Assemblées générales - Droit de vote & abstentions

Par une ordonnance en référé, le président du Tribunal de première instance a reconnu la validité d’un vote lors d’une assemblée générale d’un ordre professionnel, à propos duquel les abstentions ne sont pas prises en compte.

Certains membres d’un ordre professionnel créé par la loi contestaient le résultat d’un vote à l’assemblée générale, invoquant le fait que la résolution adoptée n’aurait pas atteint la majorité des voix. Le nombre de votes favorables à la résolution était en effet supérieur au nombre de votes négatifs, mais ne dépassait pas les votes négatifs et les abstentions réunies.

En vertu des règles applicables à cet ordre professionnel, les décisions de l’assemblée générale sont prises à la majorité des voix présentes et représentées.

Le président du tribunal a considéré que les abstentions ne sont pas prises en compte lors du vote. En effet, les abstentions représentent le  refus de voter d’un membre présent dans une assemblée et ne peuvent dès lors pas être assimilées à des votes négatifs, confirmant ainsi la pratique constante de l’ordre professionnel. Dès lors qu’un membre exprime ainsi son refus de voter, il ne peut être question ni d’un vote ni d’un suffrage. Assimiler les abstentions à des votes négatifs reviendrait à forcer la volonté des abstenants qui, par définition, ont fait choix de ne pas peser sur le résultat final du scrutin et n’entendent pas s’opposer à la résolution soumise au vote.

Cette position est également partagée dans le Conseil d’Etat qui, à l’occasion d’autres affaires, a considéré qu’assimiler une abstention à un vote négatif aboutirait à donner à cette abstention une portée que son auteur entendait ne pas lui donner. Il n’en irait autrement que dans l’hypothèse d’un texte qui énoncerait expressément une règle contraire.

Le président a en outre considéré que cette interprétation est par ailleurs conforme aux règles prévues notamment à l’article 2.41 du Code des sociétés et des associations qui, même si elles ne s’appliquaient pas en l’espèce, peuvent servir de source d’inspiration et de guide quant à la manière dont le législateur conçoit de manière générale le traitement qu’il convient de réserver aux abstentions dans le calcul des majorités.

De la même manière, l’article 60 du Règlement de la Chambre des représentants prévoit que les abstentions sont comptées dans le nombre des membres présents mais n’interviennent pas pour déterminer la majorité absolue et les majorités spéciales des suffrages exprimés.

Algemene Vergaderingen - Stemrecht en onthoudingen

In kort geding heeft de voorzitter van de Rechtbank van eerste aanleg de geldigheid erkend van een stem in een algemene vergadering van een beroepsvereniging, waarbij geen rekening wordt gehouden met de onthoudingen.

Sommige leden van een door de wet opgerichte beroepsorde betwistten de uitslag van een stemming op de algemene vergadering, daarbij verwijzend naar het feit dat de aangenomen resolutie geen meerderheid van de stemmen bereikte. Het aantal stemmen voor de resolutie was weliswaar hoger dan het aantal tegenstemmen, maar overtrof niet het aantal stemmen tegen en onthoudingen samen.

Volgens de regels dat van toepassing zijn op deze beroepsorde, worden de beslissingen van de algemene vergadering genomen met een meerderheid van de aanwezige en vertegenwoordigde stemmen.

De voorzitter van de rechtbank was van mening dat onthoudingen niet in aanmerking worden genomen bij de stemming. Onthoudingen vertegenwoordigen immers de weigering om te stemmen door een lid dat aanwezig is op een vergadering en kunnen dus niet worden gelijkgesteld met negatieve stemmen, waardoor de vaste praktijk van de beroepsorde wordt bevestigd. Zodra een lid op deze manier zijn of haar weigering om te stemmen te kennen geeft, kan er geen sprake meer zijn van een stemming of een stemming. Het gelijkstellen van onthoudingen met negatieve stemmen zou neerkomen op het opleggen van de wil van de onthoudingen, die er per definitie voor hebben gekozen om geen invloed uit te oefenen op de uiteindelijke uitslag van de verkiezingen en niet van plan zijn zich te verzetten tegen de resolutie die ter stemming wordt gebracht.

Dit standpunt wordt ook gedeeld door de Raad van State, die in andere gevallen heeft geoordeeld dat het gelijkstellen van een onthouding met een negatieve stem ertoe zou leiden dat aan deze onthouding een draagwijdte wordt gegeven die de opsteller ervan niet had beoogd. Dit zou alleen anders zijn in het geval van een tekst die uitdrukkelijk een andersluidende regel bevat.

De voorzitter overwoog ook dat deze interpretatie ook in overeenstemming is met de regels die met name zijn vastgelegd in artikel 2.41 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen die, ook al waren ze in casu niet van toepassing, als inspiratiebron en leidraad kunnen dienen voor de wijze waarop de wetgever in het algemeen de behandeling opvat die moet worden voorbehouden aan onthoudingen bij de berekening van meerderheden.

Evenzo bepaalt artikel 60 van het Reglement van de Kamer van volksvertegenwoordigers dat onthoudingen worden meegeteld in het aantal aanwezige leden, maar niet worden gebruikt om de volstrekte meerderheid en de bijzondere meerderheid van de uitgebrachte stemmen te bepalen.

General Meetings - Voting rights and abstentions

In an urgent court decision, the President of the Court of First Instance recognised the validity of a vote at a general meeting of a professional association, in respect of which abstentions are not taken into account.

Some members of a professional association created by the law challenged the result of a vote at the general meeting, arguing that the resolution adopted did not reach a majority of votes. The number of votes in favour of the resolution was indeed higher than the number of votes against, but did not exceed the votes against and abstentions combined.

Under the rules applicable to this professional association, the decisions of the general meeting are taken by a majority of the votes present and represented.

The president of the court considered that abstentions are not taken into account during the vote. Indeed, abstentions represent the refusal to vote by a member present at an assembly and cannot therefore be assimilated to negative votes, thus confirming the consistent practice of the professional association. As soon as a member expresses his or her refusal to vote in this way, there can be no question of a vote. To equate abstentions with negative votes would be to force the will of the abstentors who, by definition, have chosen not to influence the final result of the election and do not intend to oppose the resolution submitted to the vote.

This position is also shared by the Council of State, which, in other cases, has considered that assimilating an abstention to a negative vote would result in giving this abstention a scope that its author did not intend to give it. The position would be different only in the event of a text which expressly states a contrary rule.

The President also considered that this interpretation is also in line with the rules laid down in particular in Article 2.41 of the Companies and Associations Code which, even if they did not apply in the present case, can serve as a source of inspiration and guide as to the way in which the legislator conceives in a general way the treatment that should be reserved for abstentions in the calculation of majorities.

Similarly, Rule 60 of the House of Representatives provides that abstentions are counted in the number of members present but do not take place to determine the absolute majority and special majorities of the votes cast.