van visa-vrij reizen gebruik te kunnen maken.

Per vliegtuig

Denemarken heeft twee grote luchthavens en verscheidene kleine luchthavens.

• Copenhagen Airport is de grootste luchthaven van Scandinavië. De luchthaven bevindt zich in Kastrup op het eiland Amager, 8 km van het centrum van Kopenhagen. De luchthaven heeft een treinverbinding Met Kopenhagen Central Station en verder Malmö en andere steden in Zweden. Een enkele reis naar Kopenhagen Centraal station is 27 Deense kroon en de trein rijdt elke 10 minuten. Bussen en taxi's zijn ook ter beschikking.
  • EasyJet vliegt van Kopenhagen naar Londen Stansted en Berlijn Schönefeld.

• Billund Airport in Zuid-Jutland is Denemarken tweede grootste luchthaven en heeft verbindingen naar de belangrijkste Europese hubs Frankfurt, Londen en Amsterdam en de meeste hoofdsteden van West-Europa. Gelegen in de gemeente Billund, 29 km van Vejle, 65 km van Esbjerg, 104 km van Odense, 100 km van Aarhus, 210 km van Aalborg en 262 km van Kopenhagen. De luchthaven heeft een busverbinding met de belangrijkste steden en gemeenten in de regio. Taxi's zijn ook ter beschikking.

Per trein

• Rejseplanen-reisplanner

Er zijn vijf directtreinen per dag van Hamburg naar Kopenhagen ongeveer elke twee à drie uur. Deze treinen worden overgezet op een ferry voor de passage van Puttgarten naar Rødby en de totale reistijd is rond de 4,5 uren. Er zijn ook twee treinlijnen naar Jutland naar Hamburg, een via Padborg en één via Tønder.

Een interessante optie voor reizigers uit België en voor Nederlanders uit het oosten en zuiden des lands is de internationale slaaptrein (CityNightLine) die Keulen elke avond direct met Kopenhagen verbindt. De trein komt 's morgens aan, wat voor makkelijke slapers een dag winst - of een besparing van één overnachting - betekent.

Treinen rijden elke twintig minuten van Malmö naar Kopenhagen. De totale reistijd bedraagt 35 minuten.

Treinreizen kunnen ondanks de opkomst van de budgetluchtvaartmaatschappijen nog steeds een goedkope, snelle en zeker gerieflijker optie voor vervoer zijn. Doordat treinstations vaak in de binnensteden zijn gevestigd, kan de trein op de middelgrote afstand (bijvoorbeeld Enschede - Parijs of Brugge - Wolfsburg) prima concurreren met het vliegtuig.

Momenteel zijn in België en bij de Deutsche Bahn online alleen tickets te bestellen voor de buurlanden van België, resp. Duitsland en een aantal goed bereikbare steden verderop. Overige tickets kunnen alleen maar telefonisch of aan de balie worden aangeschaft, of uiteraard in het betreffende land. Dat laatste is vaak stukken goedkoper. Let bij de Deutsche Bahn ook op de vele Sparpreis-aanbiedingen die bij een reisroute naar of via Duitsland heel voordelig kunnen zijn.

Het is echter wel goed mogelijk om je treinreis vanaf huis uit te stippelen. De twee sites die direct hieronder staan vermeld, geven niet alleen informatie over de reizen vanuit de Benelux maar ook over alle treinverbindingen in heel Europa en in het Russische deel van Azië, dus bijvoorbeeld tussen Moskou en Madrid. Het gaat hier om de site van de Belgische spoorwegen en de Nederlandstalige site van de Deutsche Bahn.

NS Hispeed biedt alleen informatie over reizen tussen Nederland en enkele buitenlandse grote steden. In de regel is deze informatie dan ook nog beperkt tot treinen die rechtstreeks naar of van het buitenland rijden (dus geen verbindingen tussen Utrecht en Parijs of tussen Rotterdam en Duitsland, want daarin zit altijd een overstap binnen Nederland). Om reizen binnen Nederland uit te stippelen kun je best deze website gebruiken.

NS Hispeed verkoopt online een klein assortiment reizen vertrekkend vanuit Nederland naar het buitenland v.v. (enkeltjes en retourreizen), en een zeer beperkt aantal routes vanuit het buitenland naar een (ander) buitenland (enkele- en retourreizen). Overige reizen kun je telefonisch reserveren via de afdeling Telesales (0900-9296, €0,35 p.m.) en aan de balies in de Tickets- en Servicewinkels op de (middel-)grote stations. Dit is het online Internationale loket van de Nederlandse Spoorwegen.

In alle Europese landen is het in de trein verboden te roken.

Per auto

Om Jutland te bereiken rijdt men via Hamburg. En als men vandaar naar Kopenhagen wil, kan men gebruikmaken van autostrade E20.

Per bus

Er is geen enkele buslijn waar je Denemarken mee kunt bereiken.

Per boot

Stena Line biedt de volgende mogelijkheden:

• van Frederikshavn (noord Denemarken) naar Göteborg, diverse keren per etmaal. Duur 1,5 tot 3 uur.
• van Frederikshavn (noord Denemarken) naar Oslo. Duur 9 uur; dagboot naar Oslo, nachtboot naar Frederikshavn.
• van Grenaa (oost Denemarken) naar Varberg (tussen Göteborg en Malmö).

Taal

In Denemarken spreekt men Deens, een lid van de Germaanse tak van de Indo-Europese talen en daarin lid van de Noord-Germaanse, Oost-Noorse groep. Het toont, in theorie, veel verwantschap met vooral het Noors (bokmål) en in mindere mate met het Zweeds. Opvallend is dat qua klank, deze taal niet zoals het Zweeds of Noors een 'zangerige' taal is maar meer Duitse gutturele invloeden heeft. Het Deens heeft heel diepe keelklanken en slikt veel van zijn medeklinkers in. Kenmerkend is de zogenaamde ‘stoot’ (stød): dit is het kortstondig dichtklappen van de stemspleet, wat enigszins als hikken klinkt. De betekenis van een woord kan veranderen naargelang men deze stød al dan niet uitspreekt. Voor diegenen die Zweeds of Noords begrijpen, zal het toch moeilijk zijn om Deens te verstaan. De meeste Denen (vooral de jongere generaties) spreken gelukkig goed Engels en op het schiereiland Jutland wordt redelijk tot goed Duits gesproken. Het Deens heeft ook een verwantschap met IJslands en Faeröers alhoewel deze wederzijds elkaar niet begrijpen. Wie zowel Nederlands als Engels en Duits spreekt, zal geschreven Deens gemakkelijk begrijpen. Deens is eigenlijk eenvoudig te leren, maar de uitspraak onder de knie krijgen vergt aanzienlijke inspanningen.

Engels is een wijdverbreide taal in Denemarken, de enige uitzondering is voor mensen ouder dan 65. In dit aspect is het de moeite waard om te onthouden dat Denemarken waarschijnlijk een van de weinige landen is waar je niet vaak kan scoren door hun taal proberen te spreken, integendeel, vele Denen hebben weinig geduld met niet vloeiende sprekers. Dus enkel voor de woorden zoals Tak (dank u) en Undskyld mig (excuseer mij). Mensen die Engels kennen en slechts een beetje Deens, kunnen beter gewoon Engels spreken in plaats van te sukkelen met een Deens boekje voor toeristen. Als je het toch probeert, zullen de mensen onmiddellijk omschakelen naar Engels. Wil je absoluut Deens spreken, zeg dat dan: Jeg forsøger, at lære dansk (ik tracht Deens te leren); dan begrijpen ze dat het je bedoeling is, de taal te oefenen. Let wel: Denen kunnen het zeker wel waarderen wanneer je ze in het Deens aanspreekt, maar dan gaan ze er meestal van uit dat je de taal vloeiend beheerst en spreken ze je in snel gesproken Deens aan. De lat ligt dus hoog voor wie dit wil proberen.

Duits vele Denen spreken Duits en het is een veel gesproken taal in regio's waar veel toeristen naartoe trekken, zoals de westkust van Jutland, de zuidelijke delen van Funen (Fyn) en de nabijgelegen eilanden (bv. Langeland en Ærø) en ook Zuid-Jutland (Sønderjylland / Noord-Sleeswijk). Spreek je beter Duits dan Engels, dan maak je dus ook een goede kans om begrepen te worden, bijvoorbeeld in hotels.

Met Frans zul je in Denemarken niet ver komen.

Bekijken

Schepen en uitkijkplatform bij Nørre Vorupør, aan de kust van de Noordzee

Eiland Møn

• Billund - De stad van de bekende Legoblokken en het pretpark Legoland, grootste toeristische attractie van Denemarken buiten Kopenhagen. Ook de op een na grootste luchthaven.
• Ribe - Denemarkens oudste dorp met een openlucht Vikingmuseum.
• Rømø - Klein eiland met een enorm zandstrand van 800m breed. Men rijdt er met de auto op om de afstand te overbruggen.
• Vejle - Ga kijken naar de goed bewaarde mummie uit het ijzeren tijdperk, de Haraldskaer Vrouw, in de St. Nicolaikerk.
• Roskilde - Vikingschipmuseum en kathedraal. Ook de thuis van het bekende Roskilde Festival en van de Roskilde Domkerk ; de kathedraal waarin bijna elke Deense koning en koningin ligt begraven.
• Skagen - Pittoresk dorp aan de noordelijke top van Jutland, bezoek het Grenenstrand en het natuurreservaat Grenen waar je met een voet in de Noordzee kan staan en met de andere in de Baltische zee (in de zomer) of staar naar de stormige zee (in de winter). Ook de thuis van Denemarkens post-impressionistische schilders van de laat 19de eeuw. Excellent kunstmuseum .
• Helsingør - Bekend voor het Kronborgkasteel, het decor van Shakespeares Hamlet, gelokaliseerd in het noorden van Kopenhagen. Binnen het kasteel is er een museum over Shakespeare.
• Kolding - Een oude historische stad met het grootste kasteel, het Koldinghus en ook enkele interessante tuinen en museums waaronder het Trapholt Museum voor Moderne Kunst en Design .
• Kalundborg - Oude stad aan de westkust van Seeland.

Denemarken telt enkele kleine eilanden gelegen ten oosten van het vasteland. De zeewateren rond het eiland Langeland zijn bekend vanwege de sportvisserij. Het eiland zelf is verbonden met het vasteland verbonden middels enkele grote overbruggingen. Voor de sportvisser is er een uitgebreid aanbod van goed tot zeer goed uitgeruste vakantieverblijven met visbehandelings- en bewaarmogelijkheden alsmede een ruim aanbod aan bootverhuur. De bewoners zelf worden door de bevolking van het vasteland en grotere eilanden spottend "de boeren van Langeland" genoemd. Er is hoofdzakelijk landbouw en zo goed als geen industrie aanwezig op het eiland.

Opmerkelijke bruggen

Er zijn verschillende opmerkelijke bruggen die de Deense eilanden, Jutland en Zweden met elkaar verbinden.

• Farø-bruggen
• Grote Beltbrug (Storebæltsbroen). Vaste verbinding, weg en spoorweg tussen Fyn en Seeland.
• Kleine Beltbrug (Lillebæltbroen) Oud. Vaste verbinding, (weg/spoorweg) tussen Jutland en Fyn.
• Kleine Beltbrug (Lillebæltbroen) Nieuw. Vaste verbinding, (weg) tussen Jutland en Fyn.
• Øresund-brug. tunnel in combinatie met brug voor wegverkeer en spoorwegverkeer tussen Kopenhagen en Malmø, Zweden.
• Storstrøm-brug (Storstrømsbroen) die de eilanden Falster en Lolland verbindt met Seeland. Belangrijkste weg naar de veerhaven Rødby.

Doen

In Denemarken zijn er verschillende pretparken, zoals Legoland in Billund en dierentuinen. Er bevinden zich in Kopenhagen bovendien heel wat musea.

Kopen

De nationale munteenheid is de Deense kroon (DKK, meervoud "kroner"). In de meer toeristische winkelcentra van Kopenhagen en de traditionele strandcentra aan de Jutland-Westkust en Bornholmeiland kan men dikwijls betalen in euro. De Deense kroon is gekoppeld aan de euro met een variatie van ongeveer 2,25%. In de 12 maanden van augustus 2005 tot augustus 2006 was de gemiddelde uitwisselingskoers 1 EUR = 7,46 DKK. Dat is anno 2019 nog steeds actueel. De Deense kroon is onderverdeeld in 100 øre; er wordt vaak afgerond tot op 5 øre, aangezien een øre niet veel waard is.

Geldautomaten zijn tot in de kleinste dorpjes te vinden. Kredietkaarten worden meestal geaccepteerd, maar er zijn uitzonderingen. Vergewis jezelf ervan dat de meeste verkopers 2%-3% transactiekosten zullen aanrekenen als je betaalt met een kredietkaart.

Bijna alles is duur in Denemarken. Alle producten en diensten zijn verplicht geafficheerd met 25% BTW inclusief, dus komt deze exact overeen met wat je zal betalen. Als je van buiten de EU/Scandinavië bent kan je sommige belastingen terugvorderen wanneer je het land verlaat.

Kosten

Denemarken is een redelijk duur land, dus zorg ervoor dat je voldoende geld meeneemt op je reis. Voor tweehonderd kronen kun je bijvoorbeeld een broodje en een frisdrank kopen. In de supermarkt vind je natuurlijk ook gewoon brood, kaas, worst, bier, melk en chocolade – alles wat je in Nederland of België gewend bent. Moet je op je budget letten, doe je boodschappen dan bij Netto.

Fooien

In Denemarken is de bediening inbegrepen in de prijs in restaurants en hotels. Fooien zijn voor taxichauffeurs ook inclusief in de prijs. Dus fooien geven wordt op zich niet verwacht, maar niets mag je tegenhouden als je een uitstekende service wil belonen.

Eten

Frikadeller, Deense vleesballetjes hier geserveerd met aardappelsalade

Traditionele Deense kost houdt in gepekelde haring, gebakken pladijs of andere zeevruchten. Hartige vleesgerechten zijn tegenwoordig ook in, zoals frikadeller (varkensvlees of varkens- en kalfsvleesballetjes in een bruine saus) en stegt flæsk og persillesovs (dik varkensspek in een peterselieroomsaus). Veel gerechten gaan samen met bier en korte aquavit of schnaps, alhoewel deze laatste samen gedronken wordt als men gasten heeft. Drinken tezamen met een gerecht wordt aangemoedigd aangezien het eten de smaak van de drank verbetert en vice versa. Voor het dessert: probeer ris à l'amande (rijstpudding met amandelen en kersen) of æbleskiver (balvormige taartjes met aardbeienconfituur), beide normaal gezien enkel beschikbaar in december. Voor snoepjes: probeer eens een zakje Superpiratos (pikant snoep met alcohol).

Uitgaan

In Denemarken zijn er volop uitgaansgelegenheden te vinden, zeker in de grote steden, zoals Kopenhagen en Aarhus. Grote discotheken zijn in Denemarken niet echt populair; je zult vaker een bar vinden waar men ook vaak een dansvloer heeft. De Denen drinken over het algemeen stevig door: niet voor niets heeft Denemarken de hoogste alcoholconsumptie in Europa onder de jongeren. Het is dan ook niet ongewoon in de grote steden om groepjes stomdronken jongeren te spotten.

Op alcohol wordt veel accijns geheven, alhoewel dit lang niet zoveel is als in Zweden en zeker Noorwegen. Het prijsniveau ligt desondanks toch een stuk hoger dan in Nederland en België. Qua drank is bier het populairste en ook het goedkoopste om te nuttigen; prijzen variëren tussen de 10 en de 30 kroon. Ook cider, in vele verschillende smaken, is ook populair in Denemarken en is veelal even duur als bier. Wijn wordt niet veel gedronken en is per glas daarom ook vaak veel duurder. Sterke drank, als in mixjes en cocktails, overschrijdt al gauw 50 kroon per glas.

Overnachten

Net zoals andere West-Europese landen heeft Denemarken hotels, bed and breakfasts, jeugdherbergen en vakantiehuisjes. De prijs zal meestal iets hoger dan in de Benelux zijn; wat de Denen als budgethotel beschouwen, is naar Nederlandse of Belgische maatstaven veelal ‘gemiddeld’ qua prijs. Voor een hotelletje met één ster betaal je circa 600 kronen per nacht. Kleine bed and breakfast-etablissementen bij particulieren thuis kunnen nog goedkoper zijn. Er zijn tevens circa 1000 kampeerplaatsen waar je één nacht gratis een tent kunt opstellen. Raadpleeg Visit Denmark (in het Engels).

Een bijzondere Deense vorm van accommodatie is de kro, letterlijk ‘kroeg’. Hierbij gaat het om cafés of pubs die kamers verhuren; die kunnen in het gebouw zelf zijn of eromheen staan. Soms bestaan dergelijke kamers uit houten paviljoentjes in een tuin, die volledig ingericht zijn met douche en toilet. ’s Winters worden deze hutten dan heel warm opgestookt, aangezien de isolatie niet veel voorstelt. Een kro is meestal iets duurder dan de eenvoudigste bed and breakfasts, maar in principe goedkoper dan een hotel. Het ontbijt wordt gewoonlijk ’s ochtends vóór openingstijd in de kroeg geserveerd. Kroer bevinden zich hoofdzakelijk op het Deense platteland.

Respect

Gezelligheid is voor Denen heel belangrijk; zij noemen dit hygge en beschouwen het als deel van hun volksaard. Als voorbeelden van hygge gelden knusse dekens, kaarsen, een kopje koffie of thee en een glaasje schnaps tijdens het lezen van een boek, bij voorkeur gezeten aan een haardvuur. Iedere vorm van huiselijke ontspanning kan in wezen voor hygge doorgaan. Rond de kerstperiode (jul) wordt de mate van hygge meestal nog verhoogd.

Heel beroemd in Denemarken is het toneelstuk Jeppe på bjerget van de 17de-eeuwse dramaturg Ludvig Holberg, dat iedere winter op talloze plaatsen wordt opgevoerd. Het is een ware eer de hoofdrol (het personage Jeppe) te mogen spelen. Dit theaterstuk staat onder de Denen bijzonder hoog in aanzien als literair meesterwerk; het is in hun ogen de Deense evenknie van bijvoorbeeld Shakespeares Hamlet. Heb je er nog nooit van gehoord, spot er dan niet mee.

In het algemeen is Denemarken erg tolerant, soms zelfs ietwat onverschillig tegenover bezoekers. Er wordt relatief veel gedronken en gerookt, de seksuele moraal is ruimdenkend en de mentaliteit is er meestal een van ‘vrijheid, blijheid’. Homoseksuelen hebben ook niets te vrezen. Er wonen relatief veel Turken (afstammelingen van gastarbeiders) in Denemarken; zij zijn meestal goed geïntegreerd, spreken Deens en omarmen de Deense levenswijze.

Contact

Regio's van Denemarken
Jutland - Funen - Lolland-Falster - Seeland - Bornholm

Landen in Europa

Balkan: Albanië · Bosnië-Herzegovina · Bulgarije · Kosovo · Kroatië · Montenegro · Noord-Macedonië · Roemenië · Slovenië · Servië Baltische staten: Estland · Letland · Litouwen Benelux: België · Luxemburg · Nederland Britse Eilanden: Ierland · Verenigd Koninkrijk Centraal-Europa: Duitsland · Hongarije · Liechtenstein · Oostenrijk · Polen · Slovenië · Slowakije · Tsjechië · Zwitserland Frankrijk en Monaco: Frankrijk · Monaco Iberisch Schiereiland: Andorra · Gibraltar · Portugal · Spanje Italiaans Schiereiland: Italië · Malta · San Marino · Vaticaanstad Kaukasus: Armenië · Azerbeidzjan · Georgië Oost Middellandse Zee: Cyprus · Griekenland · Turkije Oost-Europa: Kazachstan · Moldavië · Oekraïne · Rusland · Wit-Rusland Scandinavië: Denemarken · Finland · Noorwegen · IJsland · Zweden