Değersizlik Duygusu

Var olanı kabullenmek ile değersizlik duygusu arasında bir ilişki vardır. Beklentilerin yoğun olduğu, tüketimin hızlı olduğu bir dönemde pandemi ile karşılaştık. Bu kimisinde daha sert etki bırakırken kimisinde de daha yüzeysel etkiler bıraktı. Çünkü insan her şeyi normal ve hakkı olarak görürken aslında bazı şeylerin bir lütuf olduğunu görebildi.

İnsanlar evlenirken ben bu kişiyi değiştiririm düşüncesi ile hareket eder. Ya da yöneticiler çalıştıkları kişileri değiştirmeye çalışarak oldukları gibi kabul etmek istemezler. Karşımızdaki insanı değiştirmeye uğraşmak yerine onu kendi potansiyeline bırakabilmek o insanın da kapasitesini ortaya çıkarır. Evliliklerde bile on yılı geçmesine rağmen birbirlerini değiştirmeye çalışan çiftler vardır. Bunun yerine kendi haline bırakmak kendi potansiyelini ortaya çıkarmasında etkili olacaktır. Çünkü kabulleniş , karşı tarafın değişim kapasitesini ortaya çıkarır.

Değersizlik duygusu, kişinin kendini diğer kişilerden eksik hissettiği bir algıdır.

Değersizlik duygusunu yaşayanlar eğer farkında değillerse stresli bir hayat sürerler. İnsanlar etrafındakilerin sevgisini kaybetmemek için, kendilerine otoriter davranan kişileri daha üstün gördükleri için ve değer göreceklerini düşünerek, kendilerinde değersizlik duygularının tetiklenmesine sebep olurlar.

Kişinin kendi izni olmadan kimsenin bir başkasını değersiz hissettirmesi mümkün değildir.

Değersizlik duygusu genellikle kişinin yetişme tarzından ve aile ilişkilerinden kaynaklanır. Çünkü ailemiz küçük evrenimizdir. İnsanın genetik malzemesi ailesidir. Bazen ailedeki aşağılık kompleksi, çocuğuna dayatılan “güçlü ol, dimdik dur” dayatmaları çocuğa geçebilir. Çocuk istemese de ailenin istediği mesleği seçebilir. Saygı duyulan birisi olmak, zengin olmak gibi eylemleri ailesinin değersizlik duygusunu benimseyerek seçebilir ve ilerde de kendi temel benliğinde bunların olmadığını fark ederek içinde bir boşluk oluşabilir. Değersizlik duygusu yaşayan insanlar, daha lüks pahalı hayatlar yaşama arzusunda, daha genç ve başarılı olmak ya da yukarda bahsettiğimiz gibi çocukları üzerinden kendi yaşamak istedikleri hayatları çocuklarına yaşatma arzusundadırlar.

Değersizlik duygusu ile nasıl başa çıkılır?

Temel benliğimiz ile sosyal benliğimizi iyi tanımalıyız.

İlişkilerde fedakarlığı azaltarak eşit ilişkiler kurmalıyız.

Kendimize sadece statü veren şeyler değil de mutlu eden şeylerin ne olduğunu bulmalıyız.

Başkalarının ne der düşüncesini bırakıp kendimizi mutlu eden seçimler yapmalıyız.

Size düşen görev kendinizi kabullenmenizdir, benim sizi kabullenmenin yollarını aramak değil. (Irvın. D.Yalom)