ITİL nedir? ITIL Süreci ve ITIL Çerçeve Eğitimi
Bryce Leo
ITIL nedir?
ITIL Yazılım profesyonellerinin en iyi BT hizmetlerini sunmalarına yardımcı olan, iyi tanımlanmış bir kurallar dizisidir. ITIL yönergeleri, kaliteli BT hizmetleri sunmak için zaman içinde gözlemlenen, toplanan ve bir araya getirilen en iyi uygulamalardır. ITIL'in tam şekli Bilgi Teknolojisi Altyapı Kütüphanesidir.
ITIL kapsamındaki popüler BT hizmetleri Bulut hizmetleri, yedekleme, ağ güvenliği, Veri işleme ve depolama, yönetilen yazdırma hizmetleri, BT danışmanlığı, Yardım masası desteği, IOT vb.'dir.
ITIL çerçevesinin sistematik ve yapılandırılmış yaklaşımı, bir kuruluşun riski yönetmesine, uygun maliyetli uygulamalar oluşturmasına, müşteri ilişkilerini güçlendirmesine yardımcı olur. Tüm bunlar sonuçta işletmeniz için istikrarlı bir BT ortamı oluşturulmasıyla sonuçlanır.
ITIL neden gereklidir?
ITIL yöntemini iş hayatında kullanmanın bazı önemli nedenleri şunlardır.
- Proje teslim başarısını artırmak.
- Sürekli iş ve BT değişimini yönetmek.
- Müşterilere maksimum değer sunmak.
- Kaynakları ve yetenekleri geliştirmek.
- Yararlı ve güvenilir hizmetler sağlayın.
- Belirli hedefleri göz önünde bulundurarak süreçleri planlamak.
- Her görev için rolleri açıkça tanımlar.
- Hizmetler aracılığıyla müşterilere değer sunun
- İş ve hizmet stratejilerini entegre edin.
- Servis sağlayıcı performansını izleyin, ölçün ve optimize edin.
- BT yatırımını ve bütçesini kontrol etmeye yardımcı olur.
- Organizasyon kültürünü değiştirin.
- Müşterilerle ilişkileri geliştirin.
- Hizmet yönetimi en iyi uygulamaları.
- Hizmetlerin ve entegrasyonun daha iyi yönetimi.
- İş hizmetleri BT İşlevleri.
- BT ve iş stratejik planlaması.
- BT ve iş hedeflerini hizalama ve entegre etme.
- Doğru kaynakları ve becerileri elde etmek ve elde tutmak.
- BT organizasyonunun etkililiğinin ölçülmesi.
- İş ve BT ilişkilerini ve ortaklıklarını geliştirmek.
ITIL'in Tarihçesi
Bu ITIL Eğitiminde, ITIL tarihindeki bazı önemli noktaları göreceğiz:
- ITIL ilk kez 1990'da yayınlandı
- 1995'te yeniden yayımlandı
- ITIL 1997'de Kuzey Amerika'ya tanıtıldı
- 2002 yılında V2 süreç tabanlı kitap tanıtıldı
- 2005 yılında versiyon 3 çalışmalarına başlandı
- 2007 yılında ISO 3'in 5 kitaptan oluşan 20000. versiyonu piyasaya sürüldü.
- 2011 yılında V3'ün yükseltme sürümü yayınlandı.
- 2019'da ITIL v4 yayınlandı
ITIL'de Kullanılan Önemli Terminolojiler ve Tanımlar
Şimdi bu ITIL Eğitiminde ITIL'de kullanılan bazı önemli terminolojileri ve tanımları öğreneceğiz:
- Roller: belirli sorumlulukların ve ayrıcalıkların toplamı olarak tanımlanır. Bir kişi veya ekip tarafından gerçekleştirilebilir.
- Hizmet Sahibi: Tek bir hizmetin genel tasarımından, performansından, entegrasyonundan ve geliştirilmesinden sorumlu olan kuruluş.
- Süreç Sahibi: Tek bir sürecin genel tasarımından, performansından, entegrasyonundan, iyileştirilmesinden ve yönetiminden sorumludur.
- Ürün Müdürü: Bir grup ilgili hizmetin geliştirilmesinden, performansından, kalite kontrolünden ve iyileştirilmesinden sorumludur.
- Servis Müdürü: Ortamdaki tüm hizmetlerin geliştirilmesinden, performansından ve iyileştirilmesinden sorumludur.
- Hizmetler: Maliyetleri ve riskleri belirtmeye gerek kalmadan müşterilere değer sunmanın bir yolu.
- Erişim : Kullanıcının kullanmasına izin verilen bir hizmetin veya verinin işlevselliğinin düzeyi ve kapsamı.
- yetenekleri: Bir kuruluşun değer yaratmak amacıyla kaynaklara uyguladığı özel becerilerdir.
- fonksiyonlar: Bir kuruluşun belirli görevleri yerine getirmesi amaçlanan kendi kendine yeten alt kümeleri.
- Süreçler: Belirli bir hedefe ulaşmak için tasarlanmış yapılandırılmış faaliyetler grubu.
- Kaynaklar: Para, ekipman, zaman, personel gibi bir hizmete katkı sağlayan hammaddelerdir.
ITIL'in Özellikleri
ITIL'in bazı önemli özellikleri şunlardır:
- Tek dil/terminoloji.
- ITIL tutarlı bir kalite sunmanın bir yoludur.
- BT'ye odaklanın. Ancak yalnızca BT için uygun değildir.
- Mevcut aktiviteler ve bunların nasıl optimize edileceği.
- İlgili süreç ve görevler (roller).
ITIL ne değildir?
- ITIL tam bir plan değil, yalnızca iş ihtiyaçlarınıza bağlı olarak kendi binanızı inşa edebileceğiniz tuğlalar ve malzemelerdir.
- Bu hızlı bir çözüm değil, çalışanlarınızın zihniyetine yerleştirmeniz gereken ve sürekli olarak güncellenmesi ve iyileştirilmesi gereken bir dizi süreçtir.
- Bu sadece başka bir kontrol yöntemi değil, aynı zamanda organizasyonunuzu yönetimi kontrol etmeden hedeflere doğru çalışacak şekilde kurmanın bir yoludur.
ITIL Süreci
ITIL Çerçeve süreci şu aşamaları içerir: Hizmet Stratejisi, Hizmet Tasarımı, Hizmet Geçişleri, Hizmet Operaiyileştirmeler ve Sürekli Hizmet İyileştirme.
Aşağıdaki şekil önemli ITIL Framework aşamalarını göstermektedir:
Hizmet Stratejisi
Hizmet Stratejisi OperaKullanıcı isteklerinin karşılanması, hizmet arızaları üzerinde çalışılması, sorunların giderilmesi ve rutin operasyonel görevlerin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi gibi hizmetlerin sağlanması.
İşte bu aşamaya giren önemli hizmetler:
Finans yönetimi
Finansal Yönetim hizmetleri, hizmetlerle ilgili maliyetleri ve fırsatları anlama ve kontrol etme aracı sağlar.
Hizmet Portföy Yönetimi
Hizmet Portföyü Yönetimi, hizmetlerin tanımlandığı, değerlendirildiği, seçildiği ve kiralandığı süreci organize etmenize yardımcı olur.
Talep yönetimi
Talep Yönetimi müşteri talebini anlamak ve etkilemekle ilgilenir. Ayrıca belirli bir hizmet için çeşitli kullanıcı gruplarını karakterize eden Kullanıcı Profillerini de içerir.
Hizmet tasarımı
Bu aşama, üzerinde anlaşılan hizmetin ne zaman, nerede ve belirlenen maliyette teslim edilmesini sağlar.
İşte bu aşamaya giren önemli hizmetler:
Servis seviye yönetimi
Hizmet Seviyesi Yönetimi, belirli hizmetlerle ilgili performans ve güvenilirlik düzeyine bakılmaksızın müşteriler ve hizmet sağlayıcı arasındaki anlaşmaların güvence altına alınması ve yönetilmesiyle ilgilidir.
İşte bu aşamaya giren önemli hizmetler:
Kullanılabilirlik Yönetimi
Kullanılabilirlik Yönetimi hizmeti, Hizmet Seviyesi Anlaşmalarında (SLA) belirlenen şekilde üzerinde anlaşılan kullanılabilirlik gereksinimleriyle ilgilidir.
Kapasite yönetimi
Kapasite Yönetimi, Hizmet Seviyesi Anlaşmalarında belirlenen iş taleplerini karşılayan veya aşan, uygun maliyetli kapasitenin her zaman mevcut olmasını sağlamaya odaklanır.
BT Hizmet Sürekliliği Yönetimi
BT Hizmet Sürekliliği Yönetimi (ITSCM) süreci, hizmet sağlayıcının üzerinde anlaşılan minimum hizmet seviyelerini sağlamasını sağlar. İş Etki Analizi (BIA) ve Risk Yönetimi (MOR) gibi teknikleri kullanır.
Hizmet Katalog Yönetimi
Servis Kataloğu, müşterilerin ve kullanıcıların kullanabileceği hizmetleri içeren bir alt kümedir.
Hizmet Geçişleri
Hizmet Geçiş sürecinin amacı BT hizmetlerini oluşturmak ve dağıtmaktır. Ayrıca hizmetlerde ve Hizmet Yönetimi ITIL süreçlerinde yapılacak değişikliklerin koordineli bir şekilde yürütülmesini sağlar.
Değişim Yönetimi
Değişiklik yönetimi faaliyeti, BT hizmetlerinde minimum kesinti ile tüm değişikliklerin yaşam döngüsünü kontrol eder.
Hizmet Varlık ve Konfigürasyon Yönetimi
Bu hizmetin amacı, bir BT hizmeti sunmak için gereken yapılandırma öğeleri hakkındaki bilgileri, bunların ilişkileri de dahil olmak üzere korumaktır.
Yayın ve Dağıtım Yönetimi
Bu süreç, canlı ortamlara test yapmak için sürümlerin hareketini planlamanıza, planlamanıza ve kontrol etmenize yardımcı olur. Ayrıca canlı ortamın bütünlüğünün korunmasını ve doğru bileşenlerin ortaya çıkmasını sağlar.
Geçiş Planlaması ve Desteği
Bu ITIL süreci temel olarak büyük bir sürümü beklenen maliyet, zaman ve kalitede dağıtmak için kaynak kullanımının planlanmasına ve koordine edilmesine odaklanır.
Hizmet Doğrulama ve Test Etme
Bu süreç, dağıtılan sürümlerin ve sonuçta ortaya çıkan hizmetlerin müşterinin beklentilerini karşılamasına yardımcı olur.
Değerlendirme
Değerlendirme süreci, yeni bir hizmetin sunulması veya mevcut bir hizmette önemli bir değişiklik yapılması gibi büyük değişiklikleri değerlendirmenize yardımcı olur
Bilgi Yönetimi
Bilgi yönetimi hizmetinin amacı, bir kuruluş içinde bilgi ve enformasyonu toplamak, analiz etmek, depolamak ve paylaşmaktır. Bilgiyi yeniden keşfetme ihtiyacını azaltarak verimliliğin artırılmasına yardımcı olur.
Hizmet Operaleri
Bu ITIL aşaması, maliyetleri dengelerken ve olası sorunları keşfederken son kullanıcıların beklentilerini karşılamaya odaklanır.
Servis Masası
Kullanıcılar ve servis sağlayıcı arasındaki ana iletişim noktasıdır. Bir hizmet masası kullanıcılarla iletişimi yönetir ve ayrıca olayları ve hizmet taleplerini yönetir.
Olay Yönetimi
Olay Yönetiminin amacı tüm olayların yaşam döngüsünü yönetmektir. Ayrıca hizmetlerin kullanıcılara mümkün olan en hızlı şekilde BT hizmetine geri dönmesini sağlar.
Sorun Yönetimi
Sorun yönetiminin amacı tüm sorunların yaşam döngüsünü yönetmektir. BT organizasyonunun olayların önlenmesine ve önlenemeyen olayların etkisinin en aza indirilmesine yardımcı olur.
Olay yönetimi
Olay yönetiminin amacı, yapılandırma öğelerinin ve hizmetlerinin sürekli olarak izlenmesini sağlamak ve belirli eylemleri belirlemek için olayları filtrelemek ve kategorilere ayırmaktır.
Yerine getirilmesini talep et
Talep yönetiminin amacı hizmet taleplerini yerine getirmektir. Çoğu durumda bunlar küçük değişikliklerdir (örneğin, şifre değiştirme talepleri).
Teknik Yönetim
Bu işlev, BT altyapısının yönetimi için teknik uzmanlık ve destek sunar.
Uygulama yönetimi:
Uygulama Yönetimi, uygulamaların yaşam döngüleri boyunca yönetilmesinden sorumlu olan bir hizmettir.
Bilişim Hizmeti Operaleri
Amaç, bir BT hizmeti operasyonunu sunmak için gereken konfigürasyon öğeleri hakkındaki bilgileri, bunların ilişkileri de dahil olmak üzere korumaktır.
Sürekli Hizmet Geliştirme
BT hizmetlerinin bir hizmet olayından kurtulabilmesini ve devam edebilmesini sağlar. İş kurtarmaya öncelik vermek için iş analizini kolaylaştırmaya yardımcı olur.
ITIL v2. Vs. ITIL v3
ITIL v2 arasındaki temel farklar şunlardır. Ve ITIL v3.
| ITIL v2 | ITIL v3 |
|---|---|
| Ürün, süreç ve insanlar etrafında yoğunlaşır. | Bir ürün, süreç, insanlar ve ortaklar etrafında yoğunlaşır. |
| Sürüm süreç odaklı bir yaklaşım sağlar | Sürüm, Yaşam Döngüsü tabanlı bir yaklaşım sağlar. |
| ITIL v2'de güvenlik yönetimi değerlendirmenin bir parçasıdır. | V3'te güvenlik yönetimi tamamen ayrı bir süreçtir. |
| Hizmet tasarımı ve hizmet stratejisine odaklanır | Tüm ITIL süreçlerine eşit ilgi |
| 10 süreç ve 2 fonksiyona sahiptir. | 26 süreç ve 4 fonksiyona sahiptir. |
ITIL'in Avantajları
ITIL hizmetlerini kullanmanın artıları/yararları buradadır
- Müşteri memnuniyetini artırın
- Hizmet kullanılabilirliğini iyileştirin
- Finansal Yönetim
- Karar verme sürecini iyileştirmenizi sağlar
- Altyapı hizmetlerini kontrol etmenize yardımcı olur
- Bir organizasyonun net bir yapısını oluşturmaya yardımcı olur
ITIL Uygulamaları
İşte ITIL'in etkili olduğu önemli alanlar:
- BT ve iş stratejik planlaması
- Sürekli iyileştirmenin uygulanması
- Doğru kaynakları ve becerileri edinme ve elde tutma
- Toplam maliyetin ve genel sahip olma maliyetinin azaltılması
- BT'ye iş değerinin gösterilmesi
- BT organizasyonunun etkinliğini ve verimliliğini ölçmenize yardımcı olur
ÖZET
- ITIL tanımı: ITIL, Yazılım profesyonellerinin en iyi BT hizmetlerini sunmalarına yardımcı olan, iyi tanımlanmış bir dizi kılavuzdur.
- ITIL'in tam formu Bilgi Teknolojisi Altyapı Kütüphanesidir.
- ITIL çerçevesi, proje teslim başarısının artırılmasına ve sürekli iş ve BT değişiminin yönetilmesine yardımcı olur.
- ITIL ilk olarak 1990'da yayınlandı ve değiştirildikten sonra 1995'te yeniden yayınlandı.
- ITIL tutarlı bir kalite sunmanın bir yoludur.
- ITIL'in eksiksiz bir plan olmadığını, yalnızca iş ihtiyaçlarınıza bağlı olarak kendi binanızı inşa edebileceğiniz tuğlalar ve malzemeler olduğunu unutmayın.
- Önemli ITIL aşamaları şunlardır: 1) Hizmet Stratejisi 2) Hizmet Tasarımı 3) Hizmet Geçişi 3) Hizmet Opera4) Sürekli Hizmet İyileştirme
- ITIL v2 ürün, süreç ve insanlar etrafında odaklanırken, ITIL v3 bir ürün, süreç, insanlar ve ortaklar etrafında merkezlenir.
- ITIL hizmetleri karar verme sürecini iyileştirmenize olanak tanır
- ITIL hizmetleri organizasyonda sürekli iyileştirmeyi uygulamak için kullanılır
