Öğrenme Çevikliği
Sema Demirci
Müşteri İlişkileri Yöneticisi | İnsan Kaynakları | Satın Alma | Content Creator
Öğrenme çevikliği nedir? Nasıl geliştirilebilir?
Değişim artık günümüzün en önemli olgularından biri. İnsan olarak yaşamımızın her alanında bu bilgilere uyum sağlamak, yeni bir şeyler üretmek ve bu ürettiklerimizi kullanabilmek için alışılmışın dışında bir beceriye sahip olmamız gerekiyor. Bundandır ki son zamanlarda özellikle iş ve eğitim dünyasında öğrenme çevikliği büyük bir öneme sahip. Sadece iş ve eğitim dünyasında değil hayatımızın her alanında bu özelliğe sahip olmak bizi bir adım öne çıkaracaktır.
Öğrenme çevikliği; deneyimimizin olmadığı alanlara ve konulara uyum sağlama, belirsizlik içinde geçmişten gelen bilgileri doğru kullanıp, yüksek performans gösterebilmektir. Aslında bir nevi ne yapacağımızı bilmediğimiz bir ortamda ne yapabileceğimizi bilmek de diyebiliriz.
Öğrenme çevikliğine sahip kişilerin özelliklerini 4 ana başlık altında inceleyebiliriz. Bunlar:
1. Zihinsel Çeviklik: Analitik düşünebilen, problemlerle karşılaştıklarında bu problemleri rahatlıkta tanımlayabilen, sorunları kolaylıkla kavrayabilen ve bu sorunlar karşısında yapılması gereken hamleleri tespit edebilen kişilerdir.
2. Sosyal Çeviklik(insan ilişkileri çevikliği): Kendilerini iyi tanıyan, açık fikirli olan, her yapıdaki insanlarla kolaylıkla iletişim kurabilen ve iletişim içerisinde olduğu insanları baskı altına almayan kişilerdir.
3. Değişimde Çeviklik: Olaylara çok meraklı yaklaşan, öğrenmeye ve deneyime oldukça açık olan, yeni ve zor olan bir uygulamada ilk gönüllü olan kişilerdir.
4. Sonuç Yaratmadaki Çeviklik: Ekiplerine ilham vererek onları harekete geçiren, ekibinin ihtiyacı olan güveni yaratarak başarı ile sonuca ulaşabilen kişilerdir.
Öğrenme çevikliği bireylerde nasıl geliştirilebilir?
Öğrenme çevikliğine sahip olmak için illaki yukarıda sayılan özelliklere sahip olmak gerekmiyor. Çünkü öğrenme çevikliği geliştirilebilen bir özelliktir. Nasıl geliştirebilirizden önce kendimize şu soruyu sormalıyız; ‘yeni durumlar ve belirsizlikler karşısında nasıl davranıyorum? İlk olarak bu durumun analizini yapmalıyız. Bu analizi yaptıktan sonra yapabileceğiniz bazı çalışmaları şöyle sıralayabiliriz:
1. Yenilik yaratmak: Bir problemle karşılaştığımızda aklımıza gelen ilk ve en kolay yolu seçmek yerine; o problem daha başka nasıl çözülebilire odaklanmak, yeni yollar aramak. Hatta bir problemle karşılaştığımızda kendimize şu iki soruyu sormakta fayda var: Bizi yeni ve değişik bir şey yapmaktan alıkoyan şey nedir? Mevcut kısıtlamalar olmasaydı bu konuya başka nasıl yaklaşırdık? Bu iki soruya vereceğimiz cevap bize yeni yollar ve çözümler getirecektir.
2. Uygulamak: Yeni bir işle karşılaştığınızda, daha önce yapılan işle bu işi kıyaslayın. Yeni bir durumla karşılaştığımızda, bu işi daha önce yapılan bir işle kıyaslama yaparak, sorular sorarak uygulamak istediğimiz yeniliği kolaylıkla hayata geçirebiliriz. Bu kıyaslama işini stres altında olduğunuzu hissediyorsanız hemen yapmayın, kısa bir süre bekleyin. Çünkü stres altında olduğumuzda yaptığımız işten ilham almak ve yenilik yaratmak yerine yaptığımız işin sadece başarı kısmına odaklanırız.
3. Yansıtın: Yaptığımız işle ilgili öğrenmemiz; yansıtma yoluyla olur. Bu ne demek; çalışma arkadaşlarınızdan, yöneticilerinizden sürekli geri bildirim isteyin.
4. Risk alın: Risk almak size yeni bakış açıları ve becerileri kazandırır.
5. Savunmayın: Ortaya çıkabilecek durumlar üzerinde savunmacı olmayın. Her yeni işten, kişiden veya olaydan yeni kazanımlar, öğrenimler çıkarma gayretinde olun.
Sahip olduğumuz becerilerimizi, geliştirerek ve yeni beceriler kazanarak, öğrenme kapasitemizi artırarak, kurumsal hayatta kendimizi öne çıkarabiliriz. Çünkü günümüzde ve gelecekte güçlü çalışanların en önemli özelliğinin ‘ öğrenme çevikliği’ olacağı düşünülüyor. Diplomaların yanında o kişinin her hangi bir sporla uğraşıp uğraşmadığı, bir müzik aleti çalıp çalamadığı, sosyal sorumluluk, projelerinde yer alıp almadığı, daha önceden bir işte çalışıp çalışmadığı gibi faktörler önem kazanacak.
İş dünyası açısından; öğrenme çevikliği VUCA dünyası olarak isimlendirilmiş. VUCA ‘nın açılımı ise;
Volalite (oynak/değişken)
Uncertorn (belirsizlik)
Complex (karmaşık)
Ambigious (muğlak)
Ve VUCA dünyası belirsiz, karmaşık, değişken ve muğlak bir ortamda çalışan ya da çalışacak olan kişilerin bu ortamlara kolay adapte olması için, kişide olması gereken yetkinlikler olarak tanımlanıyor.
Peki, öğrenme çevikliği kurumlarda nasıl geliştirilebilir?
1. İşe alım süreçlerinde doğrudan deneyimlerden öğrenen ve bu öğrendiklerini yaşama adapte eden kişiler almaya gayret etmek yerinde olacaktır. Her mülakat sorusunun sonuna “Bu deneyimden ne ders çıkarttın ve bu dersi sonra nerde kullandın?” sorusu ekleyebilirsiniz. Aynı zamanda adayın merak ettiği konuları konuşun ve bu merakını gidermek anlamında sınırlarını ne kadar zorlayabileceğini görmeye çalışın. Adaylarınıza “En son ne zaman ilgi alanları dışından bir konu hakkında bilgi edindiğini ve bu bilgiyi nasıl kullandığını” sorun.
2. Bireylerin kariyer planında yatay geçişler yapmasını sağlayın. Böylece alışkanlıklarından uzaklaşmalarını ve atıl durumda kalan kasları kullanmalarına olanak verirsiniz. Çünkü yeni iş kolu demek birçok bilinmezlik ve öğrenilmesi gereken tonlarca bilgi demektir. Öğrenme çevikliğinin tanımı olan “bilmediği durumda ne yapılması gerektiğini bilmek” tam da bu tarz durumlar için söylenmiştir.
3. Performans değerlendirme süreçlerini deneyimlerden öğrenme odaklı tasarlayın. Bu performans döneminde hangi dersi çıkardın?” ve “Bir sonraki performans döneminde neyi farklı yapmayı taahhüt ediyorsun?” sorularının cevaplarını sistemli olarak takip ederek kayıt altına alın.
4. Çıkarılan dersleri paylaşmak için toplantılar düzenleyin. Ve bu toplantıların akışında karşılıklı geri bildirim seansları yapın.
5. Takımınızdaki kişileri cesaretlendirerek, olayları ve durumları sorgulayabilmelerini sağlayın.
6. Bir lider olarak olaylara, yeni öğreniyormuşçasına başlangıç zihni ile bakın.
7. Kişileri, kendilerine hobi edinmek için ve yeni yerler keşfetmek için cesaretlendirin.
8. Takımınızdaki kişilerin beyin kaslarını zorlayıcı hedefler belirleyin. Bu hedefler ulaşmaya çalışırken ise takımınıza gelişim zihniyeti perspektifinden koçluk yapın. Başarısızlık karşısında Carol Dweck’in söylediği gibi “Henüz değil” diyerek ittirmeye devam etmelerini sağlayın.
9. Takımınızın ve şirketinizin özeleştiri kasını geliştirmelerini sağlayın. Çünkü neyi daha farklı yapabilirim? sorularının cevaplarıyla yepyeni gelişim yolları açılacaktır.
Bu saydığımız gerek bireylerin gerekse şirketlerin öğrenme çevikliklerini geliştirmek elbette bir anda olacak kadar kolay değil. Ancak yeterince emek ve zaman harcandığında, yeniliklere direnmek yerine yeniliklerle yol alındığında bu süreçte daha kolay yol alınacaktır.
İster iş hayatınızda isterseniz de sosyal hayatınızda öğrenme çevikliğinizi geliştirerek öğrenme kaslarınıza yenisini ekleyebilirsiniz.
Kaynaklar: