PALEO DİYETİ

Paleo diyeti, bundan yaklaşık 2,5 milyon yıl ile 10.000 yıl öncesine tarihlenen Paleolitik çağda tüketildiği düşünülen yiyeceklere dayanan bir diyet modelidir. Paleo diyetinin yaygın diğer isimleri arasında Paleolitik diyet, Taş Devri diyeti, avcı-toplayıcı diyeti ve mağara adamı diyeti bulunur.

Amacı ve Nasıl Yapılmalı?

Paleo diyetinin amacı, daha çok ilk insanların yediklerine benzer bir yeme biçimine geri dönmektir. Diyetin temel mantığı, insan vücudunun, çiftçilik uygulamalarıyla ortaya çıkan modern diyetle genetik olarak uyumsuz olması fikrine dayanır. Bu durum uyumsuzluk hipotezi olarak da bilinir.

Çiftçilik, insanların yemek düzenini değiştirince, süt, tahıl ve bakliyat gibi besinler günlük beslenmenin temel unsurlarından biri haline geldi. Hipoteze göre diyetteki bu nispeten geç ve hızlı değişiklik, vücudun uyum sağlama yeteneğini geride bıraktı. Bu uyumsuzluk da obezite, diyabet ve kalp hastalığının yaygınlığına katkıda bulunan bir faktör haline geldi.

Paleo diyetinin beslenme ilkelerine göre işlenmiş hazır gıdalardan uzak durulmalı, olabildiğince doğal besinler ile beslenilmelidir. Bu beslenme planında tüketilmesi ve tüketilmemesi gereken besin grupları vardır. Protein kaynağı et ve et ürünleri serbest olarak tüketilirken süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi yasaktır. Aynı zamanda sebze ve meyve tüketimi serbest iken tahıl grubundan olan besinlerin tüketilememesi gerekir. Paleo diyetinde bir diğer yasaklı besinler 3 beyaz olarak adlandırılan tuz, şeker ve undur.

Paleo diyeti uygulanırken bu sürece uyum sağlamak için diyete yeni başlanıldığında haftanın 3 öğününde besin kısıtlaması yapılmaz ve serbest öğüne izin verilir. Kilo vermenin gerçekleşmesi için bu beslenme planının yaşam şekli haline getirilmesi gerekir. Bu beslenme sistemi uygulanırken egzersiz yapılması gerektiği söylenmemektedir. Eğer diyet yapılan süre boyunca kilo kaybında durma olursa o zaman egzersiz yapılmaya başlanması gerektiği vurgulanmaktadır.

Et ve et ürünlerinin sıklıkla tüketiliği bu diyet sistemini vejeteryan ve vegan bireyler uygulayamaz. Tahıl grubundan besinlerin yasak olması ve et ürünlerinden beslenmenin ağırlıkta olmasından dolayı maliyeti yüksek bir beslenme planıdır.

Diyetin Negatif Yönleri

beslenme düzenine bakıldığında ilerleyen dönemlerde çeşitli sağlık problemleri oluşabilir. Süt ve süt ürünlerinin tüketilmemesi özellikle kalsiyum mineralinin ve D vitamininin eksikliğinin görülmesine neden olabilir. Tahıl ürünlerinin tüketilememesi ise özellikle B grubu vitaminlerinin yetersizliğine ve posadan fakir beslenmeye neden olur.

Vitamin ve mineral yetersizliğini ve posa kaynağının yeterli alınmamasından dolayı kemik hastalıkları, diş çürümeleri, karaciğer yağlanması, yorgunluk, halsizlik, dikkatsizlik, ağız kokusu, sindirim sistemi sorunları gibi birçok sağlık problemi görülebilir.

Paleo Diyeti Yapanlar Ortalama Kaç Kilogram Verir?

Uygulanan diyet sisteminin sonucunda verilen kilogram diyetin kalorisi ve kişinin metabolizmasına göre farklılık gösterir. Kilo verme süreci veya hızı kişinin metabolizmasının çalışma hızına, beslenme alışkanlıklarına ve fiziksel aktivite durumuna göre değişir. Paleo diyetini uygulayanların haftada ortalama 1-1,5 kg ağırlık verdiği görülmektedir.

Aşağıdaki koşullarda paleo diyetini uygulamayı tercih edebilirsiniz:

• Kilo vermek veya sağlıklı bir kiloda kalmak istiyorsanız.
• Öğünlerin planlanmasında yardım istiyorsanız.

İzin Verilen Besinler;

• Meyveler
• Sebzeler
• Yağlı tohumlar ve çekirdekler
• Yağsız etler, özellikle otla beslenen hayvanlar veya vahşi hayvanlar
• Özellikle somon, uskumru ve orkinos balığı gibi omega-3 yağ asitleri açısından zengin olan balıklar
• Zeytinyağı veya ceviz yağı gibi meyve ya da sert kabuklu yemişlerden elde edilen yağlar

Kaçınılması Gereken Besinler;

• Buğday, yulaf ve arpa gibi tahıllar
• Fasulye, mercimek, yer fıstığı ve bezelye gibi baklagiller
• Süt ürünleri
• Rafine şeker
• Tuz
• Patates
• Genel olarak yüksek oranda işlenmiş gıdalar

Örnek Diyet Listesi;

Kahvaltı:

2 adet yumurta

Domates, salatalık

2 adet ceviz içi

Ara öğün:

10 adet fındık + 2 adet kuru kayısı

Öğlen:

100-120 gr haşlama veya ızgara et, tavuk veya balık

Haşlama sebze

Bol yeşillik ile yapılmış salata (1 yemek kaşığı zeytinyağ ve limon)

Ara öğün:

1 porsiyon meyve + 2 adet ceviz içi

Akşam:

Zeytinyağlı sebze yemeği

Salata

Gece:

Havuç

Faydaları Şu Şekilde Sıralanabilir;

• Daha fazla kilo kaybı
• Daha iyi glikoz toleransı
• Daha iyi kan basıncı kontrolü
• Daha düşük trigliserit seviyesi
• Daha iyi iştah yönetimi