Πληρωμή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης
Ως εργοδότης στην ΕΕ, πρέπει να βεβαιώνεστε ότι οι εργαζόμενοί σας καλύπτονται από τη δέουσα κοινωνική ασφάλιση. Κάθε χώρα της ΕΕ έχει τη δική της νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης, αλλά οι κανόνες της ΕΕ συντονίζουν τα εθνικά συστήματα ώστε να διασφαλίζεται ότι τα άτομα που μετακινούνται σε άλλη χώρα δεν χάνουν την ασφαλιστική τους κάλυψη (για παράδειγμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και υγειονομική περίθαλψη) και γνωρίζουν πάντα ποια εθνική νομοθεσία ισχύει στην περίπτωσή τους.
Υποχρεώσεις εγγραφής
Ως εργοδότης πρέπει να εγγραφείτε και να καταβάλλετε εισφορές στον φορέα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας στην οποία εργάζονται οι υπάλληλοί σας, ακόμη και αν η επιχείρησή σας δεν είναι εγκατεστημένη εκεί. Με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται η παρουσία σας στο τοπικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Πρέπει επίσης να εγγράψετε τους υπαλλήλους σας στον φορέα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας στην οποία εργάζονται. Έτσι διασφαλίζεται ότι καλύπτονται από το τοπικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Γενικός κανόνας: Ισχύει μόνο η νομοθεσία μίας χώρας
Οι υπάλληλοί σας μπορούν να υπόκεινται κάθε φορά στη νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης μίας μόνο χώρας της ΕΕ. Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που απορρέουν από τη νομοθεσία αυτή είναι ίδια για όλους τους εργαζομένους της χώρας, είτε είναι υπήκοοι της συγκεκριμένης χώρας είτε άλλων χωρών. Συνήθως, η χώρα στην οποία εργάζεται ο υπάλληλός σας (ή στην οποία εργάζεστε ως αυτοαπασχολούμενος/-η) είναι η χώρα στην οποία καταβάλλονται οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας του υπαλλήλου ή από τον τόπο στον οποίο έχει την έδρα της η επιχείρησή σας.
Εάν οι υπάλληλοί σας (ή εσείς ως αυτοαπασχολούμενος/-η) ζουν σε χώρα της ΕΕ διαφορετική από εκείνη στην οποία εργάζονται ή είναι ασφαλισμένοι, ενδέχεται να χρειαστούν έντυπο S1. Το έντυπο αυτό τους επιτρέπει να λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη στη χώρα διαμονής τους ενώ καλύπτονται από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας στην οποία εργάζονται.
Παράδειγμα
Η Ruta εργάζεται σε πολυεθνική εταιρεία με έδρα τη Γερμανία, αλλά ο τόπος εργασίας της βρίσκεται στη Γαλλία. Ζει στη Γερμανία και μεταβαίνει καθημερινά στη Γαλλία. Δεδομένου ότι η Ruta εργάζεται στη Γαλλία, πρέπει να συμμορφώνεται με τη γαλλική νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης. Ο εργοδότης της Ruta είναι εγγεγραμμένος στον γαλλικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης και διασφαλίζει επίσης την εγγραφή της Ruta. Η Ruta καταβάλλει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στη Γαλλία, γεγονός που διασφαλίζει ότι λαμβάνει τις κατάλληλες παροχές από το γαλλικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Παράδειγμα
Ο Tiago είναι αυτοαπασχολούμενος γραφίστας που ζει στην Πορτογαλία και εργάζεται κυρίως στην Ισπανία. Δεδομένου ότι ο Tiago εργάζεται στην Ισπανία, πρέπει να συμμορφώνεται με την ισπανική νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης. Ο Tiago είναι εγγεγραμμένος στον ισπανικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης. Επειδή ο Tiago ζει στην Πορτογαλία αλλά είναι ασφαλισμένος στην Ισπανία, κάνει αίτηση για την έκδοση εντύπου S1. Το έντυπο αυτό του επιτρέπει να λαμβάνει υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης στην Πορτογαλία ενώ καλύπτεται από το ισπανικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Εξαιρέσεις: Αποσπασμένοι εργαζόμενοι
Εάν στείλετε υπαλλήλους (ή μεταβείτε ο ίδιος / η ίδια ως αυτοαπασχολούμενος/-η) για εργασία σε άλλη χώρα της ΕΕ για λιγότερο από 2 έτη, οι υπάλληλοι μπορούν να παραμείνουν ασφαλισμένοι στη χώρα όπου προσλήφθηκαν αρχικά υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Για βραχυχρόνιες αποσπάσεις, υποβάλετε αίτηση για πιστοποιητικό κάλυψης, το έντυπο Α1 (το οποίο ονομάζεται επίσης PDA1), που βεβαιώνει ότι οι υπάλληλοί σας παραμένουν ασφαλισμένοι στη χώρα όπου εργάζονταν προηγουμένως.
Παράδειγμα
Ο Paulo εργάζεται σε ιταλική εταιρεία και αποστέλλεται στο Βέλγιο για έργο διάρκειας 18 μηνών. Δεδομένου ότι ο Paulo είναι αποσπασμένος στο Βέλγιο για λιγότερο από 2 έτη, μπορεί να παραμείνει στο ιταλικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Ο εργοδότης του Paulo υποβάλλει αίτηση για πιστοποιητικό κάλυψης, το έντυπο Α1 (ή PDA1), το οποίο πιστοποιεί ότι ο Paulo θα συνεχίσει να είναι ασφαλισμένος στην Ιταλία. Ο Paulo εξακολουθεί να καταβάλλει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στην Ιταλία ενώ εργάζεται προσωρινά στο Βέλγιο.
Παράδειγμα
Η Kasia είναι αυτοαπασχολούμενη στη Σουηδία και συμμετέχει σε συμβουλευτικό πρόγραμμα διάρκειας 6 μηνών στη Γαλλία. Δεδομένου ότι ο τόπος εργασίας της είναι προσωρινά η Γαλλία (για λιγότερο από 2 έτη), μπορεί να παραμείνει στο σουηδικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Η Kasia υποβάλλει αίτηση για έντυπο Α1 (PDA1), για να αποδείξει τη σουηδική της κοινωνική ασφάλιση. Η Kasia εξακολουθεί να καταβάλλει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στη Σουηδία ενώ εργάζεται προσωρινά στη Γαλλία.
Ειδικές περιπτώσεις: Εργασία σε πολλές χώρες
Εάν οι υπάλληλοί σας εργάζονται ταυτόχρονα σε περισσότερες από μία χώρες της ΕΕ, οι ειδικοί κανόνες καθορίζουν πού πρέπει να καταβάλλουν εισφορές. Οι λεπτομέρειες εξαρτώνται από παράγοντες όπως ο τόπος διαμονής και το ποσοστό της εργασίας που παρέχεται σε κάθε χώρα.
Εσείς και οι υπάλληλοί σας πρέπει να ενημερώσετε τους αρμόδιους φορείς κοινωνικής ασφάλισης της χώρας στην οποία ζει κάθε υπάλληλος σχετικά με το καθεστώς εργασίας του σε πολλές χώρες. Πρέπει να προσκομίσετε έγγραφα που να επαληθεύουν την κατάσταση εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων, των ωραρίων εργασίας και κάθε άλλου σχετικού εγγράφου. Οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης θα συντονιστούν για τον καθορισμό της χώρας της οποίας η νομοθεσία θα εφαρμόζεται.
Παράδειγμα
Η Sophie ζει στο Βέλγιο και εργάζεται κατά 50 % στο Βέλγιο, 30 % στη Γαλλία και 20 % στη Γερμανία. Επειδή εργάζεται σε πολλές χώρες, ισχύουν ειδικοί κανόνες για τον καθορισμό του τόπου καταβολής εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Η Sophie και οι εργοδότες της ενημερώνουν τους αρμόδιους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Οι τελευταίοι συντονίζονται και αποφασίζουν ότι εφαρμόζεται η βελγική νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης επειδή η Sophie ασκεί εκεί το σημαντικότερο μέρος των δραστηριοτήτων της. Η Sophie καταβάλλει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στο Βέλγιο, κι έτσι εξασφαλίζεται η συμμόρφωση και η κάλυψή της.
Παράδειγμα
Ο Cesar ζει στην Πορτογαλία, αλλά τακτικά καλείται να εργαστεί τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ιταλία, κατανέμοντας σχεδόν ισομερώς τον χρόνο του μεταξύ των τριών χωρών. Ο Cesar είναι αυτοαπασχολούμενος και εργάζεται σε πολλές χώρες και, ως εκ τούτου, ειδικοί κανόνες καθορίζουν την εφαρμοστέα νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης. Ο Cesar ενημερώνει τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης στην Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία. Κατόπιν συντονισμού, οι φορείς αποφασίζουν ότι ο Cesar θα καταβάλλει εισφορές στη χώρα όπου ασκεί το σημαντικότερο μέρος των δραστηριοτήτων του. Ο Cesar καταβάλλει εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στην Πορτογαλία, όπου περνά περισσότερο χρόνο, και έτσι εξασφαλίζεται η δέουσα κάλυψή του.
Προειδοποίηση
Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ απαιτούν από τους εργοδότες να ενημερώνουν τις αρχές κοινωνικής ασφάλισης, τις φορολογικές αρχές ή τα γραφεία εύρεσης εργασίας σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας. Αυτό συμβάλλει στην επικαιροποίηση των μητρώων κοινωνικής ασφάλισης του εργαζομένου, στην παύση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και στη διαχείριση των επιδομάτων ανεργίας.Παρακάτω θα βρείτε εθνικές πληροφορίες.